Ordynacja podatkowa, Podatek od spadków i darowizn

Na jakich zasadach płacą podatek od spadku spadkobiercy należący do dalszej rodziny zmarłego? Z jakiej ulgi lub zwolnienia podatkowego może skorzystać dalsza rodzina spadkodawcy (a nawet obca osoba), która odziedziczyła mieszkanie.

W dniu 7 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia dwóch projektów nowelizacji Ordynacji podatkowej. Pierwszy ma dotyczyć wprowadzenia zasady co najmniej 6-miesięcznego vacatio legis dla zmian przepisów podatkowych. Druga nowelizacja ma wzmocnić zasadę rozstrzygania spraw podatkowych na korzyść podatników. Jeśli w wyniku postępowania dowodowego nie uda się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organy skarbowe będą musiały je rozstrzygnąć na korzyść podatnika.

Trwają prace legislacyjne nad zmianami w ordynacji podatkowej. W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. a jedną z nich jest zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika ze skorygowanego zeznania podatkowego (deklaracji).

Sejm uchwalił 20 lutego 2025 r. nowelizację Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu lub sądu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty. Jednak w dniu 4 kwietnia 2025 r. (po rozpatrzeniu poprawek zgłoszonych przez Senat), Sejm postanowił zrezygnować w tej nowelizacji z przepisów o likwidacji monopolu Poczty Polskiej na dostarczanie przesyłek urzędowych. Teraz omawiana ustawa została przesłana do podpisu Prezydenta RP.
W omawianej nowelizacji pozostały przepisy dot. objęcia oprocentowaniem nadpłaty podatku – powstałej w wyniku korzystnego dla podatnika orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – w czasie od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu. Takie same zasady, dotyczące oprocentowania, będą dotyczyć nadpłat, które powstały w wyniku orzeczeń Trybunału. Ustawa ta ujednolica też terminy dotyczące doręczeń pism urzędowych do 14 dni (w przypadku doręczeń hybrydowych przewidziany był 15 dniowy termin doręczenia).

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Projekt ten skupiać się miał przede wszystkim na zwiększeniu efektywności organów podatkowych, ale również na tym by współpraca między organami a podatnikami przebiegała sprawniej a relacje miedzy nimi uległy poprawie. Pomimo tak zarysowanych celów nie wszystkie wprowadzone zmiany będą na rękę podatnikom i skorzystają na nich przede wszystkim organy podatkowe.

Pracodawcy czasem wręczają swoim pracownikom prezenty i upominki. Z różnych okazji - np. świąt, czy jubileuszy. Ale zarówno pracodawcy, jak i pracownicy chcą wiedzieć, czym w świetle przepisów jest taki prezent. Czy jest to część wynagrodzenia za pracę, która musi być opodatkowana podatkiem dochodowym i objęta składkami ZUS oraz składką zdrowotną? Czy jest to darowizna opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn? Zobaczmy jak odpowiada na te pytania Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w tegorocznych interpretacjach.

W świetle prawa cywilnego zawarcie umowy darowizny może odbywać się na różne sposoby. Czy umowa darowizny zawarta w formie ustnej jest ważna? Jakie są skutki podatkowe takiego postępowania? Oto kilka kluczowych informacji.

Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.

Przedsiębiorcy od lat zmagają się z kontrolami podatkowymi wszczynanymi przez urzędników skarbowych bez uprzedniego zawiadomienia. Czy wydany w kwietniu 2024 r. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie położy kres tej szkodliwej praktyce? Czy informacja o przeciwdziałaniu przestępstwu powinna być uzasadniona? Czy pomimo niedopuszczalności wniesienia sprzeciwu, przedsiębiorcy przysługuje prawo rozpoznania sprawy przez sąd administracyjny? 

Kontrola podatkowa, to oczywiście nic przyjemnego dla podatnika ale czasem się zdarza. Na taką okoliczność trzeba być przygotowanym. W szczególności warto wiedzieć, że taka kontrola z urzędu skarbowego powinna być w większości przypadków zapowiedziana z 7-dniowym wyprzedzeniem. Ale od tej zasady są niestety liczne wyjątki. Zobaczmy co na ten temat mówią przepisy.

Likwidacja ograniczenia czasowego na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TSUE lub TK oraz rozszerzenie zakresu domniemania zachowania terminu doręczenia pism do organów podatkowych – to najważniejsze nowości zawarte w projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który został opublikowany 14 czerwca 2024 r. Nowe przepisy mają wejść w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia, a więc najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

Nie każdy wie, że może złożyć wniosek do Ministra Finansów o wydanie ogólnej interpretacji podatkowej. Jak to można zrobić? 

