Pracodawca, Wypowiedzenie umowy o pracę

Od początku 2026 roku mają wejść w życie zmiany w przepisach dotyczących naliczania stażu pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy obejmie nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy zatrudnienia, takie jak umowy zlecenia czy prowadzenie działalności gospodarczej. Te zmiany przyniosą korzyści dla pracowników, ale także dodatkowe wyzwania dla pracodawców.

W przypadku gdy bez wiedzy pracodawcy pracownik wystawiał puste faktury, to pracownik powinien ponieść konsekwencje swojego działania i to on jest zobowiązany do zapłaty wykazanego na fakturach VAT-u – orzekł 24 listopada 2023 r. WSA w Warszawie. Potwierdził to TSUE w wyroku z 30 stycznia 2024 r. Taka linia orzecznicza powinna zwiększyć bezpieczeństwo przedsiębiorstw poszkodowanych nieuczciwą działalnością swoich pracowników.

W okresie przedświątecznym i na zakończenie roku wiele firm decyduje się na obdarowywanie swoich pracowników i partnerów biznesowych prezentami, co jest wyrazem wdzięczności za współpracę. Ta praktyka, choć pozytywnie wpływa na wizerunek firmy, wiąże się z pewnymi konsekwencjami podatkowymi. Ważne jest zrozumienie, kiedy i w jakich okolicznościach pracownik, otrzymując prezent od firmy, może być zobowiązany do zapłaty podatku.

Kontrole ZUS pracowników nadużywających zwolnień lekarskich (L4) zostały zintensyfikowane. W ubiegłym roku kontrolerzy zweryfikowali niemal 500 tys. z nich, co skutkowało wycofaniem świadczeń chorobowych i wygenerowało oszczędności rzędu 22 mln złotych. Czy taka kontrola jest jedynie problemem pracownika, czy może również pracodawcy?

Okazjonalna praca zdalna, to praca na wniosek pracownika składany teoretycznie w każdej możliwej sytuacji, nie więcej niż 24 razy w roku. Czy pracodawca może nie wyrazić zgody? Wyjaśniamy jak legalnie może się zachować pracodawca. Ostatnio bowiem, zaroiło się wręcz od publikacji, propagujących tezę o możliwości odmowy przez pracodawcę. Tezę dodajmy, bardzo niebezpieczną dla pracodawców.

Oczekiwania pracowników dotyczące sposobu organizacji pracy oraz konieczność pozyskiwania talentów na całym świecie sprawiają, że ponad jedna trzecia firm zezwala na wykonywanie obowiązków zawodowych z zagranicy. Za największe wyzwanie związane z pracą zdalną uznaje się konieczność wypracowania optymalnej strategii jej stosowania – wynika z raportu Global Remote Work Survey, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte. Według polskich przedsiębiorców zmiany w sposobie funkcjonowania zespołów spowodują konieczność wykształcenia nowych umiejętności menadżerskich.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytania redakcji portalu infor.pl udzieliło wyjaśnień odnośnie zasad i trybu udzielania pracownikom zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych (tzw. wyjścia prywatne). Czy takie wyjścia prywatne w czasie pracy dotyczą także pracowników na pracy zdalnej? Co zmieni się po wejściu w życie 7 kwietnia 2023 r. przepisów nowelizacji kodeksu pracy dot. pracy zdalnej? Kiedy trzeba odpracować takie wyjście prywatne?

Nowelizacja Kodeksu pracy (dalej „Kp”) wprowadzająca m.in. długo oczekiwane przepisy o pracy zdalnej, czeka na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw. Biorąc pod uwagę, na szczęście, dość długie vacatio legis (2 miesiące), pracodawcy mają czas co najmniej do drugiej połowy marca 2023 r. (a być może nieco dłużej) na przygotowanie się do ich wdrożenia. Jak na standardy obecnej legislacji długo, jak na potrzeby zakładu pracy, niekoniecznie. Jednym z zagadnień trudniejszych w implementacji są obowiązkowe rozliczenia pomiędzy pracodawcą a pracownikami.

Jak uzyskać nieoprocentowaną pożyczkę w miejscu pracy? Pomoc finansowa udzielana przez pracodawcę stanowi korzystną alternatywę dla kredytów gotówkowych czy popularnych chwilówek, udzielanych przez prywatne instytucje finansowe.

