E-faktura, E-paragony

18 września 2018 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych, koncesjach na roboty budowlane lub usługi oraz partnerstwie publiczno-prywatnym. Od 18 kwietnia 2019 r. zamawiający muszą być przygotowani na odbiór faktury w postaci dokumentu elektronicznego o określonej przepisami strukturze. Nowe przepisy mają na celu rozwój tzw. gospodarki cyfrowej, ograniczenie używania "papieru", a także oszczędność czasu i pieniędzy dla przedsiębiorców i instytucji publicznych. Zmiany wynikają z przepisów UE i wpisują się w realizację rządowego programu od papierowej do cyfrowej Polski.

Business Centre Club pozytywnie ocenia projekt ustawy o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych. Celem regulacji jest ograniczenie lub usunięcie barier występujących w obrocie transgranicznym, w szczególności wynikających z jednoczesnego współwystępowania niejednolitych i niekompatybilnych wymogów prawnych oraz przepisów technicznych dotyczących możliwości fakturowania elektronicznego.

W Ministerstwie Finansów trwają prace nad projektem ustawy o fakturowaniu elektronicznym w zamówieniach publicznych. Projekt ten ma być przyjęty przez Radę Ministrów w II kwartale 2018 roku. Głównym celem projektowanej ustawy jest implementacja Dyrektywy 2014/55/UE o elektronicznym fakturowaniu w dostawach publicznych, którą w ramach negocjacji i stanowiska rządu Polska silnie wspierała. Zdaniem polskiego rządu regulacje te mają pozytywne oddziaływanie społeczno-gospodarcze.

W 2018 roku pojawią się pierwsze e-paragony wystawiane klientom za pośrednictwem SMS-a lub e-maila. To kolejny etap cyfryzacji w administracji i obrocie gospodarczym po wprowadzeniu elektronicznych faktur, do których powoli przyzwyczajają się polskie firmy. E-paragony mają przede wszystkim ułatwić życie konsumentom: potwierdzenie zakupu w takiej formie nie zgubi się i nie wyblaknie z czasem, a historię zakupów będzie można w dowolnym momencie przejrzeć na komputerze albo smartfonie, co ułatwi kontrolę nad domowym budżetem.

Już w I kwartale 2018 roku pierwsze kasy fiskalne mają emitować elektroniczne paragony fiskalne. Dla klientów to duże ułatwienie, bo e-paragony będą mogły do nich trafić np. na skrzynkę mailową. Rozwiązanie sprawdzi się przede wszystkim przy droższych produktach, objętych dłuższym terminem gwarancji. Wprowadzenie elektronicznych paragonów oznacza konieczność wdrożenia nowego systemu, który powinien móc zidentyfikować każdego konsumenta, a w przypadku wysyłki paragonów drogą mailową – móc sprawdzić, czy dana osoba taki dokument otrzymała i przeczytała.

Kasy rejestrujące, których jest obecnie w Polsce około 2 mln, będą połączone z centralnym systemem administracji podatkowej. Na wymianę kas fiskalnych przedsiębiorcy będą mieli trzy lata. Proces ten rozpocznie się 1 stycznia 2018 r.

Podatnicy podatku od towarów i usług zobowiązani są do przechowywania wystawionych przez siebie i otrzymanych od kontrahentów faktur. W niektórych branżach powyższe oznaczać może konieczność przechowywania dużej ilości dokumentów. Trudności organizacyjne związane z wypełnieniem ww. obowiązku przezwyciężyć można poprzez wdrożenie procedury przechowywania faktur w formie elektronicznej.

Uruchomienie Centralnego Rejestru Faktur planowane jest na koniec 2017 r. Obok już wdrażanego Jednolitego Pliku Kontrolnego i planowanego wprowadzenia elektronicznych paragonów, będzie to kolejna broń w walce z luką podatkową. Jakie konsekwencje dla przedsiębiorców spowoduje wprowadzenie Centralnego Rejestru Faktur?

Przedstawiciele przedsiębiorców mają wątpliwości co do obowiązkowych e-paragonów, które chciałby w Polsce wprowadzić resort rozwoju. Oprócz nowych kosztów, obawiają się przede wszystkim możliwych awarii internetu i nawet samej konieczności podłączenia do sieci.

Wprowadzenie e-faktur w zamówieniach publicznych to cel projektu założeń ustawy, który 5 września 2016 r. przyjął rząd. Zmiany mają m.in. zmniejszyć koszty prowadzenia działalności gospodarczej i wyeliminować błędy, które pojawiają się przy ręcznym wprowadzaniu danych z faktur.

Minister rozwoju przygotował i przedstawił 17 sierpnia 2016 r. projekt rozporządzenia w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące. Projekt ten ma na celu wprowadzenie od 1 stycznia 2018 r. cyfryzacji dokumentów i raportów fiskalnych i transmisji online danych z kas fiskalnych (w formacie JPK) do centralnej bazy danych (repozytorium, Centralnego Rejestru Paragonów) prowadzonej przez ministra finansów. Nowe przepisy umożliwią też szybką i skuteczną analizę danych fiskalnych, bo wprowadzony będzie wymóg zgodności postaci elektronicznej dokumentów fiskalnych i niefiskalnych emitowanych przez kasę ze strukturami logicznymi jednolitego pliku kontrolnego (JPK). Kasy fiskalne mają mieć możliwość transmisji e-paragonu do klienta obok tradycyjnego wydruku paragonu wydawanego przy kasie. Wycofane z użytkowania mają być kasy tzw. "dwurolkowe" z kopią papierową. Archiwizacja paragonów będzie tylko cyfrowa - paragony będą przechowywane jedynie w pamięci chronionej i pamięci fiskalnej.

