Tematy - Kasy fiskalne, Faktura korygująca - INFOR.PL

Kwestia wystawiania duplikatów faktur budzi wątpliwości podatników. Czy można wystawić duplikat w formie elektronicznej do faktury wystawionej w formie papierowej? Czy trzeba wystawić duplikat do faktury wystawionej w formie elektronicznej Czy można wystawić duplikat faktury po zakończeniu działalności? Czy można wystawić duplikat faktury korygującej? Odpowiedzi na te pytania prezentujemy w dalszej części artykułu.

Stanowisko fiskusa w zakresie rozliczania skonta nie jest jednolite. Raz mówi, że podatek można odliczyć w okresie otrzymania korekty faktury, a innym razem, że w okresie, gdy dokonano płatności.

Od 1 października usługi komornicze zostaną objęte podatkiem od towarów i usług. Jednak komornicy nie muszą kupować kas fiskalnych. Resort finansów przygotował projekt rozporządzenia, które zwalnia komorników ze stosowania kasy fiskalnej.

Od początku października br. usługi komornicze zostaną objęte podatkiem VAT. W związku ze zmianami komornicy nie muszą jednak kupować kas rejestrujących. Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, które zwalnia komorników ze stosowania kasy fiskalnej.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał 29 maja 2015 r. interpretację prawa podatkowego, która dotyczyła podatnika będącego psychologiem, superwizorem i specjalistą terapii uzależnień. Organ zadecydował w swoim rozstrzygnięciu, że podatnik może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej, które przysługuje ze względu na niski obrót (nieprzekraczający 20.000 rocznie).

Sprzedaż lodów i zimnych napojów bez konieczności ewidencjonowania obrotów na kasie fiskalnej? To możliwe, jeśli obroty nie przekraczają 20 tys. zł rocznie a sprzedaż jest tak zorganizowana, że można ją uznać za dostawę towarów – wynika z interpretacji przepisów podatkowych.

Przedsiębiorcy, którzy dokonują dostaw towarów i świadczą usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są, co do zasady, zobligowani ewidencjonować taką sprzedaż za pomocą kasy rejestrującej. Czy jednak taki obowiązek istnieje również w przypadku sprzedaży realizowanej przez Internet?

Przedsiębiorcy dokonujący sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących mają obowiązek przechowywania przez określony czas kopii dokumentów fiskalnych. Do dokumentów, które należy przechowywać należą paragon fiskalny, faktura i raport fiskalny. Konieczność archiwizacji obejmuje kopie dokumentów papierowych jak i elektronicznych.

Akcja „Nie daj się oszukać - Sprawdź paragon" to kolejna odsłona kampanii paragonowej resortu finansów. Od 2002 roku Ministerstwo realizuje działania pod hasłem „Weź paragon". Ich celem jest uświadomienie konsumentom znaczenia paragonu.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży towaru i dostawy przez kuriera? Jaką datę dostawy należy przyjąć na fakturze oraz kiedy należy zaewidencjonować sprzedaż na kasie fiskalnej?

Zachęcenie kupujących nie tylko do brania, ale także do sprawdzania paragonów wydawanych z kas fiskalnych – to cel akcji „Nie daj się oszukać - sprawdź paragon". Tegoroczna (2015 r.) nowa odsłona prowadzonej od lat przez Ministerstwo Finansów akcji „Weź paragon" rusza w lipcu.

Rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących nie przewiduje szczególnych zwolnień dla sprzedaży na lokalnych imprezach (festyny okolicznościowe) od obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Nie oznacza to jednak, że podatnicy organizujący festyny nie mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas.

Firma dołącza do partii faktur z danego dnia odpowiadające im paragony wydrukowane kolejno, w formie wstęgi. Czy taki sposób dołączenia zbiorczego paragonów do odpowiadających im faktur można uznać za poprawny i zgodny z przepisami?

Sprzedaż żywności niestanowiąca świadczenia usługi cateringu jest zwolniona z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących. Warunkiem jest nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł.

Od 2016 r. przedsiębiorcy będą ujmować faktury korygujące na bieżąco, jeśli nie będą one związane ze zmianą błędnych rozliczeń. Tak przewiduje projekt, który został właśnie skierowany do prac w sejmowej komisji. Nowe zasady mają być wprowadzone równolegle w trzech ustawach: o PIT, o CIT oraz o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Podatnika, świadczącego usługi psychoterapeutyczne obowiązują zasady ogólne prowadzenia kas fiskalnych. Może on korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej ww. usług ze względu na nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2016 r.