Praca zdalna swój renesans przeszła w dobie pandemii. To w tym czasie większość pracodawców i pracowników przekonała się, że praca zdalna jest możliwa, a co więcej efektywna. Chociaż początkowo większość ludzi, ze względu na ograniczenia pracowała w domu, to po pewnym czasie nasunęło się pytanie czy podczas pracy zdalnej można pracować z innego miejsca niż miejsce zamieszkania?

Minister Rodziny i Polityki Społecznej wydał 25 października 2022 r. rozporządzenie, które podwyższa od 29 listopada 2022 r. wysokość diet i limitów na nocleg w delegacjach zagranicznych do niektórych państw. Rozporządzenie dotyczy wprost pracowników sfery budżetowej ale też określa minimalny poziom diet także dla wszystkich innych pracowników. Także zwolnienie podatkowe związane z dietami pracowniczymi i innymi należnościami za czas podróży służbowej pracownika obejmuje wszystkich pracowników (nie tylko sfery budżetowej). To zwolnienie podatkowe jest ograniczone do wysokości tych diet i należności określonych dla pracowników sfery budżetowej. Ponadto wskutek podwyższenia stawki diety zwiększą się koszty podatkowe przedsiębiorców z tytułu podróży służbowych. Rozporządzenie to przewiduje także podwyższenie (od 2023 roku) diety krajowej (do 45 zł) i innych należności z tytułu podróży służbowych na terenie kraju.

W przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, pracownicy stają się jego wierzycielami. Są zaspokajani w pierwszej kolejności z masy upadłości, szczególnie w zakresie zaległych pensji. Nie muszą zgłaszać swoich roszczeń syndykowi. Należności wynikające ze stosunku pracy są umieszczane na liście wierzytelności z urzędu. Sąd upadłościowy uznaje je m.in. na podstawie listy płac i obecności. Jednak pracownik może nie mieć pewności, czy dokumenty były prowadzone w prawidłowy sposób i czy sąd w ogóle nimi dysponuje. W celu weryfikacji, czy upadły ujął wierzytelności w prawidłowej wysokości, zatrudniony ma prawo sam wystąpić z roszczeniem. Jeśli pracodawca jest niewypłacalny, to należność zostanie uregulowana ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W określonych przypadkach pracownikowi przysługuje też odszkodowanie oraz odprawa.

Od 1 sierpnia 2022 r. wchodzą w życie zmiany w przepisach dotyczących umowy o pracę na okres próbny. Modyfikacjom podlegają najistotniejsze postanowienia stanowiące o czasie trwania umowy, możliwości jej przedłużenia oraz ponownego zawarcia. Zmiany w kodeksie pracy przewidziane przez ustawodawcę podyktowane są obowiązkiem harmonizacji przepisów krajowych z postanowieniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. Mają one na celu zapewnienie minimalnych praw wszystkim pracownikom w UE, wprowadzenie bardziej przejrzystych norm zatrudnienia oraz poprawę warunków pracy. Zmiany będą obejmować m.in. przepisy dotyczące umowy o pracę na czas określony oraz umowy na okres próbny.

24 maja 2022 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej. Rząd chce na stałe wprowadzić do Kodeksu pracy możliwość wykonywania pracy zdalnej. Będzie to bardziej elastyczna forma wykonywania pracy od obecnie funkcjonującej telepracy. Rozwiązanie to powinno poprawić możliwości zatrudnienia osób znajdujących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym rodziców małych dzieci oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci. Ponadto, pracodawcy będą mogli wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.

W związku z wojną na terenie Ukrainy, Ministerstwo Finansów zapowiada korzystne zmiany w prawie podatkowym dla darczyńców i obdarowanych. To bardzo dobra inicjatywa. Warto przy tym rozważyć wprowadzenie ulgi w podatku dochodowym dla przekazujących darowizny na wzór tej, która dotyczyła darowizn na rzecz walki z COVID-19.

Rekordowa liczba przedsiębiorstw zapowiada zwiększenie zatrudnienia w I kwartale 2022 roku, zgłasza wakaty i planuje podwyżki płac pracowników. Tak wynika z raportu Narodowego Banku Polskiego "Szybki Monitoring. Analiza sytuacji sektora przedsiębiorstw" ze stycznia 2022 r. 48,5% firm raportuje nieobsadzone miejsca pracy, 47% pracodawców prognozuje podwyżkę przeciętnej płacy w I kwartale 2022 r. Rośnie wartość planowanych podwyżek wynagrodzeń.

