Księgowość

W ramach umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym zawartej z gminą wybuduję budynek mieszkalny, a następnie będę zarządzać tą nieruchomością przez oznaczony czas, za co będę otrzymywać wynagrodzenie płatne co miesiąc, w ustalonym terminie, na podstawie wystawionej faktury. Czy powinienem rozpoznawać obowiązek podatkowy w VAT jak dla usługi ciągłej, tj. z upływem okresu rozliczeniowego, ustalonego w umowie?

W województwie śląskim członkowie rodzin wielodzietnych mogą skorzystać z upustów w ramach Karty Dużej Rodziny już w prawie tysiącu miejsc. Aby zachęcić kolejne środowiska do uczestnictwa w programie, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 18 września br. zorganizowało w Katowicach konferencję regionalną pt. „Karta Dużej Rodziny 2.0”.

Środki uzyskane z opłaty reklamowej, którą gminy od 11 września br. mogą wprowadzać w drodze uchwały, mają być dochodem gmin - takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, którego pierwsze czytanie odbyło się w Sejmie.

Jako miasto jesteśmy czynnym podatnikiem VAT. Jesteśmy właścicielem wielu nieruchomości, w związku z czym otrzymujemy wnioski o ustanowienie służebności gruntowych. Ustanowienie służebności gruntowych odbywa się na podstawie stosownego postanowienia sądu bądź umowy cywilnoprawnej, w których płatność z tego tytułu jest określona jednorazowo bądź periodycznie ze wskazaniem terminów płatności, albo bez takiego wskazania. Jak powinniśmy prawidłowo ustalić moment powstania obowiązku podatkowego?

Świadczę usługi najmu lokali użytkowych. Rozliczam się miesięcznie. Faktury wystawiam na początku miesiąca, którego dotyczą, z terminem płatności upływającym na początku kolejnego miesiąca. Faktury za czerwiec wystawiłem 6 czerwca 2015 r. z terminem płatności upływającym 5 lipca 2015 r. Do 5 lipca 2015 r. dwie z wystawionych faktur nie zostały zapłacone. Kiedy powstał obowiązek podatkowy?

Jak ustalić datę otrzymania faktury w formie elektronicznej? W jakiej formie powinna być wyrażona zgoda odbiorcy na otrzymywanie faktur elektronicznych? Czy można archiwizować otrzymane faktury papierowe wyłącznie w formie elektronicznej? Odpowiadamy na te pytania.

Jeśli wystawiliśmy fakturę ze złą datą sprzedaży, to w jaki sposób możemy to skorygować: fakturą korygującą czy notą korygującą?

Wynajęliśmy klientowi lokal na biuro 20 maja 2015 r. Podpisaliśmy z nim umowę, ale nie daliśmy mu kluczy, ponieważ z powodu awarii sieci kanalizacyjnej musieliśmy to pomieszczenie długo remontować. Klucze razem z fakturą oddaliśmy klientowi 20 czerwca 2015 r. Termin płatności na fakturze to 10 lipca 2015 r. Kiedy powstanie u nas obowiązek podatkowy w VAT? Czy w dniu podpisania umowy?

Zgodnie z treścią art. 29a ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT wyłączone z podstawy opodatkowania są kwoty stanowiące obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty. Jak w związku z tym należy obecnie dokumentować udzielenie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty? Czy nadal należy wystawiać fakturę korygującą?

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w firmie świadczącej ciągłe dostawy gazu przewodowego? Dostawy rozliczane są na podstawie miesięcznych protokołów dostaw. Faktury - zgodnie z podpisanymi z kontrahentami umowami - wystawiane są do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy gazu.

Kontrahent wystawił korektę faktury, zmieniając stawkę VAT z 23% na „odwrotne obciążenie". W deklaracji za jaki okres nasza firma jako nabywca powinna wykazać VAT należny z tytułu odwrotnego obciążenia, a za jaki VAT naliczony? Czy będzie to w miesiącu otrzymania faktury korekty, czy należy się cofnąć do miesiąca, w którym transakcja dostawy złomu objęta odwrotnym obciążeniem została dokonana?

