Tematy - Organ podatkowy, Postępowanie podatkowe - INFOR.PL

Wiele osób narzeka na działanie administracji. Podnoszą, że urzędy działają opieszale, przedstawiane przez nich argumenty i dokumenty są pomijane. Sprawy rozpatrywane są pobieżnie lub po prostu nieprawidłowo. W praktycznej walce z organami podatkowymi osoba fizyczna, czy nawet przedsiębiorca, jest jednostką najczęściej słabszą. Nie oznacza to jednak jego skazania na łaskę, czy niełaskę urzędników. Ustawodawca zauważył nierównowagę stron w postępowaniu administracyjnym i postępowaniu podatkowym – i wprowadził odpowiednie instrumenty i narzędzia, które mają pilnować prawidłowego działania całego systemu administracji. Sposób działania tych instrumentów oraz wyjaśnienie jak powinny funkcjonować, widać w praktyce orzeczniczej. Sądy na podstawie konkretnych stanów faktycznych i spraw indywidualnych jednostek, stworzyły pomocne wytyczne w formie tez orzeczniczych, z których może skorzystać każdy zainteresowany.

Zdarza się, że przedsiębiorca nie ewidencjonuje sprzedaży lub czyni to nierzetelnie, tj. dokonane w ewidencji zapisy nie odpowiadają stanowi rzeczywistemu, a na podstawie posiadanej przez podatnika dokumentacji nie jest możliwe określenie wysokości sprzedaży. W takim przypadku organ podatkowy ma prawo oszacować wartość sprzedaży i określić należną z tego tytułu kwotę VAT.

Nie sprawdziły się początkowe zapowiedzi resortu finansów dotyczące zawieszenia w okresie epidemii czynności kontrolnych prowadzonych wobec podatników. Obok problemów z płynnością finansową, a w perspektywie koniecznością zwolnień pracowników i likwidacją działalności, przedsiębiorcy w dalszym ciągu będą konfrontować się zatem z urzędnikami. Muszą zadbać o prawidłowość rozliczeń, jak również bacznie przyglądać się działaniom fiskusa.

Punktem wyjściowym do ustalenia wartości rynkowej dla celów opodatkowania PCC jest wartość rynkowa wskazana przez podatnika. Jeżeli organ podatkowy nie zgadza się z wartością ujawnioną przez podatnika, powinien wezwać go do zmiany wartości, wskazując uzasadnienie wezwania wraz ze wstępną wyceną oraz stanowiskiem organu.

W czasie epidemii koronawirusa kontrole (podatkowe i celno-skarbowe) i postępowania podatkowe w dalszym ciągu będą prowadzone. Uchwalona przez Sejm tarcza antykryzysowa zakłada jedynie zawieszenie terminów procesowych i sądowych, za zatem także zawieszenie terminów przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych.

Mimo obowiązywania ustawy Prawo przedsiębiorców ochrony przed naruszaniem swoich praw przedsiębiorcy nadal muszą szukać przed sądami administracyjnymi. Trudno o realizację w praktyce zasad, wyrażonych w tej ustawie.

Doniosłe znaczenie orzecznictwa sądowego w interpretacjach podatkowych potwierdza Ordynacja podatkowa, która daje możliwość zmiany wydanej interpretacji w razie stwierdzenia jej nieprawidłowości w szczególności z orzecznictwem sądów. W związku z tym za niedopuszczalne trzeba uznać sytuacje, w których to organy podatkowe dokonują wybiórczej analizy stanowiska podatnika w procesie wydawania rozstrzygnięć, czego jednym z przejawów jest problem pomijania argumentacji wynikającej z orzecznictwa.

Organy podatkowe uprawnione są do oszacowania dochodu podmiotów powiązanych wyłącznie poprzez korektę ceny, z drugiej strony wyposażone są w dwa instrumenty do przeprowadzenia weryfikacji cen transferowych, tj. pominięcie transakcji oraz recharakteryzacja.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) odniósł się do zasad korzystania przez organy skarbowe z dowodów z postępowań toczonych w sprawach innych podatników, tj. powiązanych postępowań administracyjnych.

Zajęcie rachunków bankowych firmy, gdy wystarczającym zabezpieczeniem spłaty zobowiązań podatkowych były ruchomości wskazane przez przedsiębiorcę, to klasyczny przykład ignorowania zapisów Konstytucji Biznesu i działanie, które mogło doprowadzić do upadłości rodzinną firmę z 35-letnią tradycją. Takie stanowisko Rzecznika MŚP podzielił Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie, uchylając decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w Bartoszycach w sprawie sposobu egzekwowania zobowiązań przedsiębiorstwa z branży metalowej w podatku VAT.

Na gruncie Ordynacji podatkowej od blisko trzech lat obowiązuje instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Jakie są założenia tej instytucji i jaki jest jej walor ochronny w procesie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedsiębiorstwie?

