Nowości prawne 2020, Prawo zamówień publicznych

Firmy, które przed miesiącami czy latami wygrały przetargi, dziś muszą dokładać do interesu, bo wielu zamawiających nie chce podwyższyć im wynagrodzenia. To efekt chociażby rosnącej inflacji (w lipcu wyniosła 15,5 proc.) czy cen materiałów budowlanych. Teraz przedsiębiorcy dostali w końcu silny argument do ręki. Prokuratoria Generalna RP w opublikowanych właśnie wytycznych przekonuje, że waloryzacja tych kontraktów jest nie tylko dopuszczalna, ale często wręcz niezbędna. Także z perspektywy samych zamawiających czy też – szerzej – interesu publicznego. Prokuratoria Generalna RP zachęca do zmian w kontraktach o zamówienia publiczne, przekonując, że ostateczne koszty upadłości przedsiębiorców może ponieść sama administracja publiczna.

Specjalista ds. e-przetargów. Nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych, która weszła w życie 1 stycznia 2021 roku, wprowadziła kilka istotnych zmian, które mają na celu usprawnienie procesów zakupowych wśród wykonawców i zamawiających. Nowe prawo pokazuje, że niezbędne jest także posiadanie dodatkowych kompetencji przez specjalistów z tego sektora. Czy można zatem mówić o tworzeniu się nowego stanowiska pracy, które da się określić mianem specjalisty ds. e-przetargów?

Zamówienia publiczne od 1 stycznia 2021 roku będą odbywały się wg nowych zasad i przepisów. Warto wiedzieć kto musi stosować nowe przepisy, jakie są nowe tryby zamówień publicznych i najważniejsze reguły dotyczące przygotowania i złożenia oferty. Co to są zamówienia publiczne? Jakie przepisy regulują udzielanie zamówień publicznych? Kto musi stosować prawo zamówień publicznych? Kiedy zamówienie ma charakter publiczny? Kiedy nie trzeba stosować prawa zamówień publicznych? Jakie są zasady zamówień publicznych? Jakie są progi zamówień publicznych? Gdzie są publikowane ogłoszenia o zamówieniach publicznych? Jakie są tryby zamówień publicznych? Jak przygotować i złożyć ofertę? Jak złożyć odwołanie?

27 października 2020 r. w życie weszła nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn. Na podstawie znowelizowanych przepisów, zwiększeniu uległ krąg osób uprawnionych do zwolnienia z tej daniny.

Publikacja planów przetargowych z wyprzedzeniem, zrównanie pozycji zamawiających i wykonawców oraz obowiązek mediacji w razie konfliktu między nimi – to jedne z najważniejszych zmian, które wprowadzi nowe Prawo zamówień publicznych. – Wprowadziliśmy też szereg uproszczeń związanych z samym kontraktowaniem. Ułatwienia dla wykonawców polegają np. na obowiązku zaliczkowania niektórych inwestycji i płatności częściowych oraz wprowadzeniu limitu kar umownych – mówi prezes Urzędu Zamówień Publicznych Hubert Nowak. Nowe PZP, które wejdzie w życie z początkiem 2021 roku, ma uporządkować wart blisko 300 mld zł rynek oraz zwiększyć transparentność i konkurencyjność przetargów.

Wszyscy czynni podatnicy VAT za okresy od 1 października 2020 r. będą mieli obowiązek składać nowy plik JPK_VAT, zawierający część deklaracyjną i ewidencyjną. Podatnicy VAT nie będą mogli zatem za ww. okresy składać deklaracji VAT-7 i VAT-7K w inny sposób, niż w formie JPK_VAT. Ministerstwo Finansów odpowiada na pytania podatników dotyczące nowego pliku JPK_VAT z deklaracją. Poniżej publikujemy pytania podatników i odpowiedzi MF dotyczące oznaczeń procedur w nowym JPK_VAT.