Czy prawidłowe jest wystawianie faktur korygujących w systemie finansowo-księgowym, czyli w innym systemie niż system fakturujący, w taki sposób, że wystawiamy prawidłową fakturę na podstawie dwóch dokumentów składowych noszących znamiona faktur?

Firma prowadzi akcje promocyjne, w czasie których klienci otrzymują vouchery uprawniające do otrzymania rabatu przy kolejnych zakupach. Przy realizacji vouchera w sytuacji, gdy wartość rabatu jest równa wartości sprzedawanego towaru generuje się faktura VAT z wartościami netto, VAT i brutto równymi zero. Czy taka „zerowa" faktura jest prawidłowa?

Świadczymy usługi z branży komunalnej. Wygraliśmy przetarg na transport odpadów. Z umowy zawartej z gminą wynika, że za świadczone usługi przysługuje nam miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe, płatne na podstawie wystawionej faktury. Podstawę wystawienia faktury stanowi miesięczny raport z wykonania usługi w danym miesiącu przekazany do gminy w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy raport i zatwierdzony przez gminę (która zastrzegła sobie prawo odmowy zatwierdzenia raportu oraz zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do niego w terminie nie dłuższym niż 14 dni roboczych od dnia otrzymania raportu). Raport będący podstawą do wystawienia faktury zawiera ilości odebranych i przekazanych do utylizacji odpadów. Wynagrodzenie z tytułu wystawionej faktury płatne jest przez gminę w terminie 21 dni od dnia wystawienia faktury. Zdarza się, że gmina nie zgłasza żadnych uwag ani zastrzeżeń do raportu, a mimo to odmawia jego zatwierdzenia. Czy w takiej sytuacji powinniśmy wystawić fakturę za nasze usługi i rozpoznać obowiązek podatkowy?

Prowadzimy sklep z książkami. Większość naszych klientów to osoby fizyczne. Jak postąpić w sytuacji, gdy nabywcą była duża firma będąca podatnikiem VAT. W dniu zakupu zażądała wystawienia faktury. Kiedy powstał u nas obowiązek podatkowy?

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych świadczonych na rzecz osób fizycznych; jak rozliczyć zaliczkę otrzymaną na poczet usług budowlanych; kiedy powstaje obowiązek podatkowy w usługach budowlano-montażowych, jeżeli fakturę wystawiono z opóźnieniem; kiedy powstanie obowiązek podatkowy przy pracach rozbiórkowych prowadzonych etapami; a także czy dziennik budowy pomoże w ustaleniu, kiedy powstał obowiązek podatkowy w firmie budowlanej?

14 maja 2015 r. zrobiłam korektę faktury, obniżając podatek należny. Faktura została wysłana za potwierdzeniem odbioru. W czerwcu została nam zwrócona, ponieważ odbiorca jej nie odebrał. Kwota różnicy z faktury korekty została przelana na konto odbiorcy w maju 2015 r. Jak mam postąpić z rozliczeniem podatku VAT?

Jesteśmy spółką gminną. Świadczymy usługi komunikacji miejskiej w mieście i gminach ościennych. Otrzymujemy od miasta oraz pozostałych gmin zwrot kosztów stosowania zwolnień i ulg przewozowych. Zwolnienia i ulgi są uchwalane odrębnie przez każdą gminę. Z każdą z gmin mamy podpisaną umowę o zwrot kosztów stosowania zwolnień i ulg przewozowych, która określa, że wysokość zwrotu jest ustalana miesięcznie na podstawie faktycznie zrealizowanych przewozów osób uprawnionych. Jednostkowy zwrot stosowania zwolnienia lub ulgi przewozowej stanowi różnicę między ceną biletu pełnopłatnego a biletu, do którego ma zastosowanie zwolnienie lub ulga. Traktujemy nasze rozliczenia z gminami jako usługi ciągłe świadczone na ich rzecz, rozliczane w miesięcznych okresach rozliczeniowych na podstawie wystawianych faktur obejmujących łączną wartość zwrotu za dany miesiąc. Czy postępujemy prawidłowo?