Prawo podatkowe nie reguluje godzin, w których osoba prowadząca działalność gospodarczą może dokonywać sprzedaży, a tym samym prowadzić ewidencję w kasie fiskalnej. Jeżeli osoba dokonuje sprzedaży po godzinach i w związku z tym rejestruje w kasie godzinę faktycznej sprzedaży (mimo, że było to już po oficjalnym zamknięciu) nie odpowiada za postąpienie niezgodnie z przepisami prawa podatkowego.

W przypadku rozbieżności kwoty wyliczonej na paragonie, a tej na fakturze powinno się obie dostosować tak, aby ceny były jednakowe. Jeżeli kasa fiskalna nalicza kwotę brutto, a program używany przy fakturowaniu wyznacza kwotę netto, nie należy przekazywać kontrahentowi zróżnicowanych dokumentów.

Wyjazdy urlopowe sprzyjają zakupom zarówno drobnych pamiątek, jak i tych o wyższej wartości. Aby zakupy pozostały w pamięci jako przyjemny akcent letniego wypoczynku, MF przypomina o zabraniu paragonu za kupiony towar. Paragon z kasy fiskalnej jest jedynym dowodem pozwalającym na ewentualną reklamację towaru lub jego zwrot. Dlatego też warto pamiętać o zachowaniu paragonu lub w przypadku, gdy sprzedawca go nie wydrukuje, poprosić o jego wydanie.

Podatnik będący psychologiem, superwizorem i specjalistą psychoterapii, świadczący usługi w tym zakresie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej, jeżeli nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2016 r.

Zgłoszenie zmiany miejsca używania kasy rejestrującej jest obowiązkiem każdego podatnika wykorzystującego kasy w swojej działalności. Termin na złożenie wniosku z informacją o zmianie miejsca używania kasy powinien być złożony do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni od dokonanej zmiany. Jeżeli nie dojdzie do zgłoszenia bądź podatnik spóźni się z takim wnioskiem nie podlega odpowiedzialności karno skarbowej.

Na najbliższym posiedzeniu Sejm zajmie się projektem nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów. Znaczące dla praktyki obrotu gospodarczego mogą być rozwiązania zaproponowane w zakresie prawa podatkowego. Mają one na celu zmniejszenie uciążliwości związanych z rozliczeniami podatkowymi.

Podatnik kupił towar opodatkowany podstawową stawką VAT. Faktura została zaewidencjonowana i wykazana w deklaracji VAT-7. Otrzymał następnie korektę na tej faktury, ponieważ towar podlegał opodatkowaniu z tytułu „odwrotnego obciążenia”. W korekcie wykazany został podatek naliczony „in minus”. Jak powinien rozliczyć korektę faktury z tytułu „odwrotnego obciążenia”?

Kwoty, o które zmniejsza się podstawę opodatkowania oraz podatek należny muszą zostać udokumentowane fakturą korygującą. Przy czym faktura korygująca musi dotrzeć do nabywcy, a nabywca musi potwierdzić jej otrzymanie, by wystawca miał możliwość obniżenia podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT w związku z jej wystawieniem.

Minister finansów 9 kwietnia 2015 r. wydał interpretację ogólną, w której potwierdził, że księgowi, biura rachunkowe, osoby, które prowadzą księgi, ewidencje, wypełniają deklaracje, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT ze względu na wysokość obrotu.

Jak informuje Ministerstwo Finansów dwie firmy złożyły oferty w przetargu nieograniczonym na przygotowanie i urządzenie Loterii Paragonowej oraz jej kompleksowej obsługi. To pierwsza tego typu inicjatywa Ministerstwa Finansów. Start Loterii Paragonowej jest planowany na jesień 2015 roku.

Kasa fiskalna (kasa rejestrująca) ma za zadanie rejestrowanie obrotu dotyczącego sprzedaży detalicznej. W Rozporządzeniu Ministra Finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących zostały opisane warunki, kiedy ewidencja na kasie jest obowiązkowa oraz wykazano możliwości skorzystania ze zwolnienia w zakresie jej stosowania.

Do 9 kwietnia 2015 r. przedłużono termin składania ofert w przetargu na "Loterię Paragonową" - poinformowało PAP biuro prasowe Ministerstwa Finansów. Zmieniono też warunki zamówienia, co - zdaniem MF - ma przyczynić się do większej konkurencji w postępowaniu.

