Tematy - Klauzula obejścia prawa podatkowego (klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania), Postępowanie podatkowe - INFOR.PL

15 lipca 2016 roku weszła w życie nowelizacja Ordynacji podatkowej, wprowadzająca w Polsce klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania. Nowe przepisy budzą szczególny niepokój przedsiębiorców, którzy w swojej działalności stosowali metody optymalizacji podatkowej, oraz tych, którzy takie kroki dopiero planują.

Zarówno podatnicy, jak i przedstawiciele fiskusa zgadzają się co do jednego: prawo podatkowe nie może demoralizować. Z takim skutkiem mamy do czynienia wówczas, gdy niektórzy podatnicy działający w granicach prawa osiągają szczególne korzyści podatkowe, w których nie powinni partycypować. Przeciwdziałanie takim praktykom jest konieczne. Jednak wprowadzanie do systemu podatkowego nowych rozwiązań, które nie są wystarczająco skonkretyzowane, nie będzie skuteczne. Może doprowadzić do tego, że podatnicy faktycznie nadużywający prawa dalej będą to robili, może mniej jawnie, może z nieco większymi kosztami i ryzykiem, ale jednak. Rykoszetem za to dostaną uczciwi przedsiębiorcy. Taki skutek może mieć wprowadzona właśnie do ustawy o VAT klauzula nadużycia prawa.

Ministerstwo Finansów informuje, że do 26 sierpnia można składać zgłoszenia swojej kandydatury do Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. Ogłoszenie jest skierowane do pracowników szkół wyższych, jednostek organizacyjnych Polskiej Akademii Nauk lub instytutów badawczych.

Zastosowanie klauzuli obejścia prawa powinno zniechęcać do agresywnej optymalizacji, mającej na celu unikanie podatku handlowego. Mamy nadzieję, że podmioty nie będą do niej dążyć - powiedział wiceminister finansów Wiesław Janczyk.

Jaki jest cel klauzuli? Jakie będą przesłanki i skutki jej zastosowania? Czy oznacza ona koniec optymalizacji podatkowych?

Od 1 stycznia 2017 r. mają ulec zmianie przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące naliczania odsetek za zwłokę w przypadku uchylenia decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz stwierdzenia nieważności decyzji.

W dniu 15 lipca wchodzi w życie budząca duże obawy firm klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Ministerstwo Finansów zapewnia jednak, że nie stanowi ona żadnego zagrożenia dla małych i średnich firm, będzie natomiast miała zastosowanie do dużych podmiotów i osób fizycznych z dużymi dochodami.

Do Ordynacji podatkowej została wprowadzona klauzula przeciw unikaniu opodatkowania. Powołując się na tę klauzulę, organy podatkowe mogą kwestionować „optymalizacyjne” i legalne działania podatnika zmierzające – zdaniem organów – do unikania opodatkowania. Nowelizacja weszła w życie 15 lipca 2016 r.

Organy podatkowe obowiązane są, w toku postępowania, podejmować wszelkie niezbędne działania, w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania. Jednym ze sposobów realizacji tego prawa jest możliwość wnoszenia dowodów z zeznania świadka.

W przypadku VAT nie będzie stosowana szczególna klauzula obejścia prawa wynikająca z Ordynacji podatkowej, ale legalne czynności dokonane przez podatnika VAT będą mogły być potraktowane przez fiskusa jako „nadużycie prawa” i kwestionowane w „zwykłym” postępowaniu podatkowym czy kontrolnym. Ustawodawca zdecydował się bowiem na wprowadzenie w ustawie o VAT pojęcia „nadużycie prawa”. Zmiany zaczną obowiązywać od 15 lipca 2016 r.

Chociaż zastosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania będzie wyłączone w sprawach dotyczących podatku VAT, to jednak nowelizacja w tym zakresie wprowadziła jednocześnie do ustawy o VAT definicję nadużycia prawa, która będzie miała zastosowanie wyłącznie na gruncie tego podatku. Klauzula nadużycia prawa w VAT wchodzi w życie od 15 lipca 2016 r.

