Rachunkowość

Każda jednostka zobligowana jest do wyceny nie rzadziej niż na dzień bilansowy posiadanych aktywów (majątku) oraz pasywów (źródeł finansowania majątku). Ponieważ zdecydowana większość podmiotów określa swój dzień bilansowy jako 31 grudnia, zostało już tylko kilka dni na przypomnienie sobie zasad wyceny składników bilansowych. Dziś podpowiadamy, jak należy wycenić aktywa obrotowe.

W ostatnich latach zaobserwować można na polskim rynku co raz dynamiczniejszy rozwój energetyki odnawialnej. Jednym z charakterystycznych elementów tego rynku są funkcjonujące od 1 października 2005 roku, świadectwa pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach, czyli tak zwane świadectwa pochodzenia energii lub zielone certyfikaty. Są one wydawane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 9e Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne i stanowią podstawę otrzymania wynikających z nich praw majątkowych.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów (dalej: pkpir) jest ewidencją prowadzoną dla celów podatku dochodowego. Zasadniczo wynika z niej jedynie wysokość przychodów i kosztów podatkowych. Natomiast księgi rachunkowe to „obraz” całego przedsiębiorstwa, z całym jego majątkiem i wszystkimi zobowiązaniami. Dlatego dla podatników, którzy z początkiem nowego roku mają obowiązek zaprowadzenia ksiąg rachunkowych lub chcą zrobić to dobrowolnie, przejście na „pełną księgowość” jest procesem dość skomplikowanym.

Jak prawidłowo wyceniać należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w prawie bilansowym i podatkowym?

Zamknięcie ksiąg rachunkowych następuje na dzień kończący dany rok obrotowy. Przed ich zamknięciem jednostka powinna przeprowadzić określone czynności, aby rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową i finansową oraz prawidłowo ustalić wynik finansowy.

Jedną z czynności związanych z przygotowaniem inwentaryzacji jest również opracowanie odpowiednich zarządzeń wewnętrznych, do których należy też instrukcja inwentaryzacyjna. Do kierownika jednostki należy zatwierdzenie przepisów wewnętrznych w zakresie organizacji inwentaryzacji. Przepisy te są wydawane w formie dokumentu.

Zobowiązaniem finansowym nazywamy zobowiązanie do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką na niekorzystnych warunkach. Zobowiązania finansowe powinny być wyceniane w skorygowanej cenie nabycia, często określanej mianem zamortyzowanego kosztu. Jeżeli natomiast jednostka przeznacza je do obrotu lub są to instrumenty pochodne o charakterze zobowiązań, wówczas ich wycena opiera się na wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej.

W przypadku wyrobów gotowych, w zakresie ubytków alkoholu etylowego, możliwe jest przeprowadzanie inwentaryzacji z częstotliwością dwa razy do roku. Inwentaryzacja wyrobów gotowych w okresach pół rocznych jest zgodna z rozporządzeniem MF w sprawie maksymalnych norm dopuszczalnych ubytków i dopuszczalnych norm zużycia wyrobów akcyzowych.

W zasadach (polityce) rachunkowości mamy zapisane, że środki trwałe powyżej 1500 zł do 3500 zł są wprowadzane do ewidencji środków trwałych i amortyzowane jednorazowo w miesiącu oddania ich do używania. Czy całkowicie zamortyzowane niskocenne środki trwałe należy inwentaryzować drogą spisu z natury?

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości istnieje obowiązek inwentaryzowania środków pieniężnych w kasach. Inwentaryzację należy przeprowadzić drogą spisu z natury na dzień bilansowy. W przypadku gdy zgodnie z decyzją kierownika będzie to dzień wolny, spis należy przeprowadzić na koniec ostatniego dnia roboczego lub na początku pierwszego w nowym roku.

Możliwość sporządzania skróconego sprawozdania finansowego oraz zwolnienie ze sporządzania sprawozdania z działalności pod warunkiem, że niektóre informacje objęte dotychczas jego zakresem informacyjnym zostaną przez jednostki małe ujawnione w informacji dodatkowej – to tylko część zmian, jakie chce wprowadzić Ministerstwo Finansów w ustawie o rachunkowości.

