CIT - koszty, Delegacja

NSA wydał wyrok, w którym zmienia swoje stanowisko z 2018 roku na temat opodatkowania świadczeń przy oddelegowaniu pracownika. W najnowszym orzeczeniu NSA wskazuje, że zakwaterowanie i transport w czasie oddelegowania nie podlegają opodatkowaniu.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że podróż służbowa nie jest czasem pracy w rozumieniu art. 128 § 1 kodeksu pracy i nie stanowi wykonywania pracy. Przyjęcie zasady wliczania do czasu pracy czasu dojazdu oraz powrotu z miejsca wykonania zadania, wynikającego z podróży służbowej przypadającego poza rozkładowym czasem pracy pracownika i tym samym zapewnienia pracownikowi za ten czas wynagrodzenia w każdym przypadku, wymagałoby wprowadzenia zmian w obowiązujących przepisach prawa. W Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej nie toczą się prace legislacyjne nad zmianami w przepisach dotyczących czasu pracy w kontekście podróży służbowych. Taką informację przekazała 16 lutego 2023 r. Marlena Maląg, Minister Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską. 

Od 1 stycznia 2023 wejdą w życie przepisy, które zmieniają moment, w którym płatnik będzie ujmował składki ZUS w kosztach uzyskania przychodów. Od 2023 roku składki ZUS w części finansowanej przez płatnika, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. Natomiast w razie uchybienia tym terminom, ww. składki ZUS będą stanowić koszty podatkowe w miesiącu ich opłacenia do ZUS. Nie będzie mieć już znaczenia moment wypłaty wynagrodzenia, jeżeli zostanie to dokonane terminowo.

W ramach zapewnienia bezpieczeństwa pracownikowi posługującemu się autem służbowym, pracodawca musi zadbać o przeglądy techniczne auta oraz jego sprawne i kompletne wyposażenie, ale również kontrolować czas spędzony w podróży. Jednak obie strony – pracodawca i pracownik – muszą być świadome, że zaniechanie lub niedopilnowanie swoich obowiązków może prowadzić do kolizji drogowych, a w najgorszym przypadku do poważnych wypadków śmiertelnych.

Nie każda pomoc świadczona obywatelom Ukrainy może być kosztem podatkowym firmy. Przekonała się o tym pewna spółka, która wystąpiła o indywidualną interpretację podatkową.

Minister Rodziny i Polityki Społecznej wydał 25 października 2022 r. rozporządzenie, które podwyższa od 29 listopada 2022 r. wysokość diet i limitów na nocleg w delegacjach zagranicznych do niektórych państw. Rozporządzenie dotyczy wprost pracowników sfery budżetowej ale też określa minimalny poziom diet także dla wszystkich innych pracowników. Także zwolnienie podatkowe związane z dietami pracowniczymi i innymi należnościami za czas podróży służbowej pracownika obejmuje wszystkich pracowników (nie tylko sfery budżetowej). To zwolnienie podatkowe jest ograniczone do wysokości tych diet i należności określonych dla pracowników sfery budżetowej. Ponadto wskutek podwyższenia stawki diety zwiększą się koszty podatkowe przedsiębiorców z tytułu podróży służbowych. Rozporządzenie to przewiduje także podwyższenie (od 2023 roku) diety krajowej (do 45 zł) i innych należności z tytułu podróży służbowych na terenie kraju.

Minister Rodziny i Polityki Społecznej rozporządzeniem z 30 czerwca 2022 r. podwyższył (ze skutkiem od 28 lipca 2022 r.) kwotę diety w czasie podróży służbowej krajowej do 38 zł za dobę podróży (aktualnie – od 2013 roku - obowiązuje stawka 30 zł za dobę). Razem ze stawką diety wzrośnie też ryczałt za nocleg, ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu środkami komunikacji miejscowej i limit zwrotu udokumentowanych kosztów noclegu. Rozporządzenie dotyczy wprost pracowników sfery budżetowej ale także określa minimalny poziom diet także dla wszystkich innych pracowników. Także zwolnienie podatkowe związane z dietami pracowniczymi i innymi należnościami za czas podróży służbowej pracownika obejmuje wszystkich pracowników (nie tylko sfery budżetowej). To zwolnienie podatkowe jest ograniczone do wysokości tych diet i należności określonych dla pracowników sfery budżetowej. Ponadto wskutek podwyższenia stawki diety zwiększą się koszty podatkowe przedsiębiorców z tytułu podróży służbowych. Rozporządzenie w tej sprawie zostało 13 lipca 2022 r. opublikowane w Dzienniku Ustaw (poz. 1481) i wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia - czyli 28 lipca 2022 r.

