Tematy - PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych, Koszty uzyskania przychodu - INFOR.PL

Eksperci Związku Przedsiębiorców i Pracodawców zaprezentowali swoją propozycję nowego systemu podatkowego, w którym pojawiła się propozycja automatycznej, ustawowej zmiany umów o pracę, w wyniku której pracownicy otrzymaliby średnio 25% podwyżki na rękę.

Czy jest jakiś termin na złożenie urzędowi skarbowemu zawiadomienia, że chcę korzystać z ułatwienia w postaci możliwości ujmowania zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej jako przychody w momencie ich pobrania? Czy mogę się wycofać z takiego sposobu ustalania daty powstania przychodu w dowolnym momencie?

Prowadzimy niewielki hotel na Mazurach. Umożliwiamy klientom rezerwację pobytu drogą internetową. Potwierdzając dokonaną rezerwację klienci wpłacają nam zaliczki na poczet przyszłych usług. Zaliczki te ewidencjonujemy na kasie fiskalnej dla celów VAT, jednak dla celów podatku do¬chodowego, żeby prawidłowo ujmować przychody w PKPiR, musimy je każdorazowo wyodrębniać z raportów fiskalnych, co jest bardzo uciążliwe i czasochłonne. Podobno od 2015 r. jest możliwość potraktowania zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej jako przychodu podatkowego w momencie wpłaty i ujmowania ich w PKPiR w dacie wpłaty, a nie dopiero w dacie wykonania usługi hotelowej. Czy to prawda?

Objąłem udziały w spółce z o.o. w wyniku wymiany udziałów. Część moich udziałów ma zostać umorzona. Umorzenie zostanie przeprowadzone w początkowych miesiącach 2015 r. Czy rozliczając podatkowo to umorzenie, jako koszt uzyskania przychodów będę mógł uwzględnić wydatki poniesione przeze mnie na nabycie udziałów przekazanych spółce nabywającej w ramach wymiany udziałów? Podobno od 2015 r. jest to możliwe.

Podatnicy, przekazując 1 proc. podatku w ramach rozliczenia rocznego PIT, powinni się zachowywać, jak rozsądny minister finansów - rozumieć, że zasoby są ograniczone, a potrzeb społecznych jest bardzo dużo. To poszło w zupełnie innym kierunku; mechanizm 1 proc. wymaga zmian - oceniają eksperci.

Senat przyjął kilkanaście poprawek do nowelizacji ustaw o podatku dochodowym (PIT i CIT). Celem ustawy jest m.in. utrudnienie firmom powiązanym ze sobą wyprowadzanie zysku za granicę.

Inwestuję wolne środki finansowe w kontrakty terminowe za pośrednictwem rachunku w biurze maklerskim. Makler zasygnalizował mi, że są jakieś zmiany w opodatkowaniu pochodnych instrumentów finansowych w związku z nowelizacją ustawy o PIT od 1 stycznia 2015 r. Czy tak rzeczywiście jest? Jeśli tak, to na czym polega ta zmiana?

Jestem klientem banku. Mój bank zaoferował mi kartę do rachunku na preferencyjnych warunkach. Jedną z korzyści ma być zwrot 3% wartości zakupów dokonanych za pomocą tej karty, jeśli płacąc kartą miesięcznie wydam co najmniej kwotę określoną w umowie. Czy ten zwrot od banku jest opodatkowany? Jeśli tak, to czy to bank potrąci podatek od zwracanej mi kwoty, czy to ja muszę wykazać ten zwrot jako przychód w zeznaniu rocznym na podstawie informacji od banku?

Wniosłem aportem patent na innowacyjne rozwiązanie techniczne do spółki z o.o. Wiem, że nie muszę płacić podatku dochodowego od przychodu z tytułu objęcia udziałów w tej spółce na dzień wniesienia aportu, jednak podatek ten będę musiał zapłacić najdalej z upływem okresu pięciu lat od wniesienia tego aportu. Czy będę miał prawo ustalić koszty uzyskania tego przychodu na potrzeby rozliczenia PIT?