Ministerstwo Rozwoju przygotowuje nowe przepisy dotyczące gospodarki zużytymi olejami. Celem tych zmian jest ograniczenie nielegalnego spalania zużytych olejów (co poprawi jakość powietrza) uszczelnienie systemu zagospodarowania olejów odpadowych, zmniejszenie skali szarej strefy w branży olejowej (co zwiększy wpływy do budżetu państwa). Projekt zmiany ustawy w tej sprawie opisany jest w raporcie „Gospodarka olejami zużytymi - założenia reformy i propozycja ustawy”. Projekt powstał we współpracy: Inicjatywy ONZ - UN Global Compact Network Poland (GCNP); administracji rządowej - ministerstw rozwoju, klimatu oraz finansów; URE; organizacji pozarządowych - Polskiej Izby Gospodarczej „Ekorozwój” oraz przedstawicieli branży paliwowej zrzeszonych w Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego.

Na stronach umowy w sprawie zamówienia publicznego ciąży nowy obowiązek polegający na niezwłocznym oraz wzajemnym informowaniu się o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie tej umowy, o ile taki wpływ wystąpił lub może wystąpić. Zamawiający po stwierdzeniu wystąpienia okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19, które mogą wpłynąć lub wpływają na należyte wykonanie umowy, może w uzgodnieniu z wykonawcą dokonać zmiany umowy.

5 lipca 2020 r. upłynął termin implementacji przepisów dyrektyw wchodzących w skład tzw. Pakietu GOZ (czyli Circular Economy Package), który wprowadza obowiązek odzyskania 50 proc. tworzyw sztucznych zawartych w odpadach opakowaniowych do 2025 roku. Tymczasem wciąż brakuje rozwiązań, które pozwoliłyby polskim przedsiębiorcom dostosować swoje biznesy do nadchodzących regulacji.

30 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy w sprawie III CZP 67/19 rozpoznając zagadnienie prawne przedstawione przez Sąd Okręgowy w Białymstoku podjął uchwałę zgodnie z którą dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej za brak zapłaty lub nieterminową zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy. Uchwała ta ma niebagatelne znaczenie, zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców w zamówieniach publicznych.

Sejm uchwalił 4 czerwca 2020 r. tzw. Tarczę antykryzysową 4.0. Ustawa ta przewiduje liczne zmiany w obowiązujących przepisach m.in. dopłaty do oprocentowania kredytów dla firm znajdujących się w trudnej sytuacji z powodu pandemii, możliwość skorzystania z wakacji kredytowych, a także wydłużenie do 28 czerwca br. okresu, w którym przysługuje zasiłek opiekuńczy.

Podatnicy na karcie podatkowej nie będą musieli zawiadamiać naczelnika urzędu skarbowego o rozpoczęciu i zakończeniu przerwy w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, spowodowanej czasowym zakazem prowadzenia tej działalności wprowadzonym przez władze publiczne z powodu epidemii COVID-19. Taki ma być skutek nowego art. 57g ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, który zostanie wprowadzony przez tzw. Tarczę antykryzysową 4.0.

20 maja 2020 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedłożony przez minister rozwoju. Projekt ten przewiduje m.in. czasowe przepisy antyprzejęciowe dla ochrony polskich firm przed wykupem przez inwestorów spoza UE, wsparcie budżetów samorządów, ułatwienia dot. przetargów, dopłaty z budżetu państwa do oprocentowania kredytów bankowych dla firm, wakacje kredytowe dla tych, którzy po 13 marca stracili główne źródło dochodu, wsparcie utrzymania miejsc pracy poprzez dostosowanie rynku pracy do wyzwań spowodowanych przez COVID-19, ułatwienia podatkowe, w tym prawo do odliczania darowizn na rzecz m.in. domów samotnej matki, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, czy domów pomocy społecznej.

Urząd Zamówień Publicznych udzielił wyjaśnień odnośnie stosowania przesłanek zatrzymania wadium, o których mowa w art. 46 ust. 5 ustawy Prawo zamówień publicznych w kontekście okoliczności wywołanych panującą epidemią COVID-19. Prezentujemy te wyjaśnienia w całości.

Rozporządzeniem z 9 kwietnia 2020 r. Minister Finansów zmienił rozporządzenie w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Zostały zmienione wzory: CIT-8, CIT-8AB, CIT-8/O, CIT/BR, CIT/8S, CIT/8SP, CIT/PGK, CIT/IP, CIT/WW oraz dodane dwa nowe: CIT/WZ i CIT/WZG. Te nowe wzory stosuje się do osiągniętych dochodów (poniesionych strat) w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2019 r.

