Płynność finansowa

Otwarcie gospodarki. W 2020 roku majowe zdejmowanie zakazów gospodarczych zwiększyło liczbę faktur wystawianych przez MŚP o 30%. Zanim jednak przelewy wpłynęły na konta, przedsiębiorcy znaleźli się w martwym punkcie. – w tym roku biznes też błaga o pieniądze. Znoszenie obostrzeń powoduje gwałtowny wzrost zapotrzebowania przedsiębiorców na finansowanie – firmy potrzebują gotówki, żeby wystartować.

O 1,1 miliarda złotych, czyli w sumie do 2,15 miliarda złotych, zwiększa się fundusz pożyczek płynnościowych dla firm finansowanych z funduszy unijnych z Programu Inteligentny Rozwój. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej i Bank Gospodarstwa Krajowego podpisali aneks do umowy dotyczącej tego antykryzysowego narzędzia. Pieniądze umożliwią sfinansowanie wydatków związanych z utrzymaniem bieżącej działalności firmy i pomogą w zapewnieniu płynności finansowej.

Ministerstwo Rozwoju poinformowało, że 13 sierpnia 2020 r. Senat przyjął bez poprawek ustawę dotyczącą kredytów kupieckich. Chodzi o ustawę o wsparciu rynku ubezpieczeń należności handlowych w związku z przeciwdziałaniem skutkom gospodarczym COVID-19 - uchwaloną przez Sejm z 16 lipca 2020 r. Celem tej ustawy ma być zabezpieczenie - w dobie pandemii COVID-19 - kredytów kupieckich dla przedsiębiorców. Teraz ustawa czeka już tylko na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw. Ustawa ta wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej poinformowało 20 lipca 2020 r., że 4 mld zł w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój 2020 (POIR) trafiło na wsparcie firm oraz naukowców w celu przeciwdziałania skutkom pandemii COVID-19. Ponad 92% z tych środków skierowane zostało na wsparcie płynności MŚP, w formie dotacji, pożyczek i gwarancji. Komisja Europejska właśnie zaakceptowała zmiany w POIR. Decyzja KE potwierdza zasadność zaangażowania środków w działania antycovidowe.

Kolejne pół miliarda złotych ze środków unijnych przekazanych przez minister funduszy i polityki regionalnej przeznaczy Bank Gospodarstwa Krajowego na pożyczki płynnościowe z Programu Inteligentny Rozwój. To już drugie zwiększenie kwoty przeznaczonej na te pożyczki. Instytucje finansujące współpracujące z BGK ruszają z nowymi naborami wniosków pożyczkowych od przedsiębiorców.

Przedsiębiorcy mogą ubiegać się o unijne dotacje na kapitał obrotowy. Aby otrzymać wsparcie, firma musi spełnić tylko dwa warunki: odnotować przynajmniej 30-proc. spadek obrotów wskutek pandemii oraz mieścić się w definicji średniego przedsiębiorstwa. Kwota dotacji jest uzależniona od skali zatrudnienia, a firma może przeznaczyć ją na zaspokojenie bieżących potrzeb maksymalnie przez okres trzech miesięcy.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wraz z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowały nowe rozwiązanie, które ma pomóc przedsiębiorcom. Firmy, których sytuacja finansowa uległa pogorszeniu przez pandemię koronawirusa, mogą składać wnioski o bezzwrotne wsparcie w ramach naboru „Dotacje na kapitał obrotowy”.

Bank Gospodarstwa Krajowego uruchomił Pożyczki płynnościowe z Programu Inteligentny Rozwój dla mikro, małych i średnich firm. Jest to pomoc dla firm dotkniętych skutkami pandemii COVID-19. W procesie ubiegania się o pożyczkę ważne jest uzasadnienie, jak pandemia wpłynęła na funkcjonowanie firmy.

W Banku Gospodarstwa Krajowego powstanie specjalny Fundusz Dopłat do Oprocentowania. Do przedsiębiorców dotkniętych skutkami pandemii ma trafić w sumie 565 mln zł. Pieniądze z budżetu państwa spłacą część odsetek do kredytów zaciąganych przez firmy w bankach komercyjnych. Sejm właśnie zajął się projektem ustawy w tej sprawie.

Fundusze zdobyte dzięki dezinwestycjom pomogą w utrzymaniu płynności i wzmocnią nadwyrężone pandemią koronawirusa bilanse. Przyspieszą też zmiany technologiczne w firmach, np. automatyzację. Takie wnioski płyną z badania przeprowadzonego przez EY.

System odrzuca wnioski o wsparcie z Tarczy Finansowej PFR składane przez przedsiębiorców, którzy rozliczają się metodą kasową. Przyczyną jest niezgodność przychodu z plikami JPK_VAT. Ale będzie możliwe inne rozwiązanie.

Właściciele mikro-, małych i średnich firm mogą się już ubiegać o unijną pożyczkę płynnościową w maksymalnej wysokości 15 mln zł. Pożyczki są nieoprocentowane – przedsiębiorca będzie spłacał tylko raty kapitałowe. Wnioski można składać elektronicznie w instytucjach finansujących, współpracujących z BGK. To kolejne wzmocnienie tarczy antykryzysowej przygotowanej przez rząd Mateusza Morawieckiego.

