Podatek od spadków i darowizn

Ustawodawca nie reguluje dokonywania rozliczeń majątkowych pomiędzy partnerami w związkach nieformalnych takich jak narzeczeństwo. Takie prezenty jak pierścionek zaręczynowy fiskus uznaje za przedmioty umowy darowizny. W związku z tym, przyznaje prawo własności do nich stronie obdarowanej, z możliwością zwrotu i odwołania darowizny.

Istota darowizny została określona w kodeksie cywilnym i zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów darowizna jest umową, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna jest więc swoistego charakteru czynnością, przy której dochodzi do przeniesienia praw majątkowych pod tytułem darmym. Jest nieodpłatnym świadczeniem na koszt majątku darczyńcy. Z założenia może wydawać się więc, że darowizna nie powinna podlegać opłatom. Jak więc ustawodawca potraktował kwestie podatkowe w przypadku darowizny? I czy jest możliwość zwolnienia jej od podatków?

Podatnikami podatku od spadków i darowizn są osoby fizyczne, które nabyły własność rzeczy i prawa majątkowe m.in. w drodze darowizny (w prezencie).

Zwolnienie podatkowe w tzw. grupie 0, zawarte w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest najszerszym w tej ustawie zwolnieniem. Mogą z niego korzystać członkowie najbliższej rodziny w przypadku nieodpłatnego nabycia rzeczy i praw majątkowych w drodze darowizny lub spadku.

Ustawa z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej wprowadza od 25 listopada 2018 r. nowe zwolnienie z podatku od spadków i darowizn. Zwolnienie to obejmuje spadkobierców zmarłego (25 listopada 2018 r. lub później) przedsiębiorcy odnośnie odziedziczonego przedsiębiorstwa (lub udziału w tym przedsiębiorstwie).

Osoby, które oszczędzają na emeryturę na kontach IKE lub IKZE mogą wyznaczyć osoby uprawnione, które w razie śmierci właściciela konta odziedziczą zgromadzone na nim środki. W takim przypadku spadkobiercy będą zwolnieni z podatków od zysków i darowizn.

19 lipca 2018 r. weszły w życie zmiany w podatku od spadków i darowizn, które pozwalają na korzystniejsze podatkowo rozliczanie darowanego lub dziedziczonego majątku.

Jeśli zgodnie z poleceniem darczyńcy lub testatora kupimy sobie mieszkanie, samochód czy choćby telefon, to fiskus nie dostanie od tego ani grosza podatku od spadków i darowizn.

Wystawienia i przekazanie weksla własnego (zupełnego) na rzecz remitenta bez istniejącego stosunku podstawowego nie jest darowizną w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego. Dlatego przekazanie weksla w takiej sytuacji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Według obowiązującego od 1 stycznia 2007 r. art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ze zwolnienia podatkowego (w określonych przypadkach) mogą skorzystać małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha spadkodawcy. Takiego zwolnienia nie było jednak w stanie prawnym przed 1 stycznia 2007 r. A w przypadku spadków otwartych (decyduje o tym data śmierci spadkobiercy) przed tą datą stosuje się stan prawny obowiązujący przed 2007 rokiem – bez względu na datę stwierdzenia nabycia spadku.

Nie każda nieodpłatna pomoc świadczona przez różnego rodzaju instytucje (np. fundacje) jest darowizną w rozumieniu kodeksu cywilnego, a w konsekwencji nie podlega podatkowi od darowizn. Bezpłatne przysporzenie może bowiem wynikać z innego niż umowa darowizny tytułu prawnego.

Osoby otrzymujące pieniądze w ramach internetowych zbiórek tytułem darowizn od obcych osób muszą pamiętać, że nie muszą płacić podatku tylko wtedy, gdy żaden darczyńca (niespokrewniony ani nie spowinowacony z obdarowanym) nie wpłacił więcej niż 4.902 zł. Przy czym warto pamiętać, że sumuje się darowizny otrzymane od tego samego darczyńcy w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym miała miejsce ostatnia darowizna od tej osoby.

Niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w której podatnicy otrzymują darowizny od osób spoza najbliższej rodziny, czyli od osób z formalnego punktu widzenia obcych. Kiedy taką darowiznę należy zgłosić, kto płaci podatek i w jakiej wysokości?

Jesteśmy zobowiązani do zapłaty podatku od spadków i darowizn w przypadku gdy nabywamy własność rzeczy znajdujących się na terenie Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terenie kraju na podstawie nabycia spadku albo umowy darowizny. Co więcej, jeśli jesteśmy obywatelami polskimi także darowizna oraz spadek z zagranicy będzie powodował powstanie obowiązku podatkowego. Jak jest natomiast uregulowane nabycie przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Otrzymanie spadku z zagranicy może budzić wiele wątpliwości prawnych. Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn podatkowi podlega nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Polski. Jeżeli jednak nabyte rzeczy znajdowały się za granicą lub prawa majątkowe były wykonywane za granicą, wówczas będą one również podlegać opodatkowaniu, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim albo ma miejsce stałego pobytu w Polsce.

Otrzymanie darowizny lub spadku skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego po stronie obdarowanego i spadkobiercy. W określonych jednak przypadkach mogą być oni zwolnieni z tego obowiązku. Jakie są to sytuacje i jakich formalności trzeba dopełnić?

Minister Rozwoju Finansów przedstawił projekt nowej ustawy kompleksowo regulującej zasady sukcesji przedsiębiorstw osób fizycznych. Ustawa ta ma m.in. objąć zwolnieniem z podatku od spadków w zakresie nabycia przedsiębiorstwa także osoby spoza najbliższej rodziny, które będą kontynuować prowadzenie odziedziczonego (lub nabytego w drodze zapisu windykacyjnego) przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2018 roku.

Nieruchomości przekazywane w ramach darowizny albo spadkobrania, zwykle mają o wiele większą wartość niż inne składniki majątku. Właśnie dlatego ewentualne obowiązki podatkowe obdarowanego lub spadkobiorcy są bardzo istotne. Na szczęście takie osoby w niektórych sytuacjach mogą uniknąć podatku naliczonego od wartości domu, mieszkania albo gruntu. Warto zatem wiedzieć, jakie są zwolnienia z podatku od nieruchomości przekazanej w ramach spadku lub darowizny.

Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn otrzymanie darowizny powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Nie każde jednak otrzymanie darowizny powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Co więcej, nie każde nieodpłatne przysporzenie na rzecz osoby fizycznej można uznać za darowiznę.

W przypadku zbiórki internetowej na leczenie, stosunek prawny pomiędzy podatnikiem (obdarowanym) a osobami trzecimi, które przekazują środki pieniężne za pośrednictwem portalu internetowego, stanowi umowę darowizny. Darczyńcą w tym przypadku jest każda osoba trzecia, przekazująca za pośrednictwem portalu internetowego jakiekolwiek środki pieniężne na rzecz podatnika.

Otrzymywanie świadczenia pieniężnego bądź rzeczy określonych co do gatunku drogą umowy renty nieodpłatnej wymaga opłacenia określonego polskimi przepisami podatku. W jaki sposób opodatkować rentę nieodpłatną?

Dla obliczenia podatku od spadków i darowizn, wartość części nieruchomości, którą nabywa podatnik przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności, powinna być pomniejszona o część hipoteki, przypadającą na jego udział. Jeżeli wartość obciążenia przewyższa wartość udziału, podstawa opodatkowania równa jest zero.

Rodzeństwo przyrodnie jest zaliczane do tych samych grup podatkowych w podatku od spadków i darowizn (grupa I i tzw. grupa "zerowa") co rodzeństwo rodzone. Co za tym idzie, darowizna od rodzeństwa przyrodniego może być wolna od podatku, jeżeli zostaną spełnione wymogi określone w art. 4a ustawy ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wielu rodziców utrzymuje swoje studiujące (często w innej miejscowości) dzieci i regularnie zasila je pieniężnie – np. przelewając środki na ich konto. Powstaje pytanie, czy są to darowizny, które trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego? Czy może jest to zwykłe świadczenie alimentacyjne bez żadnych skutków podatkowych?