Przez optymalizację podatkową należy rozumieć podejmowanie działań (z założenia zgodnych z prawem, w przeciwieństwie do oszustw podatkowych) w celu obniżenia podatków. Na takich działaniach budżety państw tracą jednak olbrzymie kwoty. Czy jest optymalizacja podatkowa i jak poszczególne państwa starają się z nią walczyć?

Z uwagi na ilość i różnorodność działań, które na co dzień realizują przedsiębiorstwa, pliki JPK mogą zawierać ogromną ilość danych, powiązanych z fakturami, zapisami w rejestrach zakupu i sprzedaży VAT, dokumentami magazynowymi, wyciągami bankowymi czy zapisami księgowymi. Jak zatem przygotować i skutecznie dostarczyć organom podatkowym pliki JPK?

Z perspektywy dokumentowania cen transferowych, jak również mając na uwadze wprowadzenie klauzuli obejścia prawa, przygotowanie uzasadnienia biznesowego dla istotnych zmian dokonywanych wewnątrz grup kapitałowych (restrukturyzacji) może stać się nowym obowiązkiem dla polskich podatników działających w grupach podmiotów powiązanych.

Prezydent RP podpisał nowelizację ordynacji podatkowej, wprowadzającą tzw. klauzulę obejścia prawa podatkowego. Celem klauzuli jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania.

Swego rodzaju klauzulę przeciw unikaniu VAT wprowadzono do polskiego prawa przy okazji niedawnej noweli przepisów podatkowych. Brakuje w niej mechanizmów ochrony podatnika przewidzianych w klauzuli odnoszącej się do CIT - uważa ekspert podatkowy Roman Namysłowski.

Regulacje dotyczące klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania będą miały zastosowanie do korzyści podatkowej uzyskanej po dniu ich wejścia w życie. Jest to zapis, który budzi wiele kontrowersji, gdyż w praktyce będzie skutkować działaniem prawa wstecz. Organy będą bowiem mogły kwestionować np. wysokość odpisów amortyzacyjnych, które powstały w wyniku transakcji przeprowadzonych przed wejście w życie nowych ograniczeń.

Projekt Ordynacji podatkowej nie zakłada całkowitych zmian treści klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Warto jednak zwrócić uwagę na przepisy przejściowe.

Wprowadzana do Ordynacji podatkowej klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania ma dotyczyć zarówno małych, średnich, jak i dużych podatników bez wyjątku, gdy zostanie osiągnięta korzyść podatkowa powyżej określonego progu. Przesłanką do wszczęcia postępowania wobec podatnika będzie zaistnienie podejrzenia dokonania czynności przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej. Natomiast wydane indywidualne interpretacje podatkowe nie będą miały mocy ochronnej, jeżeli fiskus uzna, że stanowią element działania zmierzającego do unikania opodatkowania.

Pełnomocnictwo to upoważnienie do zastępowania strony w postępowaniu przed sądem lub organem administracji oparte na oświadczeniu woli reprezentowanego – ze skutkiem bezpośrednio dla niego. Jest to upoważnienie danej osoby fizycznej (pełnomocnika) do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz reprezentowanego (mocodawcy). Jakie są rodzaje pełnomocnictw? Jakie zasady obowiązują w zakresie ustanawiania, zmiany zakresu, odwoływania czy wypowiadania pełnomocnictwa?

Uchwaloną przez Sejm 13 maja 2016 r. nowelizację Ordynacji podatkowej, wprowadzającą do polskiego prawa podatkowego klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, komentuje ekspert od prawa podatkowego Marcin Sroga z kancelarii Zimny-Doradcy Podatkowi.

Sejm uchwalił nowelę Ordynacji podatkowej wprowadzającą klauzulę obejścia prawa podatkowego. Klauzula ma zniechęcić podatników do unikania opodatkowania i pozwolić na walkę z "agresywną optymalizacją podatkową". Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Do wysyłania na żądanie organów podatkowych Jednolitego Pliku Kontrolne począwszy od 1 lipca 2016 r. zobligowane będą duże przedsiębiorstwa, natomiast małe i średnie firmy dopiero od 1 lipca 2018 r. Przy czym, już obecnie małe i średnie przedsiębiorstwa mogą rozwiązania wymagane nowymi przepisami wprowadzać w swoich programach finansowo-księgowych.

