Księgi rachunkowe, Prawo pracy

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 20 kwietnia (Wielkanoc), czy 8 czerwca (Zielone Świątki) 2025 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Od 1 stycznia 2025 roku w życie wejdą zmiany dotyczące limitu przychodów zobowiązujących do prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych. Zgodnie  z nowelizacją ustawy o rachunkowości, próg ten wzrośnie z obecnych 2 mln euro do 2,5 mln euro.

Wiele osób podejmuje pracę sezonową. Dla uczniów i studentów to często pierwsze zetknięcie z rynkiem pracy w ogóle. Jakie prawa mają pracownicy sezonowi? Jakie obowiązki dotyczą zatrudniających pracowników sezonowych?

W obliczu zimowych mrozów, istotne jest zwrócenie uwagi na przepisy regulujące pracę przy niskich temperaturach. Co się należy pracownikowi w okresie zimowym?

W ramach zamknięcia roku obrotowego jednostki mają obowiązek, zgodnie z zasadą ostrożności tworzyć rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń, także wtedy, gdy zostaną one ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych. 

PKPiR 2024 - limit przychodów. Podatkową księgę przychodów i rozchodów (stosuje się skróty: pkpir lub kpir) może prowadzić w 2024 roku ten rozliczający się wg skali podatkowej PIT lub 19% podatkiem liniowym podatnik PIT (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie i przedsiębiorstwa w spadku – wykonujące działalność gospodarczą), który w 2023 r. uzyskał mniej niż 9.218.200,- zł (2.000.000,- euro x 4,6091 zł) przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych. Średni kurs euro w NBP wyniósł 2 października 2023 r. (pierwszy dzień roboczy tego miesiąca) - 4,6091 zł.

Bieżący rok rozpoczął się bardzo intensywnie dla specjalistów działów kadrowo płacowych. Rozliczenia roczne, praca zdalna, kontrola trzeźwości i… kolejna nowelizacja Kodeksu Pracy. Oprócz zmian wprowadzonych w uprawnieniach rodzicielskich, ważne są również nowe regulacje dotyczące umów o pracę i informacji o warunkach zatrudnienia. Co dokładnie zmieniło się w tym zakresie? Tego dowiesz się w dalszej części niniejszego artykułu.

Jakie zmiany zachodzą obecnie w przepisach regulujących pobyt Ukraińcy w Polsce? Co te zmiany oznaczają dla firm (pracodawców) zatrudniających obywateli Ukrainy?

Praca zdalna, nowe rodzaje urlopów oraz zmiany w umowach na okres próbny to tylko część zmian, jakie mają wejść w życie w 2023 roku w polskim prawie pracy. Nowe przepisy docelowo będą miały znaczny wpływ zarówno na warunki pracy pracowników, jak i poszerzenie możliwości pracodawców w zatrudnieniu.

Przepisy nowelizacji kodeksu pracy z 1 grudnia 2022 r., które wejdą w życie 7 kwietnia 2023 r. wprowadzają m.in. tzw. okazjonalną pracę zdalną. Na czym polega ten rodzaj pracy zdalnej? Co z limitem dni pracy zdalnej okazjonalnej w przypadku zmiany pracodawcy? Czy informacja o wykorzystanych dniach tego rodzaju pracy zdalnej powinna się znaleźć w świadectwie pracy?

Co piąty pracownik biurowy w Polsce ocenia swoją znajomość przepisów prawnych jako mierną lub zaledwie dostateczną, wynika z badania portalu pracy. Łącznie niemal 2/3 white collars uważa, że w ich miejscu zatrudnienia przepisy pracy są respektowane, ale jednocześnie prawie 20 proc. czuje, że pracodawca łamie ich prawa . Na kim powinien spoczywać obowiązek edukacji w tym zakresie i na ile bezpiecznie Polacy czują się z obecnymi przepisami? 

Nowelizacja Kodeksu pracy (dalej „Kp”) wprowadzająca m.in. długo oczekiwane przepisy o pracy zdalnej, czeka na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw. Biorąc pod uwagę, na szczęście, dość długie vacatio legis (2 miesiące), pracodawcy mają czas co najmniej do drugiej połowy marca 2023 r. (a być może nieco dłużej) na przygotowanie się do ich wdrożenia. Jak na standardy obecnej legislacji długo, jak na potrzeby zakładu pracy, niekoniecznie. Jednym z zagadnień trudniejszych w implementacji są obowiązkowe rozliczenia pomiędzy pracodawcą a pracownikami.