Elektroniczne faktury są coraz popularniejsze ale nadal wiele firm otrzymuje i archiwizuje dokumenty papierowe. Jednak do celów podatkowych można przechowywać skany dokumentów papierowych. Potwierdzają to organy podatkowe.

Termin rozpoczęcia ewidencjonowania jest to termin, w którym podatnik jest obowiązany po raz pierwszy użyć kasy rejestrującej do zaewidencjonowania sprzedaży. Pojęcia tego nie należy mylić z momentem rozpoczęcia ewidencjonowania, czyli z pierwszym użyciem kasy rejestrującej do zaewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Rozpoczęcie ewidencjonowanie może bowiem nastąpić nie tylko w momencie upływu terminu rozpoczęcia ewidencjonowania.

Czy w związku z likwidacją działalności podatnik musi robić odczyt pamięci i wymieniać pamięć fiskalną wiedząc, że w następnym roku w okresie letnim zarejestruje tę samą działalność o tej samej nazwie pod tym samym NIP-em? Czy ma on obowiązek w nowo rozpoczętej działalności ewidencjonować sprzedaż na kasie fiskalnej? A także, czy przy działalności okresowej musi posiadać kasę fiskalną skoro i tak prowadzi pkpir?

Obowiązek ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących obowiązuje obecnie wszystkie czynności doradztwa podatkowego niezależnie od tego przez jaki podmiot są świadczone. A zatem również biuro rachunkowe, które świadczy usługi w zakresie doradztwa podatkowe na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, zobowiązane jest od 1 marca 2015 r. do stosowania kasy rejestrującej.

Paragon fiskalny nie jest jedynym dokumentem przesądzającym o stanie faktycznym, który znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Dowodzenie zwrotu towaru, będącego podstawą dokonania korekty, na podstawie innych dokumentów aniżeli paragon fiskalny, nie stoi w sprzeczności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. W tym przypadku, ciężar dowodu znajduje się po stronie sprzedawcy, który w prowadzonej przez siebie dokumentacji powinien posiadać dowody potwierdzające stan rzeczywisty i w sposób niebudzący wątpliwości wykazać fakt, że zwracany towar został zakupiony właśnie u niego.

Od 1 marca br. obowiązują nowe przepisy, zgodnie z którymi w każdym gabinecie lekarskim i stomatologicznych muszą znaleźć się kasy fiskalne. Dotychczas z obowiązku posiadania kas rejestrujących zwolnieni byli lekarze prowadzący praktyki osiągające niewielki obrót.

Zwrot towaru przez kupującego lub uznanie reklamacji wiąże się dla sprzedawcy z koniecznością korekty sprzedaży zaewidencjonowanej wcześniej za pomocą kasy rejestrującej. Brak możliwości wystawienia korekty do paragonu fiskalnego nie uniemożliwia korekty sprzedaży. W tym celu należy prowadzić osobną ewidencję zwrotu towarów i uznanych reklamacji. Do ewidencji należy dołączać dokument potwierdzający dokonanie sprzedaży, czyli najczęściej paragon fiskalny. Nie jest jednak jedyny sposób potwierdzenia nabycia towaru lub usługi.

Od 1 marca 2015 r. wielu przedsiębiorców rozpoczyna ewidencjonowanie obrotu w kasie rejestrującej. Wiązało się to z koniecznością nabycia tego urządzenia. Mając to na uwadze, warto pamiętać, że istnieje możliwość uzyskania zwrotu części kosztów poniesionych na nabycie kasy w formie ulgi w VAT. Kwota ulgi wynosi 90% ceny zakupu kasy netto, nie więcej niż 700 zł. Podatnik może też odliczyć VAT naliczony od zakupu kasy, a wydatek na jej zakup zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Prowadzę działalność w zakresie usług cateringowych. Obecnie mam zamiar na festynie stosować promocję polegającą na sprzedaży przekąsek/posiłków – zestawów. Na zestaw składać się będzie np. hot dog i puszka bądź butelka napoju gazowanego. Nie posiadam żadnych stolików, ławek, jedzenie będzie wydawane na wynos. W jaki sposób mam ewidencjonować to w kasie rejestrującej – jako zestaw czy osobno każdą pozycję, z której się on składa. Jaką stawkę VAT w takim przypadku stosować – dla hot doga czy dla napoju?

Od 1 stycznia 2015 r. obowiązuje nowy zakres zwolnień z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kas rejestrujących. Podatnicy, którzy dotychczas nie mieli obowiązku posiadania kasy rejestrującej, a od 1 stycznia 2015 r. taki obowiązek mają, powinni zainstalować kasy najpóźniej 1 marca 2015 r.

