Prawo karne skarbowe, Kary

Zgodnie z nowelizacją przepisów Ustawy o VAT, które weszły z początkiem tego roku, przedsiębiorcy którzy zobowiązani są do składania informacji podsumowujących VAT-27 oraz VAT-UE muszą je składać wyłącznie drogą elektroniczną. Ta grupa przedsiębiorców również deklaracje VAT-7 musi składać w postaci elektronicznej. Wcześniej ustawodawca dopuszczał możliwość skorzystania z poczty tradycyjnej, środków komunikacji elektronicznej lub też osobistego złożenia dokumentów w urzędzie. Obowiązek składania deklaracji VAT-7 w formie elektronicznej obejmie wszystkich podatników od 1 stycznia 2018.

Księgowy może zostać ukarany na podstawie wielu przepisów. Minimalna grzywna, jaką sąd może ustalić to 666 zł, maksymalna to 19 198 080 zł. Księgowy może zostać również ukarany na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej i przepisów kodeksu karnego skarbowego.

12 stycznia 2017 roku komisje europarlamentu ds. kontroli budżetowej i ds. swobód obywatelskich poparły projekt Dyrektywy o ochronie interesów finansowych UE, uzgodniony wcześniej z rządami państw UE. Projekt przewiduje m.in. kary więzienia (co najmniej 4 lata) za poważne oszustwa na szkodę budżetu UE, także np. w zakresie VAT.

Nowy art. 112c w ustawie o podatku od towarów i usług wzbudza uzasadnione zainteresowanie podatników. Wprowadza on podwyższoną z 30% na 100% sankcję (dodatkowe zobowiązanie podatkowe) w przypadku zawyżenia odliczenia podatku naliczonego w wyniku posłużenia się fakturą fikcyjną lub niezgodną z rzeczywistością albo dokumentującą czynności pozorne czy też mające na celu obejście prawa w rozumieniu Kodeksu cywilnego.

Przedawnienie przestępstw skarbowych oraz wykroczeń skarbowych, ze względu na okresową wykrywalność związaną z przeprowadzanymi kontrolami, zostało oddzielnie uregulowane w Kodeksie karnym skarbowym. Ponadto reguluje on przedawnienie wykonania środków karnych.

Popełnienie przestępstwa skarbowego skutkuje orzeczeniem przez sąd kary lub środka karnego. Szczególnymi środkami są te związane z poddaniem sprawcy próbie, mianowicie: warunkowe umorzenie postępowania karnego, warunkowe zawieszenie wykonania kary oraz warunkowe zwolnienie. W określonych przypadkach sąd może również nadzwyczajnie złagodzić karę.

Na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji w dniu 31 maja 2016 roku pojawił się rządowy projekt ustawy przewidujący rewolucyjne zmiany w prawie karnym i karnym skarbowym, stanowiące realne zagrożenie dla uczciwych przedsiębiorców. Jeśli dojdzie do popełnienia przestępstwa (także skarbowego), Sąd będzie mógł orzec przepadek przedsiębiorstwa, choćby nawet przedsiębiorstwo nie stanowiło własności sprawcy.

W praktyce gospodarczej w wielu umowach dokonuje się zapisów w zakresie kar umownych na wypadek ich niedotrzymania. Zdarzają się również kary, które dotyczą odstąpienia od umowy przed rozpoczęciem jej realizacji. Kary umowne są niejednokrotnie wysokie, dlatego wielu przedsiębiorców liczy, że można je wpisać do kosztów uzyskania przychodów.

Prezydent podpisał ustawę, która ma poprawić bezpieczeństwo produktów, m.in. zabawek czy maszyn. Nowe prawo zakłada wysokie kary za wprowadzanie do obrotu wyrobów niezgodnych z wymaganiami.

Wiele błędnych zapisów w księgach rachunkowych nie musi oznaczać automatycznie umyślności działania osoby, która je popełniła. Brak stwierdzonej umyślności wyklucza skazanie osoby, która wprowadziła błędne zapisy do ksiąg za przestępstwo skarbowe.

Od 1 stycznia 2016 r. płaca minimalna wzrosła do 1850 zł. Podwyżka płacy minimalnej oznacza nie tylko wzrost pensji osób zarabiających najniższe stawki, ale też wyższe kary grzywny za wykroczenia i przestępstwa skarbowe.

Zdecydowana większość, bo aż 95 proc. spraw karnych skarbowych kończy się orzeczeniem winy, ale na więzienie skazywany jest tylko co dwudziesty winny przestępstwa skarbowego - wynika z raportu „Członkowie zarządu na celowniku organów skarbowych”.

