Odsetki od zaległości podatkowych

Jakie odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS obowiązują w 2024 roku? Jaka jest obniżona stawka odsetek podatkowych? Jakie są zasady zaokrąglania odsetek podatkowych? Jaka jest minimalna wysokość naliczanych odsetek za zwłokę? Ile wynosi opłata prolongacyjna?

Stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS) wynosi w czerwcu 2023 r. 16,50%. Stawka ta nie zmieniła się od 8 września 2022 r. [Aktualizacja: od 7 września 2023 r. stawka oprocentowania odsetek od zaległości podatkowych i zaległości wobec ZUS spada do 15%]

Od 8 lipca 2022 r. stopa lombardowa NBP wzrosła do 7%. Od tego samego dnia podwyższeniu (do 16%) uległa stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS).

Z uwagi na problemy związane z wejściem w życie Polskiego Ładu, w tym planowanych zmian podatkowych od lipca ze skutkiem wstecz od stycznia 2022 r., wśród wielu przedsiębiorców coraz częściej pojawia się pytanie: kto poniesie za to odpowiedzialność. Jak odpowiadają członkowie zarządów spółek za podatki?

Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2022 roku - zmiany od 7 kwietnia. Wskutek podwyższenia stopy lombardowej NBP do 5,00% od 7 kwietnia 2022 r., podwyższeniu uległa od tego samego dnia (do 12%) stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS).

Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2022 roku - zmiany od 9 lutego. Wskutek podwyższenia stopy lombardowej NBP (do 3,25%) od 9 lutego 2022 r., podwyższeniu uległa od tego samego dnia (do 8,5%) stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS). Jest to pierwsza podwyżka stawek tych odsetek od 1 stycznia 2016 roku.

Odsetki ustawowe 2022- zmiany od 5 stycznia. Na skutek podwyższenia stopy referencyjnej NBP (z 1,75% do 2,25%), podwyższeniu uległa od 5 stycznia 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Mimo podwyższenia od 5 stycznia 2022 r. także wysokości stopy lombardowej NBP - bez zmian pozostaje wysokość odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne. Zmieniła się także ale od 1 stycznia 2022 r. wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 stycznia do dnia 30 czerwca) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia 2022 r.

Odsetki ustawowe - podwyżka od 4 listopada 2021 r. Wskutek podwyższenia stopy referencyjnej NBP (z 0,5% do 1,25%), podwyższeniu uległa od 4 listopada 2021 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Mimo podwyższenia od 4 listopada br. także wysokości stopy lombardowej NBP - bez zmian pozostaje wysokość odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne. Nie zmieni się także (przynajmniej do 31 grudnia 2021 r.) wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych", bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia (do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca) oraz w dniu 1 lipca (do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia).

VAT a odpowiedzialność solidarna. Przepisy z zakresu opodatkowania VAT przewidują solidarną odpowiedzialność za zapłatę tego podatku przez przedsiębiorców uczestniczących w transakcji, a nawet solidarną odpowiedzialność osób trzecich.

W czasie problemów wywołanych pandemią COVID-19, podatnicy mogą skorzystać z wielu instytucji podatkowych, dotychczas przeznaczonych na wyjątkowe okoliczności. Jedną z nich jest wnioskowanie o umorzenie w całości bądź w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę czy opłaty prolongacyjnej. Aby skorzystać z tej instytucji, niezbędne jest spełnienie określonych warunków.

Podatnicy, którzy Osoby, które zapłacą podatek z tytułu PIT za 2019 r. w ciągu miesiąca od zwykłego terminu (tj. 30 kwietnia) nie będą musiały płacić odsetek za zwłokę. Minister Finansów podpisał już rozporządzenie w tej sprawie. Rozporządzenie zostało opublikowane w Dziennik Ustaw z 23 kwietnia 2020 r., poz. 728.

Z uwagi na obniżkę stóp NBP (zwłaszcza stopy referencyjnej) obniżeniu uległa od 9 kwietnia 2020 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Bez zmian natomiast pozostaje wysokość odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne. Nie zmieni się także (przynajmniej od 9 kwietnia) wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych", bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia (do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca) oraz w dniu 1 lipca (do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia).

Jeżeli jesteś przedsiębiorcą i w obecnej sytuacji wywołanej koronawirusem nie jesteś w stanie zapłacić jednorazowo całego podatku, zaległości podatkowych lub odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, możesz złożyć wniosek o rozłożenie tych należności na raty i sprawdzić czy urząd przyzna ci taką pomoc. Jak to zrobić?

