Usługi świadczone dla zagranicznych kontrahentów - rozliczenie VAT. Świadcząc usługi na rzecz zagranicznych kontrahentów, musimy zawsze ustalić miejsce świadczenia tych usług. Wyznaczają je przepisy VAT. Gdy nabywcy są podatnikami, zazwyczaj na nich przechodzi obowiązek rozliczenia VAT. Inaczej jest, gdy nabywca nie jest podatnikiem. Jeśli miejsce świadczenia usług jest poza terytorium kraju, to VAT rozlicza świadczeniodawca. Od 1 lipca 2021 r. może skorzystać z procedury OSS, gdy nabywca jest z innego kraju UE.
Grupa VAT. W dniu 1 października 2021 r., razem z nowelizacją wielu ustaw podatkowych w ramach tzw. Polskiego Ładu, Sejm uchwalił nowelizację ustawy o VAT, w której wprowadzono czwartą kategorię podmiotów tego podatku (obok osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej): są tzw. grupy VAT, czyli podatnicy grupowi, których tworzą co najmniej dwa podmioty powiązane finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowane jako podatnik tego podatku. Do ustawy o VAT dodano cały nowy rozdział (art. 8c-8e) oraz m.in. art. 15a, które określają status tych podmiotów.
Tematyka limitowanych kosztów uzyskania przychodów z tytułu niektórych usług niematerialnych nabywanych od podmiotów powiązanych budzi wiele sporów podatników z organami podatkowymi. W wyroku z 16 marca 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny zakwestionował interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który usługi handlowe uznał za podobne do usług doradczych, badania rynku oraz reklamowych. W uzasadnieniu wyroku NSA trafnie stwierdził, że „(…) gdyby usługi doradcze odnosić do innych usług w taki sposób, jak czyni to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, to byłyby do nich podobne wszystkie profesjonalne usługi, których świadczenie opiera się na wiedzy i doświadczeniu.”. Co ważne, wyrok ten pozostanie aktualny nawet w przypadku uchylenia art. 15e ustawy o CIT, co zakłada projekt nowelizacji ustawy o CIT przygotowany w ramach Polskiego Ładu.
Deklaracja CIT-ST a praca zdalna. Pandemia wirusa COVID-19 wymusiła na pracodawcach zmiany organizacji pracy w zakładach pracy. Gdzie tylko było to możliwe, pracownicy zostali skierowani do wykonywania pracy w formie zdalnej (home office). Było to ogromne wyzwanie logistyczne, w których dotychczas praca była świadczona głównie stacjonarnie w siedzibie pracodawcy. Zmiana sposobu świadczenia pracy przez osoby zatrudnione wpłynęła na wiele kwestii z zakresu prawa pracy, między innymi wymusiła na rządzących zajęcie się tematem uregulowania pracy zdalnej. Przepisy w tym zakresie są obecnie konsultowane w ramach Rady Dialogu Społecznego. Praca zdalna stawia przed nami jednak o wiele więcej pytań. Jednym z problemów, jaki pojawia się w nawiązaniu do tego tematu, jest obowiązek składania deklaracji CIT-ST do urzędu skarbowego w przypadku, gdy pracodawca posiada zakłady (oddziały) na terenie innej jednostki samorządu niż siedziba przedsiębiorstwa. Czy w przypadku świadczenia pracy zdalnej przez pracowników również możemy mówić o obowiązku składania deklaracji CIT-ST przez podmioty, które przed pandemią nie były do tego zobowiązane?
Księgi i ewidencje podatkowe prowadzone i przesyłane elektronicznie. Od 2023 roku przedsiębiorcy będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów i ewidencji podatkowych w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych. Ponadto informacje z tych ksiąg i ewidencji trzeba będzie przesyłać, do urzędu skarbowego (w ustrukturyzowanej formie elektronicznej - jak w przypadku JPK_VAT) w wyznaczonych terminach. Zmiany tę przewiduje projekt z 26 lipca 2021 r. nowelizacji wielu ustaw (w tym m.in. ustawy o PIT, ustawy o CIT, ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym), przygotowany w ramach tzw. Polskiego Ładu.
Nadwyżka VAT do rozliczenia w następnym okresie. Ustawodawca nie uregulował wprost terminu przedawnienia kwoty do przeniesienia, czyli nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. Dlatego ustalenie tego terminu co jakiś czas budzi kontrowersje. W ostatnim wyroku w tej sprawie z 24 lutego 2021 r. NSA potwierdził, że po 5 latach organ nie może kwestionować wysokości nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Jego zdaniem nie oznacza to jednak, że podatnik traci tym samym prawo do przenoszenia jej na kolejne okresy rozliczeniowe. Jest to stanowisko korzystne dla podatników, ale należy uważać i często bezpieczniej jest wystąpić o zwrot nadwyżki na rachunek bankowy.
Nieodpłatne użyczenie nieruchomości a VAT. Zgodnie z art. 710-719 Kodeksu cywilnego, przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotą umowy użyczenia jest bezpłatne przysporzenie na rzecz biorącego, które polega na możliwości korzystania przez niego z przedmiotu użyczenia (np. nieruchomości). Jak wskazuje orzecznictwo, m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 13.05.2004 r. sygn. III SK 39/04, nie ma przeszkód, aby przedmiot użyczenia stanowiła rzecz będąca częścią przedsiębiorstwa. W takim przypadku bezpłatne używanie jako czynność nieodpłatna może podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako nieodpłatne świadczenie usług.
Dziewiąta edycja przewodnika podatkowego po regionie Europy Środkowo-Wschodniej (CEE), w którym międzynarodowa firma audytorsko-doradcza Mazars dokonuje przeglądu systemów podatkowych 21 krajów. Publikacja z 2021 roku koncentruje się na kosztach pracy, podatkach pośrednich, oraz różnych aspektach opodatkowania przedsiębiorstw i cenach transferowych. Globalna pandemia spowodowała kilka zmian w systemach podatkowych w regionie, ale broszura koncentruje się na trendach długoterminowych, ponieważ decyzje inwestycyjne najlepiej wspierać analizą trendów i zmian w regionalnych systemach podatkowych, zarówno w ujęciu historycznym, jak i geograficznym.