Mimo zamrożenia gospodarki w ramach walki z pandemią koronawirusa, krajowy i międzynarodowy obrót towarami, z wyłączeniem sprzedaży w galeriach handlowych, odbywa się w miarę normalnie. Niektóre nowe obowiązki przewidziane na nadchodzące miesiące zostały przesunięte w czasie, teraz podatnicy liczą też na bardziej elastyczne podejście organów skarbowych. Walcząc z kryzysem gospodarczym nie należy zapominać o przygotowaniu przedsiębiorstwa do zmieniających się przepisów, trzeba także zadbać o dobrą współpracę z urzędnikami i zarządzanie płatnościami z tytułu danin publicznoprawnych w celu zachowania płynności finansowej.

W dniu 18 kwietnia br. weszła w życie ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Ustawa zawiera nowe instrumenty wsparcia dla firm, a także przewiduje możliwość uruchomienie tzw. tarczy finansowej. Przewidziano w niej, że Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) zaoferuje przedsiębiorcom różne instrumenty wspierające bieżącą płynność finansową. Wsparcie będzie przyznawane w szczególności w formie pożyczek, gwarancji lub poręczenia oraz leasingu lub innych instrumentów związanych z finansowaniem prowadzonej działalności, na warunkach rynkowych.

Jak informuje BGK, nowością jest objęcie gwarancją stanowiącą pomoc de minimis kredytów obrotowych odnawialnych, w tym kredytów odnawialnych w rachunku bieżącym. Dodatkowo, w przypadku kredytu obrotowego odnawialnego wystarczy, jeśli przedsiębiorca będzie zbierał dokumenty potwierdzające wykorzystanie kredytu (np. faktury) i jedynie za ich pomocą dokumentował wydatki.

Zwiększenie dostępności pożyczek dla firm, wprowadzenie 3-miesięcznych „wakacji składkowych” dla firm zatrudniających do 49 pracowników, ponowna wypłata świadczenia postojowego czy zasiłki dla rolników w związku z koronawirusem - takie m.in. rozwiązania przewiduje ustawa dotycząca tarczy antykryzysowej, uchwalona z poprawkami przez Sejm w nocy ze środy na czwartek.

Przesunięcie terminów płatności, mikropożyczki dla przedsiębiorców - takie m.in. są propozycje poprawiające płynność finansową firm, które składają się na tarczę antykryzysową.

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje nowa ustawa z 19 lipca 2019 roku w sprawie zmiany niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz.U. poz. 1649). Wprowadzone w niej przepisy zmieniły kilka obowiązujących aktów prawnych, w tym między innymi kodeks postępowania cywilnego, ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czy ustawę o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje ustawa ograniczająca zatory płatnicze. Jej celem jest wzmocnienie pozycji najmniejszych firm wobec dużych kontrahentów. Zdaniem ekspertów korzystny efekt ustawy może zostać zmniejszony przez gorszy stan gospodarki. Dynamika PKB już w 2019 r. znacznie spadła – poniżej 3% w IV kw. (z 4,8% w I kw.). W tym roku może być jeszcze gorzej. Na spadku PKB ucierpią najpierw małe firmy, które w coraz większym stopniu będą narażone na zerwanie kontraktów przez dużych partnerów i utratę płynności finansowej.

Okazuje się, że połowa firm w Polsce ma problem z zatorami płatniczymi. Dwie trzecie z nich otrzymuje tylko część należności z faktury.

Obowiązkowa podzielona płatność w podatku VAT (split payment) ma wejść w życie już od 1 września 2019 r. Zdaniem pracodawców przedsiębiorcy nie zdążą się przygotować, dlatego apelują o wydłużenie vacatio legis do końca tego roku.

W 2019 roku (być może w połowie roku) ma zostać wprowadzony obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności (split payment) w VAT w niektórych branżach. Zdaniem niektórych ekspertów wcześniej do systemu split payment powinny zostać wprowadzone poprawki ograniczające niebezpieczeństwo zachwiania płynności finansowej podatników.

Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że mechanizm podzielonej płatności w VAT (MPP), czyli split payment nie spowodował problemów z płynnością firm, które otrzymują płatności w tym systemie. Taką informację przekazał PAP dyrektor departamentu podatku od towarów i usług w MF Wojciech Śliż.

W ocenie Ministerstwa Finansów mechanizm podzielonej płatności (split payment) dla większości przedsiębiorców pozostanie rozwiązaniem bez wpływu na płynność finansową, a niektórym wręcz ją poprawi, z uwagi na możliwość uzyskania zwrotu nadwyżki VAT naliczonego na rachunek VAT w terminie 25 dni.

Pozornie trudno zrozumieć dlaczego niektóre jednostki samorządu terytorialnego zapowiedziały, że wszystkie (!) płatności na rzecz krajowych dostawców i usługodawców będą dokonywane przy pomocy mechanizmu podzielonej płatności. I to już, od początku lipca br., czyli z naruszeniem wcześniej zawartych umów, które nie przewidywały tej formy zapłaty.