Prawo restrukturyzacyjne

W 2024 roku – wraz z implementacją przez Polskę unijnej dyrektywy drugiej szansy – wejdą w życie kolejne zmiany w prawie restrukturyzacyjnym. – Nie będzie to rewolucja w naszym systemie, ale podkreślenie polityki drugiej szansy dla firm w trudnej sytuacji ekonomicznej – ocenia radca prawny Bartosz Sierakowski. W procesie restrukturyzacji pojawi się konieczność przeprowadzenia tzw. testu zaspokojenia, czyli prognozy możliwych wariantów zaspokojenia wierzycieli. To oznacza nowe obowiązki dla doradców restrukturyzacyjnych i prawdopodobnie wzrost kosztów całej procedury.

Czym jest restrukturyzacja? Jakie są przesłanki i rodzaje postępowania restrukturyzacyjnego? Na czym polega to postępowanie i czym skutkuje jego otwarcie? Prawne aspekty restrukturyzacji omawia Aneta Frydrych, Aplikant radcowski z Lubasz i Wspólnicy – Kancelarii Radców Prawnych sp.k.

Postępowania restrukturyzacyjne. Najwięcej postępowań restrukturyzacyjnych w przeliczeniu na 10 tys. zarejestrowanych przedsiębiorstw odnotowano w województwie podlaskim, na drugim miejscu znalazło się województwo warmińsko-mazurskie, a na trzecim kujawsko-pomorskie.

Uproszczona restrukturyzacja. Działalność gospodarcza w dobie COVID_19 była sinusoidą dla bardzo skrajnych branż, spośród których część dynamicznie zarysowywała swoją obecność na rynku, jednak wiele sektorów notowało rekordowe spadki, często zderzając się z widmem upadłości. Pandemiczny dorobek prawny okazał się całkiem ciekawą alternatywą wobec dotychczasowych przepisów restrukturyzacyjnych, a nisze najbardziej narażone na lockdown mogły, chociaż w pewnym stopniu, skorzystać z narzędzi pomocowych. Czy istnieje jednak szansa, aby ostatnie przepisy zagościły na dłuższą metę w krajowym prawodawstwie?

Postępowania restrukturyzacyjne. W 2020 roku bardzo dynamicznie wzrosła ilość postępowań restrukturyzacyjnych otwieranych przez polskich przedsiębiorców. Jakie branże najczęściej sięgają po narzędzia restrukturyzacyjne?

24 czerwca 2020 r. weszła w życie nowa procedura restrukturyzacyjna, dzięki której przedsiębiorcy mogą dokonać sprawnego obniżenia lub zmniejszenia wysokości długów bez znaczącej ingerencji sądu. Postępowanie ma być dzięki temu przeprowadzone szybciej, sprawniej oraz zapewniając przedsiębiorcom większą ochronę. Ustawodawca określił, że możliwość skorzystania z uproszczonego postępowania została ograniczona do dnia 30 czerwca 2021 r.

Widmo niewypłacalności i konieczności zamknięcia firmy w dobie pandemii koronawirusa zagląda w oczy coraz większej liczbie przedsiębiorców, którzy często podejmują skazane na niepowodzenie próby ratowania swojego przedsiębiorstwa za wszelką cenę. Niejednokrotnie skutkuje to jedynie pogorszeniem sytuacji. Warto rozważyć, czy przewidziane przez prawo postępowania – restrukturyzacyjne i upadłościowe nie są lepszym rozwiązaniem niż popadnięcie w długi, które mogą się za przedsiębiorcą ciągnąć latami.