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2 składają osoby, które otrzymały spadek lub darowiznę od osoby z kręgu najbliższej rodziny. Złożenie wypełnionego formularza SD-Z2 jest warunkiem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w takich sytuacjach. Aktualny wzór formularza SD-Z2 (wersja 6) obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Akty poświadczenia dziedziczenia, prawomocne postanowienia sądu o nabyciu spadku oraz europejskie poświadczenia spadkowe sporządzane przez notariuszy znajdą się w elektronicznym rejestrze spadkowym. Przepisy powołujące ten rejestr weszły w życie 8 września 2016 r.

Jeżeli spadkodawca powoła w testamencie spadkobiercę, to ma miejsce dziedziczenie testamentowe. Ten sposób dziedziczenia wyłącza dziedziczenie ustawowe. Żadne przepisy nie ograniczają kręgu osób, które można powołać do spadku. Spadkobiercą może być każda osoba fizyczna, powołana w testamencie, która żyje w chwili otwarcia spadku, czyli w momencie śmierci spadkodawcy. Wysokość opodatkowania i możliwość skorzystania z ulg podatkowych uzależniona jest nie tylko od przedmiotu i wartości spadku, ale także od osobistego stosunku spadkobiorcy do spadkodawcy.

Dokonanie przelewu pieniężnego na konto bankowe członka rodziny to nic innego jak przekazanie darowizny, od której co do zasady obdarowany ma obowiązek zapłacić podatek. Podatku od darowizny można jednak uniknąć pod warunkiem kontrolowania wysokości wręczanej darowizny w rodzinie jednorazowo czy cyklicznie.

Uzyskane od członków najbliższej rodziny spadki i darowizny podlegają zwolnieniu z podatku, jeżeli jednak sprawa dotyczy dalszych krewnych lub osób niepołączonych więzami rodzinnymi, podatek należy zapłacić. Pojawia się wówczas kwestia wyceny nieruchomości. Tę wycenę komplikuje sytuacja, w której nieruchomość obciążona jest kredytem hipotecznym.

Dalsi krewni i znajomi, dziedziczący po zmarłym, są objęci podatkiem do spadków i darowizn. Sumy odszkodowań, wypłacanych z ubezpieczenia na wypadek śmierci, są z tego podatku zwolnione. Ale czy jeżeli osoba niespokrewniona uzyska część kwoty odszkodowania, na dodatek wypłaconego przez zagraniczną firmę ubezpieczeniową?

Podatek od spadków i darowizn oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według wskazanej w ustawie o podatku od spadków i darowizn skali podatkowej. Skala podatku od spadków i darowizn wyróżnia trzy grupy podatkowe, a zatem wysokość podatku zależy od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Do celów podatkowych potwierdzeniem przekazania darowizny środków pieniężnych jest najczęściej przelanie tych środków na rachunek obradowanego. Jednak co w sytuacji, jeżeli podarowane zostały środki pieniężne, które zostały przelane na konto bankowe osoby trzeciej, np. jako zapłata za mieszkanie.

Ekwiwalent za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o. (równowartość), jako prawo majątkowe podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i z chwilą wypłaty tych udziałów w pieniądzu spadkobiercom nie podlega ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Minister Finansów w drodze rozporządzenia określił nowy wzór zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 oraz załącznika do tego zeznania SD-3/A. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

Na początku 2016 r. wejdzie w życie nowe rozporządzenie dotyczące pobierania przez płatników podatku od spadków i darowizn, określające sposób pobierania podatku przez płatników, zakres danych zawartych w deklaracji o wysokości pobranego i wpłaconego podatku oraz zasady przekazywania informacji w zakresie czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Darowizny między najbliższymi członkami rodziny są zwolnione z opodatkowania. Jednak kiedy w grę wchodzi nieco dalsza rodzina, darowizny obarczone są już daniną. Okazuje się, że można zaoszczędzić na podatku, jeśli przekazanie rzeczy czy nieruchomości odbędzie się etapami.

