Wymiana informacji podatkowej, Organ podatkowy

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 8 listopada 2023 r. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju – Światowe Forum Przejrzystości i Wymiany Informacji do Celów Podatkowych opublikowała raport pt. Peer Review Report on the Exchange of Information on Request POLAND 2023 (Second Round, Combined Review). Polska została ponownie oceniona jako „largely compliant”, czyli o dużym stopniu zgodności ze standardem OECD.

Parlament Europejski chce, aby technologia blockchain służyła państwom UE do zautomatyzowania poboru podatków oraz do większej koordynacji przy opodatkowaniu kryptowalut. „To kolejny krok w skutecznej walce z uchylaniem się od opodatkowania w UE” – powiedziała PAP europosłanka Andżelika Możdżanowska (PiS).

W aktualnym stanie prawnym bank ma obowiązek przekazania organom podatkowym i skarbowym informacji o rachunku bankowym osoby podejrzanej. Od 1 lipca 2022 r. będzie to zaś dotyczyło osoby fizycznej. Ponadto dostęp do konta bankowego będzie możliwy nie tylko na żądanie szefa Krajowej Administracji Skarbowej i naczelnika urzędu celno-skarbowego, ale także naczelnika urzędu skarbowego. Żądania będą zaś mogły dotyczyć także pełnomocników danego rachunku. Znacząco poszerza to zakres ingerencji w strefę prywatności wszystkich obywateli. Zmiany te zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich nie spełniały zasad techniki prawodawczej określonej w rozporządzeniu premiera; nie zostały też uzasadnione na etapie uzgodnień. Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek poprosił o wyjaśnienia premiera Mateusza Morawieckiego jako wykonującego obowiązki Ministra Finansów.

Skuteczne zaskarżenie decyzji organu uniemożliwia dokonanie potrąceń z wpłat podatnika na poczet zaległości podatkowych - tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi.

Raje podatkowe. Wiele państw zwalcza raje podatkowe. Te jednak istnieją. Takim rajem może okazać się konto założone w małym banku w USA. Czy optymalizacja podatkowa w raju podatkowym jest legalna?

Wymiana danych podatkowych. O przystąpieniu do elektronicznej wymiany informacji podatkowych w czasie rzeczywistym poinformowały w 18 czerwca 2021 r. władze Finlandii i Estonii. Według organów podatkowych dwóch sąsiednich krajów tego typu rozwiązanie jest "unikatowe" w skali światowej.

Interpretacja podatkowa. Przedsiębiorca wdał się w spór z fiskusem o pieniądze należne z tytułu CIT. Oczywiście fiskus chciał ich więcej, w tym celu interpretował przepisy tak, a w zasadzie pomijał ich część, aby uzasadnić słuszność poboru wyższego podatku. Ale po stronie przedsiębiorcy stanął sąd, przypominając organom skarbowym, że: „Nie wolno jest również interpretować przepisów prawnych tak, by pewne ich fragmenty okazały się zbędne” (wyrok WSA w Krakowie z 5 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Kr 1262/20).

Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej. Zdarzają się sytuacje bardzo wyjątkowe, kiedy podatnicy mimo najszczerszych chęci i bardzo ciężkiej pracy, nie są w stanie uregulować swoich zobowiązań podatkowych. Powstaje zaległość, która może się powiększać. Ustawodawca przewidział jednak pewne konkretne przypadki, kiedy podatnicy mogą skorzystać z instytucji tak zwanego umorzenia zaległości podatkowej. Komu ona przysługuje? Jak z niej skorzystać? Wreszcie - jak przygotować wniosek o umorzenie zaległości podatkowej?

Podatek od gier. Czy dochód podatnika może być w ogóle opodatkowany, a także w jakiej części, jeżeli podatnik uzyskiwał ten dochód lub jego część z legalnych lub nielegalnych gier hazardowych?

Odliczenie VAT – roboty budowlane. Firma nabyła zastępcze roboty budowlane, by wykonać kontrakt, ale organ podatkowy bez uzasadnienia stwierdził, że nie zrobiła tego w celach zarobkowych i odmówił jej prawa do odliczenia VAT.

Wymiana informacji w VAT. Umowa polsko-słowacka przewiduje automatyczną i cykliczną wymianę informacji a VAT. Polska i Słowacja zyskają też nowe narzędzia, które ułatwią wykrywanie i walkę z oszustwami podatkowymi w zakresie VAT.

Raje podatkowe wg UE. Rada UE przyjęła 22 lutego 2021 r. konkluzje w sprawie zmienionego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych (potocznie ten wykaz jest nazywany /czarną/ listą rajów podatkowych). Do wykazu dodano Dominikę, a usunięto z niego Barbados. Ponadto Rada zwróciła się do Turcji o rozwiązanie wszystkich nierozstrzygniętych kwestii dotyczących skutecznej wymiany informacji ze wszystkimi państwami członkowskimi UE.

Wykładnia rozszerzająca na niekorzyść podatnika jest niedopuszczalna - tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy. Sprawa rozpatrywana przez sąd dotyczyła przepisu ustawy o CIT w zakresie możliwości zaliczenia kary umownej do kosztów uzyskania przychodu.