Profesor Witold Modzelewski uważa, że dobrowolna, ustawowa restrukturyzacja zaległości podatkowych w podatku od towarów i usług jest niezbędnym, historycznym przedsięwzięciem i szansą dla uczciwych podatników. Taka restrukturyzacja ustawa miałaby zastosowanie wyłącznie do podmiotów, wobec których nie zostało jeszcze wszczęte postępowanie podatkowe i dotyczyłaby trzech sfer, tj. zaległości podatkowej, odsetek oraz karalności czynu – posłużenia się nierzetelnymi fakturami.

W przypadku gdy kontrola prowadzona przez Urząd Kontroli Skarbowej (UKS) trwa dłużej niż sześć miesięcy, nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych za okres od dnia wszczęcia postępowania kontrolnego do dnia doręczenia decyzji. Znaczenie ma jednak to z jakiej przyczyny doszło do przewlekłości postępowania.

Podatnikowi, u którego dzięki zmianie decyzji organów skarbowych doszło do stwierdzenia nadpłaty, należą się odsetki. A jak będzie wyglądać sytuacja, kiedy nadpłata pojawi się wskutek zmiany interpretacji indywidualnej przez Ministra Finansów?

Umorzenie odsetek od zaległości podatkowych nie będzie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowić dla podatnika przychodu.

Podatnicy VAT i akcyzy, którzy dokonają korekty i zapłaty zaległego podatku dopiero po interwencji organu podatkowego, zapłacą podwyższone odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych. Wynoszą one 150% stawki podstawowej. Również stosowanie stawki obniżonej jest ograniczone w czasie. Dlatego MF zachęca do weryfikacji rozliczeń VAT i składania korekt deklaracji.

Od 1 stycznia 2016 r. podatnicy VAT i akcyzy, którzy dokonują korekty i zapłaty zaległego podatku dopiero po interwencji organu podatkowego, płacą podwyższone odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych. Wynoszą one 150% stawki podstawowej odsetek za zwłokę.

Od początku 2016 r. obowiązuje niższa obniżona stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Pojawiła się jednocześnie nowa stawka – podwyższona, którą będą obowiązani płacić przedsiębiorcy zadłużeni z tytułu podatku VAT oraz akcyzy.

W dniu 1 stycznia 2016 roku wchodzą w życie rewolucyjne zmiany dotyczące naliczania odsetek - zarówno tych obowiązujących w relacjach prywatnoprawnych (odsetek ustawowych), jak i odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Od 1 stycznia 2016 r. wysokość odsetek ustawowych wynosi 5%, odsetek ustawowych za opóźnienie - 7%, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych - 9,50%, a odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych 8%. Wszystkie stawki procentowe są ustalone oczywiście w stosunku rocznym.

Od 1 stycznia 2016 r. obniżeniu ulegnie stawka odsetek od zaległości podatkowych w przypadku dobrowolnego dokonania korekty i zapłaty zaległości przez podatnika. Podatnicy dokonujący takiej korekty zapłacą odsetki w wysokości 50% stawki podstawowej odsetek za zwłokę.

W 2016 r. ustawodawca zdecydował o obniżeniu stawek odsetek od zaległości podatkowych w przypadku dobrowolnego dokonania korekty i zapłaty zaległości przez podatnika. Podatnicy dokonujący takiej korekty zapłacą odsetki w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę. Natomiast podatnicy, którzy dokonają korekty i zapłaty zaległego podatku dopiero po interwencji organu podatkowego, zapłacą odsetki podwyższone według stawki wynoszącej 150% stawki odsetek za zwłokę.

W czasie urlopów nie zapominajmy o terminach podatkowych. Spóźniona deklaracja VAT-7, niezapłacone w terminie zaliczki na PIT lub też korekta deklaracji – wszystko to naraża podatnika na obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę. Odsetek unikną ci dłużnicy, którzy uregulują zaległość podatkową w miarę szybko.

Urzędy skarbowe uparcie każą podatnikom zaliczać odsetki karne do kategorii przychodów z innych źródeł. W przypadku jednak gdy podatnicy kierują sprawy do sądu, fiskus regularnie przegrywa. Sądy orzekają bowiem, że odsetki powinny przypisane do tego samego źródła co należność główna. Nadszedł więc czas, by Minister Finansów uregulował ten problem, publikując interpretację ogólną, która bierze pod uwagę linię orzecznictwa sądowego.