Odsetki ustawowe

Jakie odsetki ustawowe obowiązują w 2023 roku? Jaka jest aktualna stawka odsetek ustawowych kapitałowych i odsetek ustawowych za opóźnienie określonych w kodeksie cywilnym? Ile wynosi obecnie stawka odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych? Uwaga! Od 5 października nastąpiła zmiana oprocentowania.

Koszty odsetkowe pożyczek będą kosztami maksymalnymi w rozumieniu kodeksu cywilnego, natomiast koszty pozaodsetkowe nie będą mogły przekroczyć 45 proc. – powiedział PAP wiceminister finansów Piotr Patkowski.

Odsetki ustawowe 2022 - zmiany od 8 września. Z uwagi na podwyższenie stopy referencyjnej NBP (z 6,50% do 6,75% w skali roku), podwyższeniu uległa od 8 września 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 8 września 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 7,25% w skali roku), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 16,50%) podstawowej stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 8 lipca br). Natomiast od 8 września nie zmieniła się wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 lipca do dnia 31 grudnia 2022 r.) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 lipca 2022 r.

Odsetki ustawowe 2022 - zmiany od 9 czerwca. Z uwagi na podwyższenie stopy referencyjnej NBP (z 5,25% do 6,00% w skali roku), podwyższeniu uległa od 9 czerwca 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 9 czerwca 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 6,50% w skali roku), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 15%) podstawowej stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 9 czerwca br). Od 9 czerwca nie zmieniła się natomiast wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 stycznia do dnia 30 czerwca) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 stycznia 2022 r. Ale już teraz wiadomo, że stawka odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" mocno wzrośnie od 1 lipca 2022 r.

Odsetki ustawowe 2022 - zmiany od 7 kwietnia. Z uwagi na podwyższenie stopy referencyjnej NBP (z 3,50% do 4,50% w skali roku), podwyższeniu uległa od 7 kwietnia 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 7 kwietnia 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 5,0% w skali roku), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 12%) stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 7 kwietnia br). Od 7 kwietnia nie zmieniła się natomiast wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 stycznia do dnia 30 czerwca) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 stycznia 2022 r.

Odsetki ustawowe 2022- zmiany od 9 lutego. Na skutek podwyższenia stopy referencyjnej NBP (z 2,25% do 2,75%), podwyższeniu uległa od 9 lutego 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 9 lutego 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 3,25%), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 8,5%) stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 9 lutego br). Od 9 lutego nie zmieniła się natomiast wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 stycznia do dnia 30 czerwca) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 stycznia 2022 r.

Odsetki ustawowe - zmiany od 9 grudnia 2021 r. Wskutek podwyższenia stopy referencyjnej NBP (z 1,25% do 1,75%), podwyższeniu uległa od 9 grudnia 2021 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Mimo podwyższenia od 9 grudnia 2021 r. także wysokości stopy lombardowej NBP - bez zmian pozostaje wysokość odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne. Nie zmieni się także (przynajmniej do 31 grudnia 2021 r.) wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych", bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia (do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca) oraz w dniu 1 lipca (do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia).

Odsetki ustawowe i odsetki za opóźnienie. Obecnie wysokość odsetek ustawowych wynosi 4% w stosunku rocznym, natomiast odsetek ustawowych za opóźnienie - 6% w stosunku rocznym. Nowe wysokości odsetek obowiązują od 7 października 2021 r.

Odsetki od zadośćuczynienia a podatek dochodowy. Czy odsetki ustawowe za opóźnienie, otrzymana przez podatnika w wyniku wykonania orzeczenia sądu w sprawie cywilnej o zadośćuczynienie, w związku z popełnieniem błędu medycznego, mieści się w normie prawnej, zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, a co za tym idzie – jest zwolniona w całości z opodatkowania podatkiem dochodowym?

Wskutek zmian stóp NBP (zwłaszcza stopy referencyjnej) obniżeniu uległa od 18 marca 2020 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Bez zmian natomiast pozostaje wysokość odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne. Nie zmieni się także w ww. dacie wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych", bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia (do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca) oraz w dniu 1 lipca (do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia).