Chłopak i dziewczyna kupili w moim sklepie na spółkę laptopa. Zażądali ode mnie faktury, a ja ją wystawiłem, ale tylko na nazwisko jednego z nich. Oni żądają, żeby na fakturze były dane obojga. Czy mają rację? Jak poprawić taki błąd?

Apteka sprzedaje m.in. leki refundowane przez NFZ. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy od sprzedaży tych leków?

Jesteśmy firmą handlową, która współpracuje z przedstawicielami handlowymi na podstawie umów cywilnoprawnych. Przedstawiciele Ci wystawiają nam faktury za usługę za dany miesiąc. Wystawiają również faktury dodatkowe za osiągnięcie progów sprzedaży, które wyliczane są na podstawie obrotów osiągniętych za poprzedni miesiąc. Czy takie postępowanie jest prawidłowe?

Jestem dealerem prowadzącym salon sprzedaży nowych samochodów. Aby uatrakcyjnić swoją sprzedaż dodatkowo świadczę usługi agencji ubezpieczeniowej, umożliwiając klientom zawarcie umów ubezpieczenia nabytych samochodów na miejscu, w salonie. Z zakładami ubezpieczeń rozliczam się z zawartych umów na podstawie raportu w następnym miesiącu. Płatność za usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego otrzymuję najczęściej po 30 lub 45 dniach od przekazania raportu wraz z fakturą i pozostałą dokumentacją. Kiedy powstaje obowiązek wykazania tych płatności dla celów VAT?

Otrzymałem pożyczkę od instytucji finansowej. W celu zabezpieczenia jej spłaty musiałem podpisać umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, której przedmiotem jest samochód ciężarowy, stanowiący środek trwały w mojej firmie. Czy podpisanie takiej umowy spowodowało u mnie powstanie obowiązku podatkowego w VAT?

Refundację kosztów zatrudnienia osób do 30. roku życia przewiduje projekt posłów koalicji, którym Sejm zajmie się w środę 23 września 2015 r. Koszty refundacji mają być finansowane z Funduszu Pracy. Na pomoc w znalezieniu pierwszej pracy przez młodych ludzi miałoby trafić 3 mld zł z Funduszu Pracy.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy od usług udzielania pożyczek, a także kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT z tytułu sporadycznego udzielania pożyczek innym podmiotom?

Podatnicy VAT mają wątpliwości, czy faktury dokumentujące wydatki na napoje alkoholowe mogą być podstawą odliczenia VAT, w szczególności gdy alkohole (np. wino) są przekazywane kontrahentom czy wykorzystywane w związku z działalnością (impreza firmowa, promocyjna). Czy takie prezenty dla kontrahentów trzeba opodatkować VAT? Czy w tym przypadku mają zastosowanie przepisy o prezentach małej wartości?

Wysyłając towar kontrahentom dołączamy do niego fakturę. Ponieważ towary przewożą wynajęte przez nas firmy transportowe, w momencie wystawiania faktury nie znamy dokładnej daty dostawy, gdyż zgodnie z warunkami dostaw uzgodnionymi w umowach z klientami datą dostawy towaru jest moment dostarczenia go klientowi. Nie wpisujemy więc daty dostawy na fakturze przekazywanej wraz z towarem kontrahentowi. Czy w momencie otrzymania dokumentów potwierdzających odbiór towaru opatrzonych datą powinniśmy wystawić fakturę korygującą, uzupełniając w ten sposób tę pozycję faktury?

