Wolny zawód to pojęcie funkcjonujące w języku prawniczym, ale nie do końca sprecyzowane. W języku potocznym najczęściej bywa kojarzone z profesjami adwokatów, architektów, lekarzy, weterynarzy, psychologów, notariuszy czy radców prawnych. Jaką formę opodatkowania wybrać będąc przedstawicielem wolnego zawodu?
Hodowcy węży, ślimaków afrykańskich, jeży pigmejskich i innych zwierząt, których hodowla nie mieści się w definicji działów specjalnych produkcji rolnej - nie muszą płacić podatku dochodowego (PIT – osoby fizyczne, ani CIT – osoby prawne), bez względu na dochód jaki osiągają z tej hodowli. Jeżeli ci hodowcy nie mają użytków rolnych ominie ich także podatek rolny.
Przepisy podatkowe w Polsce, na Węgrzech, w Rumunii i Rosji są oceniane przez podatników w tych krajach jako najmniej stabilne w Europie. Najlepiej jest pod tym względem w Szwajcarii, Danii, Luksemburgu i Szwecji. 50% respondentów uznaje, że niestabilność systemów podatkowych i częste zmiany prawa niekorzystnie wpływają na ich działalność biznesową. Polska, Rosja i Portugalia to kraje, w których przedsiębiorcy wytoczyli organom podatkowym najwięcej spraw sądowych.
Obecnie twórcom i wynalazcom uzyskującym przychody z praw (autorskich, pokrewnych, patentowych) do swoich utworów, czy wynalazków (np. zbycie, udzielenie licencji) przysługują w odniesieniu do wszystkich takich przychodów zryczałtowane 50% koszty uzyskania przychodu w podatku dochodowym. Od 2013 roku takie koszty nie będą mogły przekroczyć w danym roku podatkowym 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, czyli 42.764 zł. Ale jeżeli koszty faktyczne są wyższe, to nadal będzie można je uwzględnić, pamiętając o ich udokumentowaniu.
Kwota dywidendy przyznanej przez walne zgromadzenie SKA akcjonariuszowi (osobie fizycznej lub osobie prawnej), na podstawie uchwały o podziale zysku tej spółki, stanowi przychód z działalności gospodarczej, od którego należy odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy (PIT lub CIT), stosownie do art. 25 ustawy o CIT oraz art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT za miesiąc, w którym go uzyskano.
Czasem, gdy spór sądowy z organami podatkowymi jest nie do wygrania, warto cofnąć skargę. Jeżeli uda się to zrobić przed rozpoznaniem skargi przez sąd, można odzyskać opłatę sądową (wpis sądowy). Dużym wyczuciem, jeśli chodzi o moment cofnięcia skargi, wykazał się pewien podatnik spierający się z Dyrektorem IS w Opolu. W efekcie odzyskał wpis mimo że - praktycznie rzecz biorąc - dowiedział się, jaki byłby wyrok.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał niedawno, że jeśli uzyskanie od kontrahenta kopii faktury korygującej w rozsądnym terminie jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, to podatnikowi nie można odmówić prawa do odliczenia VAT, jeśli wykaże on, że dana transakcja została w rzeczywistości zrealizowana na warunkach określonych w korekcie. Pojawiają się już pierwsze wyroki sądów polskich, uwzględniające wyrok Trybunału. Jednym z nich jest wyrok WSA we Wrocławiu.
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, opodatkowani wg skali podatkowej PIT mogą skorzystać z odliczeń od dochodu (np. z tytułu przekazanych darowizn, wydatków na Internet), odliczeń od podatku (np. ulga na dziecko), a także z możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Przedsiębiorcy opodatkowani liniowo mogą jedynie zmniejszyć swój dochód o zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne, a podatek o składki z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. Płacącym podatek w formie karty podatkowej zostaje tylko odliczenie składek na ubezpieczenie zdrowotne.
