Tematy - Organ podatkowy, Unikanie opodatkowania - INFOR.PL

Międzynarodowe korporacje działające w naszym kraju podejmują szereg działań w celu zoptymalizowania swoich rozliczeń podatkowych. Czy są to działania zawsze zgodne z prawem i rzeczywiście pozwalają zaoszczędzić im miliardy złotych?

Czynności sprawdzające są najmniej sformalizowaną procedurą, jaką przewiduje Ordynacja podatkowa. Wszczynane są zawsze z urzędu, a niekiedy poprzedzają kontrolę lub postępowanie podatkowe. Z początkiem 2016 roku rozszerzony został zarówno zakres czynności sprawdzających, jak i uprawnienia przysługujące organom podatkowym w ich toku.

Wprowadzenie ostrzejszych kar za przestępstwa podatkowe, do nawet 15-25 lat więzienia, poddanie tych śledztw nadzorowi Prokuratury Krajowej i walkę z procederem fałszowania faktur VAT zapowiedzieli premier Beata Szydło oraz ministrowie sprawiedliwości i finansów Zbigniew Ziobro i Paweł Szałamacha.

Ministrowie finansów państw Unii Europejskiej osiągnęli wstępne porozumienie w sprawie projektu dyrektywy dotyczącej unikania opodatkowania, łagodząc jednak część propozycji Komisji Europejskiej, a wejście innych odsuwając w czasie.

Ministerstwo Finansów pracuje nad rozwiązaniami analogicznymi do pakietu paliwowego, odnoszącymi się do pięciu innych branż - poinformował wiceminister finansów Wiesław Jasiński. Te pakiety uszczelniające VAT mają dotyczyć branż: elektronicznej, budownictwa, obrotu olejem rzepakowym, tytoniowej i spirytusowej.

Sejm odroczył, tym razem do 1 stycznia 2017 r., wejścia w życie ustawy o administracji podatkowej. Do tego czasu, jak zapowiada Ministerstwo Finansów, ma zostać powołana Krajowa Administracja Skarbowa, zatem odroczona ustawa nie będzie potrzebna.

Prezydent RP podpisał nowelizację ordynacji podatkowej, wprowadzającą tzw. klauzulę obejścia prawa podatkowego. Celem klauzuli jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania.

Pojęcie optymalizacji podatkowej, mimo braku jasnej definicji w przepisach prawnych kojarzy się najczęściej (także administracji podatkowej) z działaniami na granicy prawa lub co najmniej nieetycznymi. Afery takie jak „Panama Papers” utwierdzają tylko negatywny odbiór w opinii publicznej optymalizacji podatkowej, traktując ją na równi z ukrywaniem dochodów przed opodatkowaniem. Prawda jest jednak nieco inna. Optymalizacja podatkowa, zwana też międzynarodowym planowaniem podatkowym nie oznacza najczęściej działań nielegalnych. Przedstawiamy przykłady legalnych rozwiązań optymalizacji podatkowej stosowanych przez polskie firmy w Wielkiej Brytanii, na Malcie oraz w Stanach Zjednoczonych.

Wprowadzana do Ordynacji podatkowej klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania ma dotyczyć zarówno małych, średnich, jak i dużych podatników bez wyjątku, gdy zostanie osiągnięta korzyść podatkowa powyżej określonego progu. Przesłanką do wszczęcia postępowania wobec podatnika będzie zaistnienie podejrzenia dokonania czynności przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej. Natomiast wydane indywidualne interpretacje podatkowe nie będą miały mocy ochronnej, jeżeli fiskus uzna, że stanowią element działania zmierzającego do unikania opodatkowania.

Uchwaloną przez Sejm 13 maja 2016 r. nowelizację Ordynacji podatkowej, wprowadzającą do polskiego prawa podatkowego klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, komentuje ekspert od prawa podatkowego Marcin Sroga z kancelarii Zimny-Doradcy Podatkowi.

Sejm uchwalił nowelę Ordynacji podatkowej wprowadzającą klauzulę obejścia prawa podatkowego. Klauzula ma zniechęcić podatników do unikania opodatkowania i pozwolić na walkę z "agresywną optymalizacją podatkową". Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Parlament Europejski poparł propozycję przepisów dotyczących automatycznej wymiany informacji podatkowych pomiędzy administracjami państw członkowskich, wskazując jednak, że regulacje powinny zostać wzmocnione, by więcej możliwości działania miała Komisja Europejska.