Kiedy sprzedaż towarów uzyskanych w drodze spadku po zmarłym przedsiębiorcy będzie stanowiła źródło przychodu i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

W sytuacji gdy w spadku otrzymuje się nieruchomość będącą własnością zmarłego, spadkobiercy od odziedziczonego budynku, lokalu czy gruntu nie płacą podatku. Jak natomiast należy postąpić, jeżeli zmarły posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu i spadkobiercom należy się kwota równa wartości rynkowej lokalu? Tego nie wiedzą nawet niektóre spółdzielnie mieszkaniowe.

Niejednokrotnie prezent ślubny może stanowić darowiznę, która podlega opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn. To, czy od otrzymanego prezentu nowożeńcy będą zobowiązani zapłacić podatek, zależy od dwóch czynników: jego wartość oraz tego, kto go wręczył.

Przekazanie prawa do własności intelektualnej w drodze darowizny nie podlega opodatkowaniu – wynika z interpretacji podatkowej. A pod pojęciem praw do własności intelektualnej rozumie się prawa autorskie i pokrewne, prawa do projektów wynalazczych, wzorów zdobniczych oraz – jak w sprawie poruszonej w interpretacji – prawa do znaków towarowych.

W posiadanie spadku podatnik wchodzi z dniem śmierci zmarłego. A zatem nabycie mieszkania w drodze spadku następuje z chwilą otwarcia spadku, a nie w momencie wydania orzeczenia sądowego. Oznacza to, że przedłużające się postępowanie spadkowe nie musi ograniczać spadkobierców w kwestii ewentualnej sprzedaży nabytej nieruchomości.

W świetle przepisów podatkowych prezent ślubny może stanowić darowiznę, podlegającą opodatkowaniu. To, czy podatek zostanie naliczony zależy od wartości otrzymanego prezentu oraz stopnia pokrewieństwa nowożeńców z darczyńcami. Czy można uniknąć podatków od upominków? Jakie prezenty i od kogo podlegają opodatkowaniu?

Wspólna spłata kredytu, czyli spłata części raty kredytowej, dokonywana przez rodziców, nie jest uznawana za darowiznę. Ponieważ w przypadku darowizny jedna strona uszczupla swój majątek, aby zwiększyć stan majątkowy lub zmniejszyć zadłużenie drugiej strony. Spłata kredytu natomiast to zupełnie inny rodzaj zobowiązania.

Darowizny od najbliższych –a więc m.in. od rodziców, od dzieci i od rodzeństwa – są zwolnione z podatku, jeśli obdarowany zgłosi darowiznę w urzędzie skarbowym. Ale pojawia się pytanie, co będzie, jeśli siostra otrzyma od brata środki, pochodzące z jego wspólnego majątku małżeńskiego?

Po dość długiej procedurze legislacyjnej w dniu 15 maja 2015 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Przynosi ona m.in. ważne zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn, które mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2016 roku.

Wspierasz dorosłe dziecko przelewami na „ekstrasy”? Pożyczasz siostrze w kryzysowej sytuacji? Uważaj, bo możesz sprowadzić na siebie Urząd Skarbowy.

Obowiązujące obecnie przepisy nakładają obowiązek składania druku SD-Z2 w terminie 6 miesięcy do urzędu skarbowego od daty powstania obowiązku podatkowego, co jest warunkiem koniecznym w uzyskaniu zupełnego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn dla osób z tzw. 0 grupy podatkowej. Ustawodawca zwalnia tę grupę podatkową od uiszczenia podatku, ale jednocześnie nakłada obowiązek złożenia druku SD-Z2. Czy nie byłoby zasadne zniesienia obowiązku składania SD-Z2 dla osób z tej grupy podatkowej?

Podatnik zamierza korzystać z pomocy udzielanej przez fundację, posiadającą status organizacji pożytku publicznego. Czy pomoc otrzymana od fundacji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Organ podatkowy uznał, że w przypadku darowizny, gdzie syn będzie darczyńcą pieniędzy z małżeńskiego majątku wspólnego, ojciec obdarowanym, a żona syna jedynie wyrazi zgodę na tą darowiznę (ale nie będzie stroną umowy) – cała darowana kwota może być objęta zwolnieniem podatkowym.

