Całkowita wartość szarej strefy w Polsce wyniosła 10,8% PKB, czyli 229 mld PLN, w 2018 r. Gotówkowa szara strefa stanowiła 9,9% PKB, a resztę (0,9% PKB) stanowiła niemonetarna szara strefa (związana przede wszystkim z produkcją gospodarstw domowych na własny użytek). Straty dla finansów publicznych z tytułu gotówkowej szarej strefy szacowane, w postaci utraconych dochodów z VAT oraz z podatków dochodowych od działalności gospodarczej, szacowane są na 38,4 - 48,8 mld PLN (1,82% - 2,31% PKB w 2018 r.). Tak wynika z badań przeprowadzonych przez EY Polska.
Rok 2019 był kolejnym, w którym Krajowa Administracja Skarbowa rzadziej kontrolowała podatników. Liczba kontroli celno-skarbowych spadła o 14,5%, a kontroli podatkowych o 11,6% w porównaniu do 2018 roku. Typowanie do kontroli opiera się na analizie ryzyka, do której wykorzystywane są zaawansowane narzędzia analityczne (BIG DATA). Kontrole podatkowe często zastępowane są czynnościami sprawdzającymi.
Ministerstwo Finansów szykuje podatnikom kolejne zmiany w podatkach dochodowych (PIT, CIT i ryczałcie). Projektowana nowelizacja ma m.in. dostosować z dniem 1 stycznia 2021 r. przepisy o podatku dochodowym do PKWiU 2015, ograniczyć liczbę rocznych obliczeń podatku (PIT–40A) sporządzanych przez organy rentowe, wprowadzenie szczególnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania w zakresie regulacji dotyczącej zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kosztów hipotetycznych odsetek. Ta sama nowelizacja ma także wprowadzić szereg ważnych zmian doprecyzowujących obecne przepisy nie tylko podatków dochodowych (także w VAT i Ordynacji podatkowej). Warto tu wskazać wprowadzenie możliwości przesyłania paragonów fiskalnych w formie elektronicznej do klienta, za jego zgodą i w uzgodniony z nim sposób, czy doprecyzowanie przepisów art. 61b Ordynacji podatkowej dotyczących indywidualnych rachunków podatkowych.
Ministerstwo Finansów uruchamia 29 stycznia 2020 r. aplikację "Głos podatnika", która pozwoli każdemu zgłosić swój pomysł na ulepszenie prawa podatkowego w Polsce. Aplikacja Głos podatnika dostępna będzie poprzez strony podatki.gov.pl i twojglos.gov.pl. Na początku będzie można zgłaszać pomysły dot. podatków PIT, CIT i VAT. - Będziemy zbierać pomysły i opinie, które mają usprawnić polski system podatkowy, tak aby stał się bardziej efektywny i lepiej odpowiadał na potrzeby życiowe i biznesowe obywateli – tak minister finansów Tadeusz Kościński zapowiedział uruchomienie Głosu podatnika, czyli łatwego narzędzia do stałej i bezpośredniej komunikacji z administracją.
Złożenie tzw. czynnego żalu pozwala uniknąć kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe i jest rozwiązaniem często stosowanym, ale wielu zainteresowanych robi to nieprawidłowo. Nie brakuje osób, które o popełnionych czynach zawiadamiają poprzez ePUAP lub za pomocą e-maila. Ale urzędnicy uznają tę formę za nieskuteczną. Zawiadomienie należy złożyć na piśmie lub ustnie do protokołu. Jednak eksperci podkreślają, że czynny żal jest potrzebny zarówno z punktu widzenia podatników, jak również organów skarbowych. Dlatego w obopólnym interesie warto pomyśleć o tym, żeby szerzej dopuścić zgłaszanie tego typu spraw przez elektroniczne narzędzia.
Wielka Brytania 1 lutego 2020 r. opuści UE prawdopodobnie w sposób uporządkowany, na podstawie umowy z Unią Europejską o wystąpieniu. Ministerstwo Finansów przypomina, że w tym dniu rozpocznie się okres przejściowy obowiązujący do końca 2020 r., w którym Wielka Brytania będzie nadal uczestniczyć we wspólnym rynku i unii celnej. Oznacza to, że w okresie przejściowym zasady handlu, w tym regulacje celne, między Polską a Wielką Brytanią nie zmienią się.
Ministerstwo Rozwoju przygotowało Czarną Księgę barier, na które polskie firmy napotykają w państwach Unii Europejskiej. Księga zawiera m.in. wskazania w zakresie zabezpieczenia kwot na przyszły podatek, gdzie podkreśla się, że problemem jest przede wszystkim praktyka organów krajowych i długie terminy zwrotu zabezpieczonych środków, a nie przepisy prawne, co jednak w efekcie ogranicza swobodne świadczenie usług.
Nowe terminy składania rocznych zeznań PIT, sankcje za zapłatę na rachunek spoza białej listy, obowiązkowy split payment, ulga na złe długi, nowe stawki VAT, wystawianie faktur na podstawie paragonów, mikrorachunek podatkowy, kasy fiskalne online. Co jeszcze ważnego weszło lub wejdzie w życie w 2020 roku?