Czy składki członkowskie płacone przez podatników podatku dochodowego z tytułu udziału w różnych organizacjach (np. przedsiębiorców, czy pracodawców, organizacjach samorządu zawodowego) są kosztem uzyskania przychodu? Czy można zaliczyć do kosztów składki opłacane z tytułu członkostwa w Stowarzyszeniu Księgowych w Polsce?

Wszelkie wydatki pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego (np. wydatki na aranżację pomieszczeń, lokali) mają wpływ na jego koszt wytworzenia. Koszt ten zarazem stanowi o wartości początkowej środka trwałego, od której dokonuje się następnie odpisów amortyzacyjnych. Jednocześnie, wydatki, które nie są rozliczane w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne, stanowią koszty uzyskania przychodów bezpośrednio lub pośrednio związane z przychodami i należy je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpowiednio w dacie uzyskania odpowiadających im przychodów bądź w przypadku kosztów pośrednich na dzień, na który ujęto te koszty w księgach rachunkowych.

Kwestia kwalifikacji poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów nieustannie przysparza trudności wielu przedsiębiorcom. Dlatego też zagadnienie to niejednokrotnie było przedmiotem rozstrzygnięć Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Szczególnie często przedsiębiorcy zastanawiają się gdzie przebiega granica pozwalająca zakwalifikować poniesione koszty jako wydatki na szeroko rozumianą reklamę, a kiedy będziemy mieli do czynienia z reprezentacją niestanowiącą kosztu uzyskania przychodów (w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT). Niepewność tą nasila fakt dynamicznych zmian rzeczywistości gospodarczej i przesuwanie granicy, pomiędzy zachowaniami, które stanowią reprezentację, a tymi przyjętymi za dobrą praktykę czy obyczaj, bez których współczesny biznes nie może funkcjonować.

Ukryta dywidenda a koszty podatkowe. Jednym z rozwiązań w ramach Polskiego Ładu mającym wpłynąć na uszczelnienie systemu podatkowego, jest wykluczenie możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodu z określonych tytułów w przypadku transakcji dotyczących podmiotów powiązanych. Twórcy nowych przepisów nazwali takie świadczenia „ukrytymi dywidendami” i uwzględnili jako nową kategorię podatkową. Wprowadzone zmiany znalazły także swoje odzwierciedlenie w rozszerzonym katalogu kosztów niestanowiących kosztów podatkowych zawartym w art. 16 ustawy o PDOP.

Wydatki na członków zarządu w kosztach podatkowych spółki. Zdaniem organów podatkowych, aby wydatki na rzecz prezesa lub innego członka zarządu spółki można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów spółki, powinien łączyć go ze spółką stosunek pracy lub inny równorzędny. W przypadku, gdy prezes lub członek zarządu nie jest pracownikiem spółki, konieczność ponoszenia przez spółkę wydatków na jego rzecz powinna wynikać z prawidłowo zawartych umów (np. cywilnoprawnych), a w przypadku ich braku z uchwał wspólników podjętych zgodnie z prawem albo mieć podstawę w umowie spółki, czy też wynikać z postanowień regulaminów lub statutu spółki, przewidujących zwrot należności z tytułu wydatków na rzecz osób niebędących pracownikami spółki. Tak argumentował np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 8 listopada 2021 r.

Spłata cudzych długów nie jest podatkowym kosztem – tak wynika z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Kiedy zatem wydatek może być kosztem uzyskania przychodu?

Tematyka limitowanych kosztów uzyskania przychodów z tytułu niektórych usług niematerialnych nabywanych od podmiotów powiązanych budzi wiele sporów podatników z organami podatkowymi. W wyroku z 16 marca 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny zakwestionował interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który usługi handlowe uznał za podobne do usług doradczych, badania rynku oraz reklamowych. W uzasadnieniu wyroku NSA trafnie stwierdził, że „(…) gdyby usługi doradcze odnosić do innych usług w taki sposób, jak czyni to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, to byłyby do nich podobne wszystkie profesjonalne usługi, których świadczenie opiera się na wiedzy i doświadczeniu.”. Co ważne, wyrok ten pozostanie aktualny nawet w przypadku uchylenia art. 15e ustawy o CIT, co zakłada projekt nowelizacji ustawy o CIT przygotowany w ramach Polskiego Ładu.

Składki na ubezpieczenie OC a koszty. Wielu podatników opłaca składki na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (OC) swoich pracowników, czy członków zarządu i innych organów spółek. Czy te składki mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna.

Koszty podatkowe a reprezentacja. Koszty wynajęcia loży VIP na stadionie nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Jest to bowiem wydatek o charakterze reprezentacyjnym, a tego typu wydatki nie mogą być zaliczane do kosztów podatkowych na mocy art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 24 sierpnia 2021 r.