Przyjęta 4 czerwca przez Sejm RP tarcza antykryzysowa 4.0 miała być uzupełnieniem poprzednich rozwiązań wprowadzanych przez rząd w ramach walki ze skutkami pandemii wirusa COVID-19. Zmianie uległo wiele przepisów i rozwiązań mających na celu ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej podmiotom rynkowym, notującym straty spowodowane kilkumiesięcznym zamknięciem gospodarki. Jednym z elementów tarczy antykryzysowej 4.0 było wprowadzanie uproszonego postępowania restrukturyzacyjnego, umożliwiającego nawiązanie negocjacji dłużnika z wierzycielem, bez konieczności wszczynania postępowania sądowego, w celu skrócenia postępowania (wg zapisów czas na zawarcie układu dłużnika z wierzycielem to 4 mies.) oraz nieangażowania zewnętrznych podmiotów arbitrażowych. Dłużnik w okresie trwania postępowania ma ograniczone możliwości dysponowania majątkiem.

Do końca kwietnia 2020 r. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym zarejestrowano 150 wniosków o restrukturyzację. To o 9 mniej niż w podobnym czasie w ubiegłym roku, ale fala upadłości zapewne dopiero przed nami. Złożenie takiego wniosku oznacza ochronę przed wierzycielami, ale dla partnerów biznesowych restrukturyzowanej firmy kłopotliwe staje się odzyskanie należnych im pieniędzy. Są jednak sposoby, aby takie środki trafiły do wystawcy faktury – możliwe rozwiązania analizuje adwokat Karolina Krupińska.

Polska ustawa Prawo restrukturyzacyjne wprowadzona w 2016 roku wyprzedziła rozwiązania unijne. Jej celem jest danie niewypłacalnym firmom szansy na uniknięcie upadłości W Polsce rośnie liczba postępowań restrukturyzacyjnych i przyspieszonych postępowań układowych. Nowa dyrektywa unijna dotycząca prawa restrukturyzacyjnego zaakceptowana już przez Parlament Europejski, ma ujednolić przepisy w całej Unii i tym samym może pomóc rozwiązać największe bolączki także polskich przepisów.

Nowe prawo restrukturyzacyjne, które funkcjonuje już o 2015 roku, wprowadziło szereg istotnych zmian w polskim systemie prawnym, szczególnie w sferze zawierania i wykonywania układu. Wprowadzone cztery postępowania restrukturyzacyjne pozwalają dłużnikowi na przeprowadzenie w drodze zawarcia układu z wierzycielami restrukturyzacji, której celem jest uniknięcie upadłości.

Jednym z rozwiązań prawnych pozwalających na uratowanie zadłużonego przedsiębiorstwa jest m.in. zbycie go na rzecz z góry wskazanego we wniosku nabywcy w procedurze tzw. przygotowanej likwidacji (pre-pack), bez konieczności przeprowadzania kosztownego i długiego postępowania upadłościowego. Jak przebiega procedura pre-pack?

Przedsiębiorcy poszukujący sposobu na przeprowadzenie oddłużenia w pierwszej kolejności pomocy mogą szukać… u własnych wierzycieli. To główny wniosek płynący z ustawowego celu postępowania restrukturyzacyjnego. Prawo restrukturyzacyjne wprowadziło szereg instytucji prawnych służących uzyskaniu porozumienia dłużnika z wierzycielami co do sposobu oddłużenia, jedną z nich jest układ częściowy, szczególnie przydatny w sytuacji konieczności układania się z wieloma wierzycielami.

Postępowania restrukturyzacyjne od ich wprowadzenia cieszą się rosnącym powodzeniem jako lepsza dla właścicieli dłużnika alternatywa dla upadłości. O ile pełna restrukturyzacja należności wobec ZUS jest niemożliwa, wobec treści art. 160 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2017, poz. 1508 ze zm.), który dopuszcza wyłącznie rozłożenie na raty lub odroczenie terminu płatności, to kwestia należności podatkowych budzi duże wątpliwości w kontekście konwersji na kapitał zakładowy.

Wprowadzona w styczniu 2016 r. ustawa Prawo restrukturyzacyjne w istotny sposób zapewnia ochronę przedsiębiorstwa przed upadłością. Po roku od wejścia w życie nowych regulacji warto prześledzić korzyści, które wynikają z dotychczas przeprowadzanych restrukturyzacji, a także odpowiedzieć na pytanie czy realizują one politykę nowej szansy w stosunku do firm z kłopotami finansowymi.