Jednostki zainteresowania publicznego, w wyniku zmian w dyrektywie 2013/34/UE, będą zobowiązane do ujawniania w sprawozdaniu z działalności minimum istotnych informacji dotyczących kwestii środowiskowych, pracowniczych i społecznych oraz ujawniania m.in. opisu polityki prowadzonej w danym zakresie, jej rezultatów oraz ryzyk i zarządzania ryzykami w kwestiach niefinansowych. Na dostosowanie ustawy o rachunkowości do nowych przepisów Polska ma czas do 6 grudnia 2016 r.

W przypadku odwrotnego obciążenia obowiązek zapłaty/rozliczenia podatku należnego z tytułu transakcji zostaje przeniesiony na nabywcę. Wywołuje to stosowne skutki ewidencyjne w księgach rachunkowych zarówno u sprzedawcy, jak i u nabywcy.

Metoda inwentaryzacji za pomocą weryfikacji polega na porównaniu danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników. Stosuje się ją w przypadku składników aktywów i pasywów, których z różnych przyczyn nie można zinwentaryzować metodą spisu z natury lub metodą potwierdzenia salda.

Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej, opracowane wspólnie przez ekspertów z wielu państw, to nowe narzędzie, które ma za zadanie ułatwić firmom i pracownikom podejmowanie lepszych decyzji biznesowych, umożliwiając tym samym ich szybszy rozwój.

Bilans jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Informacje w nim zawarte mają charakter statyczny, ponieważ dotyczą sytuacji na wybrany dzień (w przeciwieństwie np. do rachunku wyników, w którym o dynamiczności danych świadczy to, że zarówno przychody, jak i koszty są ponoszone w pewnym okresie). Często bilans przyrównuje się do fotografii (obrazu) firmy na dzień jego sporządzenia. Jakie są zasady dotyczące sporządzania bilansu uproszczonego?

Jednostki mikro mogą już za 2014 r. sporządzać sprawozdanie finansowe w wersji uproszczonej. Zastosowanie dopuszczonych ustawą o rachunkowości uproszczeń nie jest obowiązkowe. O tym, czy jednostka z nich skorzysta, decyduje jej organ zatwierdzający. Decyzję taką włącza się do przyjętych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości. W artykule tym wskazujemy, jak decyzja taka może wyglądać.

Katalog osób uprawnionych do dodatkowego wynagrodzenia rocznego (trzynastki) wynika z ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Przepisy tej ustawy dotyczą jedynie pracowników świadczących pracę w ramach stosunku pracy.

Bilans przedsiębiorstwa jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Informacje w nim zawarte mają charakter statyczny, ponieważ dotyczą sytuacji na wybrany dzień (w przeciwieństwie np. do rachunku wyników, w którym o dynamiczności danych świadczy to, że zarówno przychody, jak i koszty są ponoszone w pewnym okresie). Często bilans przyrównuje się do fotografii (obrazu) firmy na dzień jego sporządzenia.

Ponieważ wkraczamy już w ostatni miesiąc tego roku, wiele firm jest na etapie planowania – a niektóre przeprowadzania – inwentaryzacji, która polega na uzgodnieniu zapisów księgowych ze stwierdzonym stanem faktycznym, wyjaśnieniu i rozliczeniu ewentualnych różnic. Jakie są rodzaje inwentaryzacji? Kiedy należy ją przeprowadzić? I co najważniejsze – jak zinwentaryzować np. znaczną ilość materiałów sypkich lub jakie są alternatywne metody zliczenia samochodów w Twojej firmie?

Przepisy ustawy o rachunkowości nakazują przeprowadzenie inwentaryzacji na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Od tej reguły są jednak wyjątki. Termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane m.in., jeżeli inwentaryzację zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu dwóch lat.

Wypadki w rolnictwie zdarzają się powszechnie i wiążą się z ryzykiem prowadzenia gospodarstwa rolnego – w szczególności posługiwania się urządzeniami i maszynami rolniczymi oraz hodowlą zwierząt. W związku z tym ustawodawca przewidział obowiązek zawierania umów ubezpieczenia przez osoby posiadające gospodarstwo rolne. Ważne też są w tym kontekście zasady odpowiedzialności za różnego rodzaju szkody.

Jedną z najpopularniejszych form inwentaryzacji jest spis z natury, niejednokrotnie określany w języku potocznym jako remanent. Jakie składniki majątku mogą być zinwentaryzowane tą drogą? Jakie są zasady przeprowadzenia spisu z natury?