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia - tak wynika z faktów zgromadzonych w raporcie Najwyższej Izby Kontroli. Wobec czego trudno jest przedsiębiorcom dać wiarę w bezstronność działań organów skarbowych. Nastawienia tego nie jest w stanie zmienić Konstytucja biznesu czy tworzenie instytucji rzeczników.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie orzekł, że zaniedbania procesowe organu w postępowaniu podatkowym nie mogą być prostowane przez inny organ w trybie nadzwyczajnym.

Prawie co trzeci (31%) polski przedsiębiorca jest niezadowolony z działalności organów podatkowych, a ponad połowa odwołuje się od decyzji pokontrolnych skarbówki - wynika z badań PwC przeprowadzonych wśród firm w Europie Środkowo-Wschodniej.

Profiskalna polityka, skuteczniejsze kontrole i dokładniejsza weryfikacja przedsiębiorców już teraz sprzyjają zwiększonej liczbie nakładanych kar porządkowych. Kolejne zmiany podatkowe planowane na 2020 r. mogą tylko nasilić ten trend. Organy podatkowe najczęściej wymierzają górną granice kary porządkowej, czyli 2800 zł, mimo wyraźnych wytycznych zdefiniowanych przez sądy.

Weryfikacja kontrahentów w kontekście dochowania należytej staranności na potrzeby VAT budzi liczne kontrowersje i spory pomiędzy urzędami a podatnikami. Granica pomiędzy dochowaniem należytej staranności a jej brakiem jest bardzo cienka, a analiza stanowiska organów i sądów administracyjnych pokazuje, że wręcz jest ona bardzo subiektywna i zależy od okoliczności.

Zastosowanie instytucji klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania przez organy Krajowej Administracji Skarbowej to coś, czego bardzo boją się podatnicy. Warto jednak mieć na uwadze, że Ordynacja podatkowa uwzględnia również pewne wyłączenia w tym zakresie.

Czasem podatnicy mają wątpliwości, w którym urzędzie skarbowym mają załatwić swoją sprawę podatkową. Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania (dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG) lub adresu siedziby firmy (dla spółek zarejestrowanych w KRS). To zasada ogólna, od której jest kilka wyjątków.

Regulacje zawarte w Ordynacji podatkowej dają możliwość prowadzenia specyficznego postępowania podatkowego przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Chodzi o postępowanie związane jest z zastosowaniem tzw. klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Organ podatkowy nie może podważać wysokości poniesionej przez podatnika straty, w sytuacji gdy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego już minął.

W przypadku gdy organ podatkowy stwierdził, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia. Tak uznał sąd administracyjny.

Organy podatkowe nie mogą bez ograniczeń wykorzystywać przeciw podatnikom dowodów zebranych w sprawie innego podmiotu. Jeśli tak robią, a kontrolowany podatnik o tym nie wie, to decyzja w jego sprawie może zostać uchylona. Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 16 października 2019 r. interpretując dyrektywę VAT i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

Na gruncie prawa podatkowego zasadą jest, że o rodzaju czynności decyduje nie nazwa nadana przez strony, lecz rzeczywisty charakter czynności. W rezultacie o zakwalifikowaniu do konkretnego rodzaju usług decyduje treść czynności.

Niedopuszczalne jest podwyższanie przez organ odwoławczy kwot zobowiązania określonych już wcześniej przez organ pierwszej instancji, bez powołania się na zaistnienie umożliwiających to przesłanek wynikających z Ordynacji podatkowej, a więc: wydania przez organ pierwszej instancji decyzji rażąco naruszającej prawo lub interes publiczny.

W Ordynacji podatkowej przyjęto zasadę równej mocy środków dowodowych. Oznacza to, że taką samą moc dowodową ma zeznanie świadka, wyjaśnienie na piśmie, opinia biegłego, oryginał dowodu księgowego czy poświadczona „za zgodność z oryginałem” kserokopia. Nie ma więc żadnych przesłanek ku temu, by dowód z zeznań świadków traktować gorzej niż dowód w postaci ich oświadczenia złożonego na piśmie.

Pierwszym rodzajem dowodów w postępowaniu podatkowym będą księgi podatkowe. Jeżeli są one prowadzone rzetelnie, stanowią dowód tego, co wynika z ich zapisów. Drugą kategorię dowodów stanowią dokumenty urzędowe. Popularnym rodzajem dowodów są również opinie biegłych.

Wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej to dość często stosowana instytucja na gruncie Ordynacji podatkowej. W dalszym ciągu jednak wielu podatników nie docenia jej mocy. Na czym polega i jak poprawnie ją stosować?

Nieświadomy swoich praw podatnik, który otrzymuje decyzję w postępowaniu podatkowym traktuje ją jak wyrok. A zgodnie z przepisami ma możliwość odwołania się od decyzji krzywdzącej lub niezgodnej z prawem.