Sądy mają nowy kłopot: co jest kosztem przy sprzedaży akcji lub udziałów, gdy po drodze był jeszcze aport i przekształcenie spółki. Co wyrok, to inny wniosek. Gdyby chodziło o zwykły zakup, a następnie sprzedaż akcji lub udziałów, nie byłoby problemu z ustaleniem kosztów. Ale podatnicy chcą po drodze wnosić je do innej spółki, potem tę przekształcać i dopiero na końcu decydować się na sprzedaż (bądź przymusowe umorzenie). Takie transakcje wymykają się spod regulacji o PIT i CIT – ustawodawca ich po prostu nie przewidział.

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Mam otrzymać środki finansowe od jednej z agencji wykonawczych w ramach programu pomocowego skierowanego do przedsiębiorców. Zapewniono mnie, że ponieważ agencja ta otrzymuje na realizację programu środki z budżetu państwa, to nie będę ich musiał wykazywać w przychodach z działalności gospodarczej. Czy rzeczywiście otrzymane przeze mnie środki od agencji nie będą podlegać opodatkowaniu PIT?

Jestem księgową w spółce jawnej liczącej kilku wspólników. Jeden ze wspólników planuje wystąpić ze spółki. Słyszałam, że w 2015 r. nastąpiły zmiany w zasadach określania kwoty wyłączonej z przychodu u wspólnika występującego ze spółki. Czy tak faktycznie jest?

Jesteśmy wspólnikami spółki jawnej. Na potrzeby działalności prowadzonej przez spółkę została zaciągnięta pożyczka. Ponieważ spółka nie dysponuje wystarczającą ilością środków finansowych na spłatę pożyczki, wierzyciel zgodził się na uregulowanie zobowiązania z tytułu pożyczki poprzez wykonanie na jego rzecz usługi. Czy to prawda, że z tego tytułu jako wspólnicy spółki powinniśmy ustalić przychód do opodatkowania?

Zaciągnąłem pożyczkę na potrzeby działalności gospodarczej. Nie mam pieniędzy, żeby ją spłacić, ale umówiłem się z moim wierzycielem, że w zamian wykonam w na jego rzecz usługę. Księgowa poinformowała mnie, że w takim przypadku muszę ustalić przychód podatkowy. Czy to prawda?

Jesteśmy z żoną współwłaścicielami kamienicy na zasadach wspólności małżeńskiej, w której wynajmujemy mieszkania. Dotychczas co roku składaliśmy do urzędu skarbowego oświadczenie, że całość dochodów z najmu będzie opodatkowywała żona. Słyszałem, że teraz nie trzeba będzie już ponawiać tego oświadczenia i że raz złożone oświadczenie będzie ważne aż do momentu rezygnacji z takiego sposobu rozliczania dochodów z najmu.

Ulga podatkowa dla inwestujących w innowacje będzie obowiązywać dwa lata - zakłada przyjęta przez Sejm nowela dotycząca wspierania innowacyjności.

Korzystając z tego, że jesteśmy obywatelami Unii Europejskiej, możemy podjąć pracę w każdym z krajów Wspólnoty legalnie. Wielu Polaków z powodzeniem zatrudnia się na brytyjskim rynku pracy, na krótko lub na stałe. Nie musimy się jednak martwić, że tymczasowa zmiana miejsca pracy będzie kłopotliwa przy corocznym rozliczeniu podatkowym w polskim PIT.

Niektórzy studenci, otrzymujący nagrody za dobre wyniki lub znaczące osiągnięcia, nie zapłacą od tych środków podatku dochodowego. Inni natomiast – na przykład studenci szkół artystycznych – podatek zapłacą. Bo jak wynika z interpretacji podatkowych – nagrody są przyznawane na podstawie innych przepisów niż wskazane w ustawie.

Uchwalona przez Sejm ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów wprowadza m.in. nowe reguły dokonywania korekt przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do przypadków, które wystąpiły zarówno po 1 stycznia 2016 r., jak i przed tym dniem.