W przypadku, jeżeli w spisie z natury sporządzonym na dzień zaprowadzenia ewidencji, jak i w spisach z natury sporządzonych na koniec poprzednich lat podatkowych zakupione przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej towary handlowe były ujmowane w jednostce miary (kilogramach), to również w sporządzonym na koniec kolejnego roku podatkowego spisie z natury towary te należy ująć w tej samej jednostce miary.

Nabywamy produkty od rolnika ryczałtowego. Zdarzyło nam się, że opłaciliśmy fakturę po terminie. Jednak mamy przyzwolenie, że takie małe opóźnienia mogą nam się zdarzać. Czy mamy prawo odliczyć VAT?

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki obowiązek inwentaryzacji składników majątku na ostatni dzień roku obrotowego. Słowo „inwentaryzacja” wychodzi się od łacińskiego określenia „invenire”, które znaczy tyle, co „znaleźć, odkryć”. Mimo iż w języku potocznym kojarzy się ona z dokonaniem spisu z natury określonych składników na wybranym obszarze, w prawie bilansowym może być przeprowadzona trzema metodami: wspomnianym spisem z natury, drogą potwierdzenia sald oraz porównania danych w księgach rachunkowych z danymi zawartymi w odpowiednich dokumentach źródłowych.

Spis z natury umożliwia dokonanie fizycznego pomiaru ilości składników majątkowych za pomocą ich przeliczenia/zważenia/zmierzenia. Jeśli nie istnieje możliwość przeliczenia/zważenia/zmierzenia składników majątku, bo są one trudno mierzalne czy niedostępne, ponieważ występują w dużych partiach – sypkich (zboże), przestrzennych, czy są przechowywane w zwałach, zbiornikach, zasobnikach (paliwo, węgiel koks), to można ustalić ich ilość opierając się na obliczeniach technicznych za pomocą drogi tzw. szacunku.

Inwentaryzację można przeprowadzić w sposób tradycyjny lub elektroniczny. Pod pojęciem „tradycyjny” można rozumieć przeprowadzenie inwentaryzacji poprzez ręczny spis towarów i materiałów oraz środków trwałych na arkuszach spisowych.

Rok szkolny 2014/2015 to pierwszy rok, w którym uczniowie pierwszych klas otrzymali od Ministerstwa Edukacji Narodowej bezpłatne podręczniki. Zgodnie z wytycznymi MEN, podręczniki i materiały ćwiczeniowe należy przyjąć na stan biblioteki. Podręczniki, które mają być wykorzystane przez 3 lata, MEN wycenił na kwotę 4,34 zł. W niniejszym tekście odpowiemy na kilka podstawowych pytań, związanych z ewidencją księgową otrzymanych podręczników.

Przedsiębiorcy często są zmuszeni do występowania jako strona w postępowaniach sądowych. Procesy, których przedmiotem jest spór związany z działalnością gospodarczą, oznaczają dla tych przedsiębiorców duże wydatki. W opracowaniu przedstawiamy, czy i kiedy takie wydatki przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów podatkowych oraz jak powinny być one księgowane.

Jakie wymogi musi spełniać osoba ubiegająca się o stanowisko głównego księgowego w jednostce budżetowej? Jakie wykształcenie musi posiadać oraz jaki wymiar praktyki zawodowej jest konieczny?

Rozróżnienie pojęć „remont” i „ulepszenie środka trwałego” ma szczególne znaczenie pod względem podatkowym oraz ewidencji księgowej. Nieprawidłowe określenie charakteru poniesionych nakładów może doprowadzić do zaniżenia lub zawyżenia wartości początkowej środka trwałego, a w efekcie zawyżenia lub zaniżenia kosztów.

Unia Europejska wprowadza kolejne zmian w ustawie o rachunkowości. Od 2017 r. duże spółki giełdowe będą musiały publikować raporty pozafinasowe.

Czy przedsiębiorca, który zadeklaruje do celów odliczeń podatku VAT (w wysokości 50%) używanie samochodu osobowego do celów mieszanych, może dokonywać, i w jakiej wysokości, odpisów amortyzacyjnych związanych z wprowadzeniem tego pojazdu do ewidencji środków trwałych?