Sztuczne utrzymywanie stanu wymagalności zobowiązania podatkowego było przedmiotem rozstrzygnięcia sądu administracyjnego. Sąd uznał, że w przypadku gdy od dnia wszczęcia postępowania karno-skarbowego do dnia wydania zaskarżonej decyzji nie były podejmowane w postępowaniu karno-skarbowym żadne czynności procesowe, należy uznać, że postępowanie to zostało wszczęte w celu sztucznego utrzymania stanu wymagalności zobowiązania podatkowego.

Gdy fiskus chce ustalić dochód z nieujawnionych źródeł, dokonuje porównania wartości posiadanego przez podatnika majątku i przychodów do wartości poniesionych przez niego wydatków. Jeżeli składniki majątku nie będą miały pokrycia w osiągniętych przychodach, organ podatkowy może ustalić dochód z nieujawnionego źródła i wymierzyć opodatkowanie według sankcyjnej stawki 75%.

Fiskus domierzył blisko 20 000 zł akcyzy spółce za nabycie Porsche za granicą, biorąc pod uwagę średnią wartość rynkowa takiego pojazdu w Polsce. Sąd uznał jednak za niedopuszczalne praktyki organów podatkowych, które z automatu, bez względu na okoliczności biorą za podstawę opodatkowania akcyzą średnią wartość rynkową podobnego auta w Polsce, a następnie do tej wartości porównują kwotę, jaką podatnik zapłacił za samochód za granicą.

Porozumienie pomiędzy Szefem Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i Federalnym Ministerstwem Finansów Republiki Federalnej Niemiec, zawarte 24 lipca 2020 r., dotyczy bezpośredniej transgranicznej wymiany informacji w zakresie podatku VAT. Ma ono umożliwić szybszą wymianę informacji pomiędzy administracjami podatkowymi obu krajów i przyczynić się do zwiększenia skuteczności zwalczania oszustw w podatku VAT.

Organ podatkowy, w drodze decyzji, ma prawo dokonać zabezpieczenia zobowiązania podatkowego na majątku podatnika lub majątku wspólnym przed terminem płatności, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane. Decyzja organu nie jest jednak ostateczna i podatnik może w niektórych sytuacjach się od niej odwołać.

Korzystanie przez organy podatkowe z instytucji przedłużania terminu zwrotu VAT jest dopuszczone jedynie w drodze wyjątku. Jest bowiem odstępstwem od zasady zwrotu podatku w określonym w ustawie terminie. Dlatego też, jak uznał Wojewódzki Sad Administracyjny w Łodzi, jeśli organ uruchamia tę instytucję, to musi podatnikowi w sposób należyty i wyczerpujący uzasadnić, dlaczego tak postępuje.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zwrócił uwagę, że niedopuszczalne jest rozszerzające interpretowanie przepisów podatkowych, jeśli w konsekwencji prowadzi do zwiększenia ciężarów podatkowych. Wyjątkowo wykładnia rozszerzająca może zostać zaakceptowana, ale tylko, jeśli będzie z korzyścią dla podatnika.

Wiele osób narzeka na działanie administracji. Podnoszą, że urzędy działają opieszale, przedstawiane przez nich argumenty i dokumenty są pomijane. Sprawy rozpatrywane są pobieżnie lub po prostu nieprawidłowo. W praktycznej walce z organami podatkowymi osoba fizyczna, czy nawet przedsiębiorca, jest jednostką najczęściej słabszą. Nie oznacza to jednak jego skazania na łaskę, czy niełaskę urzędników. Ustawodawca zauważył nierównowagę stron w postępowaniu administracyjnym i postępowaniu podatkowym – i wprowadził odpowiednie instrumenty i narzędzia, które mają pilnować prawidłowego działania całego systemu administracji. Sposób działania tych instrumentów oraz wyjaśnienie jak powinny funkcjonować, widać w praktyce orzeczniczej. Sądy na podstawie konkretnych stanów faktycznych i spraw indywidualnych jednostek, stworzyły pomocne wytyczne w formie tez orzeczniczych, z których może skorzystać każdy zainteresowany.

Punktem wyjściowym do ustalenia wartości rynkowej dla celów opodatkowania PCC jest wartość rynkowa wskazana przez podatnika. Jeżeli organ podatkowy nie zgadza się z wartością ujawnioną przez podatnika, powinien wezwać go do zmiany wartości, wskazując uzasadnienie wezwania wraz ze wstępną wyceną oraz stanowiskiem organu.

Doniosłe znaczenie orzecznictwa sądowego w interpretacjach podatkowych potwierdza Ordynacja podatkowa, która daje możliwość zmiany wydanej interpretacji w razie stwierdzenia jej nieprawidłowości w szczególności z orzecznictwem sądów. W związku z tym za niedopuszczalne trzeba uznać sytuacje, w których to organy podatkowe dokonują wybiórczej analizy stanowiska podatnika w procesie wydawania rozstrzygnięć, czego jednym z przejawów jest problem pomijania argumentacji wynikającej z orzecznictwa.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) odniósł się do zasad korzystania przez organy skarbowe z dowodów z postępowań toczonych w sprawach innych podatników, tj. powiązanych postępowań administracyjnych.

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.