Rachunkowość

Przeprowadzenie inwentaryzacji umożliwia weryfikację rzetelności i aktualności ewidencji, a także pozwala na przyjrzenie się temu, w jaki sposób wygląda ochrona i zarządzanie majątkiem jednostki. Obowiązek rzetelnego i przejrzystego przedstawienia sytuacji majątkowej firmy określa art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Wiarygodność danych zaistnieje tylko wtedy, gdy mogą one zostać porównane ze stanem rzeczywistym. Jedną z zasad, dzięki której można osiągnąć zamierzony cel inwentaryzacji, jest zasada „zamkniętych drzwi”.

Każdy przedsiębiorca do prowadzenia działalności potrzebuje materiałów lub towarów i jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji takich zakupów. Aby w pełni rozliczyć zakup trzeba otrzymać odpowiednie dokumenty służące rozliczeniu i odpowiednim zaksięgowaniu.

Komisji Nadzoru Finansowego dokonał analizy sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych. W raporcie zaprezentowane zostały najczęściej występujące niezgodności z obowiązującymi regulacjami dotyczącymi raportowania finansowego. Analiza wykazał potrzebę poprawy jakości sprawozdań finansowych.

Powstałe w wyniku bilansowej wyceny aktywów i pasywów różnice kursowe są zaliczane bezpośrednio do przychodów (dodatnie różnice) lub kosztów (ujemne różnice) finansowych (art. 30 ust. 4 uor). Należy je ująć w księgach rachunkowych na kontach zespołu 7 przychodów finansowych „Dodatnie różnice kursowe” i kosztów finansowych „Ujemne różnice kursowe” w korespondencji z kontem zespołu 1 lub 2.

Księgi rachunkowe należy prowadzić w języku polskim oraz w walucie polskiej. Oznacza to, że również sprawozdania finansowe należy sporządzić w walucie polskiej. W efekcie jednostki, które przeprowadzają operacje w walutach obcych, muszą je wyceniać oraz ujmować w księgach rachunkowych w polskich złotych. Przeliczeniu na walutę polską podlegają wszystkie wyrażone w walucie obcej aktywa i zobowiązania – na bieżąco oraz na dzień bilansowy.

Nabycie praw autorskich do aplikacji internetowej, portalu internetowego oraz zakup licencji na korzystanie z kodów źródłowych należy zaliczać do wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dokonując wyceny rezerw na świadczenia pracownicze zgodnie z MSR 19 „Świadczenia Pracownicze”, aktuariusz wyceniający rezerwy wycenia nie tylko wartość tych rezerw na dany dzień bilansowy, ale dokonuje także wyceny poszczególnych składowych, które objaśniają odbiorcom raportu z wyceny rezerw jak i dlaczego poszczególne założenia i dane wejściowe wpływają na zmianę wartości rezerw na świadczenia pracownicze pomiędzy danymi datami bilansowymi.

Ministerstwo Finansów poinformowało o nowych terminach przekazywania sprawozdań budżetowych w TREZOR 3.0.

Jakie są zasady prezentacji w sprawozdaniu finansowym (rachunku zysków i strat) dotacji podmiotowej otrzymanej przez instytucję kultury od jej organizatora na finansowanie działalności bieżącej?

Biegły rewident badając sprawozdania finansowe jednostki, powinien mieć dostęp do dokumentów istotnych z punktu widzenia prowadzonego badania. Dzięki temu biegły może odtworzyć przeprowadzone przez jednostkę transakcje, co prowadzi do uwiarygodnienia informacji finansowych oraz służy zapewnieniu bezpieczeństwa obrotu gospodarczego w Polsce.

Z dniem 1 stycznia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych.

Pojęcie konsolidacji najczęściej kojarzy się z aspektem zarządzania finansami w strukturze wielofirmowej, często grupach kapitałowych. Dotyczy zatem zagadnienia, którego właścicielem są działy finansowe. W zakresie ich obowiązków w strukturach wielofirmowych jest m.in. uzyskanie zgodności z wymaganiami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF/MSR) oraz Międzynarodowych Standardów Raportowania Finansowego (IFSR), tj. poradzenie sobie m.in. z eliminacją danych dotyczących rozliczeń wzajemnych oraz wynikających z różnic kursowych, z konwersją i/lub przenoszeniem danych, zmianami walut, elastycznym wprowadzaniem korekt, prezentacją raportów i konsolidacji w różnych standardach księgowości, walutach czy formatach danych, automatyczną zmianą różnych postaci danych w zależności o stopnia powiązania w grupie kapitałowej czy strukturze wielofirmowej.

Podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przypadku prowadzenia działalności opodatkowanej i zwolnionej obowiązkiem podatnika jest odrębne określanie kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje mu prawo do obniżenia podatku należnego. W niektórych przypadkach dokonuje się tego na podstawie wskaźnika proporcji. Ma to odpowiedni wpływ na ewidencję księgową.

Już za 2014 r. jednostki mikro mogą korzystać z możliwości sporządzania uproszczonego sprawozdania finansowego. Warunkiem jest podjęcie stosownej decyzji przez organ zatwierdzający.

Od 19 stycznia 2015 r. obowiązuje nowe rozporządzenie dotyczące minimalnej sumy gwarancyjnej OC dla przedsiębiorców usługowo prowadzących księgi rachunkowe. Jakie zmiany zaszły w związku z nowymi przepisami?

Ze zjawiskiem trwałej utraty mamy do czynienia wówczas, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Jednostka powinna przynajmniej raz w roku przeprowadzić test na ustalenie, czy konieczne jest objęcie środka trwałego odpisem aktualizującym jego wartość.

Zmiana w prawie, która obowiązuje od początku 2015 roku, dała sądom rejestrowym możliwość wykreślania z KRS podmiotów, które ich nie wypełniają, np. nie składając sprawozdań finansowych. Procedura może być wszczęta bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, a mienie podmiotu w takich przypadkach przejmie Skarb Państwa.

Jedną z fundamentalnych podstaw zaufania w obrocie gospodarczym jest rzetelna sprawozdawczość finansowa. Brak wywiązania się z obowiązków w zakresie rzetelnej sprawozdawczości finansowej przez podmioty/jednostki wiąże się z powstaniem po ich stronie odpowiedzialności cywilnej, karnoskarbowej czy podatkowej.

W sprawozdaniu finansowym należy wiernie przedstawić stan majątkowy, finansowy i wynik finansowy jednostki. Oprócz tego nie może ono wprowadzać czytelnika w błąd. Ustawodawca daje przy tym możliwość stosowania uproszczenia, jednak jedynie wtedy, gdy nie zniekształci to obrazu jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz jej wyniku finansowego.

Nieprzekazanie do urzędu skarbowego sprawozdania finansowego, opinii lub raportu podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych będzie traktowane jako wykroczenie skarbowe karane grzywną, która może wynieść nawet 35 tys zł. Taką zmianę wprowadziła ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.

Wszystkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane w księgach rachunkowych właściwym dowodem źródłowym. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy brak jest obcego dokumentu źródłowego, a trzeba zamknąć okres sprawozdawczy. W takim wypadku można zastosować dowód zastępczy.

Wycena przedsiębiorstwa nie została dotychczas uregulowana ujednoliconym aktem prawnym. Ustawa o rachunkowości implementuje jedynie zasady wyceny aktywów i pasywów, wśród których wyróżnia się między innymi kapitały własne jednostki. Z kolei Kodeks spółek handlowych zawiera wytyczne wyceny akcji oraz udziałów umarzanych lub w przypadku przeprowadzania procesów transformacyjnych przedsiębiorstw.

Grudzień to czas, w którym zwalniamy tempo codziennych spraw, to czas podsumowań, porządków - nie tylko domowych, ale również jest to czas przeprowadzania inwentaryzacji należności w przedsiębiorstwach. Potwierdzając salda możemy wykryć nieprawidłowości i nadużycia w gospodarce finansowej.

Każda jednostka zobligowana jest do wyceny nie rzadziej niż na dzień bilansowy posiadanych aktywów (majątku) oraz pasywów (źródeł finansowania majątku). Ponieważ zdecydowana większość podmiotów określa swój dzień bilansowy jako 31 grudnia, zostało już tylko kilka dni na przypomnienie sobie zasad wyceny składników bilansowych. Dziś podpowiadamy, jak należy wycenić aktywa obrotowe.