Faktury elektroniczne ułatwiają życie przedsiębiorcom, jednak w polskich firmach wciąż dominuje papier. Dla których firm przejście na e-faktury będzie najkorzystniejsze? Jak przejść na e-faktury? Zdaniem Przemysława Płudowskiego, Dyrektora Sprzedaży Produktów Elektronicznych BillBird S.A., każde wdrożenie e-fakturowania w przypadku firmy wystawiającej ponad 1000 faktur miesięcznie okazywało się dla niej opłacalne.

Prowadzę sklep internetowy. Każdą sprzedaż dokumentuję fakturą, którą wysyłam razem z towarem. Gdy następuje zwrot towarów lub nabywca nie odbierze przesyłki, wystawiam fakturę korygującą. Nie zawsze kupujący potwierdza otrzymanie faktury korygującej. Czy mogę przyjąć, że skoro e-mail nie wrócił, to kupujący otrzymał fakturę korygującą?

Rynek faktury elektronicznej rośnie na całym świecie. Zgodnie z prognozą firmy Billentis zawartą w raporcie zatytułowanym E-Invoicing/E-Billing – entering new era 2015, spośród 500 miliardów faktur wymienianych na całym świecie w 2015 roku blisko 42 miliardy będą to faktury elektroniczne. Raport przewiduje, że w ciągu następnych pięciu lat roczna stopa stałego wzrostu powinna wynosić 10-20%. Ten szacunek pozostaje w zgodzie z badaniem przeprowadzonym na zlecenie European E-Invoicing Service Providers Association, które ogłosiło że porównując dane z 2013 i 2014 roku roczny wzrost liczby faktur elektronicznych wyniósł 17%. Wyzwania stojące przed rynkiem e-faktur omawia Bartłomiej Wójtowicz - Product Manager, Comarch EDI.

Od lat poprzez określenie „faktura elektroniczna”, lub „e-faktura” najczęściej zwykliśmy rozumieć plik cyfrowy (przeważnie PDF) będący niczym innym jak „obrazem” zwykłej faktury papierowej. Rozwiązanie wygodne, proste (i tańsze) w przechowywaniu, łatwe do wysyłki. Ale jak to zwykle bywa z pochłaniającą nasze czasy nowoczesnością – to co nowoczesne wczoraj i dzisiaj, zanim się obejrzymy trafi do muzeum. Tak będzie również z fakturami w PDFie. Nadchodzi epoka faktur 3.0 – dokumentów inteligentnych.

Polacy szukają nowych, wygodniejszych sposobów płacenia rachunków: okienka na poczcie i w banku tracą na rzecz innych miejsc i Internetu. Już 44 procent Polaków płaci jakieś rachunki przez Internet, co trzeciemu z ankietowanych przez Millward Brown na zlecenie BillBird S.A., zdarza się opłacać rachunki stacjonarnie w innych miejscach niż poczta i bank, np. w kasie sklepu lub w BOK-u dostawcy usług. Według danych BillBird, tylko za pośrednictwem Moje Rachunki, Polacy opłacają średnio ponad milion rachunków miesięcznie.

Ministerstwo Finansów pracuje nad systemem wprowadzającym obligatoryjne rejestrowanie faktur VAT w formie elektronicznej. Usprawnienie kontrolnych możliwości fiskusa poprzez centralny rejestr faktur jest również elementem programu liczącego na zwycięstwo wyborcze PiS. Warto więc przyjrzeć się szczegółom rozwiązań i przykładom z zagranicy.

Gospodarki wielu krajów opierają się na zaangażowaniu i dynamice małych i mikrofirm. Jednak najmniejsze przedsiębiorstwa najbardziej są narażone na różnego rodzaju ryzyka w prowadzeniu biznesu. Jednymi z największych niedogodności są opóźnienia w płatnościach, powodujące zatory płatnicze i kłopoty finansowe wielu podmiotów.

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 lutego 2015 r. (IBPP3/443-1389/14/EJ) dotyczyła przechowywania faktur dokumentujących nabycie towarów i usług (zakupów). Faktury z tytułu nabywanych przez Wnioskodawcę (Spółkę) towarów i usług były wystawiane przez dostawców zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. Spółka zwróciła się z pytaniem, czy możliwe jest przechowywanie ww. faktur wyłącznie w formie elektronicznej (bez przechowywania ich wersji papierowych). Organ podatkowy odpowiedział twierdząco na to pytanie.

Elektroniczne faktury są coraz popularniejsze ale nadal wiele firm otrzymuje i archiwizuje dokumenty papierowe. Jednak do celów podatkowych można przechowywać skany dokumentów papierowych. Potwierdzają to organy podatkowe.

Od 1 stycznia 2014 obowiązuje definicja faktury elektronicznej. Zgodnie z przepisem art. 2 pkt. 32 ustawy o podatku od towarów i usług mówiący: przez fakturę elektroniczną rozumie się fakturę w formie elektronicznej, wystawioną i otrzymaną w dowolnym formacie elektronicznym.