Prezydent podpisał już ustawę z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy zmianie niektórych ustawa w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Ustawa ta jest pakietem rozwiązań mobilizujących dłużników transakcji handlowych (przedsiębiorców i podmioty publiczne) do dokonywania zapłaty w ustalonym terminie. Wśród zawartych w tej ustawie przepisów znajdują się takie, które mają zniechęcać do narzucania nieuzasadnionych, wydłużonych terminów zapłaty. Nowe, wchodzące w życie 1 stycznia 2020 r., regulacje są na tyle dotkliwe, aby dłużnikom nie opłacało się zalegać z płatnościami.

W dniu 14 maja 2019 r. Rząd przyjął projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, przedłożony przez ministra przedsiębiorczości i technologii. Główne rozwiązania zawarte w tym projekcie to: skrócenie terminów zapłaty; uprawnienie prezesa UOKiK do ścigania dużych przedsiębiorstw generujących największe zatory; obowiązek dla największych firm raportowania do MPiT swoich praktyk płatniczych; ulga na złe długi w PIT i CIT (na wzór tej w VAT). Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych ma wejść w życie 1 stycznia 2020 roku.

Wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, od dnia 1 lipca 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r., wynosi 9,5% w stosunku rocznym.

Od 1 stycznia 2017 r. mają ulec zmianie przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące naliczania odsetek za zwłokę w przypadku uchylenia decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz stwierdzenia nieważności decyzji.

Badania pokazują, że większość mikro, małych i średnich firm nie korzysta z przepisów ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, która pozwala im między innymi na doliczanie dłużnikowi ustawowych odsetek, bądź odzyskiwanie zaległych płatności na jego koszt.

Systemu naliczania odsetek w całym obrocie cywilnoprawnym został uproszczony i ujednolicony – w wyniku nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, która częściowo w weszła życie 10 listopada 2015 r., a jej druga część 1 stycznia 2016 r.

W dniu 1 stycznia 2016 roku wchodzą w życie rewolucyjne zmiany dotyczące naliczania odsetek - zarówno tych obowiązujących w relacjach prywatnoprawnych (odsetek ustawowych), jak i odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Od 1 stycznia 2016 r. wysokość odsetek ustawowych wynosi 5%, odsetek ustawowych za opóźnienie - 7%, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych - 9,50%, a odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych 8%. Wszystkie stawki procentowe są ustalone oczywiście w stosunku rocznym.

Wprowadzenie ujednoliconego mechanizmu naliczania odsetek w obrocie cywilnoprawnym - to główne cele projektu ustawy o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych oraz Kodeksu cywilnego, którym ma zająć się sejmowa Komisja gospodarki.

Wprowadzenie ujednoliconego mechanizmu naliczania odsetek w obrocie cywilnoprawnym - to jeden z głównych celów projektu zmian w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, Kodeksie cywilnym oraz niektórych innych ustaw. Przy czym odsetki za opóźnienie w zapłacie w obrocie profesjonalnym byłyby wyższe niż w obrocie konsumenckim, co ma przeciwdziałać opóźnieniom w płatnościach w transakcjach handlowych.

Przeciwdziałanie opóźnieniom w płatnościach w transakcjach handlowych oraz wprowadzenie ujednoliconego mechanizmu naliczania odsetek w obrocie cywilnoprawnym, to główne cele projektu, który 21 lipca 2015 r. przyjął rząd. Zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

Obniżenie wysokości odsetek cywilnoprawnych przewiduje nowa wersja nowelizacji ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. To złe rozwiązanie - uważa Konfederacja Lewiatan.

Odsetki za opóźnienie rozliczenia transakcji między firmami wzrosną, przy obecnych stopach procentowych, z 8 proc. do 9,5 proc. - taki będzie skutek projektu noweli ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych oraz Kodeksu cywilnego, autorstwa Ministerstwa Gospodarki.

Rada Ministrów obniżyła z dniem 23 grudnia 2014 r. wysokość odsetek ustawowych do 8% w stosunku rocznym. Wcześniej (od 15 grudnia 2008 r.) obowiązywała stawka 13%. Obecnie stawka odsetek ustawowych jest równa stawce odsetek od zaległości podatkowych, która od 9 października 2014 r. wynosi także 8% rocznie.

Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło prace nad projektem nowelizacji rozporządzenia dotyczącego poziomu odsetek ustawowych - poinformowała rzeczniczka MS Patrycja Loose. Zmiany związane są z ostatnią obniżką stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej.