Tematy - Spadek, Dziedziczenie - INFOR.PL

Otrzymanie spadku z zagranicy może budzić wiele wątpliwości prawnych. Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn podatkowi podlega nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Polski. Jeżeli jednak nabyte rzeczy znajdowały się za granicą lub prawa majątkowe były wykonywane za granicą, wówczas będą one również podlegać opodatkowaniu, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim albo ma miejsce stałego pobytu w Polsce.

Otrzymanie darowizny lub spadku skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego po stronie obdarowanego i spadkobiercy. W określonych jednak przypadkach mogą być oni zwolnieni z tego obowiązku. Jakie są to sytuacje i jakich formalności trzeba dopełnić?

Minister Rozwoju Finansów przedstawił projekt nowej ustawy kompleksowo regulującej zasady sukcesji przedsiębiorstw osób fizycznych. Ustawa ta ma m.in. objąć zwolnieniem z podatku od spadków w zakresie nabycia przedsiębiorstwa także osoby spoza najbliższej rodziny, które będą kontynuować prowadzenie odziedziczonego (lub nabytego w drodze zapisu windykacyjnego) przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2018 roku.

Nieruchomości przekazywane w ramach darowizny albo spadkobrania, zwykle mają o wiele większą wartość niż inne składniki majątku. Właśnie dlatego ewentualne obowiązki podatkowe obdarowanego lub spadkobiorcy są bardzo istotne. Na szczęście takie osoby w niektórych sytuacjach mogą uniknąć podatku naliczonego od wartości domu, mieszkania albo gruntu. Warto zatem wiedzieć, jakie są zwolnienia z podatku od nieruchomości przekazanej w ramach spadku lub darowizny.

Założenia ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z sukcesją przedsiębiorstwa osoby fizycznej, które zostały przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju, przewidują zmiany dla pracowników w przypadku śmierci przedsiębiorcy. Zgodnie z propozycją po śmierci przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną umowy o pracę nie wygasną, a wszystkie uprawnienia i obowiązki pracodawcy będą wykonywane przez prokurenta mortis causa, czyli prokurenta na wypadek śmierci. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2018 r.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2 składają osoby, które otrzymały spadek lub darowiznę od osoby z kręgu najbliższej rodziny. Złożenie wypełnionego formularza SD-Z2 jest warunkiem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w takich sytuacjach. Aktualny wzór formularza SD-Z2 (wersja 6) obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Akty poświadczenia dziedziczenia, prawomocne postanowienia sądu o nabyciu spadku oraz europejskie poświadczenia spadkowe sporządzane przez notariuszy znajdą się w elektronicznym rejestrze spadkowym. Przepisy powołujące ten rejestr weszły w życie 8 września 2016 r.

Jeżeli spadkodawca powoła w testamencie spadkobiercę, to ma miejsce dziedziczenie testamentowe. Ten sposób dziedziczenia wyłącza dziedziczenie ustawowe. Żadne przepisy nie ograniczają kręgu osób, które można powołać do spadku. Spadkobiercą może być każda osoba fizyczna, powołana w testamencie, która żyje w chwili otwarcia spadku, czyli w momencie śmierci spadkodawcy. Wysokość opodatkowania i możliwość skorzystania z ulg podatkowych uzależniona jest nie tylko od przedmiotu i wartości spadku, ale także od osobistego stosunku spadkobiorcy do spadkodawcy.

Odziedziczenie domu czy mieszkania zazwyczaj rozwiązuje problemy lokalowe młodych ludzi. Ale odziedziczenie części domu czy mieszkania może te problemy tylko zwielokrotnić. O ile ktoś zamierzał skorzystać z rozwiązań zapisanych w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi.

