Umowa zlecenie, Rada nadzorcza

Dla większości podatników terminy na dopełnianie obowiązków związanych z cenami transferowymi zbliżają się wielkimi krokami. Warto zatem zwrócić uwagę na kilka nieoczywistych typów transakcji, w przypadku których przekroczenie progów wartościowych, może nieść za sobą obowiązki dokumentacyjno-sprawozdawcze. 

Od 13 października 2022 r. wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych, która w dużej mierze dotyczy rozszerzenia kompetencji rady nadzorczej w spółkach kapitałowych. Na czym polegają te zmiany?

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przekazało do konsultacji społecznych projekt rządowego programu: Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia na 2022 r. Jedną z propozycji zawartych w tym programie jest objęcie wszystkich umów zlecenia składkami na ubezpieczenia społeczne, niezależnie od osiąganych przychodów oraz zniesienie zasady opłacania składki na ubezpieczenia społeczne z umowy cywilnoprawnej zlecenia do wysokości najniższego wynagrodzenia. Zdaniem Związku Przedsiębiorców i Pracodawców nie jest to dobry pomysł. Dlaczego?

Umowa zlecenia z obywatelem Ukrainy a podatek. W przypadku zawierania umów zlecenia z obywatelami Ukrainy pojawia się szereg różnych stanów faktycznych dot. rezydencji podatkowej tych osób. Jak zleceniodawca powinien wypełniać obowiązki płatnika w tych różnych przypadkach? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej udzielił 18 sierpnia 2021 r. obszernych wyjaśnień odnośnie obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) przy zatrudnianiu na umowę zlecenia osób z Ukrainy.

Do 14 lipca 2020 r. Ministerstwo Finansów przesunęło termin na zgłoszenie informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Obowiązek ten dotyczy spółek, które zostały wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) przed dniem wejścia w życie przepisów o CRBR, tj. przed 13 października 2019 r. Spółki, które zostały wpisane do KRS po 13 października 2019 r., mają obowiązek zgłaszać dane do CRBR nie później niż w terminie 7. dni od dnia wpisu do KRS. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że pełnienie funkcji członka rady nadzorczej w spółce nie stanowi przesłanki do zgłoszenia w CRBR jako jej beneficjenta rzeczywistego. Nie wyklucza to jednak możliwości zgłoszenia takiej osoby fizycznej jeżeli jest wspólnikiem, czy osobą faktycznie zarządzającą spółką na podstawie innych uprawnień.

Nieodpłatne delegowanie przez akcjonariusza swoich pracowników do spółki zależnej celem przeprowadzenia w niej czynności kontrolnych nie powoduje powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia. Takie stanowisko potwierdził NSA, który nie dopatrzył się nieodpłatnego świadczenia, ponieważ praca pracownika spółki matki była wykonywana w ramach uprawnień nadzorczych oraz kontrolnych.

Ministerstwo Aktywów Państwowych rozpoczyna prace nad nowelizacją kodeksu spółek handlowych (ksh) w kilku dużych obszarach. Powołana w tym celu Komisja pierwsze projekty ustaw ma przedstawić jeszcze w pierwszym półroczu 2020 roku, a kompleksowa nowelizacja dotycząca prawa koncernowego ma być gotowa w 2021 roku.

Zwrot kosztów z tytułu dojazdu członka Rady Nadzorczej spółki z o.o. z miejscowości gdzie mieszka do miejscowości, gdzie znajduje się siedziba spółki na posiedzenie Rady Nadzorczej i wypłacone z tego tytułu kwoty nie są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Członek Rady Nadzorczej nie jest bowiem pracownikiem spółki, a dojazd na posiedzenie rady nadzorczej nie jest podróżą służbową ani nawet „podróżą” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o PIT. Zatem zwrócone członkowi rady nadzorczej koszty dojazdu trzeba opodatkować a spółka zwracająca te koszty ma obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki na PIT.

Nawet jeżeli zakres umowy zlecenia pokrywa się z zakresem prowadzonej działalności, w określonych przypadkach można zastosować zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 20%.

Od 1 stycznia 2017 r. wysokość wynagrodzenia zleceniobiorcy lub osoby świadczącej usługi powinna być ustalona w umowie w taki sposób, aby za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług nie była niższa niż minimalna stawka godzinowa (w 2017 r. – 13 zł brutto).

Od 1 stycznia 2017 r. będzie obowiązywała minimalna stawka godzinowa dla pracujących na umowach zlecenia, obowiązkowe będzie również potwierdzanie godzin pracy dla osób zatrudnionych na podstawie tych umowy. Zasady potwierdzania liczby przepracowanych godzin mogą być określony w umowie. W przeciwnym wypadku przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi powinien taką informację składać regularnie w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej. W przypadku braku dokumentacji na pracodawcę może zostać nałożona kara do 3 tys. zł.