Potwierdzenie przez podatnika, ustalonego uprzednio przez organ w trakcie postępowania kontrolnego, faktu otrzymania przez niego darowizny nie może skutkować nałożeniem przez urząd skarbowy 20-procentowej sankcyjnej daniny.

Darowizny między narzeczonymi, czyli o statusie prawnym pierścionka zaręczynowego

Zwolnienia podatkowe przy darowiznach

Kto zapłaci podatek od darowizny?

Prezenty wśród najbliższych bez podatku

Dziedziczenie firmy bez podatku od spadków

Dziedziczenie pieniędzy z IKE lub IKZE bez podatku od spadków

Podatek od spadków i darowizn 2018 - korzystne zmiany już obowiązują

Zakupy z polecenia darczyńcy bez podatku od spadków i darowizn

Wystawienie weksla to nie darowizna

Zwolnienie z podatku od spadków dla najbliższej rodziny - spadki otwarte przed 2007 rokiem

Pomoc świadczona przez fundację a podatek od darowizny

Opodatkowanie darowizn otrzymanych w trakcie zbiórki internetowej

Opodatkowanie darowizny otrzymanej od obcej osoby

Nabycie przedsiębiorstwa tytułem umowy darowizny a podatek od spadków i darowizn

Opodatkowanie spadku, gdy spadkodawca jest cudzoziemcem

Jakie przesłanki należy spełnić, aby darowizna lub spadek były zwolnione z podatku?

Nabycie w spadku przedsiębiorstwa osoby fizycznej bez podatku - od 2018 roku dla wszystkich spadkobierców

Kto nie zapłaci podatku od spadku lub darowizny?

Nieodpłatne przysporzenie a podatek od spadków i darowizn

Jak opodatkować zbiórkę pieniężną organizowaną przez internet?

Jak opodatkować nieodpłatną rentę?

Hipoteka zmniejsza podstawę opodatkowania podatku od spadków i darowizn

Darowizna od rodzeństwa przyrodniego a obowiązek podatkowy

Pieniądze od rodziców dla dzieci na studiach – czy to są darowizny?

Jak wypełnić zgłoszenie SD-Z2

Rejestr spadkowy od 8 września 2016 r.

Opodatkowanie nabycia testamentowego przez osobę nienależącą do rodziny spadkodawcy

Jak uniknąć podatku od darowizny dla członka rodziny

Nieruchomość obciążona kredytem a podatek od spadków i darowizn

Czy odszkodowanie wypłacone z ubezpieczenia spadkodawcy jest opodatkowane?

Podatek od spadków i darowizn – skala podatkowa i kwoty wolne od podatku

Czy darowizna pieniężna musi wpłynąć na konto bankowe obdarowanego?

Podatek od spadków i ekwiwalentu za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o.

Nowe wzory formularzy SD-3 i SD-3/A od 1 stycznia 2016 r.

Pobieranie przez płatników podatku od spadków i darowizn od 1 stycznia 2016 r.

Opodatkowanie darowizn od dalszej rodziny

Sprzedaż towarów uzyskanych w spadku po przedsiębiorcy

Odziedziczenie spółdzielczego lokatorskiego prawo do lokalu – skutki podatkowe

Prezent ślubny a podatek od spadków i darowizn

Prawa autorskie i znaki towarowe można darować bez podatku

Od kiedy należy liczyć datę nabycia mieszkania w drodze spadku

Kiedy prezenty ślubne podlegają opodatkowaniu

Czy częściowa spłata kredytu przez rodziców to darowizna?

Darowizna dla siostry ze wspólnego majątku małżeńskiego brata bez podatku

Zmiany w podatku od spadków i darowizn od 2016 r.

Przelewy między członkami rodziny – jak mieć spokój od fiskusa

Obowiązek składania druku SD-Z2

Darowizna otrzymana od organizacji pożytku publicznego – skutki podatkowe

Darowizna od syna ze wspólnego majątku małżeńskiego bez podatku

Darowizna wykryta podczas kontroli nie podlega podatkowi sankcyjnemu