Określenie daty nabycia nieruchomości jest istotne, jeśli spadkobiorca chce taką nieruchomość sprzedać przed upływem pięciu lat, liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku. Niejednolite orzecznictwo sądów administracyjnych stawia w niejasnej sytuacji tych spadkobierców, którzy nabyli spadek po zmarłym współmałżonku, z którym pozostawali w ustawowej wspólności majątkowej.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Do Rejestru Spadkowego będą wpisywane Europejskie Poświadczenia Spadkowe (EPS) oraz wszelkie zmiany, uchylenia lub sprostowania takich poświadczeń. To najważniejsza zmiana wprowadzona do nowelizowanych przepisów, która ma obowiązywać od 8 września 2016 r., czyli z dniem rozpoczęcia funkcjonowania Rejestru Spadkowego.

Zgodnie z prawem o podatku dochodowym sprzedaż odziedziczonej nieruchomości przestaje być objęta podatkiem, gdy od otwarcia spadku upłynęło pięć lat podatkowych. Jednak okazuje się, że podatek może być należny, jeśli nawet minęło znacznie więcej niż 5 lat. Wszystko zależy od tego, co w tym okresie działo się ze spadkiem.

Uzyskane od członków najbliższej rodziny spadki i darowizny podlegają zwolnieniu z podatku, jeżeli jednak sprawa dotyczy dalszych krewnych lub osób niepołączonych więzami rodzinnymi, podatek należy zapłacić. Pojawia się wówczas kwestia wyceny nieruchomości. Tę wycenę komplikuje sytuacja, w której nieruchomość obciążona jest kredytem hipotecznym.

Dalsi krewni i znajomi, dziedziczący po zmarłym, są objęci podatkiem do spadków i darowizn. Sumy odszkodowań, wypłacanych z ubezpieczenia na wypadek śmierci, są z tego podatku zwolnione. Ale czy jeżeli osoba niespokrewniona uzyska część kwoty odszkodowania, na dodatek wypłaconego przez zagraniczną firmę ubezpieczeniową?

Podatek od spadków i darowizn oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według wskazanej w ustawie o podatku od spadków i darowizn skali podatkowej. Skala podatku od spadków i darowizn wyróżnia trzy grupy podatkowe, a zatem wysokość podatku zależy od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Przy dziedziczeniu zdarza się, że spadkobiorca wchodzi w posiadanie części nieruchomości. Następnie często dochodzi do porozumień, w ramach których np. poprzez wymianę udziałów właściciel części mieszkania czy domu wchodzi w posiadanie całości nieruchomości. Sprzedaż mieszkania, które częściowo zostało odziedziczone a częściowo nabyte, może podlegać opodatkowaniu, ale daninę należy zapłacić tylko od tej części, która została sprzedana przed upływem pięciu lat od chwili nabycia.

Ekwiwalent za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o. (równowartość), jako prawo majątkowe podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i z chwilą wypłaty tych udziałów w pieniądzu spadkobiercom nie podlega ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Komornicy pozytywnie przyjęli zmianę prawa wprowadzającą możliwość dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Obawiają się, że problemów nastręczy sporządzanie przez spadkobierców wykazu inwentarza majątku. Podobne obawy mają notariusze.

Wprowadzenie jako zasady dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak dotąd - w całości, przewiduje nowelizacja, która 18 października br. weszła w życie. Chroni ona spadkobierców przed długami, których istnienia często nie byli świadomi.

Przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które miały miejsce w sierpniu br. Zmiany dotyczą zakresu regulacji dotyczących prawa spadkowego, prawa cywilnego oraz postępowania przed sądami administracyjnymi, jak również wybrane orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.

Kiedy sprzedaż towarów uzyskanych w drodze spadku po zmarłym przedsiębiorcy będzie stanowiła źródło przychodu i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

W sytuacji gdy w spadku otrzymuje się nieruchomość będącą własnością zmarłego, spadkobiercy od odziedziczonego budynku, lokalu czy gruntu nie płacą podatku. Jak natomiast należy postąpić, jeżeli zmarły posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu i spadkobiercom należy się kwota równa wartości rynkowej lokalu? Tego nie wiedzą nawet niektóre spółdzielnie mieszkaniowe.