Rada Ministrów przyjęła 7 kwietnia 2020 r. projekt ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Tego samego dnia projekt ten trafił do Sejmu. To kolejne kilkadziesiąt rozwiązań mających przeciwdziałać negatywnym skutkom społeczno-gospodarczym koronawirusa. Wykorzystanie środków budżetowych w walce ze skutkami epidemii oraz wsparcie instytucji publicznych i sektora prywatnego – to tylko niektóre z propozycji Ministerstwa Finansów.

Tarcza antykryzysowa reguluje m.in. terminy wnoszenia podatków od towarów i usług, podatek od nieruchomości, opłaty z tytułu użytkowania wieczystego. Szczegóły wyjaśnia radca prawny z Kancelarii Prawnej GESSEL.

31 marca 2020 r. przedłużono terminy w zakresie ewidencji oraz sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania sprawozdań lub informacji. Wprowadzone w rozporządzeniu rozwiązania obejmują wydłużenie terminów od 21 dni do 3 miesięcy.

25 marca 2020 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw (poz. 527) rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie obniżonych do 8 proc., 5 proc. i 0 proc. stawek VAT. Zerowa stawka VAT obejmie czasowo, po spełnieniu określonych warunków, wyroby medyczne wykorzystywane do profilaktyki i walki ze skutkami koronawirusa. Rozporządzenie weszło w życie z dniem ogłoszenia (publikacji).

Ministerstwo Finansów poinformowało, że formularze interaktywne sprawozdań o realizacji uprzedniego porozumienia cenowego (APA-P i APA-C) zostały opublikowane na Portalu Podatkowym.

Od 1 stycznia 2020 roku wprowadzono szereg zmian w funkcjonowaniu spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych, których częścią jest obowiązkowa dematerializacja akcji. Dokumentowa forma akcji zostanie zastąpiona elektronicznym rejestrem akcjonariuszy, który będzie prowadzony przez podmiot uprawniony do prowadzenia rachunków papierów wartościowych, czyli bank bądź dom maklerski.

Rząd przygotował pakiet pomocowy dla przedsiębiorców i gospodarki w związku z epidemią koronawirusa. Projekt pod nazwą: "Gospodarcza i społeczna tarcza antykryzysowa dla bezpieczeństwa przedsiębiorców i pracowników w związku z pandemią wirusa SARS- Cov - 2", obejmie 5 filarów: bezpieczeństwo pracowników, finansowanie przedsiębiorstw, ochronę zdrowia, wzmocnienie systemu finansowego i program inwestycji publicznych. Poniżej szczegóły drugiego filaru pakietu pomocowego dla gospodarki "Finansowanie Przedsiębiorstw" przedstawionego w środę 18 marca 2020 r. przez premiera Mateusza Morawieckiego, według dokumentu KPRM.

Od początku 2020 roku obowiązują nowe regulacje w zakresie zatorów płatniczych. Wprowadzają one istotne zmiany, których celem jest przede wszystkim przeciwdziałanie opóźnieniom w płaceniu kontrahentom oraz nadmierne wykorzystywanie kredytów kupieckich.

Niektóre zmiany w systemie podatkowym zostaną odsunięte w czasie. JPK, który miał wejść w życie 1 kwietnia, wejdzie 1 lipca. Uzgodniliśmy z Ministerstwem Zdrowia, że podatek cukrowy wejdzie w życie na koniec roku - powiedziała w wywiadzie dla Pulsu Biznesu minister rozwoju Jadwiga Emilewicz. W przyszłym tygodniu chcemy przedstawić projekt ustawy zawierającej te i inne ułatwienia dla firm, która trafi na posiedzenie Sejmu 25 marca i weszłaby w życie 1 kwietnia

Ministerstwo Finansów poinformowało 10 marca 2020 r., że na ukończeniu są prace nad rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru PIT od niektórych przychodów, związanych z kredytem mieszkaniowym udzielonym na cele mieszkaniowe.