ZUS i kadry

Wiele osób podejmuje pracę sezonową. Dla uczniów i studentów to często pierwsze zetknięcie z rynkiem pracy w ogóle. Jakie prawa mają pracownicy sezonowi? Jakie obowiązki dotyczą zatrudniających pracowników sezonowych?

GUS opublikował dane dotyczące przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czerwcu 2024 r. Przeciętna płaca wyniosła 8144,83 zł. Wzrost okazał się niższy od prognozowanego przez ekspertów. Mamy też nowe statystyki dotyczące zatrudnienia.

Od 1 lipca 2024 r. wzrosły preferencyjne składki ZUS przedsiębiorców (tzw. Mały ZUS), których podstawa nie może być niższa od 30% minimalnego wynagrodzenia. Spowodowane jest to wzrostem minimalnego wynagrodzenia od 1 lipca br. do kwoty 4300 zł brutto.

Co trzeba wiedzieć o urlopie na żądanie? Kiedy przysługuje? Jak skutecznie zgłosić taki urlop? Czy pracodawca może odmówić takiego urlopu? Jakie są wytyczne Państwowej Inspekcji Pracy? A co wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego?

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. najniższa dopuszczalna prawem stawka godzinowa na zleceniu i innych podobnych umowach wynosiła 27,70 zł brutto (ok. 21,75 zł netto). Ale od 1 lipca 2024 r. nastąpiła podwyżka tej stawki. Ile wyniosi? Kiedy nie trzeba płacić minimalnej stawki godzinowej na zleceniu i podobnych umowach?

W transporcie wydaje się, że kończy się rynek pracownika a zaczyna rynek pracodawcy. Coraz częściej słyszy się opinie, że kierowcy dopytują firmy transportowe o wolne etaty i dłużej czekają na pracę - nawet kilka miesięcy. Raport Polskiego Instytutu Transportu Drogowego (PITD) z kwietnia 2024 r. pt. „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce 2023. Bezpieczeństwo i stan infrastruktury parkingowej” wskazuje, że ponad połowa firm transportowych uważa, że nie ma problemów ze znalezieniem kierowców na rynku. Ponadto liczba przewoźników, którzy uważali, że nie mogą znaleźć odpowiedniego kandydata w ostatnim roku zmniejszyła się o 19 p.p. (25 proc. w 2023 r. w porównaniu do 44 proc. w 2022 r.). 

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotował 13 czerwca 2024 r. projekt zmieniający rozporządzenie w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, który ma wejść w życie przed 1 lipca 2024 r. Co się zmieni?

W dniu 7 czerwca 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. W dniu 12 czerwca 2024 r. ustawa ta została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Ta nowelizacja wprowadzi od 1 listopada 2024 r. tzw. wakacje składkowe dla najmniejszych firm (mikroprzedsiębiorców), czyli zwolnienie z opłacania składek ZUS w jednym wybranym miesiącu w roku. Rząd ocenia, że z tej możliwości skorzysta jeszcze w bieżącym roku ok. 1,7 mln osób.

Składak zdrowotna ma być rozliczana inaczej już od początku 2025 roku. Niestety, z pozytywnym odbiorem przedsiębiorców nie spotkały się rządowe zapowiedzi dotyczące osób prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną stawką liniową i ryczałtem. W obu tych przypadkach planowane rozwiązania podnoszą wysokość składki zdrowotnej i komplikują system.

Osoby po leczeniu nowotworu piersi mogą wyjechać do sanatorium nie ponosząc żadnych kosztów. 100 proc. kosztów pokryje ZUS. Jakie warunki trzeba spełnić by uzyskać skierowanie?

Do 3 czerwca 2024 r. przedsiębiorcy mają czas na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej za ubiegły rok. Jakie są skutki nie zrobienia tego w terminie, co się stanie z nadpłatą?

20 maja jest ostatnim dniem, kiedy przedsiębiorca musi złożyć dokumenty rozliczeniowe za kwiecień 2024 r. wraz z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2023 rok. Jest to również termin na opłacenie należnych składek za kwiecień 2024 r. wraz z ewentualną dopłatą składki rocznej.

Przedsiębiorcy czekają na zmiany ułatwiające prowadzenie biznesu. Liczą przede wszystkim na szybkie zmiany w naliczaniu składki zdrowotnej, która obecnie jest uzależniona od wysokości przychodów. Duża część z nich oczekuje powrotu składki zdrowotnej do stanu sprzed Polskiego Ładu.