Od 17 sierpnia 2015 r. wszystkie kwestie dotyczące spadku po osobie mającej majątek lub krewnych w różnych państwach UE będą rozstrzygane przez jeden sąd, według przepisów tylko jednego z państw. Tego dnia wchodzą w życie umożliwiające to zmiany w prawie.

Nowe zasady odnoszące się do spraw spadkowych w Unii Europejskiej mają zwiększyć pewność i przewidywalność prawa oraz uchronić spadkobierców przed trudnościami, jakie wiązały się z realizacją ich praw spadkowych za granicą - wskazuje Ministerstwo Sprawiedliwości.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakładają zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, do którego w środę 22 lipca 2015 r. poprawkę przyjął Senat. 24 lipca 2015 r. Sejm zaakceptował tę poprawkę.

W posiadanie spadku podatnik wchodzi z dniem śmierci zmarłego. A zatem nabycie mieszkania w drodze spadku następuje z chwilą otwarcia spadku, a nie w momencie wydania orzeczenia sądowego. Oznacza to, że przedłużające się postępowanie spadkowe nie musi ograniczać spadkobierców w kwestii ewentualnej sprzedaży nabytej nieruchomości.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakłada rządowy projekt nowelizacji Kpc, Prawa o notariacie oraz niektórych innych ustaw, którym we wtorek 23 czerwca 2015 r. zajął się Sejm. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem 17 sierpnia 2015 r.

Implementację europejskiego rozporządzenia ws. spadków, w myśl którego powstać ma wspólne Europejskie Poświadczenie Spadkowe, zakłada projekt nowelizacji procedury cywilnej i prawa o notariacie. Niebawem rozpatrzy go rząd.

Obowiązujące obecnie przepisy nakładają obowiązek składania druku SD-Z2 w terminie 6 miesięcy do urzędu skarbowego od daty powstania obowiązku podatkowego, co jest warunkiem koniecznym w uzyskaniu zupełnego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn dla osób z tzw. 0 grupy podatkowej. Ustawodawca zwalnia tę grupę podatkową od uiszczenia podatku, ale jednocześnie nakłada obowiązek złożenia druku SD-Z2. Czy nie byłoby zasadne zniesienia obowiązku składania SD-Z2 dla osób z tej grupy podatkowej?

Za blisko pół roku wejdą w życie nowe zasady dziedziczenia długów: tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak do tej pory - w całości. Bronisław Komorowski podpisał 1 kwietnia br. nowelizację prawa cywilnego, która wprowadza te przepisy.

Senat poparł z poprawkami nowelę dotyczącą odpowiedzialności za długi spadkowe. Nowe przepisy zakładają, że dziedziczy się długi tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak do tej pory - w całości. Ustawa zawiera półroczne vacatio legis, co ma m.in. dać czas wierzycielom, w tym instytucjom finansowym i bankom, na przygotowanie się do zmiany.

Zdaniem organów podatkowych dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli wykonanie zapisu zostało dokonane przez zawarcie umowy przenoszącej własność nieruchomości w formie aktu notarialnego, nie jest wymagane złożenie formularza SD-Z2 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Przyjęcie jako zasady odpowiedzialności za długi spadkowe tylko do wysokości odziedziczonego majątku (tzw. przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza) przewiduje zmiana prawa cywilnego, którą w tym tygodniu ma zająć się Sejm. Projekt ma zapewnić równowagę między interesami spadkobierców i wierzycieli spadkodawcy. Zmiany te dotyczyć będą także dziedziczenia długów podatkowych.

Podatek od spadków i darowizn zawiera dość niebezpieczną dla podatników zasadę odnawiania obowiązku podatkowego. Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że nie ma odnowienia obowiązku podatkowego na skutek powołania się na fakt nabycia przed organem podatkowym w przypadku spadków przyjętych przed 2007 rokiem.

12 sierpnia 2014 r. rząd przyjął projekt nowelizacji kodeksu cywilnego w zakresie odpowiedzialności za długi zmarłego (spadkodawcy). Wprowadzona ma zostać zasada odpowiedzialności za długi spadkowe z tzw. dobrodziejstwem inwentarza (tj. do wysokości wartości aktywów), w miejsce obowiązującej obecnie zasady odpowiedzialności nieograniczonej. Zasady te mają również decydujące znaczenie przy odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spadkodawcy.

Formularz SD-Z2, czyli wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych zostanie dostosowany do niedawnej nowelizacji ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw.

Wydatki poniesione na wykonanie zapisu testamentowego nie mogą być kwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku.

Jeżeli spadek jest obciążony zapisem zwykłym, podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn stanowi czysta wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych pomniejszona o wartość obciążenia z tytułu zapisu.

Czy nabycie przez osobę fizyczną - ojca nieodpłatnej renty od syna (umowa zawarta w formie aktu notarialnego) zwolnione jest od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn?

Na posiedzeniu 22 listopada 2013 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, która przywraca ulgę podatkową dla osób z III grupy podatkowej, które do 31 grudnia 2006 r. sprawowały opiekę nad spadkodawcą na podstawie umowy zawartej przed organem gminy, a po tym dniu odziedziczyły po takiej osobie dom lub mieszkanie.

Instytucja przebaczenia w prawie spadkowym, określona w art. 930 i art. 1010 Kodeksu cywilnego, odnosi się do niegodności dziedziczenia (o którym mowa w art. 928 Kodeksu cywilnego) oraz wydziedziczenia (o którym mowa w art. 1008 Kodeksu cywilnego). Zatem ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji, w których ustawa uznaje, iż względy natury moralnej lub etycznej przemawiają za pozbawieniem korzyści ze spadku pewnych spadkobierców.

Czy dokonanie odpłatnego działu spadku (w części dotyczącej spłat lub dopłat) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zapłata podatku od spadku i darowizn leży po stronie nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Za pobór i odprowadzenie podatku od spadków i darowizn do urzędu skarbowego czasem jednak odpowiada notariusz.

Trybunał Konstytucyjny zakwestionował przepis ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczący miesięcznego terminu złożenia zgłoszenia do urzędu skarbowego nabycia spadku.

W podatku od spadków i darowizn, podstawą opodatkowania spadku jest tzw. czysta wartość majątku spadkowego, pomniejszona o długi i ciężary związane z tym majątkiem. Do tych długów i ciężarów należą m.in. koszty leczenia i opieki w czasie ostatniej choroby spadkodawcy, jeżeli nie zostały pokryte za jego życia z jego majątku.

Realizacja skutków prawnych związanych z dziedziczeniem jest uzależniona od woli spadkobiercy. Osobie powołanej do dziedziczenia ustawodawca w art. 1012 Kodeksu cywilnego (dalej jako k.c.), przyznaje trzy możliwości: może ona złożyć oświadczenie o prostym przyjęciu spadku, przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza lub oświadczenie o odrzuceniu spadku.

Gdy spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik ten nie otrzymuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartością odziedziczoną ułamkową część masy spadkowej. W takiej sytuacji podatnik nie będzie zobowiązany do opodatkowania PIT otrzymanej spłaty. Nie musi jej też wykazywać w żadnej deklaracji podatkowej.

Podatek od spadków i darowizn 2023. Co do zasady otrzymanie darowizny lub nabycie spadku wiąże się z obowiązkiem podatkowym w podatku od spadków i darowizn. Jednak istnieje szereg zwolnień z tego podatku. Przedstawiamy aktualne wyjaśnienia ekspertów Ministerstwa Finansów w tym zakresie.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn zawiera przepisy dotyczące opodatkowania rzeczy i praw otrzymanych zarówno w drodze umowy i jak i dziedziczenia (a także m.in. zapisów i zachowku) - w tym również kwestię zwolnień od podatku (m.in. zupełnego zwolnienia dla najbliższej rodziny). Tekst ujednolicony, stan prawny na 27 października 2020 r.