Na zlecenie sądu przygotowałem jako biegły opinię. Sąd wydał postanowienie o wysokości opłaty dla mnie 15 czerwca 2015 r. Wystawiłem fakturę jeszcze w tym samym miesiącu, tj. 27 czerwca 2015 r. Czy w czerwcu 2015 r. powstał u mnie obowiązek podatkowy?

Rozpoczynając współpracę z kontrahentem z innego kraju UE, pamiętajmy o poprawnym rozliczeniu VAT-u. Nawet jeśli na samy początku zamierzamy wysłać własne produkty za darmo, wystąpi wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Nie dotyczy to z kolei wysyłki próbek.

W celu uniknięcia podatku od przychodów ze sprzedaży nieruchomości, trzeba wydać je na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych – wynika z przepisów. Dla fiskusa własna oznacza to zakup, budowę lub remont nieruchomości, do której podatnik ma prawo własności. W innym wypadku o zwolnieniu nie ma mowy i to nawet, jeśli pieniądze zostaną wydane na budowę domu na działce należącej do małżonka.

Przekonuje o tym Dan Richards, amerykański ekspert ds. motywacji i sukcesu. Istnieje zasada: 80% twojego sukcesu zależy od tego, co robisz w ciągu pierwszych 20% czasu pracy. Warto optymalizować pierwszą godzinę pracy – podkreśla Richards. Jak? Istnieje kilka sprytnych sposobów.

Wprowadzenie możliwości zakupu mieszkań z rynku wtórnego i od spółdzielni mieszkaniowych, a także większe dofinansowanie dla rodzin wielodzietnych to główne założenia nowelizacji programu Mieszkanie dla Młodych (MdM). Zmiany weszły w życie 1 września 2015 r.

Tłumacz przysięgły przetłumaczył na zlecenie sądu na język polski dokumentację będącą przedmiotem postępowania sądowego. Tłumacz przedstawił tłumaczenie 20 czerwca 2015 r. Zapłatę otrzymał 27 czerwca 2015 r. Kiedy powstał obowiązek podatkowy?

Sprzedaż licytacyjna nieruchomości przez komornika miała miejsce 18 czerwca 2015 r. Kwota uzyskana z licytacji została wpłacona na rachunek sądu 27 czerwca 2015 r. Komornik otrzymał z sądu kwotę konieczną do zapłaty VAT dopiero 11 lipca 2015 r. Kiedy powstał u niego obowiązek podatkowy?

Czy faktura korygująca musi nosić nazwę „faktura korygująca"? Czy wymagane jest umieszczenie tej nazwy w górnej części faktury, czy też można ją umieścić w dowolnym miejscu tego dokumentu?

Zarówno założenie firmy w Anglii jak i jej prowadzenie jest o wiele prostsze i bardziej opłacalne niż w Polsce, dlatego coraz więcej polskich przedsiębiorców wybiera Wielką Brytanię i przenosi tam swój biznes. Przekonuje ich do tego przede wszystkim brytyjski system podatkowy, który jest znacznie bardziej przejrzysty i przyjazny niż w Polsce, jak również wysokość składek na ubezpieczenie społeczne i brak uciążliwej biurokracji.

Ministerstwo Finansów poinformowało o centralizacji rozliczeń ceł i podatków obsługiwanych przez Służbę Celną (jedno okienko rozliczeniowe) oraz jednoczesnym wygaszeniu Systemu Rozliczeń Celno-Podatkowych i Finansowo-Księgowego ZEFIR i uruchomieniu Zintegrowanego Systemu Poboru Należności i Rozrachunków z UE i Budżetem ZEFIR2.

Obowiązek przeprowadzania inwentaryzacji wynika z art. 26–27 ustawy o rachunkowości. Inwentaryzacja, tj. okresowe ustalanie lub sprawdzanie rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, jest elementem rachunkowości jednostki, za którą odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki. Odpowiedzialność za spis z natury ponosi osoba, której ta czynność została powierzona, ale tylko w tym zakresie.