Organy podatkowe mają obowiązek kontrolować m.in. czy podatnicy nie zawyżają kosztów uzyskania przychodu, a tym samym, czy celowo nie zmniejszają podstawy opodatkowania. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podatnik ma prawo do złożenia korekty (deklaracji, zeznania podatkowego), a jeżeli korekta nie zostanie złożona, organ wyda decyzję wymiarową w postępowaniu podatkowym.

To na organie podatkowym spoczywa obowiązek dochowania wszelkiej staranności w zawiadomieniu obywatela o toczącym się postępowaniu, zaś brak takiego działania nie może obciążać nikogo poza organem.

Przepisy dopuszczają możliwość uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji podatkowej, od której nie przysługuje żaden zwyczajny środek odwoławczy. W niektórych przypadkach zastosowanie takiego rozwiązania może okazać się jedynym skutecznym sposobem zmiany niekorzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.

Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że ustawodawca nałożył na organy obowiązek bardzo starannego wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania. Niedopełnienie tego obowiązku nie pozwoli zrealizować celu szacowania, czyli określenia podstawy opodatkowania w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania.

Okazuje się, że organy podatkowe domagają się od przedsiębiorców działających w branży gastronomicznej dopłaty do 8% VAT za sprzedawane przed dniem wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej, dania i posiłki na wynos z „niesłuszną” 5% stawką VAT.

Zajęcie nieprawidłowych, wzajemnie sprzecznych stanowisk, w sytuacji dokonania korzystnej i niekorzystnej dla przedsiębiorcy oceny prawnej stanu faktycznego, umożliwiło organom podatkowym wybranie tej niekorzystnej oceny. Fiskus musiał doprowadzić do takiego kuriozum. Taki był jego pomysł na uzasadnienie odmowy zwrotu VAT.

Organ podatkowy nie musi wykazywać istnienia dowodów uzasadniających nienależność zwrotu VAT. Przy czym, wydając postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu, organ musi wykazać, że istnieją okoliczności determinujące potrzebę dalszej jego weryfikacji. Uprawnienie do przedłużania zwrotu VAT nie może bowiem być traktowane jako prewencyjne upoważnienie do opóźniania realizacji praw podatnika.

Dowody, które zostały pozyskane z uchybieniem procedury (nielegalnie), nie tracą od razu waloru dowodu. Waga tych uchybień i ich znaczenie dla prawidłowości postępowania podatkowego powinny jednak zostać starannie rozważone przez organy skarbowe.

Jak wynika z ogólnej zasady zawartej w Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zasada ta skutkuje tym, że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może dochodzić zapłaty podatku.

Wniesienie skargi pauliańskiej będzie powodowało zawieszenie lub wręcz przerwanie biegu terminu przedawnienia poboru podatku. Na takie rozwiązanie zgodził się Stały Komitet Rady Ministrów. Eksperci obawiają się, że skarbówka będzie nadużywać tej możliwości.

Zgodnie z przepisami pisma w sprawie podatkowej doręcza się stronie postępowania, a jeśli został ustanowiony pełnomocnik, to temu pełnomocnikowi. Jeżeli więc podatnik ustanowi w swej sprawie pełnomocnika, to o wszystkich pismach i czynnościach organu dowie się on od swojego pełnomocnika, bowiem w takiej sytuacji organ podatkowy nie doręcza już pism jemu, ale pełnomocnikowi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał korzystny dla podatników wyrok w zakresie interpretacji podatkowych. Uznał, że organy podatkowe, nie uwzględniając głosu orzecznictwa, łamią zasady prawa i postępowania podatkowego.

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

Program Współdziałania to nowa propozycja rozwiązań w projekcie Ordynacji podatkowej. Umowa tego rodzaju, zawierana pomiędzy firmą a organem, ma być oparta na całkowitej transparentności działań podatnika, który informuje organ o wszelkich istotnych i kontrowersyjnych kwestiach, mających wpływ na wysokość płaconych przez niego podatków.

Przepisy unijne nie stoją na przeszkodzie, w kontekście zasady skuteczności ścigania w sprawach przestępstw z dziedziny podatku VAT, stosowaniu przez sąd krajowy przepisu krajowego stanowiącego, że należy odrzucić w postępowaniu podatkowym dowody, takie jak nagrania z podsłuchów telefonicznych, wymagające uprzedniej zgody sądu - tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych powstały liczne spory interpretacyjne na linii podatnicy – fiskus. W jednym z ostatnich wyroków w tej sprawie sąd wskazał, że wydający indywidualną interpretację podatkową organ związany jest przedstawionym we wniosku o jej wydanie stanem faktycznym i nie może go sam modyfikować, a w przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy zobligowany jest wskazać stanowisko prawidłowe, łącznie z jego prawnym uzasadnieniem.