W celu uniknięcia podatku od przychodów ze sprzedaży nieruchomości, trzeba wydać je na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych – wynika z przepisów. Dla fiskusa własna oznacza to zakup, budowę lub remont nieruchomości, do której podatnik ma prawo własności. W innym wypadku o zwolnieniu nie ma mowy i to nawet, jeśli pieniądze zostaną wydane na budowę domu na działce należącej do małżonka.

Zgodnie propozycją Platformy Obywatelskiej nie będzie progów dochodowych ani związanych z nimi stawek podatkowych, poza stawką 10 proc. dla najmniej zarabiających i górną stawką 39,5 proc. dla najwięcej zarabiających. W związku z tym, jak poinformował wiceminister finansów Artur Radziwiłł, do obliczenia wysokości podatku PIT będzie służył specjalny wzór, który zostanie zaprezentowany, gdy będą powstawać zapisy ustawy.

Nieubłaganie zbliża się dzień 25 października, w którym demokratyczne procedury rozstrzygną o kształcie polskiej sceny politycznej na następne cztery lata. Kampania wyborcza szaleje, a politycy wszystkich opcji prześcigają się w mniej lub bardziej realnych obietnicach, dotyczących m.in. podniesienia kwoty wolnej od podatku. Co zatem warto wiedzieć o owej kwocie aby odpowiednio zrozumieć dotyczące jej polityczne obiecanki?

Istota omawianego zagadnienia sprowadza się do ustalenia, czy rozwiązanie przyjęte w ramach umowy spółki partnerskiej oraz w uchwale wspólników spółki, przewidujące nieproporcjonalny udział poszczególnych wspólników w kosztach w stosunku do udziału w przychodach jest zgodny z treścią art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy nieodliczony VAT od wydatków na samochód osobowy jest kosztem uzyskania przychodu z punktu widzenia podatku dochodowego?

Czy w przypadku wykorzystania samochodu osobowego o ładowności do 3,5 t do użytku mieszanego należy wyłączyć część kosztów z kosztów podatkowych? Jak potraktować koszty amortyzacji takiego samochodu czy ubezpieczenia?

Koszty obsługi prawnej przedsiębiorcy stanowią koszty pośrednie związane z przychodem uzyskanym z prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej (art. 22 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). Nie ma przy tym znaczenia, czy tego rodzaju wydatki ponoszone są na bieżącą obsługę prawną, czy też ponoszone są w związku z ustanowieniem pełnomocnika do reprezentowania przedsiębiorcy w konkretnych sprawach związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Koszty poniesione przez spółkę w związku z zakupem dodatkowych świadczeń pracowniczych w postaci kart uprawniających do udziału w zajęciach sportowych, wstępów do sali gimnastycznej i na boisko sportowe, szczepionek przeciwko grypie oraz miejsc parkingowych, sfinansowanych ze środków obrotowych spółki należy uznawać za koszty uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

Podatnik, spółka udostępniająca filmy w ramach usługi VOD w wyniku małego zainteresowania klientów oferowaną usługą zmuszony był do wcześniejszego rozwiązana zawartych ze studiami filmowymi umów licencyjnych. Wystąpił więc o interpretację indywidualną pytając, czy wydatki poniesione tytułem opłaty za rozwiązanie umowy mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Kiedy sprzedaż towarów uzyskanych w drodze spadku po zmarłym przedsiębiorcy będzie stanowiła źródło przychodu i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Firma, która oddaje pracownikom użytkującym służbowe auta prywatnie wydatki na benzynę czy naprawę, wliczy sobie całość środków na ten cel do kosztów uzyskania przychodów. Bo zarówno użytkowanie prywatne służbowego samochodu, jak i zwrot za benzynę wypaloną w tym okresie są przychodem pracownika – wynika z analizy Tax Care.