Od 1 stycznia 2017 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy gwarantujące zleceniobiorcom oraz samozatrudnionym minimalną stawkę wynagrodzenia w wysokości 13 zł za każdą godzinę pracy. W związku z tym będzie istniała konieczność ewidencjonowania liczby godzin poświęconych na wykonanie zlecenia lub świadczenie usług. Taka ewidencja będzie mogła być prowadzona w formie papierowej, elektronicznej lub dokumentowej.

Od początku 2017 r. będzie obowiązywać minimalna stawka godzinowa przy umowach zlecenie oraz umowach o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Stawka została określona na minimum 12 zł brutto za godzinę pracy.

Od 1 stycznia 2017 r. do osób fizycznych przyjmujących zlecenie oraz świadczących usługi jednoosobowo w ramach samozatrudnienia trzeba będzie stosować minimalną stawkę za godzinę pracy. Jednak stosowanie rozwiązań przyjętych w nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu nie będzie powszechne w każdym przypadku zawarcia umowy zlecenia czy świadczenia usług. Przepisy przewidują liczne wyłączenia w tym zakresie, m.in. podyktowane specyfiką wykonywania zlecenia lub usługi.

W wyniku nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu katalog zadań Państwowej Inspekcji Pracy od 1 stycznia 2017 r. zostanie uzupełniony o kontrolę wypłacania wynagrodzenia przysługującego z umowy zlecenia i o świadczenie usług w wysokości wynikającej z minimalnej stawki godzinowej. W konsekwencji rozszerzono grupę podmiotów podlegających kontroli PIP o przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne, na rzecz których w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi.

Członkowie organów zarządzających i nadzorczych w spółkach handlowych z udziałem Skarbu Państwa będą wynagradzani w zależności od bieżącej sytuacji spółki, jej wielkości, skali prowadzonej działalności oraz ponoszonej przez te osoby odpowiedzialności. Ponadto wynagrodzenia menedżerów zatrudnionych na kontraktach cywilnoprawnych będą objęte ograniczeniami wynikającymi z ustawy kominowej. Zmiany w tym zakresie weszły w życie 9 września 2016 r.

Ustawodawca zmienia sposób ustalania wynagrodzeń osób kierujących spółkami z udziałem skarbu państwa. Zmianie ulegną postanowienia zawieranych umów – umowy o pracę zostaną zastąpione umowami o świadczenie usług oraz wprowadzony zostanie system wynagrodzenia zmiennego. Nowe zasady wynagradzania dotyczą ponad 3900 spółek.

Sejm uchwalił ustawę o minimalnej stawce godzinowej za pracę na umowę-zlecenie i w ramach samozatrudnienia. Zgodnie z nią wynagrodzenie wyniesie 12 zł za godzinę, a po waloryzacji w 2017 r. - ok. 13 zł.

Wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej w wysokości 12 zł brutto dla pracujących na podstawie umowy-zlecenia oraz samozatrudnionych zakłada projekt noweli ustawy o minimalnym wynagrodzeniu. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

Wprowadzenie stawki godzinowej dla umów zlecenia oraz umów o świadczenie usług w wynosić 12 zł brutto za godzinę faktycznie wykonanej pracy, a także zniesienie zróżnicowania minimalnego wynagrodzenia za pracę - to najważniejsze zmiany, jakie zakłada projekt nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

W całym 2016 roku Państwowa Inspekcja Pracy zamierza przeprowadzić łącznie 80 tys. kontroli. PIP będzie kontrolował szczególnie umowy zlecenia. Kontrolerzy mają sprawdzać umowy zlecenia pod kątem tego, czy nie są one zawierane w warunkach właściwych dla stosunku pracy. Na co jeszcze będą zwracać uwagę inspektorzy PIP?

Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przewiduje wprowadzenie wymogu ewidencjonowania liczby godzin przepracowanych przez osobę fizyczną przyjmującą zlecenie lub świadczącą usługi albo przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą i osobiście świadczącą usługi.

Ustawodawca nowelizując ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych wypełnił lukę prawną w zakresie oskładkowania przychodów członków rady nadzorczej. Dotychczas z tytułu wykonywanej funkcji obowiązkowo podlegali ubezpieczeniu zdrowotnemu. Obecnie od 1 stycznia 2016 r. zakres oskładkowania uzależniony jest od jego miejsca zamieszkania.

Stawka godzinowa w ramach umowy zlecenia nie będzie mogła być niższa niż 12 zł brutto - takie rozwiązanie przewiduje jeden z projektów PiS, który został złożony w Sejmie tuż przed końcem poprzedniej kadencji. Zdaniem pomysłodawców projektu, którego rozwiązania miałby obowiązywać już w 2016 r., na umowach zlecenia pracuje około 900 tys. osób.

W pierwszej kolejności należałoby udzielić odpowiedzi, czy na przedsiębiorcy spoczywają wobec zleceniobiorcy jakiekolwiek obowiązki z zakresu bhp, a następnie – jeżeli tak jest – jakie to obowiązki, a w szczególności czy dotyczą one szkoleń i badań zleceniobiorcy.