Sposób przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług określa sam sprzedawca uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i usług. Nazwa towaru winna oznaczać nazwę jednostkową sprzedawanego towaru, zatem podatnik zobowiązany jest do jednoznacznego określenia nazwy towaru na paragonie fiskalnym w celu jego prawidłowej identyfikacji. Przy czym nazwa stosowana na paragonach fiskalnych nie jest determinowana symbolem PKWiU.

Prowadzę kilka sklepów. W każdym z nich mam zainstalowane kasy rejestrujące. W jednej z kas wyczerpała się tzw. pamięć fiskalna. W kolejnych jest to kwestia kilku miesięcy – wszystkie używane były z podobną częstotliwością. Nie jest dla mnie opłacalne dokonywanie wymiany pamięci. Zdecydowałem się na zakup nowych kas. Ze starych pamięci kas fiskalnych dokonano odczytów przy udziale serwisanta i pracownika urzędu skarbowego. Protokoły odczytu przechowuję w dokumentacji przedsiębiorstwa. Czy stare kasy mogę po prostu wyrzucić? Czy muszę przechowywać zużyte pamięci kasy?

W sierpniu 2014 r. została zlikwidowana kasa rejestrująca. Do księgowości dotarła informacja, że w zamian została wstawiona kasa rezerwowa. Teraz przy inwentaryzacji kas okazało się, że w zamian została wstawiona kasa z innego sklepu, czego nie zgłosiliśmy do urzędu skarbowego. Czy grożą nam jakieś sankcje z tego tytułu?

Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju musi być obowiązkowo potwierdzona fakturą wystawioną dla zagranicznej osoby fizycznej. Dlatego zdaniem części organów podatkowych nie występuje obowiązek zaewidencjonowania transakcji przy użyciu kasy fiskalnej. Dla tych transakcji podatnik nie musi rejestrować się jako podatnik VAT UE, ponieważ nie ma takiego obowiązku.

Podatnik zwolniony z VAT, dokonujący sprzedaży na rzecz osób prywatnych, ma obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej, chyba że może również korzystać ze zwolnienia z tego obowiązku. Od 1 marca 2015 r. duża grupa podatników, również zwolnionych z VAT, będzie musiała wprowadzić kasy. Gdy dopełnią ustawowych obowiązków, będą mogli wystąpić o zwrot ulgi na zakup kasy rejestrującej.

Czy w przypadku sprzedaży na odległość dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, która opłaca swoje zamówienie za pośrednictwem np. banku (nie gotówką), obowiązkiem firmy jest przekazanie kupującemu wystawionego paragonu fiskalnego, jeśli towar jest wysyłany bezpośrednio z hurtowni?

Chcąc udzielić odpowiedzi na tak postawione pytanie w pierwszej kolejności trzeba zaznaczyć, że chodzi o wynajem mieszkania (a właściwie szerzej – nieruchomości) przez podatnika VAT osobie nieprowadzącej działalności gospodarczej i w przypadku, w którym podatnik ten nie ma zgodnie z przepisami obowiązku wystawienia faktury. Zasada jest taka, że kasę fiskalną trzeba mieć.

W dniu 4 listopada 2014 r. Minister Finansów podpisał rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które weszło w życie w dniu 1 stycznia 2015 roku. Rozporządzenie to w znacznym stopniu zmienia zasady stosowania zwolnień z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas fiskalnych, którym wielu z Państwa podlega w bieżącym 2015 roku.

Od marca 2015 r. we wszystkich gabinetach lekarskich i stomatologicznych będą musiały znaleźć się kasy fiskalne. Dotychczas część lekarzy była zwolniona z tego obowiązku. Zdaniem Naczelnej Izby Lekarskiej może to doprowadzić do zamknięcia gabinetów przez doświadczonych lekarzy emerytów.

Czy podpisanie aneksu do umowy powoduje konieczność wystawienia faktur korygujących? Zdaniem NSA dostawca towarów i usług nie ma obowiązku dokonywać korekty faktury wystawionej w związku z uiszczeniem zaliczki w sytuacji, gdy w wyniku zawarcia umowy cesji zmienią się strony umowy po stronie wierzyciela, a zmianie nie ulegnie treść samego zobowiązania umownego.