Przekształcenie, restrukturyzacja ma istotny wpływ na działalność gospodarczą przedsiębiorstwa. Przekształcenie restrukturyzacyjne, czyli związane z tym procesem zmiany organizacyjne, zmiany formy prawnej i zmiany formy opodatkowania pozwalają na poprawę kondycji przedsiębiorstwa, jego szybszy rozwój i dopasowanie do konkurencji oraz zmian rynkowych.

Senat nie zaproponował poprawek do nowelizacji ustaw o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy oraz o roszczeniach pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Chodzi o dostosowanie tych ustaw do przepisów Prawa restrukturyzacyjnego.

W związku z wejściem w życie w styczniu 2016 r. prawa restrukturyzacyjnego, na prawników (i nie tylko na nich) czeka nowy zawód – doradca restrukturyzacyjny. Jak uzyskać odpowiednie uprawnienia?

Nowe prawo restrukturyzacyjne, obowiązujące od początku tego roku, wprowadziło szereg rozwiązań pozwalających uniknąć upadłości. Obecnie przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mogą korzystać z dużo łatwiejszej i szybszej procedury restrukturyzacyjnej. Mimo tego, że nowe prawo restrukturyzacyjne obowiązuje dopiero od początku roku, już wpłynęły pierwsze wnioski o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Obowiązująca od początku 2016 r. ustawa Prawo restrukturyzacyjne uchyliła m.in. upadłość z możliwością zawarcia układu, przepisy o postępowaniu naprawczym oraz wprowadziła nowe regulacje co do zbiegu postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych.

Od 1 stycznia 2016 r. weszły w życie nowe przepisy prawa restrukturyzacyjnego i znowelizowane prawa upadłościowego. Dzięki restrukturyzacji dłużnik ma obecnie cztery sposoby na zawarcie układu z wierzycielami, który umożliwi zachowanie firmy. W zależności od zaistniałej sytuacji, przedsiębiorca może wybrać najlepszą dla siebie procedurę. W wyniku nowelizacji prawa upadłościowego wierzyciele mają też większy wpływ na przebieg postępowania.

Nowe regulacje dotyczące Prawa restrukturyzacyjnego i upadłościowego, będące efektem kilkuletnich prac resortu gospodarki, sprawiedliwości oraz grupy ekspertów pod kierownictwem sędzi Hrycaj, wchodzą w życie od 1 stycznia 2016 r. Czy nowe prawo pomoże uratować więcej firm w kłopotach finansowych?

W związku ze zmianami w prawie restrukturyzacyjnym, które wchodzą w życie od stycznia 2016 r., zwiększą się uprawnienia rady wierzycieli, czyli organu reprezentującego wszystkich wierzycieli dłużnika. Rada będzie powoływana na wniosek trzech niewielkich wierzycieli lub jednego większego (ponad 20 proc. wierzytelności), a nie jak dotąd tylko sędzia-komisarz. W ten sposób wierzyciele zyskają realny wpływ na postępowanie restrukturyzacyjne.

Prezydent Bronisław Komorowski podpisał nowe Prawo restrukturyzacyjne. Głównym celem nowych przepisów jest ratowanie zadłużonych przedsiębiorstw i zapobieżenie ich likwidacji.

Sejm uchwalił ustawę – Prawo restrukturyzacyjne, która wprowadzi nowe mechanizmy wsparcia dla firm z problemami finansowymi. Zaproponowane rozwiązania przewidziane ustawie, pozwalają na przeprowadzenie restrukturyzacji zobowiązań zagrożonej niewypłacalnością firmy i zapobieżenie jej likwidacji. Nowe regulacje w zakresie Prawa restrukturyzacyjnego mają wejść w życie 1 stycznia 2016 r.