Tematy - Wyłudzanie podatków, System STIR

Naczelnicy urzędów celno-skarbowych będą mogli żądać blokady rachunków bankowych – wynika z projektu rozporządzenia, który 14 listopada 2022 r. został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Podatnicy VAT nauczeni doświadczeniem lat 2004-2014 pytają, które to nowe przepisy tego podatku są również nową pułapką na naiwnych zastawioną po to, aby ktoś na nich zarobił. Tym kimś nie jest bynajmniej budżet, lecz „międzynarodowi inwestorzy” dla których być może napisano te przepisy.

Pytanie zadane w tytule niniejszego artykułu zostało wielokrotnie zadawane w czasie debat naukowych także przez praktyków a (prywatnie) również przez niektórych sędziów. Plagą wspólnotowej wersji podatku od towarów i usług są – obrazowo mówiąc - przebierańcy, zwani również (dla ocieplenia wizerunku) „podmiotami optymalizacyjnymi”, które udają podatników tego podatku. Po co? Aby uzyskać (dla siebie lub dla innych) szeroką paletę korzyści podatkowych, w tym zwłaszcza otrzymać nienależne zwroty tego podatku.

Grupy VAT. W projekcie obszernej ustawy nowelizacyjnej, wprowadzającej Polski Ład podatkowy, pojawiły się również zmiany w podatku od towarów i usług, które dotyczą tzw. grupy VAT, czyli podatnika grupowego. Zdaniem prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego konstrukcja grup VAT może posłużyć nieuczciwym podatnikom jako jeden ze sposobów unikania opodatkowania VAT i wyłudzania zwrotów tego podatku.

Czynności sprawdzające organów podatkowych przynoszą coraz lepsze efekty. O skuteczności czynności sprawdzających, które są bardziej przyjazne dla podatników niż kontrole celno-skarbowe, czy podatkowych - mówi szefowa Krajowej Administracji Skarbowej Magdalena Rzeczkowska.

Osiem osób usłyszało zarzuty działania w gangu, który obracając złotem za pośrednictwem znanej spółki giełdowej wyłudzał podatek VAT. Wśród podejrzanych jest prezes i wiceprezes spółki. Straty Skarbu Państwa wniosły ponad 34 miliony złotych – przekazała PAP we wtorek Prokuratura Regionalna w Warszawie.

Porozumienie pomiędzy Szefem Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i Federalnym Ministerstwem Finansów Republiki Federalnej Niemiec, zawarte 24 lipca 2020 r., dotyczy bezpośredniej transgranicznej wymiany informacji w zakresie podatku VAT. Ma ono umożliwić szybszą wymianę informacji pomiędzy administracjami podatkowymi obu krajów i przyczynić się do zwiększenia skuteczności zwalczania oszustw w podatku VAT.

Podatnicy podatku od towarów i usług, którzy po roku 2004 nieświadomie dali się uwikłać w oszustwa w tym podatku, powoli ale skutecznie tracą już wszelką nadzieję. Co prawda istotna część spraw uległa przedawnieniu, ale to kiepska pociecha dla tych, którym terminy zawieszono lub przerwano (toczą się jeszcze sprawy sprzed nawet dziesięciu lat) – pisze profesor Witold Modzelewski.

W celu ratowania krajowej gospodarki, a przede wszystkim miejsc pracy, w ramach Tarczy Antykryzysowej państwo zaoferowało pomoc finansową. Okazuje się jednak, że Tarcza ma też kolce. Wciąż nowelizowane przepisy mają pozwolić skarbówce na łatwiejszy dostęp do kont podatników, by sprawdzić, czy kryzys rzeczywiście ich dotknął.

Krajowa Administracja Skarbowa stale monitoruje publikowane w internecie ogłoszenia dotyczące sprzedaży kosztów. Dane z plików JPK_VAT pomagają w walce z tym procederem. Konsekwencje grożą nie tylko sprzedającym, ale również nabywcom.