Aktualnie obserwujemy tendencję do rozszerzania swobody pracowników w zakresie wyboru miejsca wykonywania obowiązków, a także uelastyczniania warunków pracy. W praktyce pozwala to na swobodniejsze łączenie obowiązków zawodowych z czasem wolnym. Nie zawsze jednak to pracownik preferuje działania zdalne – niekiedy taką formę pracy sugeruje pracodawca. Jak wygląda obecna sytuacja prawna, na ile jest precyzyjna? Pandemia pokazała, że praca niekoniecznie musi wiązać się ze stereotypową wizją siedzenia ośmiu godzin w biurze, pod krawatem – opowiada Izabela Synowiec z LeasingTeam Professional – wielu ludzi skorzystało na nowych, wymuszonych warunkach życia zawodowego i nie wyobraża sobie powrotu do pracy stacjonarnej na stałe. Na szczęście propozycje zmian w przepisach mogą przynieść korzyść pracownikom i firmom.

Rozwiązanie umowy o pracę a termin wypłaty wynagrodzenia. Pracodawcy mają wątpliwości kiedy powinni wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za pracę w przypadku rozwiązania umowy o pracę. Czy w zwykłym terminie wypłaty wynagrodzenia u danego pracodawcy? A może z dniem rozwiązania umowy o pracę? Wyjaśnia Państwowa Inspekcja Pracy.

Szczepienie na COVID-19 a zatrudnienie pracowników. Czy pracodawcy mają prawo przyjmowania do pracy wyłącznie osoby zaszczepione na COVID-19? Czy można pytać o szczepienie na rozmowie kwalifikacyjnej?

Opieka nad chorym dzieckiem. Rozpoczynający się okres jesienny sprzyja infekcjom, zwłaszcza u najmłodszych. Pracownicy, którzy muszą zaopiekować się chorym dzieckiem, mają dwie możliwości uzyskania w tym celu dni wolnych.

Polski Ład a „szara strefa” w zatrudnieniu. Według raportu Głównego Urzędu Statystycznego skala „szarej strefy” w zatrudnieniu w Polsce szacowana jest na 880 tysięcy osób (ok. 5,4% ogólnej liczby pracujących) [1]. Trzeba jednak zaznaczyć, że badania statystyczne nie odkrywają rzeczywistej skali zjawiska. Realnie praca nierejestrowana może obejmować nawet 16% osób w wieku produkcyjnym [2].

Jak sprawdzić pracodawcę? W zeszłym roku w obawie przed niepewnym rynkiem zatrudnieni na etatach niechętnie zmieniali pracę. Obecnie w 2021 roku, po tymczasowej stagnacji, powrócił rynek pracownika i coraz więcej osób wznawia aktywne poszukiwania wymarzonej pracy. Kandydaci zastanawiają się, którego pracodawcę wybrać, by ten spełnił ich oczekiwania, standardy i aspiracje. Na rynku nie brakuje atrakcyjnych propozycji, a do wyboru jest ponad 110 tysięcy ofert. Podpowiadamy, gdzie szukać rzetelnych informacji i na co zwrócić uwagę, aby wybrać tą najlepszą.

Prywatny samochód pracownika do celów służbowych a PIT. Zwrot kosztów korzystania przez pracownika z samochodu prywatnego dla celów pracodawcy winien być neutralny podatkowo, albowiem pracownik nie uzyskuje żadnej realnej korzyści majątkowej, a jedynie zwrot kosztów jakie poniósł używając swojego prywatnego samochodu do celów służbowych. Taki pogląd wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 13 lipca 2021 r. (sygn. I SA/Gd 425/21). Niestety orzecznictwo sądów administracyjnych nie jest w tej kwestii jednolite, co powoduje dezorientację pracodawców i pracowników.

Równość wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. 3 czerwca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że na zasadę równości wynagrodzeń pracowników płci męskiej i żeńskiej ustanowioną w prawie Unii można w sporach między jednostkami powołać się bezpośrednio zarówno w przypadku „takiej samej pracy”, jak i „pracy takiej samej wartości.

Szczepienie na COVID-19 a wypowiedzenie umowy o pracę. Wprowadzenie obowiązkowych szczepień w zakładzie pracy daje pracownikom prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy lub dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu ewentualnych odczynów poszczepiennych. – Nie ma także regulacji, która umożliwiałaby uzyskanie od pracownika informacji, czy jest zaszczepiony. Pracodawca może jednak motywować pracowników do szczepień i stosować system zachęt dla tych, którzy się na to zdecydują – wyjaśnia Kajetan Bartosiak, partner w kancelarii Baran Książek Bigaj.