Weksel, Zobowiązania

Zatory płatnicze to istotny problem polskiej gospodarki. Duże przedsiębiorstwa często przetrzymują pieniądze należne małym firmom. To zagraża ich płynności, a nawet istnieniu. UOKiK w 2023 roku wobec 34 firm wydał decyzje w sprawie zatorów płatniczych. Nie wszystkie zakończyły się karami, ale najwyższa wyniosła 7,5 mln zł. Firm z siedmiocyfrowymi kwotami kar było 8. Łączna suma to ponad 24 mln zł. Kara UOKiK to nie wszystko, co grozi opóźniającym płatności. Straty wizerunkowe mogą być równie dotkliwe. Firma znana z zaległości w regulowaniu faktur nie jest kontrahentem pierwszego wyboru dla małych podwykonawców. Ustawa o karaniu za zatory obowiązuje od grudnia 2022 roku. Zaostrzenie przepisów zapowiada Komisja Europejska, być może z zakazem terminów dłuższych niż 30 dni.

Podstawową regułą stosunków zobowiązaniowych, umów, jak i podstawowym obowiązkiem ich stron, jest spełnienie ciążących na nich zobowiązań. Potwierdza to Kodeks cywilny, który wskazuje, że w stosunkach tych wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Od reguły tej istnieją odstępstwa, a jedną z przesłanek takich odstępstw jest wystąpienie siły wyższej, czyli czynnika, który uniemożliwia dłużnikowi spełnienie świadczenia. Takim czynnikiem jest panująca obecnie pandemia koronawirusa. Czy firmy mogą się na nią powoływać i nie spłacać rat leasingowych oraz rat kredytowych?

W następstwie stosowania zasady ostrożnej wyceny oraz współmierności przychodów i kosztów tworzone są rezerwy oraz ujawniane są zobowiązania warunkowe. Obszary te – ze względu na niebezpieczeństwo subiektywizmu, charakterystycznego dla decyzji podejmowanych w warunkach niepewności – budzą kontrowersje. Aby przybliżyć temat, omówię te najbardziej problematyczne kwestie.

Jeszcze do niedawna wierzyciel, korzystający z wygodnego dla siebie narzędzia zabezpieczenia roszczenia, jakim jest weksel, mógł pozbawić dłużnika korzyści wynikających z prowadzenia procesu o zapłatę przed sądem jego miejsca zamieszkania lub siedziby. Powołując się na art. 37(1) § 1 k.p.c. wierzyciel mógł wskazać, jako miejsce płatności weksla swoją siedzibę, a co za tym idzie wszelkie sprawy o zapłatę kierować przed sąd miejsca płatności. Jednak uchwała Sądu Najwyższego z 19 października 2017 r. oznacza, że w sprawie wekslowej z powództwa przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi, sąd z urzędu powinien badać swoją właściwość miejscową – uzasadnioną miejscem płatności weksla – pod kątem nieuczciwych warunków umownych. Po niespełna pół roku od wydania tej decyzji, sądy miejsca płatności masowo już uznają się za niewłaściwe i przekazują takie sprawy do sądów właściwości ogólnej pozwanego.

Instrument prawny jakim jest zabezpieczenie wekslowe należy z pewnością do jednego z najbardziej popularnych sposobów zabezpieczenia roszczeń umownych. Jedną z najczęściej stosowanych obecnie form w obrocie gospodarczym jest weksel in blanco.

Instytucja zabezpieczenia należytego wykonania umowy należy do jednego z najczęściej wykorzystywanych instrumentów przez podmioty zobowiązane do stosowania ustawy prawo zamówień publicznych. Czym się charakteryzuje, w jaki sposób wykonawca może skutecznie wnieść zabezpieczenie oraz jakie są konsekwencje niewypełnienia takiego obowiązku przez wykonawcę?

Łączenie spółek handlowy, które stosowane jest w praktyce gospodarczej i ma zazwyczaj na celu zwiększanie efektywności łączących się spółek, musi znaleźć swoje odzwierciedlenie także w księgach rachunkowych. Kiedy zdarzenie polegające na łączeniu spółek powinno zostać ujęte w księgach i jaką metodę (nabycia czy łączenia udziałów) należy zastosować?

Pakiet zmian mający na celu ułatwienie dochodzenia wierzytelności jest obecnie procedowany w Sejmie. Konfederacja Lewiatan ma nadzieję, że w trakcie prac posłowie zwrócą uwagę na konieczność doprecyzowania niektórych przepisów.

Wydanie weksla stanowi uregulowanie należności, w myśl przepisów ustawy o VAT, a tym samym, podatnik wystawiając i wręczając wierzycielowi weksel własny, przed upływem terminu, po upływie którego byłby zobowiązany do korekty podatku VAT, nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu składników majątkowych.

Do Sejmu trafił poselski projekt nowelizacji ustawy Ordynacja podatkowa. Projekt przewiduje skrócenie okresu przedawnienia dla zobowiązań podatkowych z 3 do 5 lat. Proponuje się, aby nowe przepisy weszły w życie 1 stycznia 2017 r.

W związku z realizacją umowy dofinansowanej z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko spółka otrzymała pismo o nieprawidłowościach w wydatkowaniu środków unijnych. Instytucja pośrednicząca ustaliła kwotę dotacji, którą należy zwrócić. Spółka nie zgodziła się z tą decyzją i odmówiła zwrotu. Instytucja skierowała sprawę do sądu. W jaki sposób zaksięgować powyższe zdarzenie? Jak ująć skutki niepomyślnego wyroku?

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał interpretację indywidualną, w której potwierdził, że wystawienie i wręczenie weksla odpowiadającego kwocie zobowiązania stanowi jego uregulowanie w rozumieniu art. 15b ustawy o CIT. Nie ma zatem konieczności korekty kosztów podatkowych. Jest to kolejna interpretacja potwierdzająca to stanowisko.

Zobowiązaniem finansowym nazywamy zobowiązanie do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką na niekorzystnych warunkach. Zobowiązania finansowe powinny być wyceniane w skorygowanej cenie nabycia, często określanej mianem zamortyzowanego kosztu. Jeżeli natomiast jednostka przeznacza je do obrotu lub są to instrumenty pochodne o charakterze zobowiązań, wówczas ich wycena opiera się na wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej.

Wygaśnięcie zobowiązań podatnika (jako wspólnika) wobec spółki z tytułu zaciągniętych weksli, poprzez konfuzję, następującą w wyniku likwidacji spółki, na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (podatnika) praw (wierzytelności spółki z tytułu weksla) i korelatywnie sprzężonych z nimi obowiązków (zobowiązania podatnika z tytułu weksla), nie spowodują powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT, po stronie podatnika, na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o PIT.

Weksel płatny w terminie przekraczającym trzy miesiące od daty jego wystawienia, ale nie dłuższym niż 12 miesięcy, ujawnia się w bilansie jako inne papiery wartościowe.