Zainteresowanie rachunkowością zarządczą wyraźnie wzrasta, w ciągu ostatnich czterech lat podwoiła się liczba studentów rachunkowości zarządczej w Instytucie CIMA. Wzrasta również zapotrzebowanie na specjalistów, którzy dzięki analizie danych z firmy i jej otoczenia potrafią wspierać zarządy w podejmowaniu decyzji. Te zaś doceniają ich pracę, oferując wyższe zarobki.

11 czerwca 2015 r. nasza firma otrzymała odszkodowanie w formie pieniężnej za jedną z nieruchomości gruntowych, na której prowadziła działalność gospodarczą, przejętą na rzecz gminy w związku z realizacją inwestycji na cel publiczny. Odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie decyzji z 27 maja 2015 r. Kiedy powstał obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanego odszkodowania?

Niższy wiek emerytalny - 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn - zakłada projekt ustawy, który skierował do Sejmu prezydent Andrzej Duda. Łączny koszt obniżenia wieku emerytalnego dla sektora finansów publicznych wyniesie w latach 2016-2019 około 40 mld zł, z czego dla budżetu państwa ok. 30 mld zł - wynika z uzasadnienia projektu.

Zbiorcze faktury korygujące muszą zawierać numery i daty faktur korygowanych. To zbędna formalność, którą należałoby zmienić, nowelizując ustawę o podatku od towarów i usług.

Wstawiliśmy firmowy samochód do komisu. Auto zostało sprzedane. Właściciel komisu wystawił nam fakturę 20 maja 2015 r., ale pieniądze dostaliśmy od niego dopiero 16 czerwca 2015 r. Kiedy powstanie u nas obowiązek podatkowy?

Zgodnie z zawartą w kwietniu 2014 r. umową świadczę usługi pośrednictwa w sprzedaży w okresie od 1 kwietnia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. Rozliczam VAT miesięcznie. Według umowy usługi będą rozliczane kwartalnie. Termin płatności przypada 15. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Za I kwartał świadczonych usług otrzymam jednak płatność już 20 czerwca br. Kiedy powstał u mnie obowiązek podatkowy?

Zgodnie z zawartą w lipcu 2014 r. umową będę świadczył usługi serwisowe sprzętu komputerowego w okresie od 1 sierpnia 2014 r. do 31 marca 2015 r. Według umowy usługi będą rozliczane za okresy dwumiesięczne, a termin płatności przypadnie siódmego dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym okresie dwumiesięcznym. Kiedy powstanie obowiązek podatkowy w VAT?

Z różnych przyczyn wystawiamy naszym kontrahentom faktury korygujące. Niektórzy z nich odmawiają ich podpisania. Czy możemy ich jakoś zmusić, żeby na tych fakturach składali swój podpis?

Podpisaliśmy umowę na świadczenie usług nadzoru autorskiego. Okresem rozliczeniowym - zgodnie z umową - jest miesiąc kalendarzowy. Wynagrodzenie za taką usługę wyliczane będzie przez pomnożenie ilości dniówek spędzonych przez naszych konsultantów na budowie i ceny za pobyt. Płatność będzie następowała do 7. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. W jaki sposób mamy rozliczyć taką usługę?

Wprowadzenie od 1 lipca 2015 r. tzw. odwróconego VAT na elektronikę już przyniosło pozytywne efekty - ocenił w poniedziałek szef MF Mateusz Szczurek. Wcześniej nadużycia były tak duże, że Polska stała się eksporterem netto telefonów komórkowych, chociaż ich nie produkuje.

Od początku kwietnia 2014 r. świadczymy usługi serwisowe. W umowie jest zapis „Wynagrodzenie będzie rozliczane i wypłacane za okresy kwartalne, na podstawie faktur wystawianych każdorazowo po zakończeniu kalendarzowego kwartału, w którym świadczone były Usługi". Kiedy mamy rozliczyć VAT od takich usług?

