Umowa o dzieło, świadczenia rodzinne

Ile jest umów o dzieło? ZUS przekazał dane z rejestru umów. Wynika z nich, że w latach 2021–2023 do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trafiło ponad 3,5 mln formularzy RUD, na których zgłoszono ponad 5 mln umów o dzieło. Z danych ZUS wynika też, że liczba unikalnych wykonawców umów o dzieło w poszczególnych latach nieznacznie rosła.

Co odróżnia umowę o dzieło od umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług? Czy decydujące znaczenie ma nazwa umowy? Czy umowę o dzieło trzeba zgłaszać do ZUS i opłacać od niej składki na ubezpieczenie społeczne? Kiedy ZUS może zakwestionować umowę o dzieło?

Ulga dla młodych do ukończenia 26 lat zakłada brak należności w podatku PIT od określonych źródeł przychodu w ramach limitu kwotowego. Jakie warunki należy spełnić, aby nie zapłacić podatku PIT?

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o ok. 6,5 proc. więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku - wynika z raportu ZUS. Największa grupa wykonawców umów o dzieło to mężczyźni w wieku 30–39 lat.

Polska zobowiązała się wobec Brukseli, że w pełni oskładkuje (składkami ZUS) umowy cywilnoprawne. Nadal jednak chce negocjować termin tego ozusowania – informuje 26 maja 2022 r. "Dziennik Gazeta Prawna”. Ma to być jeden z tzw. kamieni milowych, czyli polskich zobowiązań wobec UE, od których zależy akceptacja Komisji Europejskiej dla Krajowego Planu Odbudowy w Polsce i uruchomienie pieniędzy unijnych na ten cel.

Ministerstwo Finansów udzieliło wyjaśnień jak prawidłowo rozliczyć pracownika, który oprócz umowy o pracę ma dodatkowe źródło dochodów z umowy zlecenia, czy umowy o dzieło. Resort finansów podkreśla, że Polski Ład jest korzystny dla większości pracowników, którzy otrzymują miesięczne wynagrodzenie do ok. 5,7 tys. zł brutto. Dla dużej grupy podatników, którzy zarabiają miesięcznie do ok. 11,1 tys. zł brutto, powinien pozostać neutralny. Natomiast trzeba wiedzieć jakie przepisy wziąć pod uwagę w ramach podatkowego Polskiego Ładu, kiedy ma się dochody nie tylko z umowy o pracę, ale także z umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

Wiele z zasiłków, dodatków, zapomóg i innych świadczeń rodzinnych, opiekuńczych, związanych z macierzyństwem i rodzicielstwem korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego. Zwolnione z PIT są np. zasiłek rodzinny i dodatki do niego, zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, becikowe, czy popularne 500 plus. Które zasiłki i świadczenia rodzinne są zwolnione z PIT?

Umowa o dzieło należy do grupy umów cywilnoprawnych dwustronnie zobowiązujących, uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Ponadto zamawiający zobowiązany jest odebrać dzieło, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem. O czym należy pamiętać zawierając umowę o dzieło?

Znowelizowane przepisy tarczy antykryzysowej przedłużają możliwość skorzystania ze świadczenia postojowego. W tym celu niezbędne będzie złożenie specjalnego oświadczenia do złożonego już wcześniej wniosku, że sytuacja materialna wykazana w tym wniosku nie uległa poprawie.

Przedsiębiorcy, którzy utracili przychody wskutek epidemii koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19, mogą uzyskać jednorazowe świadczenie (tzw. postojowe) w wysokości 2080 zł albo 1300 zł. Świadczenie postojowe (maksymalnie 2080 zł) przysługuje również osobom, które zawarły umowę cywilnoprawną, a umowa ta nie doszła do skutku lub nastąpiło ograniczenie jej realizacji wskutek epidemii. Pieniądze otrzymane w ramach świadczenia postojowego są zwolnione z podatku dochodowego i składek ubezpieczeniowych.

Świadczenie rodzinne (np. świadczenie małżeńskie) przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w Stanach Zjednoczonych Ameryki, otrzymywane przez polskiego rezydenta podatkowego jest zwolnione w Polsce z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Tym samym w Polsce nie występuje obowiązek wykazywania ww. świadczenia w rocznym zeznaniu podatkowym.