Kiedy występuje przedawnienie prawa do zwrotu nadpłaty, co wynika z przepisów zawartych w art. 77 i 80 Ordynacji podatkowej? Co do zasady prawo do zwrotu nadpłaty podatku wygasa po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jej zwrotu. Co jeszcze warto wiedzieć?

Co należy koniecznie zmienić w Ordynacji podatkowej. Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) występuje w tej sprawie do Ministra Finansów. Jedna z kwestii dotyczy praktyki wszczynania postępowań karnych skarbowych w celu przerwania biegu przedawnienia zobowiązania.

Pomoc pieniężna jaką podatniczka otrzymywała od swoich dzieci nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn - tak uznał organ skarbowy. Jak dokładnie wyglądała sprawa, o tym w poniższym artykule.

Dobrowolne wpłaty internautów będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w zależności od przyporządkowania darczyńcy (internauty) do odpowiedniej grupy podatkowej oraz od wysokości darowanej kwoty. Jakie są dokładne zasady postępowania w przypadku takich darowizn?

Darowizna nieruchomości to często spotykany sposób przekazywania majątku, który może być motywowany różnorodnymi przyczynami, od chęci wsparcia bliskich po realizację celów biznesowych. Jednak nie zawsze proces darowizny przebiega gładko, a czasem może dojść do sytuacji, w której darowizna zostaje odwołana. W takim przypadku pojawia się pytanie o skutki podatkowe takiego działania. Czy zwrot darowizny nieruchomości podlega opodatkowaniu?

Zachowek to specjalny mechanizm prawny mający na celu ochronę pewnych członków rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub w wyniku dziedziczenia ustawowego. W Polsce, jeżeli dojdzie do sytuacji, gdy pewni członkowie rodziny nie otrzymają swojej części majątku, mogą oni dochodzić swoich praw przez żądanie zachowku. Jednakże, jak to jest z kwestią podatkową w takim przypadku? Czy otrzymane pieniądze tytułem zachowku podlegają opodatkowaniu?

Na czym polega przestępstwo firmanctwa? Jakie skutki prawne i podatkowe wywołuje ten proceder dla firmanta, firmującego i ich kontrahentów?

W czwartek 7 września 2023 r. wiceminister finansów Artur Soboń w wypowiedzi dla PAP zapewnił, że obecnie nie ma rządowych planów zajmowania się tematem nowelizacji Ordynacji podatkowej. Stanowisko wiceministra wydaje się zamykać kwestię kontrowersyjnych zmian w procedurze podatkowej, przynajmniej na jakiś czas. Warto jednak pamiętać o tym, że część propozycji ujętych w projekcie MF była korzystna dla podatników, a ich zarzucenie można uznać za „wylewanie dziecka z kąpielą”. 

Darowizny od byłych rodziców zastępczych mogą budzić wiele wątpliwości w kontekście obowiązków podatkowych. W niniejszym artykule przyjrzymy się interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej oraz omówimy kluczowe kwestie związane z opodatkowaniem takich darowizn.

W 2024 r. wzrośnie minimalna wartość rzeczy ruchomych i praw majątkowych, które będzie można obciążyć zastawem skarbowym.

Umowa dożywocia to specyficzna forma umowy, w której jedna strona (zwykle osoba starsza) przenosi własność nieruchomości na drugą stronę (często młodsze pokolenie) w zamian za zapewnienie opieki do końca życia. Jednakże, jakie są skutki podatkowe takiej umowy, zwłaszcza w kontekście ulg podatkowych związanych z nieruchomościami? Niniejszy artykuł analizuje interpretację indywidualną dotyczącą skutków podatkowych umowy dożywocia w kontekście ulgi mieszkaniowej.

Jakie skale podatkowe i kwoty wolne od podatku obowiązywały w 2023 roku? W tej kwestii 30 czerwca i 1 lipca 2023 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły istotnie stan prawny. Obowiązują już inne skale podatkowe i wyższe kwoty wolne od podatku. Warto wiedzieć jakie i których spadków i darowizn dotyczą. Te same skale podatkowe i kwoty wolne od podatku obowiązują także w 2024 roku.

Ministerstwo Finansów chce zwiększyć i zróżnicować opłaty za wydanie interpretacji podatkowych. Wynika to z przygotowanego w resorcie finansów projektu kompleksowej nowelizacji Ordynacji podatkowej. Co prawda pojawiają się obecnie głosy, ze rząd chce wycofać się z wprowadzenia tych kompleksowych zmian w Ordynacji podatkowej ale nie należy zapominać, że częsta praktyka jest wprowadzanie nowych przepisów „tylnymi drzwiami” – np. poprzez „wrzutki” do różnych innych procedowanych ustaw.