Od 30 kwietnia 2018 roku w ramach STIR (System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej) możliwa jest blokada rachunku bankowego na żądanie szefa KAS. Jak informuje Ministerstwo Finansów do października 2018 r. zablokowano w tym trybie 21 kont przedsiębiorców. Natomiast w analogicznym okresie 2019 roku zablokowano już 325 rachunków bankowych. Eksperci przekonują, że wciąż mamy do czynienia z marginalnym zjawiskiem. W Polsce jest przecież ok. 1,7 mln firm i co najmniej tyle powinno być zgłoszonych kont. Z kolei resort dodaje, że środki zablokowane od kwietnia do października br. opiewają na kwotę blisko 28 mln złotych. To ponad 4 razy więcej niż w pierwszych kilku miesiącach po wprowadzeniu tego rozwiązania.

Każdy podatnik (a nawet osoba niebędąca podatnikiem), który zauważy naruszenie prawa podatkowego, czy prawa celnego, zetknie się z nieuczciwym urzędnikiem skarbowym, czy po prostu został źle potraktowany przez funkcjonariusza Krajowej Administracji Skarbowej - może te fakty zgłosić za pomocą Krajowego Telefonu Interwencyjnego Krajowej Administracji Skarbowej. Co istotne, zgłoszenia są anonimowe.

W pierwszej połowie tego roku Krajowa Administracja Skarbowa zablokowała 2,5 razy więcej zgromadzonych na kontach środków niż w całym 2018 r. Zajmując środki pieniężne na rachunku bankowym przedsiębiorcy KAS nie musi przedstawiać dowodów na popełnienie przestępstwa przez ich posiadacza.

Fiskus przeprowadza coraz mniej kontroli podatkowych. W tym roku liczba kontroli zrealizowanych przez urzędy celno-skarbowe spadła o ponad 22%, natomiast urzędy skarbowe podjęły takich działań o blisko 14% mniej. Krajowa Administracja Skarbowa twierdzi, że przyczyniły się do tego zmiany organizacyjne i legislacyjne.

Rzecznik Prasowy Ministra Finansów Paweł Jurek ostrzega, że pocztą elektroniczną rozsyłane są fałszywe wiadomości, których autor podszywa się pod Krajową Administrację Skarbową (KAS), a podane w takiej korespondencji numery rachunków bankowych nie należą do urzędów skarbowych. Rzecznik informuje, że urzędy skarbowe nie wysyłają e-maili z wezwaniem do zapłaty zaległego podatku.

Krajowa Administracja Skarbowa, za pomocą systemu STIR, przez niespełna pół roku zajęła 192 rachunki bankowe należące do 39 podejrzanych podmiotów. Było to związane z podejrzeniem uszczupleń podatkowych na ponad 344 mln zł.

Fiskus przygotuje jeden kompletny wykaz podatników VAT, tzw. białą listę podatników VAT (white list). Nowy rejestr będzie zawierał historię VAT-owską podatnika, m.in. informacje o rejestracji, wykreśleniu oraz przywróceniu jako podatnika VAT. W bazie dostępny będzie również numer rachunku rozliczeniowego podatnika. Nowy wykaz podatników VAT ma być dostępna od 1 września 2019 r.

STIR, czyli System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej działający od ubiegłego roku to nowe narzędzie kontrolująco-analityczne do skuteczniejszej walki z przestępczością podatkową. Wraz z wprowadzeniem STIR, Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzyskał nowe uprawnienia, a instytucje finansowe, tj. banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, kolejne obowiązki. Kto powinien obawiać się kontroli?

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wprowadza nowe rozwiązanie służące ochronie interesów uczciwie działających podmiotów - Program Ostrzegania Przedsiębiorców (POP). Celem programu jest zabezpieczenie przedsiębiorców przed nieświadomym uczestnictwem w oszustwie podatkowym tzw. karuzeli podatkowej.