Opłata roczna jako koszt podatkowy. W większości transakcji dotyczących zbycia prawa użytkowania wieczystego, strony regulują kwestię zwrotu opłaty rocznej zapłaconej przez zbywcę w umowie. Zazwyczaj strony ustalają, iż nabywca zobowiązany będzie do przekazania zbywcy kwoty odpowiadającej części uiszczonej przez zbywcę opłaty za użytkowanie wieczyste, wyliczonej proporcjonalnie i obejmującej okres od dnia, w którym dochodzi do zbycia tego prawa do końca roku, w którym transakcja nastąpiła. Niemniej, mogą zaistnieć sytuacje, w których kwestia ta nie zostanie uregulowana w umowie, lub też umowa wprost wykluczać będzie zwrot kosztów opłaty rocznej w części dotyczącej tej części roku, w której zbywca przestanie być właścicielem prawa do użytkowania wieczystego. W takim przypadku rozważyć należy jak zbywca powinien zakwalifikować pod względem podatkowym wydatki poniesione na zapłatę opłaty rocznej.

Usługi IT a limit 15e CIT. Usługi limitowane podlegające pod regulacje art. 15e ustawy o CIT obejmują także część świadczonych usług IT. Jak podchodzą do tego organy podatkowe w interpretacjach?

Jak rozliczać koszty podatkowe na przełomie roku? Jak co roku, kwestia rozpoznawania odpowiednich kosztów zamykanym roku podatkowym, versus rozpoznanie tych kosztów w nowym, bieżącym roku, budzi wiele wątpliwości. Warto przypomnieć zasady rozpoznawania kosztów na przełomie lat, którymi powinni kierować się podatnicy.

Remont budynku w kosztach podatkowych. Kiedy można zaliczyć do kosztów podatkowych w CIT remont budynku? Czy dla celów podatkowych można ująć koszty remontu budynku jednorazowo, w dacie ich poniesienia, pomimo rozliczania tych samych kosztów dla celów bilansowych w czasie?

Koszty przy zbyciu wierzytelności w ramach umowy faktoringu. 15 lutego 2021 roku Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej wydał interpretację ogólną w sprawie zasad ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodu przy zbyciu wierzytelności własnych w ramach umowy faktoringu.

Prowadzenie działalności gospodarczej, obarczone jest różnymi rodzajami ryzyka. Przykładowo zdarzyć się może, że na skutek pewnych nieoczekiwanych zdarzeń (pożar, powódź, kradzież) przedsiębiorca straci część aktywów (np. materiałów lub przeznaczonego do sprzedaży towaru). Warto zatem pamiętać, że w pewnych okolicznościach powstanie w wyniku takich zdarzeń strat (strat w środkach obrotowych), stwarza możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania – poprzez zaliczenie straty do kosztów uzyskania przychodów. Czy strata w środkach obrotowych może być kosztem uzyskania przychodu w CIT? Od czego zależy zaliczenie straty do kosztów podatkowych (zawinienie i definitywność straty, dokumentacja)?

Kosztem uzyskania przychodów ze sprzedaży środka trwałego sfinansowanego lub wspófinansowanego z dotacji, jest wartość, która odpowiada wydatkom poniesionym na jego zakup, pomniejszona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych, obejmującą zarówno odpisy zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jak i odpisy amortyzacyjne niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT.

W wyroku z 2 lipca 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zgodził się ze stanowiskiem podatnika w przedmiocie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kar umownych. Wyrok ten stanowi przykład przełamania dotychczasowej negatywnej linii orzeczniczej, uniemożliwiającej zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów jakichkolwiek kar umownych. PwC reprezentowało podatnika w trakcie sporu.

Jeżeli przedsiębiorca ponosi wydatki, które wynikają z obowiązku w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (prowadzenia działalności gospodarczej) albo wytycznych lub zaleceń organów (instytucji) kompetentnych w obszarze bezpieczeństwa sanitarnego, albo własnej decyzji i racjonalnego przeciwdziałania zagrożeniu epidemicznemu (epidemii), to takie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, o ile zostały właściwie udokumentowane. Przykładami takich wydatków są m.in.: zakup maseczek ochronnych dla pracowników, przyłbic, sfinansowanie pracownikom testów na koronawirusa. To samo dotyczy wydatków poniesionych przez przedsiębiorcę na działania gospodarcze, które wskutek zagrożenia epidemicznego (epidemii) zostały zaniechane (odwołane, przerwane, zawieszone itp.), o ile w momencie ich poniesienia spełniały wymienione wyżej warunki zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (np. w zakresie szkoleń lub kursów pracowniczych).