Podczas prac nad Ordynacją podatkową posłowie Podkomisji do monitorowania systemu podatkowego przyjęli poprawkę. Zgodnie z nią przepisy wprowadzające klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania będą mieć zastosowanie do korzyści podatkowych uzyskanych po dniu wejścia w życie ustawy, a nie do czynności dokonanych po tym dniu.

Nowelizacja Ordynacji podatkowej przewiduje wprowadzenie do polskiego prawa klauzuli, której celem jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania. Klauzula będzie działać wstecz. Zmianę taką przewiduje poprawka do projektu nowelizacji wprowadzona przez podkomisję i zaakceptowana przez komisję finansów publicznych.

Z propozycją wprowadzenia mediacji do nowego tekstu ustawy Ordynacja podatkowa, nad którą obecnie toczą się prace w Ministerstwie Finansów, wystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich. Stosowanie mediacji, zdaniem RPO, mogłoby przyczynić się do sprawniejszego załatwiania spraw podatkowych bez długotrwałego postępowania.

Aby znacząco zwiększyć wpływy do budżetu, sama klauzula obejścia prawa podatkowego może nie wystarczyć, lepszym rozwiązaniem byłoby upraszczanie systemu podatkowego - mówi dr Martin Dahl, ekonomista z Uczelni Łazarskiego.

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania przewiduje rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, którego pierwsze czytanie w Sejmie odbyło się 13 kwietnia 2016 r. Projekt trafił do sejmowej komisji finansów publicznych.

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania zakłada projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Klauzula ma za zadanie ukrócić proceder dokonywania sztucznych i pozbawionych uzasadnienia gospodarczego czynności, w efekcie których firmy próbowałyby ominąć przepisy i osiągnąć wyłącznie korzyści podatkowe. Przyjrzyjmy się zatem, jak ma działać klauzula i jakie skutki dla podatników wywoła jej zastosowanie.

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania nie przyniesie budżetowi państwa dodatkowych mld zł. Problem nie leży w złym prawie, ale w skuteczności ściągania podatków - powiedział wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych Dariusz M. Malinowski.

Rzecznik Praw Obywatelskich popiera wprowadzenie mediacji do postępowania podatkowego. Może to przyczynić się do sprawnego załatwiania spraw podatkowych bez konieczności prowadzenia długotrwałego postępowania podatkowego, a często również i sądowoadministracyjnego.

Od 15 kwietnia 2016 r. zeznawanie nieprawdy lub zatajanie prawdy przy składaniu zeznania, mającego służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy (np. w kontroli podatkowej, czy skarbowej), będzie zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Dotychczas górną granicą kary w tym przypadku były 3 lata pozbawienia wolności.

Dlaczego resort finansów wciąż realizuje pomysły podatkowe poprzedniego rządu? Pyta profesor Witold Modzelewski. Zdaniem profesora zwalczać uchylanie się od opodatkowania można z powodzeniem bez klauzuli „obejścia prawa”, a w większości przypadków tzw. wehikułów optymalizacyjnych nie mamy do czynienia z obejściem prawa, lecz z pozornością lub nawet fikcyjnością czynności, a to zupełnie coś innego.

Wiceminister finansów, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej Wiesław Jasiński zapowiada, że Ministerstwo Finansów będzie szybko reagować na wykorzystywanie prawa przez zorganizowane grupy przestępcze, wprowadzając zmiany przepisów przeciwdziałające luce w VAT.

Rząd przyjął klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania. Rada Podatkowa Konfederacji Lewiatan dostrzega przyczyny jej wprowadzenia, ale zwraca uwagę na znaczące ryzyka związane z wprowadzeniem instytucji, która istotnie obniży standard ochrony praw podatnika.

Wprowadzenie klauzuli obejścia prawa, która ma przeciwdziałać unikaniu przez firmy opodatkowania, przewiduje projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd.

Klauzula obejścia prawa podatkowego ma uniemożliwić firmom dokonywanie sztucznych i niemających uzasadnienia gospodarczego czynności, za pomocą których próbowałyby ominąć przepisy i osiągnąć korzyści podatkowe. Klauzula, która ma wejść w życie jeszcze w 2016 r., miałaby zastosowanie tylko wtedy, gdyby korzyść uzyskana przez podatnika w wyniku kwestionowanych przez fiskusa sztucznych czynności, przekraczała w roku podatkowym kwotę 100 tys. zł.