Ministerstwo Finansów będzie ostrzegało (w formie zwykłych listów) firmy zagrożone nieświadomym udziałem w karuzeli VAT - zapowiedział 7 maja 2019 r. wiceminister finansów, zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej Paweł Cybulski. "Przewidujemy, że w ciągu kilku tygodni przedsiębiorcy powinni zacząć otrzymywać takie informacje" - wyjaśnił Cybulski.

Szef sejmowej komisji śledczej ds. VAT Marcin Horała zapowiedział, że raport z prac komisji ukaże się pod koniec lipca 2019 roku. Komisja ds. VAT została powołana na początku lipca ubiegłego roku.

Skuteczniejsze objęcie mechanizmem wymiany informacji kraje, które uchodzą za "raje podatkowe", poprzez m.in. wprowadzenie przepisów wymagających składania oświadczeń o rezydencji podatkowej pod rygorem odpowiedzialności karnej. Takie zmiany przewiduje nowela ustawy o wymianie informacji podatkowych.

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

W związku ze stale pogłębiającą się wiedzą w zakresie tzw. agresywnej optymalizacji podatku od towarów i usług, warto bliżej omówić sposób na wyłudzenie zwrotu tego podatku poprzez wnoszenie aportu. Pod tym pojęciem rozumiemy wkład niepieniężny wniesiony do spółki handlowej przez udziałowca lub wspólnika. W momencie wniesienia aportu wszelkie prawa własności zostają przeniesione na spółkę.

27 marca 2019 r. podczas konferencji "Cyfryzacja polskiej gospodarki" zorganizowanej przez Dziennik Gazetę Prawną pełnomocnik ministra finansów ds. informatyzacji Przemysław Koch przedstawił dotychczasowe działania Ministerstwa Finansów związane z cyfryzacją administracji skarbowej, jak i plany resortu na przyszłość. Zapowiedział m.in. wdrożenie centralnego systemu poboru podatku Poltax plus i nowego modelu rozliczania należności podatkowych w oparciu o indywidualne rachunki wystawione dla każdego podatnika. Monitoringiem SENT zostaną objęte przewozy i zakupy kolejnych towarów wrażliwych, m.in. leków, LPG i oleju opałowego.

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa monitorują publikowane w Internecie ogłoszenia dotyczące sprzedaży kosztów firmowych. Wykorzystanie danych z JPK_VAT i STIR pozwala na wykrywane tzw. pustych faktur.

W Katowicach odbyła się XVI Ogólnopolska Konferencja Podatkowa z cyklu „Doradca podatkowy obrońcą praw podatnika”, pod takim hasłem "Uszczelnianie systemu podatkowego – sukces czy porażka?". Doradcy podatkowi i przedstawiciele Ministerstwa Finansów wspólnie oceniali efekty wprowadzonych rozwiązań uszczelniających.

Minister finansów Teresa Czerwińska wyjaśniła, że zebrane przez fiskusa dane z JPK i STIR posłużą do walki z zatorami płatniczymi. Natomiast o tym, że ktoś nie płaci na czas faktur fiskus będzie informował UOKiK.

Według raportu Instytutu Studiów Podatkowych w latach 2008-2015 administracja skarbowa ewidentnie przymykała oko na gigantyczny rabunek dochodów podatkowych, który łącznie możemy oszacować co najmniej 400 mld zł - mówił w poniedziałek wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Finansów Publicznych Janusz Szewczak. 400 mld zł straty na podatkach w latach 2008-15 to bardzo ostrożny szacunek (bez uwzględnienia CIT) - powiedział PAP prof. Witold Modzelewski, szef Instytutu Studiów Podatkowych.

Digitalizacja podatków staje się faktem, z którym zmierzyć się musi już niemal każdy przedsiębiorca. Jednym z nowych wyzwań jest konieczność sporządzania raportów w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego na żądanie organów podatkowych. Przedsiębiorca musi być na to przygotowany, a zatem powinien posiadać odpowiedni program komputerowy do generowania JPK w odpowiedniej strukturze. Na ile jest to utrudnieniem, a na ile szansą rozwoju dla polskiego biznesu?