W 2024 roku minimalna stawka godzinowa  wzrasta dwukrotnie – od 1 stycznia i od 1 lipca. Ile wynosi ta stawka netto i kogo dotyczy? Czy wiemy jaka będzie w 2025 roku?

Karty podarunkowe to coraz popularniejszy benefit pracowniczy. Najczęściej wręcza się go okazjonalnie jako prezent świąteczny. To też narzędzie doceniania, które można wykorzystywać z innych okazji: jubileuszy, Dnia Dziecka, Dnia Kobiet, świąt branżowych czy jako specjalne nagrody pracownicze. Sprawdź, czy karty podarunkowe wiążą się z obowiązkiem podatkowym i jak je rozliczyć. 

ZUS informuje, że od rozliczenia rocznego za rok 2023, osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne na poniższych zasadach.

W 2024 roku rośnie dwukrotnie (od 1 stycznia i od 1 lipca) kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (tzw. najniższej krajowej, płacy minimalnej) i minimalnej stawki godzinowej. Pracownicy i pracodawcy mają w takich przypadkach często wątpliwości, czy z uwagi na wzrost płacy minimalnej trzeba zmienić postanowienia wszystkich umów o pracę, które obecnie opiewają na kwoty niższe niż określone w rozporządzeniu minimalne wynagrodzenie? Czy można nie zmieniać umów a np. uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Co może zrobić pracownik, jeżeli pracodawca nie wypłaca mu minimalnego wynagrodzenia? Wyjaśnień w tym zakresie udzieliła Państwowa Inspekcja Pracy.

Polacy wciąż oszukują. W ubiegłym roku ZUS wstrzymał zasiłki chorobowe na kwotę ponad 29 mln złotych. ZUS coraz częściej kontroluje zwolnienia lekarskie.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w komunikacie z 1 lutego 2024 r. przekazał informacje odnośnie podstawy wymiaru składki oraz kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2024 r. dla poszczególnych grup przedsiębiorców. Wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców jest różna w zależności od formy opodatkowania. Inaczej podstawę ustalają przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych (według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym), inaczej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, czy opodatkowani w formie karty podatkowej a w jeszcze inny sposób pozostałe osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Zmiany w składce zdrowotnej od 2025 roku. Ministerstwo Finansów podało propozycje zmian w składce zdrowotnej dla podatników na skali podatkowej, podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej. Na zmianach, które miałyby wejść w życie w przyszłym roku, ma skorzysta do 93 proc. przedsiębiorców.

"Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Jedną z podstawowych wartości, na których opiera się Unia Europejska, jest równość kobiet i mężczyzn. Od lat unijne prawodawstwo i orzecznictwo dążą do wyeliminowania dyskryminacji ze względu na płeć oraz wspierają równouprawnienie kobiet i mężczyzn na wszystkich płaszczyznach, w tym w szczególności na rynku pracy. Art. 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) nakłada na każde państwo członkowskie obowiązek zapewnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za taką samą pracę lub pracę takiej samej wartości. W ocenie UE kluczowymi przeszkodami w realizacji tej zasady są: brak przejrzystości systemów wynagradzania, niejasne i budzące wątpliwości interpretacyjne pojęcie pracy o takiej samej wartości oraz utrudnienia proceduralne uniemożliwiające ofiarom dyskryminacji dochodzenie ich praw. Negatywne piętno w obszarze równouprawnienia poprzez pogłębienie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn przez pracodawców odcisnęła także pandemia COVID-19. 

Prawo do odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem przez pracodawcę z przyczyn nie dotyczących pracownika np. z powodu likwidacji stanowiska pracy jest jednym z częściej zadawanych pytań przez pracowników.

Opublikowany 23 lutego 2024 r. projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków przewiduje zmianę  kategorii ryzyka dla 32 grup działalności, dzięki czemu nastąpi obniżenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Tylko w przypadku jednej grupy działalności nastąpi wzrost kategorii ryzyka i tym samym wzrost stopy procentowej składki wypadkowej. Zmiany będą obowiązywać od składek należnych za kwiecień 2024 r.

Rząd zmienia zasady rozliczeń składki zdrowotnej i proponuje dwa rozwiązania. Przedsiębiorcy są zdania, że planowane zmiany nie spowodują zmniejszenia wysokości składki zdrowotnej, o co od dawna zabiegają.