O niezbędnej nowej Ordynacji podatkowej i nowelizacjach potrzebnych jedynie politykom. O wadach podatków dochodowych, o tym dlaczego jednoinstancyjne postępowanie podatkowe jest dobrym pomysłem, a klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania niekoniecznie - rozmawiamy z prof. dr. hab. Adamem Mariańskim. Zdaniem Profesora Mariańskiego finanse publiczne powinny być oparte na podatkach pośrednich i majątkowych, a podatki przychodowe powinny być tylko uzupełnieniem dochodów budżetowych. Natomiast forsowanie klauzuli ogólnej przeciw unikaniu opodatkowania jest wynikiem nieudolności organów podatkowych, które nie potrafią wykorzystać instrumentów, które już posiadają.

Ministerstwo Finansów planuje wprowadzenie modelu jednoinstancyjnego dla niektórych spraw podatkowych, tj. dla takich, w których przeprowadzona została kontrola celno–skarbowa. Takie rozwiązanie może okazać się pozytywne dla podatników, pod warunkiem jednak, że ich prawa zostaną odpowiednio zabezpieczone.

Ministerstwo Finansów sprawdza możliwość wprowadzenia jednoinstancyjnego postępowania podatkowego. Takie rozwiązanie wzbudza duże kontrowersje w środowisku prawniczym i niepokój wśród podatników, którzy po otrzymaniu decyzji nie będą mogli odwołać się do wyższej instancji organów skarbowych, a jedynie do sądu administracyjnego. Oznacza to, że całkowicie zostałaby zlikwidowana możliwość rozpatrzenia spraw przez izbę skarbową.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt wprowadzający klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania. Wiceminister finansów Leszek Skiba poinformował, że rząd chciałby wejścia w życie tej klauzuli już w najbliższych miesiącach.

Podatnicy nie mogą mylić postępowania podatkowego z postępowaniem kontrolnym. Są to odrębne postępowania, prowadzone przez inne organy i na podstawie innych ustaw.

Resort finansów przygotował założenia zmian do ustawy Ordynacja podatkowa. Propozycje zawarte w projekcie regulują między innymi kwestie, związane z klauzulą przeciwko unikaniu opodatkowania. Kiedy będzie można zastosować klauzulę i jakie uprawienia będzie miał podatnik w takiej sytuacji?

Trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Zdaniem Business Centre Club, treść projektowanych przepisów dotyczących ogólnej klauzuli obejścia prawa podatkowego, ale również zamierzony sposób ich wprowadzenia do porządku prawnego, narusza standardy konstytucyjne. Przedsiębiorcy rozumieją intencje ustawodawcy i są za potrzebą uszczelniania systemu podatkowego oraz walki z szarą strefą. Proponują wspólne prace nad Ordynacją podatkową, ponieważ obecny projekt niesie szereg zagrożeń dla gospodarki i przedsiębiorców.

Najnowsza prognoza Komisji Europejskiej (KE) wskazuje m.in., że bez odbudowy strumienia dochodów podatkowych i uszczelnienia systemu podatkowego w 2017 r. istnieje ryzyko przekroczenia przez deficyt 3% PKB.

Według szacunków rozmiar luki podatkowej w Polsce w ramach podatku VAT wynosi około 40 miliardów złotych i jest to jeden z najgorszych wyników w relacji do przychodu z VAT wśród państw europejskich. Ministerstwo Finansów zauważa ten problem i zapowiada podjęcie konkretnych działań w celu zniwelowania luki podatkowej.

Przedsiębiorcy dostrzegają istotne przyczyny wprowadzenia klauzuli obejścia prawa podatkowego, uznając fakt, że międzynarodowe unikanie opodatkowania prowadzi do zmniejszenia wpływów budżetowych i ogranicza możliwości realizacji potrzeb państwa, zaburza uczciwą konkurencję oraz zmniejsza stan środków pieniężnych w polskim systemie bankowym. Zwracają jednak uwagę na znaczące ryzyka związane z wprowadzeniem instytucji obejścia prawa podatkowego, która, ich zdaniem, istotnie obniży standard ochrony praw podatnika.