Obowiązek składania przez przedsiębiorców raportów JPK_VAT eliminuje nieuczciwą konkurencję rynkową, a także umożliwia szybką identyfikację nieprawidłowości w VAT. Zdaniem wiceministra finansów, szefa Krajowej Administracji Skarbowej Mariana Banasia wdrożenie JPK_VAT to jedno z najważniejszych działań, które pomogło uszczelnić system poboru podatków.

Przepisy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (SENT) skutecznie uderzyły w oszustów podatkowych m.in. z rynku paliw, czy oleju rzepakowego - ocenił Edward Komorowski z Ministerstwa Finansów. Od 1 października wchodzi w życie kolejna nowelizacja przepisów o monitoringu przewozów - SENT GEO. Oprócz zgłoszenia przewozu towarów wrażliwych KAS będzie otrzymywał dane z GPS o tym, jak ten transport się odbywa.

W ciągu ostatnich lat Najwyższa Izba Kontroli odnotowała znaczący postęp w dochodach z podatku VAT, co wynikało w dużym stopniu z wdrożenia rozwiązań, już kilka lat temu zalecanych przez Izbę - mówił w Krynicy prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski.

24 lipca 2018 r. odbyło się pierwsze posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. nieprawidłowości w VAT. Podczas tego inauguracyjnego posiedzenia m.in. złożono pierwsze wnioski dowodowe oraz przyjęto roboczą definicję luki podatkowej w VAT. Przewodniczący komisji, Marcin Horała z PiS poinformował, że następne posiedzenie zaplanowano na drugą połowę sierpnia.

Według oficjalnych enuncjacji w latach 2007-2015 luka w podatku od towarów i usług wynosiła 262 mld zł. Jeżeli dobrze rozumiem ten szacunek, to o tyle powinniśmy być bogatsi, bo państwo polskie nie otrzymało tych pieniędzy. Przypomnę, że według oficjalnych danych dochody w budżecie w tym okresie wynosiły łącznie około 1000 mld zł, czyli straty wynosiły ponad jedną piątą potencjalnych dochodów. Jeżeli to prawda, to ktoś ma te pieniądze i ma dużo większą władzę niż wszystkie formalne struktury administracyjne i sądowe razem wzięte.

W marcu bieżącego roku prokuratorzy otrzymali wytyczne: żądać surowych kar za przestępstwa gospodarcze i finansowe. Następnie Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło program reform, który jeszcze bardziej zaostrza sankcje grożące za przestępstwa gospodarcze. Fałszerze faktur narażający budżet państwa na uszczuplenie znacznej wartości mają być karani podobnie jak gwałciciele i zabójcy.

Proponowana przez Komisję Europejską zmiana w VAT dotycząca dostaw transgranicznych jest warta pogłębionej analizy, może być metodą na ograniczenie liczby oszustw, z którymi obecnie zmagają się państwa Unii Europejskiej - uważa Ministerstwo Finansów.

Zaproponowane przez Komisję Europejską zmiany w unijnym systemie VAT pozwolą na zasadnicze ograniczenie oszustw, choć przestępcy zawsze znajdą jakiś sposób na wyłudzenie podatku - mówi Jerzy Martini z kancelarii Martini i Wspólnicy.

Komisja Europejska pod koniec maja br. zaproponowała szczegółowe techniczne zmiany unijnych przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej (VAT), które uzupełniają niedawną reformę systemu mającą na celu uczynienie go bardziej odpornym na oszustwa. Zmiany mają wprowadzić docelowy model tego podatku w Unii Europejskiej.

Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia podatkowe dotyczące zasad stosowania ustawy o STIR, czyli przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 roku o zmianie niektórych przepisów ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Ustawa o STIR ma na celu ograniczenie luki w podatku VAT spowodowanej wyłudzeniami. Prezentujemy drugą część treści tych objaśnień.