Podczas prac nad Ordynacją podatkową posłowie Podkomisji do monitorowania systemu podatkowego przyjęli poprawkę. Zgodnie z nią przepisy wprowadzające klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania będą mieć zastosowanie do korzyści podatkowych uzyskanych po dniu wejścia w życie ustawy, a nie do czynności dokonanych po tym dniu.

Nowelizacja Ordynacji podatkowej przewiduje wprowadzenie do polskiego prawa klauzuli, której celem jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania. Klauzula będzie działać wstecz. Zmianę taką przewiduje poprawka do projektu nowelizacji wprowadzona przez podkomisję i zaakceptowana przez komisję finansów publicznych.

Komisja Finansów Publicznych przyjęła sprawozdanie Podkomisji stałej do monitorowania systemu podatkowego o rządowym projekcie nowelizacji ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. W trakcie prac w Podkomisji, do projektu wprowadzono poprawkę, która nakłada na przedsiębiorców nowe obowiązki sprawozdawcze i ewidencyjne.

Aby znacząco zwiększyć wpływy do budżetu, sama klauzula obejścia prawa podatkowego może nie wystarczyć, lepszym rozwiązaniem byłoby upraszczanie systemu podatkowego - mówi dr Martin Dahl, ekonomista z Uczelni Łazarskiego.

Rząd planuje zmiany w VAT, Ordynacji podatkowej i Kodeksie karnym skarbowym, które mają na celu ograniczenie skali nadużyć w VAT. Zmiany mają dotyczyć m.in. o likwidacji możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych, wprowadzenia dla niektórych podatników obowiązku składania deklaracji i informacji podsumowujących za okresy miesięczne wyłącznie drogą elektroniczną i rozszerzenia solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zobowiązania podatkowe sprzedawcy.

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania przewiduje rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, którego pierwsze czytanie w Sejmie odbyło się 13 kwietnia 2016 r. Projekt trafił do sejmowej komisji finansów publicznych.

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania zakłada projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Klauzula ma za zadanie ukrócić proceder dokonywania sztucznych i pozbawionych uzasadnienia gospodarczego czynności, w efekcie których firmy próbowałyby ominąć przepisy i osiągnąć wyłącznie korzyści podatkowe. Przyjrzyjmy się zatem, jak ma działać klauzula i jakie skutki dla podatników wywoła jej zastosowanie.

Komisja Europejska przedstawiła projekt dyrektywy, która przewiduje, że duże międzynarodowe firmy działające w Unii Europejskiej będę musiały ujawniać informacje na temat podatku płaconego w każdym państwie unijnym. KE chce również by korporacje przedstawiały, na tej samej zasadzie co w UE, informacje odnoszące się do krajów, które nie przestrzegają zasad ładu podatkowego (tzw. rajów podatkowych) oraz zagregowanych informacji dotyczących innych państw.

Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania nie przyniesie budżetowi państwa dodatkowych mld zł. Problem nie leży w złym prawie, ale w skuteczności ściągania podatków - powiedział wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych Dariusz M. Malinowski.

Już drugie upublicznienie dokumentów potwierdzających istnienie gigantycznego rynku podatkowego (Panama papers) stawia polityków w dość trudnej sytuacji: mają ustosunkować się do tego zjawiska – nie mają wyjścia. Komentuje profesor Witold Modzelewski.

Zgodnie z analizą międzynarodowej sieci niezależnych doradców podatkowych Taxand, wiele państw walczy z tzw. szkodliwą konkurencją podatkową rajów podatkowych przede wszystkim poprzez katalogowanie takich rajów i szczególne regulacje prawne dla podmiotów mających tam siedzibę.

Ministerstwo Finansów planuje zmniejszenie luki VAT-owskiej w ciągu trzech lat do ok. 15 proc. wpływów z tego podatku z obecnych 26 proc. - podał 7 kwietnia 2016 r. na konferencji nt. szarej strefy szef MF Paweł Szałamacha. Środkami do osiągnięcia tego celu mają być m.in. zmiany przepisów dot. VAT, powołanie Krajowej Administracji Skarbowej z połączenia służby celnej i organów skarbowych i wyposażenie jej w "nowoczesne narzędzia informatyczne". Ponadto minister Szałamacha w wywiadzie dla "Dziennika Gazety Prawnej" stwierdził, że najprawdopodobniej w 2017 roku nie będzie powrotu do niższych stawek VAT. "Nie zarekomenduję takiego rozwiązania" - powiedział.