Środowisko biegłych rewidentów od kilkunastu lat rekomenduje rozszerzenie zakresu raportowania o zagadnienia niefinansowe. Ale równie ważne jest uwiarygodnianie prezentowanych informacji – mówił na konferencji CSR w Ministerstwie Gospodarki Krzysztof Burnos, prezes KRBR. Spotkanie współorganizowane przez KIBR odbyło się 15 września 2015 r. w Warszawie i zgromadziło blisko czterystu gości, przedstawicieli biznesu, nauki i administracji państwowej.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w usługach zarządzania nieruchomością świadczonych dla gminy

Karta Dużej Rodziny w województwie śląskim

Wpływy z opłaty reklamowej będą dochodem gminy

Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia odpłatnych usług ustanowienia służebności gruntowej

Kiedy rozpoznać obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług najmu, jeżeli nie otrzymano zapłaty

Faktury elektroniczne - data otrzymania, zgoda na otrzymywanie, archiwizacja

Jak poprawić na fakturze błędną datę sprzedaży

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w najmie

Czy trzeba wystawić fakturę korygującą po udzieleniu skonta

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy dostawie gazu

Jak nabywca powinien rozliczyć fakturę korygującą zmieniającą stawkę 23% na „odwrotne obciążenie"

Czy faktury korygujące można wystawiać w innym systemie niż faktury pierwotne

Jak dokumentować rabat udzielony na podstawie okazanego vouchera

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w usługach transportu odpadów świadczonych na rzecz gminy

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy sprzedaży książek

Obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych

Kiedy rozliczyć fakturę korygującą, gdy nabywca jej nie odebrał

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy od dopłat otrzymywanych do usług komunikacji miejskiej

Jak poprawić brak danych jednego z nabywców na fakturze

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w sprzedaży leków refundowanych przez NFZ

Czy wypłacający premię pieniężną wystawia fakturę korygującą

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy od usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego

Czy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku zawarcia umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie

Refundacja kosztów zatrudnienia młodych pracowników

Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu udzielania pożyczek

Odliczenie VAT od alkoholu i opodatkowanie VAT prezentów dla kontrahentów

Jak dokonać korekty faktury niezawierającej daty dostawy

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy u biegłego sądowego

Przesłanie unijnemu kontrahentowi próbek, to nie wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru

Finansowanie budowy domu na gruncie małżonka bez prawa do ulgi

Optymalizacja pierwszej godziny pracy motywatorem do sukcesu

Co zmieniło się w programie Mieszkanie dla Młodych?

Obowiązek podatkowy z tytułu usług tłumaczenia wykonanych na zlecenie sądu

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy u komornika

Czy faktura korygująca musi nosić nazwę „faktura korygująca"

Korzyści z posiadania firmy w Anglii

IFK poleca: Rusza usługa e-ZEFIR na PUESC

IFK poleca: Przygotuj się do inwentaryzacji za 2015 r.

Wzrasta zapotrzebowanie na specjalistów z rachunkowości zarządczej

Obowiązek podatkowy w przypadku przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej towarów w zamian za odszkodowanie

Obniżenie wieku emerytalnego będzie kosztować 40 mld zł

Wystawianie zbiorczych faktur korygujących

Czy w umowie komisu obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych

Jak postąpić, gdy zapłata za usługi pośrednictwa w sprzedaży rozliczane kwartalnie nastąpiła przed terminem

Obowiązek podatkowy w usługach serwisu sprzętu komputerowego, dla których ustalono dwumiesięczny okres rozliczeniowy

Czy podpis kontrahenta na fakturze korygującej jest obowiązkowy

Obowiązek podatkowy w usługach nadzoru autorskiego, dla których ustalono miesięczny okres rozliczeniowy

Szczurek: wprowadzenie odwróconego VAT na elektronikę już daje efekty

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w usługach serwisowych świadczonych kwartalnie

Raportowanie CSR to nie chwalenie się, to rozliczanie odpowiedzialności