Paragon fiskalny powinien zawierać nazwę towaru lub usługi, która pozwala na jednoznaczną ich identyfikację. Paragon powinien być czytelny i umożliwić nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej transakcji. Ponadto może on (ale nie musi) zawierać w miejscu określonym dla nazwy również opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy.

Kolejne grupy zawodowe z dniem 1 stycznia 2015 r. zostaną objęte obowiązkiem zainstalowania kasy fiskalnej. Są wśród nich m.in. lekarze i lekarze-dentyści, prawnicy (z wyjątkiem notariuszy), doradcy podatkowi, a także warsztaty motoryzacyjne, zakłady kosmetyczne i fryzjerskie; zakłady gastronomiczne, zarówno stacjonarne jak i świadczące usługi cateringowe (z wyłączeniem usług na pokładach samolotów oraz w stołówkach szkolnych).

Kasy fiskalne, Faktura korygująca

Duplikaty faktur - problemy, pytania, odpowiedzi

Jak rozliczyć udzielenie skonta

IFK poleca: Komornik z VAT-em, ale bez kasy fiskalnej

Usługi komornicze z podatkiem VAT

Psycholog może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej

Czy sprzedaż lodów musi być rejestrowana na kasie fiskalnej?

Sprzedaż przez Internet a obowiązek rejestrowania na kasie fiskanej (fiskalizacji)

Zasady przechowywania kopii dokumentów fiskalnych

„Nie daj się oszukać - Sprawdź paragon” – kolejna odsłona akcji paragonowej MF

Obowiązek podatkowy w przypadku dostawy towaru przez kuriera

IFK poleca: MF zachęca do brania i sprawdzania paragonów

Kasa rejestrująca przy organizowaniu festynów

Zbiorcze dołączanie paragonów do odpowiadających im faktur

Wata cukrowa i popcorn na festynach bez paragonu

Rozliczanie faktur korygujących w PIT i CIT - zmiany od 2016 roku

Zwolnienie z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kasy fiskalnej

Czy grozi mandat za ewidencjonowanie sprzedaży w kasie po godzinach

Faktura przekazana kontrahentowi z inną kwotą niż na paragonie

IFK poleca: Paragon na wakacjach

Kiedy psycholog powinien ewidencjonować usługi za pomocą kasy rejestrującej

Sankcje z tytułu niezgłoszenia zmiany miejsca używania kasy rejestrującej

IFK poleca: Wsteczna korekta przychodów i kosztów do likwidacji

Jak rozliczyć korektę faktury z tytułu odwrotnego obciążenia

Potwierdzenie otrzymania faktury korygującej

IFK poleca: Księgowi jednak bez kas rejestrujących

Loteria Paragonowa ruszy na jesieni 2015 r.

Kasy fiskalne w firmie 2015 – zasady użytkowania

Loteria Paragonowa - do 9 kwietnia można składać oferty w przetargu

Przechowywanie papierowych faktur w wersji elektronicznej

Kasy fiskalne - rozpoczęcie ewidencjonowania

Rejestracja sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej - działalność okresowa

Doradztwo podatkowe w biurze rachunkowym a obowiązek instalacji kasy rejestrującej

Korekta sprzedaży przy braku oryginału paragonu fiskalnego

Kasy fiskalne we wszystkich gabinetach lekarskich

Nie tylko paragon może być podstawą zwrotu lub reklamacji towaru

Jak skorzystać z ulgi na zakup kasy rejestrującej

Jak ewidencjonować w kasie rejestrującej sprzedaż promocyjną

Kto musi zakupić kasę rejestrującą w 2015 r.

Oznaczenie sprzedawanych towarów na paragonie fiskalnym

Skutki wycofania starych kas rejestrujących i zastąpienia ich nowymi

Niezgłoszenie zmiany miejsca używania kasy fiskalnej - sankcje

Sprzedaż przez Internet dla klientów zagranicznych a ewidencja na kasie rejestrującej

Ulga na zakup kasy rejestrującej dla podatników zwolnionych z VAT

Sprzedaż wysyłkowa towarów - czy można nie wysyłać nabywcom paragonów

Czy każdy wynajmujący od 1 stycznia 2015 r. mieszkanie musi mieć kasę fiskalną?

Kasy fiskalne 2015 – obowiązki, zwolnienia, refundacja

Od 1 marca 2015 r. kasa fiskalna w każdym gabinecie lekarskim

Faktury korygujące w związku ze zmianą umowy

Jaka nazwa towaru lub usługi na paragonie fiskalnym

Kasy fiskalne dla lekarzy i innych grup zawodowych od 2015 r.