Po ostatniej zmianie przepisów dotyczących ulgi badawczo-rozwojowej, wśród kosztów kwalifikowanych B+R znalazły się koszty wynagrodzenia współpracowników realizujących prace na podstawie umowy zlecenie oraz umowy o dzieło. Wątpliwości mogą budzić koszty współpracowników realizujących prace badawczo-rozwojowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

15 maja 2018 r. Rada Ministrów przyjęła propozycje weryfikacji wysokości kryteriów dochodowych i kwot świadczeń zawartych w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, z wyłączeniem wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, kwoty zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wpłacie zasiłków dla opiekunów przedłożone przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. Te ustalenia dotyczą nowego okresu zasiłkowego 2018/2019. 31 lipca 2018 r. Rada Ministrów ustaliła te kwoty w rozporządzeniu w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się, stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych. Rozporządzenie wejdzie w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Podwyższone kwoty wskazanych świadczeń mają obowiązywać od 1 listopada 2018 r. (II etap podwyższenia zasiłku pielęgnacyjnego od 1 listopada 2019 r.).

W przypadku umowy o dzieło to zlecający pobiera zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i przekazuje je do urzędu. Osoba, która pracowała na podstawie umowy o dzieło w danym roku podatkowym, po zakończeniu roku (do końca lutego) powinna otrzymać informację podatkową PIT-11, na podstawie której może się rozliczyć.

Nie ma obowiązku pobrania zryczałtowanego 20% podatku dochodowego od należności przypadających artyście – rezydentowi Ukrainy, z tytułu wykonywania działalności artystycznej w Polsce, w przypadku, kiedy pobyt ten jest finansowany ze środków publicznych. Tak zdecydował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w Interpretacji Indywidualnej wydanej 11 sierpnia 2017 r.

Zgodnie z treścią art. 627 kodeksu cywilnego (k.c.) przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie (wykonawca) zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest umową nazwaną, odpłatną, konsensualną i dwustronnie zobowiązującą, przybierającą postać umowy wzajemnej.

Przedsiębiorca nie musi opłacać składek na ubezpieczenia społeczne za osobę, z którą współpracuje na podstawie wielokrotnie zawieranej umowy o dzieło. Tak uznał Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w interpretacji indywidualnej z 7 marca 2017 r. Rząd zastanawia się aktualnie nad objęciem umów o dzieło składkami ZUS.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyraziło zaniepokojenie dużą liczbą umów o dzieło jako podstaw zatrudnienia cudzoziemców i skierowało do partnerów społecznych list w tej sprawie.

Zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych mogą zyskać podstawowe prawa pracownicze – mówi Marcin Zieleniecki, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Pracy o projekcie nowego kodeksu pracy i kodeksu zbiorowego prawa pracy.

W przypadku dokonania potrąceń z umowy cywilnoprawnej (tj. umowy-zlecenie czy umowy o dzieło) ważne jest to, czy wynagrodzenie z takiej umowy jest stałym i głównym źródłem utrzymania zleceniobiorcy czy nie. Ogólne zasady w przypadku umów cywilnoprawnych są takie, że wynagrodzenie uzyskane z tytułu tych umów nie podlegają ochronie przed potrąceniami z tytułu zajęć komorniczych. Jest jednak wyjątek od tej reguły.

Rząd przygotował projekt zmiany ustawy o związkach zawodowych. Głównym powodem nowelizacji jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego i wymogi Międzynarodowej Organizacji Pracy nakazujące wprowadzenie zmiany umożliwiającej zrzeszanie się w związkach zawodowych nie tylko osobom pracującym na etacie, ale też tym, które pracę świadczą na podstawie umów cywilnoprawnych lub samozatrudnienia.

Jeśli rząd będzie dalej pracował nad nowelizacją ustawy o minimalnym wynagrodzeniu - ustalająca minimalną stawkę godzinową na poziomie 12 zł brutto dla zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, to konieczne jest uwzględnienie odpowiedniego vacatio legis - uważa Konfederacja Lewiatan.

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej rozważa pomysł przyznania inspektorom Państwowej Inspekcji Pracy prawa do jednostronnej zamiany umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia, czy umowy o dzieło) na umowy o pracę w drodze decyzji administracyjnej. Będzie to możliwe jeżeli zdaniem PIP umowa cywilnoprawna została zawarta z naruszeniem przepisów prawa pracy. Takie uprawnienie PIP może wiązać się z ryzykiem odszkodowań od państwa za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej - mówi PAP ekspertka prawa pracy Monika Kolasińska.

W 2016 r. rodziny będą mogły skorzystać ze wsparcia finansowego m.in. w postaci becikowego w wysokości 1000 zł, świadczenia rodzicielskiego przez rok dla bezrobotnych, studentek i zatrudnionych na umowę cywilno-prawną, zasiłku rodzinnego i zapowiadanego 500 zł na dziecko do ukończenia przez nie 18 roku życia. Czy Polska pod względem wsparcia finansowego rodzin dogoni Europę?

Świadczenie pielęgnacyjne – przysługujące rodzicom opiekującym się niepełnosprawnymi dziećmi – wzrosło od nowego roku o 100 zł i wynosi obecnie 1300 zł miesięcznie. Od 2017 r. świadczenie to ma być corocznie waloryzowane o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.