Darowizny (bez względu na to, czy spisane w formie aktu notarialnego czy tylko faktycznie zrealizowane) objęte są, co do zasady, opodatkowaniem podatkiem spadków i darowizn.

Spadek, Dziedziczenie

Opodatkowanie spadku, gdy spadkodawca jest cudzoziemcem

Jakie przesłanki należy spełnić, aby darowizna lub spadek były zwolnione z podatku?

Nabycie w spadku przedsiębiorstwa osoby fizycznej bez podatku - od 2018 roku dla wszystkich spadkobierców

Kto nie zapłaci podatku od spadku lub darowizny?

Sytuacja pracowników po śmierci przedsiębiorcy – zmiany od 2018 r.

Jak wypełnić zgłoszenie SD-Z2

Rejestr spadkowy od 8 września 2016 r.

Opodatkowanie nabycia testamentowego przez osobę nienależącą do rodziny spadkodawcy

Odziedziczone mieszkanie może pozbawić prawa do zwrotu VAT za materiały budowlane

Spadek po zmarłym małżonku, a data nabycia udziału w nieruchomości objętej ustawową wspólnością majątkową

Rejestracja EPS ułatwi objęcie spadku

Jakie skutki podatkowe może wywołać dział spadku

Nieruchomość obciążona kredytem a podatek od spadków i darowizn

Czy odszkodowanie wypłacone z ubezpieczenia spadkodawcy jest opodatkowane?

Podatek od spadków i darowizn – skala podatkowa i kwoty wolne od podatku

Skutki podatkowe działu spadku między spadkobiercami

Podatek od spadków i ekwiwalentu za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o.

Zmiany w dziedziczeniu długów spadkowych - problemy z wykazem inwentarza majątku

Nowe przepisy chroniące spadkobierców przed długami spadkowymi

Podsumowanie zmian w prawie w sierpniu 2015 r.

Sprzedaż towarów uzyskanych w spadku po przedsiębiorcy

Odziedziczenie spółdzielczego lokatorskiego prawo do lokalu – skutki podatkowe

Jedno postępowanie spadkowe w sprawach o charakterze międzynarodowym w UE

Nowe zasady spadkowe mają zwiększyć pewność prawa

Europejski Poświadczenie Spadkowe - poprawka Senatu w zakresie podatku od spadków

Od kiedy należy liczyć datę nabycia mieszkania w drodze spadku

Europejskie Poświadczenie Spadkowe - Sejm rozpoczął prace

Europejskie Poświadczenie Spadkowe

Obowiązek składania druku SD-Z2

Nowe zasady dziedziczenia długów spadkowych

Długi spadkowe tylko do wysokości odziedziczonego majątku

Wykonanie zapisu testamentowego a obowiązek złożenia formularza SD-Z2

Ograniczona odpowiedzialność za długi spadkowe

Odnowienie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn

Odpowiedzialność za długi spadkowe – zmiany od 2015 roku

Zgłoszenie otrzymania darowizny - nowy wzór formularza SD-Z2

Wydatki na wykonanie zapisu nie są kosztami uzyskania przychodu w PIT

Zapis testamentowy a podatek od spadków i darowizn

Renta dla ojca bez podatku od spadków i darowizn

Ulga podatkowa przy opiece nad spadkodawcą

Przebaczenie w prawie spadkowym – niegodność dziedziczenia i wydziedziczenie

Dział spadku a PCC

Podatek od spadków i darowizn - pobór i odprowadzenie podatku

Podatek od spadków i darowizn - miesięczny termin zgłoszenia jest za krótki

Podatek od spadków – długi i ciężary związane z dziedziczonym majątkiem

Skutki odrzucenia spadku

Czy spłata otrzymana w ramach zniesienia współwłasności jest opodatkowana PIT

Podatek od spadków i darowizn 2023 - limity, zwolnienia, terminy

Ustawa o podatku od spadków i darowizn (stan prawny na 27 października 2020 r.)

Jaki podatek od darowizn między rodzicami i dziećmi