Jak wynika z orzeczeń sądów, w przypadku spraw dotyczących wyłudzeń w VAT organ podatkowy ma obowiązek dokładnego ustalenia stanu faktycznego oraz udowodnienia podatnikowi wzięcia udziału w oszustwie podatkowym. Brak obiektywnych przesłanek skutkuje niemożliwością ukarania podatnika.

Podczas Konferencji „Dwa lata uszczelniania podatku od towarów i usług – doświadczenia i refleksje”, która odbyła się 17 maja 2018 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego dr Andrzej Dmowski dokonał analizy dotyczącej rozszerzenia grona podmiotów odpowiedzialnych za zobowiązania podatkowe w przypadku podatku VAT.

Sejmowa komisja ds. wyłudzeń VAT rozpocznie prace w czerwcu 2018 roku - zapowiedział 8 maja br. poseł Marcin Horała, rekomendowany przez PiS na szefa tej komisji. Na środę (9 maja br.) wieczór zaplanowano w Sejmie pierwsze czytanie dwóch projektów uchwał ws. powołania komisji ds. VAT.

Wprowadzony w tym roku system STIR pozwolił administracji skarbowej namierzyć około 5 tys. podmiotów wysokiego ryzyka - powiedział dyrektor Departamentu Nadzoru nad Kontrolami w Ministerstwie Finansów Przemysław Krawczyk. Niewykluczone, że część z nich powołano do wyłudzenia VAT.

Komisji śledczej do spraw wyłudzeń podatku VAT powinna wyjaśnić, kto odpowiada za przepisy prawne, umożliwiające wyłudzanie, czy można było wcześniej lukę VAT ograniczyć, a jeśli tak, dlaczego tego nie zrobiono - takie m.in. zadania eksperci i politycy, stawiają przed komisją śledczą.

Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia podatkowe dotyczące zasad stosowania ustawy o STIR, czyli przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 roku o zmianie niektórych przepisów ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Ustawa o STIR ma na celu ograniczenie luki w podatku VAT spowodowanej wyłudzeniami. Prezentujemy pierwszą część treść tych objaśnień.

Prokuratura Krajowa poinformowała 19 kwietnia 2018 r. o zatrzymaniu 13 osób podejrzanych o udział międzynarodowej grupie przestępczej osiągającej korzyści z przestępstw związanych z importem folii stretch. Wśród zatrzymanych jest m.in. właściciel biura rachunkowego, biegły sądowy i policjant. Ujawnione przestępstwa polegały na wprowadzaniu do obrotu w Polsce folii stretch bez uiszczenia VAT, co następowało za pośrednictwem zorganizowanej sieci spółek, tzw. „znikających podatników”.

Z przeprowadzonego badania wynika, że Split Payment, czyli mechanizm podzielonej płatności jako nowe rozwiązanie prawne jest najgorzej oceniane przez księgowych. Aż 59% uznało je za największe utrudnienie prawne dla przedsiębiorców w 2018 r. Natomiast najlepiej oceniane przez księgowych są ulga na start oraz możliwość prowadzenia działalności gospodarczej bez rejestracji.

STIR (system teleinformatyczny izby rozliczeniowej) umożliwia wymianę informacji między systemem bankowym a Krajową Administracją Skarbową (KAS) i zapobiega wyłudzeniom skarbowym, których najczęściej dokonują zorganizowane grupy przestępcze. Przykładem jego sprawnego działania jest szybka identyfikacja nowo założonego rachunku bankowego i zatrzymanie kwoty ok. 350 tys. euro. Monitoring STIR obejmuje obecnie ponad 5,6 mln rachunków podmiotów kwalifikowanych (czyli innych niż rachunki osób fizycznych, służące do celów prywatnych).

Przed zawarciem umowy z nieznanym podmiotem sprawdza się jego wiarygodność i nie trzeba o tym podatnikom przypominać w sposób urzędowy – pisze profesor Witold Modzelewski. Rzeczywistym niebezpieczeństwem dla tych podmiotów jest działanie prawdziwych oszustów, którzy umieją „przekręcić” każdego. Zdaniem profesora Modzelewskiego przede wszystkim należy przyjąć inną definicję dobrej wiary: jeżeli właściciel lub zarząd zostali oszukani przez działających w złej wierze podwładnych, to podatnik nie może być uznany – tak jak teraz – za „świadomie uczestniczącego w oszustwie”.