W ostatnich latach zaobserwować można na polskim rynku co raz dynamiczniejszy rozwój energetyki odnawialnej. Jednym z charakterystycznych elementów tego rynku są funkcjonujące od 1 października 2005 roku, świadectwa pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach, czyli tak zwane świadectwa pochodzenia energii lub zielone certyfikaty. Są one wydawane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 9e Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne i stanowią podstawę otrzymania wynikających z nich praw majątkowych.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów (dalej: pkpir) jest ewidencją prowadzoną dla celów podatku dochodowego. Zasadniczo wynika z niej jedynie wysokość przychodów i kosztów podatkowych. Natomiast księgi rachunkowe to „obraz” całego przedsiębiorstwa, z całym jego majątkiem i wszystkimi zobowiązaniami. Dlatego dla podatników, którzy z początkiem nowego roku mają obowiązek zaprowadzenia ksiąg rachunkowych lub chcą zrobić to dobrowolnie, przejście na „pełną księgowość” jest procesem dość skomplikowanym.

Jak prawidłowo wyceniać należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w prawie bilansowym i podatkowym?

Zamknięcie ksiąg rachunkowych następuje na dzień kończący dany rok obrotowy. Przed ich zamknięciem jednostka powinna przeprowadzić określone czynności, aby rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową i finansową oraz prawidłowo ustalić wynik finansowy.

Jedną z czynności związanych z przygotowaniem inwentaryzacji jest również opracowanie odpowiednich zarządzeń wewnętrznych, do których należy też instrukcja inwentaryzacyjna. Do kierownika jednostki należy zatwierdzenie przepisów wewnętrznych w zakresie organizacji inwentaryzacji. Przepisy te są wydawane w formie dokumentu.

Zobowiązaniem finansowym nazywamy zobowiązanie do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką na niekorzystnych warunkach. Zobowiązania finansowe powinny być wyceniane w skorygowanej cenie nabycia, często określanej mianem zamortyzowanego kosztu. Jeżeli natomiast jednostka przeznacza je do obrotu lub są to instrumenty pochodne o charakterze zobowiązań, wówczas ich wycena opiera się na wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej.

W przypadku wyrobów gotowych, w zakresie ubytków alkoholu etylowego, możliwe jest przeprowadzanie inwentaryzacji z częstotliwością dwa razy do roku. Inwentaryzacja wyrobów gotowych w okresach pół rocznych jest zgodna z rozporządzeniem MF w sprawie maksymalnych norm dopuszczalnych ubytków i dopuszczalnych norm zużycia wyrobów akcyzowych.

W zasadach (polityce) rachunkowości mamy zapisane, że środki trwałe powyżej 1500 zł do 3500 zł są wprowadzane do ewidencji środków trwałych i amortyzowane jednorazowo w miesiącu oddania ich do używania. Czy całkowicie zamortyzowane niskocenne środki trwałe należy inwentaryzować drogą spisu z natury?

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości istnieje obowiązek inwentaryzowania środków pieniężnych w kasach. Inwentaryzację należy przeprowadzić drogą spisu z natury na dzień bilansowy. W przypadku gdy zgodnie z decyzją kierownika będzie to dzień wolny, spis należy przeprowadzić na koniec ostatniego dnia roboczego lub na początku pierwszego w nowym roku.

Możliwość sporządzania skróconego sprawozdania finansowego oraz zwolnienie ze sporządzania sprawozdania z działalności pod warunkiem, że niektóre informacje objęte dotychczas jego zakresem informacyjnym zostaną przez jednostki małe ujawnione w informacji dodatkowej – to tylko część zmian, jakie chce wprowadzić Ministerstwo Finansów w ustawie o rachunkowości.

Jednostki zainteresowania publicznego, w wyniku zmian w dyrektywie 2013/34/UE, będą zobowiązane do ujawniania w sprawozdaniu z działalności minimum istotnych informacji dotyczących kwestii środowiskowych, pracowniczych i społecznych oraz ujawniania m.in. opisu polityki prowadzonej w danym zakresie, jej rezultatów oraz ryzyk i zarządzania ryzykami w kwestiach niefinansowych. Na dostosowanie ustawy o rachunkowości do nowych przepisów Polska ma czas do 6 grudnia 2016 r.

W przypadku odwrotnego obciążenia obowiązek zapłaty/rozliczenia podatku należnego z tytułu transakcji zostaje przeniesiony na nabywcę. Wywołuje to stosowne skutki ewidencyjne w księgach rachunkowych zarówno u sprzedawcy, jak i u nabywcy.

Metoda inwentaryzacji za pomocą weryfikacji polega na porównaniu danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników. Stosuje się ją w przypadku składników aktywów i pasywów, których z różnych przyczyn nie można zinwentaryzować metodą spisu z natury lub metodą potwierdzenia salda.

Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej, opracowane wspólnie przez ekspertów z wielu państw, to nowe narzędzie, które ma za zadanie ułatwić firmom i pracownikom podejmowanie lepszych decyzji biznesowych, umożliwiając tym samym ich szybszy rozwój.

Bilans jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Informacje w nim zawarte mają charakter statyczny, ponieważ dotyczą sytuacji na wybrany dzień (w przeciwieństwie np. do rachunku wyników, w którym o dynamiczności danych świadczy to, że zarówno przychody, jak i koszty są ponoszone w pewnym okresie). Często bilans przyrównuje się do fotografii (obrazu) firmy na dzień jego sporządzenia. Jakie są zasady dotyczące sporządzania bilansu uproszczonego?

Jednostki mikro mogą już za 2014 r. sporządzać sprawozdanie finansowe w wersji uproszczonej. Zastosowanie dopuszczonych ustawą o rachunkowości uproszczeń nie jest obowiązkowe. O tym, czy jednostka z nich skorzysta, decyduje jej organ zatwierdzający. Decyzję taką włącza się do przyjętych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości. W artykule tym wskazujemy, jak decyzja taka może wyglądać.

Katalog osób uprawnionych do dodatkowego wynagrodzenia rocznego (trzynastki) wynika z ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Przepisy tej ustawy dotyczą jedynie pracowników świadczących pracę w ramach stosunku pracy.

Bilans przedsiębiorstwa jest jednym z elementów sprawozdania finansowego. Informacje w nim zawarte mają charakter statyczny, ponieważ dotyczą sytuacji na wybrany dzień (w przeciwieństwie np. do rachunku wyników, w którym o dynamiczności danych świadczy to, że zarówno przychody, jak i koszty są ponoszone w pewnym okresie). Często bilans przyrównuje się do fotografii (obrazu) firmy na dzień jego sporządzenia.

Ponieważ wkraczamy już w ostatni miesiąc tego roku, wiele firm jest na etapie planowania – a niektóre przeprowadzania – inwentaryzacji, która polega na uzgodnieniu zapisów księgowych ze stwierdzonym stanem faktycznym, wyjaśnieniu i rozliczeniu ewentualnych różnic. Jakie są rodzaje inwentaryzacji? Kiedy należy ją przeprowadzić? I co najważniejsze – jak zinwentaryzować np. znaczną ilość materiałów sypkich lub jakie są alternatywne metody zliczenia samochodów w Twojej firmie?

Przepisy ustawy o rachunkowości nakazują przeprowadzenie inwentaryzacji na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Od tej reguły są jednak wyjątki. Termin i częstotliwość inwentaryzacji uważa się za dotrzymane m.in., jeżeli inwentaryzację zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową - przeprowadzono raz w ciągu dwóch lat.

Wypadki w rolnictwie zdarzają się powszechnie i wiążą się z ryzykiem prowadzenia gospodarstwa rolnego – w szczególności posługiwania się urządzeniami i maszynami rolniczymi oraz hodowlą zwierząt. W związku z tym ustawodawca przewidział obowiązek zawierania umów ubezpieczenia przez osoby posiadające gospodarstwo rolne. Ważne też są w tym kontekście zasady odpowiedzialności za różnego rodzaju szkody.

Jedną z najpopularniejszych form inwentaryzacji jest spis z natury, niejednokrotnie określany w języku potocznym jako remanent. Jakie składniki majątku mogą być zinwentaryzowane tą drogą? Jakie są zasady przeprowadzenia spisu z natury?

W przypadku, jeżeli w spisie z natury sporządzonym na dzień zaprowadzenia ewidencji, jak i w spisach z natury sporządzonych na koniec poprzednich lat podatkowych zakupione przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej towary handlowe były ujmowane w jednostce miary (kilogramach), to również w sporządzonym na koniec kolejnego roku podatkowego spisie z natury towary te należy ująć w tej samej jednostce miary.

Nabywamy produkty od rolnika ryczałtowego. Zdarzyło nam się, że opłaciliśmy fakturę po terminie. Jednak mamy przyzwolenie, że takie małe opóźnienia mogą nam się zdarzać. Czy mamy prawo odliczyć VAT?