Odpisy amortyzacyjne z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywane od składników majątku nabytych w drodze spadku lub darowizny mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Obowiązująca od 5 września 2014 r. nowelizacja ustawy o rachunkowości przewiduje możliwość sporządzenia przez jednostki mikro uproszczonego sprawozdania finansowego już za 2014 r. Uproszczenie to dotyczy nie tylko firm kontynuujących działalność ale także tych, które rozpoczęły ją w 2014 r.

W 2015 r. limit jednorazowego odpisu amortyzacyjnego będzie wynosił 209 000 zł. Wysokość limitu jednorazowej amortyzacji jest taka sama dla podatników w podatku dochodowym od osób prawnych i fizycznych.

Inwentaryzacja ma na celu wykazanie w księgach rachunkowych najbardziej realnego stanu aktywów i pasywów. Amortyzacja natomiast odzwierciedla utratę wartości aktywów w czasie. Przyjrzyjmy się jakie zależności występują pomiędzy tymi dwoma procesami.

Limit przychodów netto zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r. wynosi 5 010 600 zł. Po osiągnięcie tej kwota przychodów w 2014 r. podmioty zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r.

Przepisy dotyczące inwentaryzacji są dostępne w rozdziale 3 ustawy o rachunkowości. Jednak w ustawie o rachunkowości nie są doprecyzowane kwestie techniczne i organizacyjne dotyczące przeprowadzenia inwentaryzacji. Tak więc podczas przeprowadzenia inwentaryzacji niezwykle istotne jest ujęcie w polityce rachunkowej zasad, które umożliwią prawidłową jej realizację.

Wartości niematerialne i prawne są to prawa majątkowe, które mają przewidywany okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż rok i są przeznaczone do użytkowania na potrzeby własne jednostki. To mogą być patenty, licencje, znaki towarowe, a przede wszystkim programy komputerowe. Niematerialne, czyli nie można ich w żaden sposób policzyć, ani zmierzyć, a więc nie można w przypadku wartości niematerialnych i prawnych przeprowadzać spisu z natury. Jedyną prawidłową i obowiązującą metodą jest metoda weryfikacji salda.

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 29 września 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił 4 decyzje Ministra Finansów określające wysokość zobowiązania Województwa Mazowieckiego z tytułu wpłat do budżetu państwa na część regionalną subwencji ogólnej (tzw. janosikowe) na 2013 r. za miesiące: wrzesień, październik, listopad i grudzień.

Nieprawidłowe odczytanie zawartych w rachunku zysków i strat danych na temat uzyskanych przychodów może prowadzić do niewłaściwych rozstrzygnięć dotyczących statusu tzw. małego podatnika. Status małego podatnika daje uprawnienia w zakresie podatków.

Większość małych podmiotów gospodarczych prowadzi księgę przychodów i rozchodów. Jeżeli jednak ich obroty w danym roku przekroczą limit 1 200 000 euro w przeliczeniu na PLN, wtedy mają obowiązek przejść od następnego roku obrotowego na księgi rachunkowe.

W dniach 26-28 października 2014 r. w Warszawie odbędzie się VII coroczna Konferencja "Akcja Bilans". Przedmiotem Konferencji będą m.in. zasady przygotowywania rocznych sprawozdań finansowych za 2014 rok, zamknięcie roku obrotowego, zagadnienia dotyczące środków trwałych oraz inne praktyczne aspekty rachunkowe i podatkowe związane ze sprawozdaniem finansowym. Konferencję organizuje Akademia Biznesu MDDP.

W II kwartale 2014 r. za przeciętny hektar ziemi rolnej płacono w Polsce 29,8 tys. zł. Tak wynika z indeksu wartości ziemi rolnej stworzonego przez Lion’s Bank. W ciągu kwartału stawka ta wzrosła o ponad 2 tys. zł. Najmocniej zyskuje na wartości ziemia o najniższej jakości. Za hektar dobrej ziemi trzeba już płacić 40 tys. zł

Nowe przepisy ustawy o rachunkowości, które weszły w życie 5 września 2014 r., upraszczają sprawozdawczość finansową wielu podmiotów, w tym mikrofirm.

Asystenci nauczyciela mogą pracować w klasach I–III szkół podstawowych (dotyczy to również szkół specjalnych i integracyjnych) oraz świetlicach. Mają oni za zadanie wspierać pedagogów prowadzących zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze lub świetlicowe. Asystenci nauczyciela podlegają przepisom Kodeksu pracy, a nie Karty Nauczyciela.