Gdy słuchaliśmy optymistycznych ocen na temat wzrostu dochodów budżetu państwa z VAT za styczeń 2016 r. wszyscy pukali się w czoło. Przecież w ciągu jednego miesiąca nie stało się nic, co tłumaczyłoby ten „sukces” – pisze profesor Witold Modzelewski.

Lepsza ściągalność podatków powinna dać budżetowi państwa minimum 12 mld zł w 2017 r., 10 mld zł w 2018 r. i 8 mld zł w kolejnym - mówi wiceszef Ministerstwa Finansów Wiesław Jasiński. Podkreśla także, że resort finansów chce wprowadzić zmiany legislacyjne zakładające wyższe kary za wystawianie fikcyjnych faktur.

Wzrost popularności płatności elektronicznych i ograniczenie płatności gotówkowych mogą spowodować znaczne obniżenia szarej strefy, która w dużej części odpowiedzialna jest za lukę podatkową. Wzrost bezgotówkowych transakcji płatniczych w Polsce o 100% doprowadziłby do spadku szarej strefy o 2,3% PKB i do wzrostu dochodów sektora finansów publicznych o ok. 7 mld zł – wynika z raportu EY pt. „Ograniczanie szarej strefy poprzez płatności elektroniczne”.

Dlaczego resort finansów wciąż realizuje pomysły podatkowe poprzedniego rządu? Pyta profesor Witold Modzelewski. Zdaniem profesora zwalczać uchylanie się od opodatkowania można z powodzeniem bez klauzuli „obejścia prawa”, a w większości przypadków tzw. wehikułów optymalizacyjnych nie mamy do czynienia z obejściem prawa, lecz z pozornością lub nawet fikcyjnością czynności, a to zupełnie coś innego.

Wiceminister finansów, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej Wiesław Jasiński zapowiada, że Ministerstwo Finansów będzie szybko reagować na wykorzystywanie prawa przez zorganizowane grupy przestępcze, wprowadzając zmiany przepisów przeciwdziałające luce w VAT.

Przeprowadzane kontrole podatkowe mają na celu sprawdzenie czy podatnicy wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa kontrolę podatkową u podatników, płatników, inkasentów oraz następców prawnych prowadzą organy podatkowe. Natomiast w przypadku transakcji między podmiotami powiązanymi, kontrolę podatkową, której celem jest sprawdzenie stosowania uznanej metody ustalania cen transakcyjnych prowadzi minister finansów.

Sejm wraził zgodę na ratyfikację konwencji o unikaniu wzajemnego opodatkowania z Etiopią oraz ze Sri Lanką. Wejście w życie konwencji może spowodować aktywizację dwustronnej współpracy gospodarczej, a także ożywić dwustronną współpracę podatkową między Polską a tymi państwami.

Przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego prof. Leonard Etel zapowiedział, że prace nad projektem nowej Ordynacji podatkowej trwają zgodnie z harmonogramem, projekt będzie gotowy w październiku 2017 r. Kierunkowe założenia do nowej Ordynacji podatkowej przyjął w październiku 2015 r. rząd Ewy Kopacz.

Wprowadzenie klauzuli obejścia prawa, która ma przeciwdziałać unikaniu przez firmy opodatkowania, przewiduje projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd.

Rada do Spraw Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) uzgodniła projekt dyrektywy w sprawie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania. Wpisuje się on w prowadzone w Polsce prace dotyczące zwalczania nadużyć finansowych.

W związku ze zmianami w Ordynacji podatkowe, pełnomocnictwo w sprawach podatkowych może być ogólne, szczególne lub do doręczeń. Począwszy od 1 lipca 2016 r. pełnomocnik ogólny będzie mógł działać w imieniu strony postępowania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej. Od lipca br. zacznie także działać informatyczna baza pełnomocnictw ogólnych, czyli Centralny Rejestr Pełnomocnictw Ogólnych (CRPO).

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt wprowadzający klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania. Wiceminister finansów Leszek Skiba poinformował, że rząd chciałby wejścia w życie tej klauzuli już w najbliższych miesiącach.

Mechanizm unikania płacenia podatku od towarów i usług często polega na zakupie towaru w jednym z krajów członkowskich UE, a następnie sprzedaży go dystrybutorowi (zwanemu „słupem”). Sprzedawcy nie odprowadzają podatku VAT do urzędu skarbowego, a współpracujące z nimi „słupy” po dokonanej transakcji mogą ubiegać się o zwrot nigdy nie wpłaconego podatku VAT z urzędu skarbowego, np. w przypadku zadeklarowania sprzedaży towarów za granicę.