Wyłudzanie podatków, System STIR

Blokada rachunków bankowych - uprawnienia naczelników urzędów celno-skarbowych

VAT – kolejne pułapki na podatników

Czy podmiot, który udaje podatnika, lecz nie będący firmantem, powinien zapłacić nieistniejący przecież podatek?

Grupy VAT będą służyć ucieczce od opodatkowania

Czynności sprawdzające organów podatkowych

Jak spółka giełdowa wyłudzała VAT przy pomocy sztabek złota

Zwalczanie oszustw w VAT - porozumienie o współpracy Polska-Niemcy

Podatnicy VAT płacą kilkakrotnie za udział w „optymalizacji” podatkowej

Tarcza Antykryzysowa – fiskus sprawdzi czy podatnicy mieli prawo z niej skorzystać

Dane z JPK_VAT pomagają w walce z procederem sprzedaży kosztów

Blokada rachunku bankowego na żądanie szefa KAS w ramach STIR

Anonimowy donos do urzędu skarbowego - Krajowy Telefon Interwencyjny KAS

Blokada konta bankowego firmy przez KAS

Spadła liczba kontroli podatkowych

Krążą fałszywe e-maile z wezwaniem do zapłaty zaległego VAT

System STIR - coraz więcej blokad rachunków bankowych

Biała lista podatników VAT (white list) od 1 września 2019 r.

System STIR – kto jest szczególnie narażony na kontrolę?

Program Ostrzegania Przedsiębiorców (POP) przed oszustwami w VAT

Ministerstwo Finansów ostrzeże podatnika przed nieświadomym udziałem w karuzeli VAT

Raport komisji śledczej ds. VAT ukaże się pod koniec lipca

Zmiany w ustawie o wymianie informacji podatkowych

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

„Bezpieczny” sposób na wyłudzenie VAT: tym razem przy pomocy aportu nieruchomości

Cyfryzacja podatków i administracji skarbowej w Polsce 2019/2020

„Sprzedam koszty VAT - sprzedam faktury” - MF ostrzega

Uszczelnianie systemu podatkowego w ocenie doradców podatkowych

JPK i STIR - cyfrowa broń fiskusa do walki z zatorami płatniczymi

Straty podatkowe w latach 2008-2015 w Polsce - co najmniej 400 mld zł

Raporty JPK na żądanie fiskusa, czyli digitalizacji podatków ciąg dalszy

JPK_VAT uszczelnia system podatkowy

Przepisy o SENT skutecznie uderzyły w oszustów podatkowych

Ściągalność podatku VAT według NIK

Sejmowa komisja śledcza ds. VAT rozpoczęła prace

Ile kosztował lobbing dotyczący przepisów podatku od towarów i usług od roku 2007?

Jakie sankcje grożą za fałszowanie faktur

MF analizuje propozycje KE dotyczące zmian w VAT w UE

Unijny system VAT ma być odporny na oszustwa

Docelowy system opodatkowania VAT w Unii Europejskiej

Objaśnienie podatkowe dotyczące stosowania ustawy o STIR (część II)

Organ podatkowy musi udowodnić wyłudzenie VAT

Odpowiedzialność za zobowiązania w VAT

Komisja sejmowa ds. wyłudzeń VAT od czerwca 2018

Dzięki STIR fiskus namierzył podmioty wyłudzające VAT

Komisja śledcza wyjaśni dlaczego nie ograniczano luki VAT

Objaśnienie podatkowe dotyczące stosowania ustawy o STIR (część I)

Karuzela podatkowa z udziałem "znikających podatników"

Jak księgowi oceniają najnowsze zmiany w prawie?

Efektywny STIR

Ważniejsza jest definicja „dobrej wiary” niż kryteria „dochowania należytej staranności”