Idea klauzuli obejścia prawa podatkowego jest sposobem na uszczelnienie systemu podatkowego, a także instrumentem zapewniającym uczciwą konkurencję pomiędzy podatnikami. Natomiast niskie podatki to najprostsza recepta na wyprowadzanie pieniędzy z Polski, wtedy spółki zagraniczne stracą powody, by to robić - mówi ekspert Wojciech Reszka.

Wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną może obecnie okazać się skuteczne dla wielu podmiotów, z uwagi na niedawno wydane orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 22 października 2015 r., o sygn. akt. C-277/14, w którym Trybunał dotknął problemu ograniczania prawa podatnika do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez podmioty, u których organy podatkowe stwierdziły nieprawidłowości związane z dokonaną dostawą.

Ministerstwo Finansów wskazało jak należy interpretować nowy przepis Ordynacji podatkowej (przepis art. 2a), zgodnie z którym niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika. Przepis obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Klauzula obejścia prawa podatkowego (klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania), Postępowanie podatkowe

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania – jak się zabezpieczyć przed jej zastosowaniem

Klauzula nadużycia prawa w VAT - kiedy organ podatkowy może ją zastosować

Zostań członkiem Rady do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania

MF: Klauzula obejścia prawa zniechęci do unikania podatku handlowego

Co trzeba wiedzieć o klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania?

Odsetki za zwłokę – zmiany od 1 stycznia 2017 r.

Kto powinien się obawiać klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania?

Od dziś klauzula obejścia prawa podatkowego

Przesłuchanie świadka w postępowaniu podatkowym

Podatnik VAT bez możliwości uzyskania interpretacji w sprawie nadużycia prawa

Klauzula nadużycia prawa w ustawie o VAT od 15 lipca 2016 r.

Na czym polega optymalizacja podatkowa - przykłady

Jak przekazywać pliki JPK organom podatkowym - mail, pendrive czy ministerialny interfejs?

Restrukturyzacja w grupach kapitałowych w kontekście cen transferowych

Klauzula zniechęci podatników do unikania opodatkowania

Klauzula przeciw unikaniu VAT bez mechanizmów ochrony podatnika

Jakie skutki wywoła klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania – przepisy przejściowe

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania w polskim prawie podatkowym

Pełnomocnik w polskim postępowaniu podatkowym

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania - groźna broń fiskusa

Sejm przyjął klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania

Które firmy muszą wdrożyć Jednolity Plik Kontrolny do 1 lipca 2018 r.

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania będzie działać wstecz?

Klauzula obejścia prawa podatkowego będzie działać wstecz

Wprowadzenie instytucji mediacji do Ordynacji podatkowej

Unikanie opodatkowania udowodni fiskus

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania - Sejm rozpoczął prace

Jak będzie działać klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania?

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania nie przyniesie budżetowi dodatkowych mld zł

Mediacja w postępowaniu podatkowym

Nawet 8 lat pozbawienia wolności za składanie fałszywych zeznań oraz oświadczeń – także w sprawach podatkowych

Czy klauzula przeciw unikaniu opodatkowania jest potrzebna?

Zmiany w prawie ograniczające lukę w VAT

Przedsiębiorcy boją się klauzuli obejścia prawa podatkowego

Firmy nie unikną opodatkowania

Klauzula obejścia prawa podatkowego

Głównym problemem podatków dochodowych jest … ich istnienie

Jednoinstancyjne postępowanie tylko z gwarancją ochrony podatników

Skutki wprowadzenia jednoinstancyjnego postępowania podatkowego

Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania już w 2016 roku

Postępowanie podatkowe a postępowanie kontrolne - różnice

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania - kiedy będzie można ją zastosować?

Klauzula obejścia prawa podatkowego narusza standardy konstytucyjne

Komisja Europejska wskazuje na potrzebę uszczelnienia systemu podatkowego

Jak Ministerstwo Finansów zamierza zredukować lukę w VAT

Klauzula obejścia prawa podatkowego zaszkodzi podatnikom

Potrzebna klauzula obejścia prawa podatkowego i niskie podatki

Wznowienie postępowania w sprawie odliczenia VAT

Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika - wyjaśnienia MF