Czy organy podatkowe są uprawnione do weryfikacji wartości nominalnej udziałów lub akcji, gdy odbiega ona od wartości rynkowej wkładu? Na to pytanie odpowiedział Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów, uznając, że organy podatkowe nie mają prawa do takiej weryfikacji.

28 stycznia 2016 r. Komisja Europejska przedstawiła projekty nowych przepisów, mających na celu ograniczenie liczby przypadków unikania opodatkowania przed przedsiębiorstwa. Oprócz przepisów bezpośrednio blokujących takie działania Komisja przewiduje m.in. wymianę informacji między państwami członkowskimi na temat międzynarodowych korporacji prowadzących działalność w UE. Firmy muszą płacić podatki tam, gdzie faktycznie prowadzą działalność – mówił wiceprzewodniczący KE Valdis Dombrovskis.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy o szczególnych zasadach wykonywania niektórych zadań z zakresu informatyzacji administracji podatkowej i kontroli skarbowej. Ustawa ta ma określić sposób realizacji projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu z zakresu finansów publicznych, a także zasady wyposażania administracji podatkowej i kontroli skarbowej w systemy teleinformatyczne albo urządzenia informatyczne lub oprogramowanie zapewniające zwiększenie efektywności działań tych organów.

Przedsiębiorcy dostrzegają istotne przyczyny wprowadzenia klauzuli obejścia prawa podatkowego, uznając fakt, że międzynarodowe unikanie opodatkowania prowadzi do zmniejszenia wpływów budżetowych i ogranicza możliwości realizacji potrzeb państwa, zaburza uczciwą konkurencję oraz zmniejsza stan środków pieniężnych w polskim systemie bankowym. Zwracają jednak uwagę na znaczące ryzyka związane z wprowadzeniem instytucji obejścia prawa podatkowego, która, ich zdaniem, istotnie obniży standard ochrony praw podatnika.

Idea klauzuli obejścia prawa podatkowego jest sposobem na uszczelnienie systemu podatkowego, a także instrumentem zapewniającym uczciwą konkurencję pomiędzy podatnikami. Natomiast niskie podatki to najprostsza recepta na wyprowadzanie pieniędzy z Polski, wtedy spółki zagraniczne stracą powody, by to robić - mówi ekspert Wojciech Reszka.

Common Reporting Standard, czyli globalny standard wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania, będzie obowiązywał najpóźniej od 2018 roku we wszystkich państwach Unii Europejskiej, w tym tych zrzeszonych w ramach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju - OECD. Polska jest jednym z tzw. Early Adopters, czyli krajów – stron wielostronnego porozumienia, podpisanego przy okazji corocznego spotkania Global Forum on Transparency and Exchange of Tax Information w Berlinie, które zobowiązały się do priorytetowego wdrożenia nowych standardów wymiany informacji od 2017 roku.

Minister Finansów w drodze rozporządzeń określił nowe wzory wniosków o wydanie interpretacji podatkowych - wzór wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej (ORD-WS), wzór wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (ORD-IN), wzór wniosku o wydanie interpretacji ogólnej (ORD-OG) wraz z załącznikami. Nowe wzory wniosków obowiązują od 5 stycznia 2016 r.

Komisja Europejska stwierdziła 11 stycznia 2016 r., że selektywne korzyści podatkowe przyznane przez Belgię w ramach obowiązującego w kraju systemu opodatkowania nadmiernych zysków są nielegalne w świetle unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa. Z systemu skorzystało co najmniej 35 korporacji wielonarodowych głównie z UE i teraz będą one musiały uiścić niezapłacone podatki w Belgii.

Rada Ministrów zapoznała się z informacją na temat proponowanych projektów ustaw. Jedna z przedstawionych propozycji zakłada powrót do projektu ustawy o ordynacji podatkowej w zakresie zapobiegania unikania opodatkowania.

Ministerstwo Finansów wskazało jak należy interpretować nowy przepis Ordynacji podatkowej (przepis art. 2a), zgodnie z którym niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika. Przepis obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu 22 października 2015 r. wydał orzeczenie, które może okazać się bardzo ważne dla podatników, którym organy podatkowe podważyły prawo do odliczenia podatku VAT. Trybunał uznał, że organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, żeby podatnik badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, dysponuje danymi towarami i czy jest w stanie je dostarczyć oraz czy wywiązuje się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT, w celu upewnienia się, że podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa, albo żeby podatnik ten posiadał potwierdzające to dokumenty.