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki obowiązek inwentaryzacji składników majątku na ostatni dzień roku obrotowego. Słowo „inwentaryzacja” wychodzi się od łacińskiego określenia „invenire”, które znaczy tyle, co „znaleźć, odkryć”. Mimo iż w języku potocznym kojarzy się ona z dokonaniem spisu z natury określonych składników na wybranym obszarze, w prawie bilansowym może być przeprowadzona trzema metodami: wspomnianym spisem z natury, drogą potwierdzenia sald oraz porównania danych w księgach rachunkowych z danymi zawartymi w odpowiednich dokumentach źródłowych.

Spis z natury umożliwia dokonanie fizycznego pomiaru ilości składników majątkowych za pomocą ich przeliczenia/zważenia/zmierzenia. Jeśli nie istnieje możliwość przeliczenia/zważenia/zmierzenia składników majątku, bo są one trudno mierzalne czy niedostępne, ponieważ występują w dużych partiach – sypkich (zboże), przestrzennych, czy są przechowywane w zwałach, zbiornikach, zasobnikach (paliwo, węgiel koks), to można ustalić ich ilość opierając się na obliczeniach technicznych za pomocą drogi tzw. szacunku.

Zasada "zamkniętych drzwi" przy inwentaryzacji

Rozliczenie zakupu w księgach rachunkowych

Niezgodność sprawozdań finansowych z wymogami MSSF

Ewidencja księgowa różnic kursowych

Bilansowa wycena aktywów i pasywów w walutach obcych w sprawozdaniu finansowym za 2014 r.

Zakup aplikacji internetowej podlega amortyzacji

Wycena rezerw na świadczenia pracownicze – ujmowanie zysków i strat aktuarialnych

Terminy przekazania sprawozdań budżetowych za miesiąc styczeń

Dotacja otrzymana przez instytucję kultury w sprawozdaniu finansowym

Jakie dokumenty sprawdza biegły rewident podczas badania sprawozdania

Zmiany w klasyfikacji budżetowej

Automatyzacja procesów konsolidacyjnych w strukturze wielofirmowej

Roczna korekta VAT w księgach rachunkowych

Sprawozdania finansowe jednostek mikro

Minimalna suma gwarancyjna OC dla usługowego prowadzenia ksiąg

Utrata wartości środków trwałych

Za niezłożenie sprawozdania finansowego grozi wykreślenie z KRS

Odpowiedzialność sprawozdawczo-rachunkowa jednostki

Ustalenie wysokość progu istotności

Kary za nieprzekazanie sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego

Księgowy dowód zastępczy

Wycena przedsiębiorstwa

Inwentaryzacja należności elementem procesu zarządzania wierzytelnościami

Wycena bilansowa aktywów obrotowych

Księgowe ujęcie transakcji związanych ze świadectwami pochodzenia energii elektrycznej

Jak przejść z podatkowej księgi na księgi rachunkowe

Należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w bilansie

Zamknięcie roku 2014 r. – rozwiązanie najczęstszych problemów

Instrukcja inwentaryzacyjna

Jak wycenić zobowiązania finansowe?

Możliwość przeprowadzania inwentaryzacji dwa razy do roku

Jak inwentaryzować niskocenne środki trwałe

Inwentaryzacja gotówki w kasie na dzień bilansowy

Uproszczone sprawozdania finansowe dla jednostek małych - zmiany rachunkowości

Obowiązek raportowania informacji niefinansowych przez duże jednostki

Odwrotne obciążenie w księgach rachunkowych

Zasady przeprowadzania inwentaryzacji metodą weryfikacji

Globalne Zasady Rachunkowości Zarządczej przygotowane przez CIMA i AICPA

Czym jest bilans i o jakich zasadach należy pamiętać podczas jego sporządzania? Część 2. Bilans uproszczony

Jak wprowadzać uproszczenia w rachunkowości dla jednostek mikro

Trzynastka dla pracowników jednostek sfery budżetowej – krok po kroku

Czym jest bilans i o jakich zasadach należy pamiętać podczas jego sporządzania? Część 1.

Rodzaje inwentaryzacji - inwentaryzacja niestandardowa

Inwentaryzacja przeprowadzana raz w ciągu dwóch lat

Ubezpieczenie OC rolników – odszkodowania i odpowiedzialność za szkody

Spis z natury jako jedna z form inwentaryzacji

Spis z natury przy zastosowaniu jednostki miary

Czy opłacenie faktury VAT RR po terminie uprawnia do odliczenia VAT

Zasady dotyczące przeprowadzania inwentaryzacji drogą potwierdzenia sald

Spis z natury składników trudno mierzalnych i niedostępnych