Wywiad skarbowy jest jednym a narządzi kontroli skarbowej, wykorzystywanym przez urzędy skarbowe do sprawdzania podatnika. Głównym zadaniem wywiadu skarbowego jest uzyskanie oraz wykorzystywanie informacji o dochodach, obrotach, prawach majątkowych podmiotów podlegających kontroli skarbowej lub co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie o popełnieniu przestępstwa skarbowego. W związku z czym uprawniony jest także do przetwarzania oraz wykorzystywania pozyskanych w toku swoich działań informacji. Na czym dokładnie polegają działania w ramach wywiadu skarbowego?

NSA nie ma wątpliwości: jeżeli podatek ma być pobrany po 5 latach, to nie wystarczy postawić jakiekogokolwiek zarzutu o przestępstwo skarbowe. Ale bój o ograniczenie praw fiskusa jeszcze się nie zakończył.

8 kwietnia 2015 r. weszła w życie ustawa o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka. Głównym celem nowej ustawy jest kompleksowe uregulowanie kwestii związanych z ochroną pokrzywdzonego i świadka biorących udział w postępowaniu karnym i karno-skarbowym oraz osób im najbliższych oraz wprowadzenie nowych, dotychczas nieprzewidzianych rozwiązań w tym zakresie. Poniżej zostaną omówione najważniejsze z regulacji nowej ustawy.

W roku 2015 grozić będą wyższe niż w 2014 r. kwoty grzywien, jakie można orzec za popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Czy upowszechnione na rynku „patenty optymalizacyjne”, zwłaszcza dotyczące podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług, są oszustwem w rozumieniu art. 286 Kodeksu Karnego? Wyjaśnia profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Sąd Najwyższy w dniu 18 grudnia 2013 r. podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów (sygn. akt I KZP 19/13), w której stwierdził, że przedmiotem czynności przestępstwa określonego w art. 299 § 1 k.k. są wymienione w tym przepisie "środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości" pochodzące bezpośrednio lub pośrednio z popełnienia czynu zabronionego: sprawcą przestępstwa może być również sprawca czynu zabronionego, w tym oszustwa, z którego popełnieniem związana jest korzyść w postaci odliczenia lub zwrotu podatku od towarów i usług.

Czasem popełnienie przestępstwa skarbowego jest bezsporne. W takiej sytuacji sprawcy opłaca się złożyć wniosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. W tym trybie można zapłacić karę grzywny w wysokości ustalonej na etapie postępowania przygotowawczego, bez konieczności chodzenia do sądu. Informacja o poniesieniu odpowiedzialności w tej formie nie jest wpisywana do Krajowego Rejestru Karnego.

Podatnik, który nie wypełnia obowiązków nałożonych prawem podatkowym naraża się na odpowiedzialność karną skarbową. Większość spraw dotyczących wykroczeń skarbowych kończy się nałożeniem mandatu, część trafia do sądu.

Odpowiedzialność karna skarbowa jest niewątpliwie jednym z poważnych minusów pracy głównego księgowego. Nie zawsze jednak będziemy mogli lub nie powinniśmy zostać pociągnięci do odpowiedzialności karnej. Wbrew pozorom nie jest łatwo udowodnić winę i wymierzyć karę z Kodeksu karnego skarbowego.

W roku 2013 grozić będą wyższe niż w 2012 r. kwoty grzywien, jakie można orzec za popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Sąd Najwyższy uznał w postanowieniu z 20 czerwca 2012 r. (sygn. akt I KZP 3/12), że jeżeli przepis przyjęty w ramach kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy, zastosowanego na podstawie art. 7 § 1 kodeksu karnego skarbowego, nie zawiera znamion pozwalających, po ich wypełnieniu, na złożenie korekty deklaracji podatkowej, to wykluczone jest zaniechanie ukarania sprawcy na podstawie art. 16a kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.) za tak zakwalifikowane przestępstwo, mimo że wypełniło ono również znamiona czynu objętego tym przepisem.

Powszechna jest opinia o surowości aparatu fiskalnego i nikłych możliwościach obrony nie tylko podczas postępowania w urzędzie, ale również przed sądem. Mandaty i grzywny za przestępstwa i wykroczenia skarbowe nie są wcale czymś rzadkim. Procedura karnoskarbowa jest rygorystyczna, ale im bliżej skazania, tym podatnik ma większą możliwość na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i uniknięcie przynajmniej części sankcji. Procedura karnoskarbowa należy do jednych z najbardziej skomplikowanych procedur. Zatem zalecamy przy ewentualnych problemach karnoskarbowych korzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Jednak warto znać i samemu podstawowe zasady odpowiedzialności za przestępstwa i wykroczenia skarbowe.