Blisko 10 proc. Polaków przyznaje się w 2015 r. do pracy w szarej strefie. Dla wielu jest to jedyna forma zdobywania środków na utrzymanie. Praca na czarno zajmuje statystycznemu Polakowi średnio 18 godzin w tygodniu. Głównymi przyczynami są wysokie opodatkowanie legalnego zatrudnienia oraz obawa przed utratą pomocy socjalnej. Podobnie wysoki odsetek odnotowano na Białorusi.

Bez nowej ustawy dochody z VAT-u mogą być w 2016 roku jeszcze niższe niż w bieżącym 2015 roku twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski. Profesor Modzelewski wskazuje jednocześnie sześć metod „nowoczesnego zarządzania” VAT, które w dzisiejszym stanie prawnym są faktycznie bezkarne. Te i inne „patenty” powodują bezpowrotną utratę dochodów budżetowych w wysokości nawet 40 mld zł w 2015 roku.

Organ podatkowy, Unikanie opodatkowania

Optymalizacja podatkowa w międzynarodowych korporacjach

Czynności sprawdzające - zakres i uprawnienia organów podatkowych

Wzrosną kary za przestępstwa podatkowe

Porozumienie państw UE w sprawie dyrektywy o unikaniu opodatkowania

Nowe rozwiązania uszczelniające VAT w kolejnych branżach

Zmiany w administracji podatkowej od 1 stycznia 2017 r.

Klauzula zniechęci podatników do unikania opodatkowania

Legalne optymalizacje podatkowe polskich firm - przykłady

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania w polskim prawie podatkowym

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania - groźna broń fiskusa

Sejm przyjął klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania

Automatyczna wymiana informacji podatkowych dotyczących korporacji w UE

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania będzie działać wstecz?

Klauzula obejścia prawa podatkowego będzie działać wstecz

Nowe obowiązki sprawozdawcze i ewidencyjne dla przedsiębiorców?

Unikanie opodatkowania udowodni fiskus

Zmiany w VAT, Ordynacji podatkowej i kks w 2016 roku

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania - Sejm rozpoczął prace

Jak będzie działać klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania?

Korporacje działające w UE ujawnią informacje o podatkach

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania nie przyniesie budżetowi dodatkowych mld zł

Panama Papers - wnioski dla Polski

Czarne listy rajów podatkowych

MF chce zmniejszyć lukę VAT - w 2017 r. nie zmienią się stawki VAT

Katastrofa dochodów z VAT w lutym 2016 r., czyli utracone cztery miesiące

Wyższe kary za wystawianie fikcyjnych faktur

Jak ograniczyć szarą strefę wpływającą na lukę podatkową?

Czy klauzula przeciw unikaniu opodatkowania jest potrzebna?

Zmiany w prawie ograniczające lukę w VAT

Jak działają organy kontroli podatkowej

Umowy o unikaniu wzajemnego opodatkowania z Etiopią i Sri Lanką

Nowa Ordynacja podatkowa będzie gotowa w październiku 2017 r.

Firmy nie unikną opodatkowania

Więcej informacji podatkowych wymienianych między organami skarbowymi

Pełnomocnictwo ogólne w sprawach podatkowych od 1 lipca 2016 r.

Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania już w 2016 roku

Mechanizm unikania płacenia podatku VAT

Weryfikacja wartości udziałów lub akcji przez organy podatkowe

UE walczy z unikaniem opodatkowania przez międzynarodowe korporacje

Nowe pomysły MF w zakresie zwalczania oszustw podatkowych - informatyzacja, spółka celowa

Klauzula obejścia prawa podatkowego zaszkodzi podatnikom

Potrzebna klauzula obejścia prawa podatkowego i niskie podatki

Globalny standard wymiany informacji podatkowych (Common Reporting Standard)

Interpretacje podatkowe - wzory wniosków (ORD-WS, ORD-IN, ORD-OG)

KE: Belgijski system opodatkowania nadmiernych zysków jest nielegalny

Wraca pomysł wprowadzenia klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika - wyjaśnienia MF

Odmowa zwrotu VAT z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone u kontrahentów podatnika

Szara strefa w Polsce - pracuje w niej co dziesiąty Polak

Dlaczego trzeba szybko uchwalić nową ustawę o VAT