Przed przekazaniem firmy czy to żonie, czy dzieciom, warto pozbyć się produktów – np. surowców, półproduktów czy przedmiotów zakupionych do dalszej odsprzedaży, kupionych wcześniej na firmę. Ich przejęcie może oznaczać konieczność skorygowania zeznań podatkowych, co może być dość kłopotliwe. O wiele wygodniejsza może być sprzedaż i – już po przekazaniu firmy – odkupienie.

Zawodnicy często uzyskują przychody z różnych źródeł. Mogą je rozliczyć nie tylko według skali, lecz także w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ministerstwo Finansów zmienia interpretacje podatkowe w zakresie konsekwencji podatkowych zawarcia umowy o dożywocie w zamian za przekazanie mieszkania. Zgodnie z nowym stanowiskiem, w przypadku zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie nie jest możliwe określenie przychodu ze źródła, nie można więc określić wysokości należnego podatku.

Ulgi podatkowe w podatku PIT i CIT na tworzenie i prowadzenie przyzakładowych żłobków, klubów dziecięcych i przedszkoli zakłada nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która na początku września została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Nowe regulacje wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

W sytuacji gdy w spadku otrzymuje się nieruchomość będącą własnością zmarłego, spadkobiercy od odziedziczonego budynku, lokalu czy gruntu nie płacą podatku. Jak natomiast należy postąpić, jeżeli zmarły posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu i spadkobiercom należy się kwota równa wartości rynkowej lokalu? Tego nie wiedzą nawet niektóre spółdzielnie mieszkaniowe.

Fiskus ostatnio mocno zmienił zdanie, jeśli idzie o możliwość zaliczania do kosztów wydatków na imprezy integracyjne. Ale elastyczność urzędników skarbowych ma swoje granice. Więc integracja z udziałem pracowników może być kosztem uzyskania przychodów, integracja z udziałem rodzin pracowników – również, ale integracja z udziałem osób towarzyszących pracownikom już nie.

Kolejna zmiana w podejściu Ministerstwa Finansów do świadczeń niepieniężnych udzielanych pracownikom przez pracodawców. Tym razem chodzi o szczepienia dla urzędników przeciwko chorobom zakaźnym. Resort finansów zmienił stare interpretacje i uznał, że wydatki na zakup szczepionki i przeprowadzenie szczepień nie są przychodem pracowników.

Przedsiębiorcy niejednokrotnie angażują się w organizację przedsięwzięć (wydarzeń) sportowego w tym otwartych biegów czy maratonów. W tym zakresie ponoszą różnego rodzaju wydatki związane z organizacją wydarzenia sportowego w tym m.in. wydatki związane z zapewnieniem miejsca przeprowadzenia zawodów, zapewnienia niezbędnego zaplecza organizacyjnego i osobowego, zabezpieczenia imprezy, zapewnienia nagród dla zwycięzców i innych wydatków (w zależności od zasięgu i rozmiaru przedsięwzięcia) niezbędnych do prawidłowego ich przeprowadzenia.

Projekty prezydenta Andrzeja Dudy dotyczące obniżenia wieku emerytalnego i podwyższenia kwoty wolnej od podatku są już przygotowane. - Chcemy, żeby zajął się nimi Sejm jeszcze w tej kadencji - mówi szefowa Kancelarii Prezydenta Małgorzata Sadurska. Dodaje, że w ciągu kilku tygodni zakończą się prace nad bilansem otwarcia kancelarii.

Przepisy mające przeciwdziałać zatorom płatniczym w podatku dochodowym zostaną zlikwidowane. Nie oznacza to jednak, że zawsze będzie można odliczyć niezapłacone faktury.

Kwoty wypłacone ze względu na nieuzasadnioną zwłokę w postępowaniu sądowym nie podlegają opodatkowaniu – wynika z interpretacji podatkowej wydanej przez łódzką izbę skarbową. Wprawdzie do uzyskania takiej wykładni konieczna była wygrana przez sądem administracyjnym, jednak fiskus wreszcie przyznał rację podatniczce, która nie chciała płacić podatku od środków przyznanych przez sąd.