10 stycznia 2023 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają ułatwiać pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenie życia zawodowego z życiem rodzinnym. W szczególności wprowadzone zostaną zmiany dotyczące urlopu rodzicielskiego (m.in. ma być wprowadzony 70 proc. zasiłek macierzyński za cały okres urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców). Pracownik będzie mógł skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym, a także ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej (w pilnych sprawach rodzinnych) w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym (za czas tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do połowy wynagrodzenia). Projekt dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej. Zmiany mają wejść w życie po 21 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a więc stanie się to najprawdopodobniej jeszcze w I połowie 2023 roku.

Nieujawnienie całości lub części przychodów. Skutkiem takiego działania może być zakwalifikowanie wzbogacenia się jako przychód z nieujawnionych źródeł oraz kara finansowa.

Jak wynika z raportu Krajowej Izby Biur Rachunkowych obecnie w Polsce funkcjonuje około 70 tysięcy biur rachunkowych i nawet 400 tysięcy księgowych. Część z nich poza rodzimym rynkiem z powodzeniem działa na tych zagranicznych, obsługując tamtejszych, ale i polskich klientów. O tym, że warto nawiązywać międzynarodowe partnerstwo i nie bać się nowoczesnych rozwiązań przekonywali eksperci podczas Międzynarodowego Kongresu Biur Rachunkowych w Targach Kielce.

Faktura zakupowa - księgowanie. Jak ująć w księgach rachunkowych fakturę zakupową bez dostawy urządzenia?

Jak powinien zaewidencjonować notę odsetkową w księgach rachunkowych podmiot wystawiający notę odsetkową i podmiot otrzymujący tę notę?

Przepisy zmieniające Kodeks pracy wejdą w życie prawdopodobnie na przełomie 2022 i 2023 roku - choć nadal trwają nad nimi prace legislacyjne. Zmiany obejmą wiele obszarów, w tym sposobu wypowiadania umów, zatrudniania cudzoziemców, czy regulacji urlopowych. Istotne jest to, że przepisy odnoszą się do umów zawieranych już dziś.

Pełna księgowość 2023 - limit przychodów. Księgi rachunkowe zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o rachunkowości będą mieli obowiązek prowadzić w 2023 roku ci podatnicy rozliczający się wg skali podatkowej PIT lub 19% podatkiem liniowym podatnik PIT (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie i przedsiębiorstwa w spadku – wykonujące działalność gospodarczą), którzy w 2022 r. uzyskali przynajmniej 9.654.400,- zł (2.000.000,- euro x 4,8272 zł) przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych. Kurs średni euro w NBP wyniósł 3 października 2022 r. - 4,8272 zł.

Myślisz nad założeniem własnego biura rachunkowego? Sprawdź, jak to zrobić. Trudno wyobrazić sobie podmiot, na który nie zostałyby nałożone obowiązki w zakresie rachunkowości. Jednym z podstawowych celów rachunkowości jest rzetelne i jasne przedstawianie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego danej jednostki. Rachunkowość stanowi dziedzinę szerszą niż księgowość, chociaż zazwyczaj powinności z nią związane realizują księgowi – ale nie tylko oni. Opiekę nad rachunkowością sprawuje główna księgowa, wewnętrzny dział rachunkowy lub można w tym celu wybrać outsourcing rachunkowości do zewnętrznego biura rachunkowego.

Do zatwierdzenia sprawozdań finansowych za 2021 rok, zgodnie z przedłużonym terminem, pozostało jeszcze trochę czasu, ale nie zapominajmy, że wiele z nich podlega ocenie biegłego rewidenta, a ten może mieć uwagi. Co w sytuacji, gdy w wyniku badania pojawiają się korekty, a firma nie zgadza się na ich wprowadzenie?

Co dalej z pracą zdalną? Czy będzie można pracować zdalnie na stałe? Rada Ministrów przyjęła pod koniec maja 2022 r. projekt ustawy, zakładający wprowadzenie takiej formy wykonywania pracy na stałe do Kodeksu pracy. Ten projekt nowelizacji Kodeksu pracy jest już w Sejmie i został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.

Czy dokonując korekty na kontach syntetycznych czerwono czarnym zapisem po stronie WN np. - 501 na konto +505 powinno się również zaksięgować po stronie Ma na koncie technicznym pozostałe rozrachunki? Czy przy tej korekcie powinno się zachować zasadę podwójnego zapisu? Do tej pory nie było konta technicznego. Księgowano korekty czerwono czarnym zapisem. Wskazano błąd z uwagi na niezachowanie zasady podwójnego zapisu. Czy korekta zapisów na kontach syntetycznych jest operacją gospodarczą?

24 maja 2022 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej. Rząd chce na stałe wprowadzić do Kodeksu pracy możliwość wykonywania pracy zdalnej. Będzie to bardziej elastyczna forma wykonywania pracy od obecnie funkcjonującej telepracy. Rozwiązanie to powinno poprawić możliwości zatrudnienia osób znajdujących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym rodziców małych dzieci oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci. Ponadto, pracodawcy będą mogli wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.