Rozstrzygnięcie w postępowaniu podatkowym zależy w dużej mierze od zgromadzonego materiału dowodowego. Postępowanie dowodowe nie stanowi jednak obligatoryjnej części postępowania, obowiązek jego przeprowadzenia dotyczy wyłącznie ściśle określonych sytuacji. Kiedy powinno się je przeprowadzić? Jakie są w tym względzie uprawnienia organów?

Szacowanie podstawy opodatkowania przez organy podatkowe jest nadzwyczajną i zastępczą formą wymiaru zobowiązań podatkowych. Obowiązek określenia wymiaru opodatkowania w ten sposób ma zastosowanie w ściśle określonych sytuacjach.

Wydłużenie okresów przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych, wzrost najniższej liczby stawek dziennych w przypadku kary grzywny – to część zmian, które przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego skarbowego. Zmiany mają wejść w życie jeszcze w pierwszej połowie 2019 r.

Projekt nowej Ordynacji podatkowej, znajdujący się obecnie na etapie opiniowania, określany jest jako innowacyjny. Nie wszystkie jednak propozycje są rewolucyjne. Część z nich jest jedynie drobną korektą obowiązujących przepisów, dotyczy to m.in. czynności sprawdzających.

Ostatnio organy podatkowe wykorzystują często możliwość wyłączenia jawności części dowodów w postępowaniu podatkowym. A jak to wygląda w wypadku podsłuchów? Kiedy organy podatkowe mogą wykorzystać dowody w postaci stenogramów z nagrań (lub samych nagrań) podsłuchanych rozmów?

Organ podatkowy, Postępowanie podatkowe

Ponaglenie i skarga na działanie organów podatkowych do sądu w praktyce

Kiedy organ podatkowy oszacuje sprzedaż dla celów VAT

Kontrole i postępowania podatkowe bez taryfy ulgowej na czas koronawirusa

Wartość rynkowa przedmiotu jako podstawa opodatkowania w PCC

Tarcza antykryzysowa - zawieszenie terminów przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych

Prawa przedsiębiorców a praktyka organów podatkowych

Znaczenie orzecznictwa w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego

Weryfikacja cen transferowych - pominięcie transakcji i recharakteryzacja

Wykorzystywanie dowódów z powiązanych postępowań administracyjnych

Zajęcie rachunku bankowego przez US, gdy możliwe było zajęcie ruchomości

Instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów KAS

Zawieszenie a przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia

Odwołanie w postępowaniu podatkowym w trybie nadzwyczajnym

69% polskich firm jest zadowolonych z pracy organów podatkowych

Organy podatkowe coraz częściej wymierzają kary porządkowe w maksymalnej wysokości

Granice dochowania należytej staranności w VAT

Wyłączenie stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Właściwość miejscowa urzędów skarbowych i innych organów podatkowych

Postępowanie podatkowe w ramach klauzuli o unikaniu opodatkowania

Kiedy organ podatkowy może podważać wysokość straty

Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna

Dowody przeciw podatnikowi zebrane w innym postępowaniu - wyrok TSUE

Co decyduje o tym, czy dana usługa jest kosztem

Podwyższenie kwoty zobowiązania w postępowaniu podatkowym

Zeznanie świadka jako dowód w postępowaniu podatkowym

Rodzaje dowodów w postępowaniu podatkowym

Jak korzystać z instytucji wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej

Decyzja podatkowa nie jest ostateczna – jak i do kogo można się odwołać

Konsekwencje zawyżenia kosztów uzyskania przychodu

Organ podatkowy musi informować o toczącym się postępowaniu

Kiedy można uchylić lub zmienić ostateczną decyzję podatkową

Zasady wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania

Gotowe posiłki i dania – problem ze stawką VAT

Odmowa zwrotu VAT – sprzeczne stanowiska organów podatkowych

Przedłużanie zwrotu VAT nie może być stosowane prewencyjnie

Postępowanie podatkowe - dowód zdobyty nielegalnie

Po upływie terminu przedawnienia nie można dochodzić zapłaty podatku

Skarga pauliańska z zawieszeniem biegu terminu przedawnienia poboru podatku

Ustanowienie pełnomocnika w sprawie podatkowej – zasady doręczania pism

Organy podatkowe nie uwzględniają wyroków sądów

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

Nowa Ordynacja podatkowa - Program Współdziałania

Podsłuch zdobyty niezgodnie z prawem jako dowód w sprawie podatkowej

Podatek od nieruchomości od elektrowni wiatrowych - niedozwolona wykładnia organów podatkowych

Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego

Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania

Przepisy prawa karnego skarbowego bardziej restrykcyjne

Nowa Ordynacja podatkowa - czynności sprawdzające

Czy można wykorzystywać podsłuchy w postępowaniu podatkowym?