Obowiązek przeprowadzania inwentaryzacji wynika z art. 26–27 ustawy o rachunkowości. Inwentaryzacja, tj. okresowe ustalanie lub sprawdzanie rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, jest elementem rachunkowości jednostki, za którą odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki. Odpowiedzialność za spis z natury ponosi osoba, której ta czynność została powierzona, ale tylko w tym zakresie.

Środki trwałe są pozyskiwane przez jednostki w różny sposób. Mogą być one sfinansowane dzięki własnym zasobom, jak również kredytom, pożyczkom czy też dotacjom (np. ze środków unijnych). W tym ostatnim przypadku uzyskana suma nie ma wpływu na zmniejszenie wartości początkowej środka trwałego, należy natomiast wykazać przychód w równowartości otrzymanej dotacji.

Wycena bilansowa aktywów obrotowych

Księgowe ujęcie transakcji związanych ze świadectwami pochodzenia energii elektrycznej

Jak przejść z podatkowej księgi na księgi rachunkowe

Należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w bilansie

Zamknięcie roku 2014 r. – rozwiązanie najczęstszych problemów

Instrukcja inwentaryzacyjna

Jak wycenić zobowiązania finansowe?

Możliwość przeprowadzania inwentaryzacji dwa razy do roku

Jak inwentaryzować niskocenne środki trwałe

Inwentaryzacja gotówki w kasie na dzień bilansowy

Uproszczone sprawozdania finansowe dla jednostek małych - zmiany rachunkowości

Obowiązek raportowania informacji niefinansowych przez duże jednostki

Odwrotne obciążenie w księgach rachunkowych

Zasady przeprowadzania inwentaryzacji metodą weryfikacji

Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej przygotowane przez CIMA i AICPA

Czym jest bilans i o jakich zasadach należy pamiętać podczas jego sporządzania? Część 2. Bilans uproszczony

Jak wprowadzać uproszczenia w rachunkowości dla jednostek mikro

Trzynastka dla pracowników jednostek sfery budżetowej – krok po kroku

Czym jest bilans i o jakich zasadach należy pamiętać podczas jego sporządzania? Część 1.

Rodzaje inwentaryzacji - inwentaryzacja niestandardowa

Inwentaryzacja przeprowadzana raz w ciągu dwóch lat

Ubezpieczenie OC rolników – odszkodowania i odpowiedzialność za szkody

Spis z natury jako jedna z form inwentaryzacji

Spis z natury przy zastosowaniu jednostki miary

Czy opłacenie faktury VAT RR po terminie uprawnia do odliczenia VAT

Zasady dotyczące przeprowadzania inwentaryzacji drogą potwierdzenia sald

Spis z natury składników trudno mierzalnych i niedostępnych

Dokumenty tradycyjne a elektroniczne podczas procesu inwentaryzacji

Ewidencja księgowa bezpłatnie otrzymanych przez szkołę podręczników

Opłaty sądowe w kosztach podatkowych i rachunkowości

Stanowisko głównego księgowego w jednostce budżetowej - wymagania

Remont czy ulepszenie środka trwałego – różnice podatkowe i ewidencja księgowa

Duże spółki opublikują raporty pozafinansowe - zmiany w rachunkowości

Amortyzacja samochodu używanego do celów mieszanych

Amortyzacja środka trwałego otrzymanego w drodze darowizny

Jednostki mikro mogą skorzystać z uproszczeń w sprawozdawczości już za 2014 r.

Limit jednorazowej amortyzacji w 2015 r.

Inwentaryzacja a amortyzacja środków trwałych

Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r.

Naruszenia w sferze finansów publicznych z zakresu inwentaryzacji

Sposób inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych

Ministerstwo Finansów komentuje wyroki WSA w sprawie tzw. janosikowego

Ustalenie statusu małego podatnika na podstawie rachunku zysków i strat

Przejście z podatkowej księgi przychodów i rozchodów na księgi rachunkowe

VII coroczna konferencja "Akcja Bilans"

Ceny ziemi rolnej 2014 - II kwartał

Nowelizacja ustawy o rachunkowości - uproszczone sprawozdania finansowe

Asystenci nauczyciela – nowa kategoria pracowników w szkołach

Inwentaryzacja za 2014 rok - czynności przygotowawcze

Środki trwałe zakupione z dotacji