Przedsiębiorcy, na początku lub już w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, decydują się, że na założenie strony internetowej dla swojej firmy. Wydatki takie jak zakup adresu www reklamującego własną działalność można rozliczyć w kosztach firmowych, zmniejszając należny fiskusowi podatek dochodowy.

Były pracownik spółki, który teraz jest jej prezesem w przypadku gdy będzie świadczył na jej rzecz usługi doradcze może skorzystać z opodatkowania podatkiem liniowym.

Prowadzenie działalności agroturystycznej nie zawsze będzie działalnością gospodarczą, która wymaga rejestracji. Przyjmować turystów na zasadach gospodarstwa agroturystycznego może zarówno rolnik, przedsiębiorca, jak i osoba prywatna. Nie każdy jednak zapłaci podatek dochodowy z tego tytułu i nie każdy będzie musiał zarejestrować działalność w CEIDG.

Znak towarowy, zgodnie z definicją zawartą w ustawie Prawo własności przemysłowej, to każdy symbol, który można przedstawić w sposób graficzny, który nadaje się do oznaczania towarów lub usług danego przedsiębiorstwa. To dość szeroki zakres: mieszczą się w nim wyrazy, litery, liczby, kolory, forma przestrzenna, ornamenty, a także połączenia tych elementów. Co ciekawe, znakiem towarowym może być także melodia, sygnał dźwiękowy, a nawet zapach. Znak towarowy stanowi część majątku firmy i według art. 22b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pod pewnymi warunkami może podlegać amortyzacji.

Spółka dokonała zakupu ubrań służbowych opatrzonych logo firmy, które otrzymali pracownicy spółki mający bezpośredni kontakt z klientami. Czy wydatki na zakup tej odzieży stanowią koszty podatkowe? Jak prawidłowo ująć taki wydatek w księgach rachunkowych? Czy są to koszty reklamy, czy reprezentacji?

Wprowadzenie zwolnienia od podatku od nieruchomości obiektów sportowych o szczególnym znaczeniu oraz zwolnienie z podatku dochodowego dla wartości otrzymanego ubioru reprezentacyjnego i sportowego członka polskiej reprezentacji na igrzyska głuchych, nagród wypłacanych za uzyskanie wyników na igrzyskach głuchych - zakłada ustawa o zmianie ustawy o sporcie oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawnicy, którzy rozpoczęli działalność lub się do niej przymierzają, nie zaliczą do kosztów uzyskania przychodów wydatków na aplikacje oraz egzamin końcowy. Zdaniem fiskusa oraz sądów administracyjnych, nie ma bezpośredniego związku między tymi kosztami a przychodami z działalności.

Dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej z Funduszy Pracy jest jednorazową dotacją przyznawaną przez powiatowe urzędu pracy. Jest przeznaczona na pokrycie kosztów będących konsekwencją założenia i prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Możliwe jest z niej sfinansowanie zakupu sprzętu, wyposażenia a także usług niezbędnych do prowadzenia firmy. Może również posłużyć do sfinansowania kosztów doradczych związanych z podjęciem działalności gospodarczej. Wyłączone z możliwości finansowania z dotacji są m.in. składki ZUS oraz abonament telefoniczny.

W czasie urlopów nie zapominajmy o terminach podatkowych. Spóźniona deklaracja VAT-7, niezapłacone w terminie zaliczki na PIT lub też korekta deklaracji – wszystko to naraża podatnika na obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę. Odsetek unikną ci dłużnicy, którzy uregulują zaległość podatkową w miarę szybko.

PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych, Koszty uzyskania przychodu

Przedsiębiorcy proponują podwyżkę dla pracowników w wysokości 25%

Jaki jest termin zawiadomienia o wyborze ustalania daty powstania przychodu z tytułu zaliczek

Kiedy zaliczki zarejestrowane na kasie fiskalnej można ująć w przychodach

Jak ustalić koszt uzyskania przychodów w razie umorzenia udziałów objętych w spółce w wyniku wymiany udziałów

Mechanizm 1 proc. wymaga zmian

Utrudnienia w wyprowadzaniu zysków za granicę - zmiany w PIT i CIT

Przychody z pochodnych instrumentów finansowych - zasady opodatkowania

Opodatkowanie świadczeń z tytułu cashback otrzymywanych przez klientów instytucji finansowych

Zasady ustalania kosztu uzyskania przychodu z tytułu objęcia udziałów w spółce w zamian za aport

Co jest kosztem przy sprzedaży akcji lub udziałów, gdy zaistniał aport lub przekształcenie spółki

Czy środki otrzymane od agencji wykonawczych są przychodem

Czy istnieje obowiązek pomniejszenia kwot wypłacanych wspólnikowi występującemu ze spółki osobowej o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów

Czy wspólnicy ustalają przychód w przypadku uregulowania w formie niepieniężnej zobowiązania zaciągniętego przez spółkę osobową

Jaka jest wartość przychodu w przypadku uregulowania przez dłużnika zobowiązania w formie niepieniężnej

Czy trzeba ponawiać oświadczenie o opodatkowaniu dochodów z najmu przez jednego z małżonków

IFK poleca: Ulga podatkowa na innowacje przez 2 lata

Rozliczanie dochodu z Anglii w polskim PIT

Nagroda dla studenta a podatek dochodowy

IFK poleca: Nowe reguły dokonywania korekt przychodów i kosztów

Finansowanie budowy domu na gruncie małżonka bez prawa do ulgi

Do wyliczenia podatku PIT będzie służył specjalny wzór

Kwota wolna od podatku w Polsce w porównaniu do wybranych krajów Europy i świata

Jak należy rozliczać koszty uzyskania przychodu w spółce partnerskiej?

Czy nieodliczony VAT od wydatków na samochód jest kosztem uzyskania przychodu

Czy trzeba korygować koszty uzyskania przychodu samochodu osobowego wykorzystywanego do celów „mieszanych"

Wynagrodzenie pełnomocnika jako koszt uzyskania przychodu mocodawcy

Świadczenia pozapłacowe dla pracowników - koszty podatkowe dla pracodawcy

Opłata za wcześniejsze rozwiązanie umowy może stanowić koszt uzyskania przychodu

Sprzedaż towarów uzyskanych w spadku po przedsiębiorcy

Całość wydatków na samochód używany przez pracownika jest dla firmy kosztem uzyskania przychodu

Przed przekazaniem firmy warto pozbyć się towarów do dalszej odsprzedaży

Podatek dochodowy sportowca

Zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie bez podatku

Ulgi w PIT i CIT na przyzakładowe żłobki i przedszkola od 1 stycznia 2016 r.

Odziedziczenie spółdzielczego lokatorskiego prawo do lokalu – skutki podatkowe

Wydatki na udział osób towarzyszących w firmowej imprezie integracyjnej nie są kosztem

Wydatki na przeprowadzenie szczepień nie stanowią przychodu dla pracowników

Koszty organizacji otwartych zawodów sportowych przez firmę a koszty uzyskania przychodów

Prezydenckie projekty w sprawie emerytur i kwoty wolnej od podatku już gotowe

Koniec korekty kosztów z powodu niezapłacenia faktur

Kwoty zasądzone z tytułu nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu sądowym bez PIT

Wydatki na utworzenie strony internetowej firmy w kosztach

Świadczenie usług doradczych opodatkowane podatkiem liniowy

Kiedy agroturystyka nie musi być zarejestrowana jako działalność gospodarcza

Amortyzacja podatkowa znaków towarowych - jak to zrobić?

Wydatki na odzież z logo firmy w księgach rachunkowych

Zwolnienia podatkowe dla sportowców i obiektów sportowych

Czy opłaty za aplikacje prawnicze są kosztem uzyskania przychodu?

Czy wydatki finansowane z dotacji dla bezrobotnych otrzymanej z urzędu pracy są kosztem uzyskania przychodu?

IFK poleca: Zalegasz fiskusowi - kiedy unikniesz odsetek