Pracodawca, Samozatrudnienie

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Wkrótce pracodawcy mogą liczyć na rekompensaty za dni nieobecności krwiodawców w pracy. Zgodnie z projektem ustawy, który przygotowuje poseł Bartosz Romowicz, za każdy dzień nieobecności krwiodawcy w pracy, pracodawca będzie mógł pomniejszyć podstawę opodatkowania o 244 zł. Projekt ma zostać złożony w Sejmie jeszcze w tym roku.

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego i od czego zależy? Jak powinien być udzielany urlop wypoczynkowy? Co to jest urlop proporcjonalny? Jakie są prawa i obowiązki pracodawcy a jakie pracownika? Wyjaśnia specjalistka ds. kadr i płac. 

W przypadku gdy bez wiedzy pracodawcy pracownik wystawiał puste faktury, to pracownik powinien ponieść konsekwencje swojego działania i to on jest zobowiązany do zapłaty wykazanego na fakturach VAT-u – orzekł 24 listopada 2023 r. WSA w Warszawie. Potwierdził to TSUE w wyroku z 30 stycznia 2024 r. Taka linia orzecznicza powinna zwiększyć bezpieczeństwo przedsiębiorstw poszkodowanych nieuczciwą działalnością swoich pracowników.

W niektórych sytuacjach możliwość opodatkowania ryczałtem jest wyłączona. Takie wyłączenie pojawia się w przypadku świadczenia usług na na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy. Co na ten temat mówią przepisy?

Dieta pudełkowa pracowników – czy można ją rozliczyć w kosztach? Zapewnienie posiłków pracownikom jest coraz częściej spotykaną praktyką wśród pracodawców. W określonych sytuacjach stanowi nawet wymóg, nałożony na przedsiębiorcę przez ustawę. Czy zapewnienie usług cateringowych można wrzucić w koszty prowadzonej działalności gospodarczej? 

Część obcokrajowców pracujących w Polsce może nie zdążyć z pozyskaniem nowych dokumentów pobytowych, jeśli stracą ochronę tzw. ustawy covidowej w związku z zakończeniem stanu zagrożenia epidemicznego. Utrata tych pracowników będzie bolesna dla całej gospodarki - ocenili eksperci rynku pracy.

Skrócenie czasu pracy o 20 proc. w skali tygodnia bez utraty wynagrodzenia doprowadziło do znacznego spadku poziomu stresu pracowników, redukcji dni na zwolnieniu chorobowym, zwiększenia lojalności pracowników wobec pracodawcy oraz wyraźnie poprawiło równowagę między życiem zawodowym a prywatnym osób w wieku roboczym. Nie wpłynęło natomiast na pogorzenie wydajności - wynika z badań w Wielkiej Brytanii.

Nowelizacja Kodeksu pracy (dalej „Kp”) wprowadzająca m.in. długo oczekiwane przepisy o pracy zdalnej, czeka na podpis Prezydenta RP i publikację w Dzienniku Ustaw. Biorąc pod uwagę, na szczęście, dość długie vacatio legis (2 miesiące), pracodawcy mają czas co najmniej do drugiej połowy marca 2023 r. (a być może nieco dłużej) na przygotowanie się do ich wdrożenia. Jak na standardy obecnej legislacji długo, jak na potrzeby zakładu pracy, niekoniecznie. Jednym z zagadnień trudniejszych w implementacji są obowiązkowe rozliczenia pomiędzy pracodawcą a pracownikami.

Jak uzyskać nieoprocentowaną pożyczkę w miejscu pracy? Pomoc finansowa udzielana przez pracodawcę stanowi korzystną alternatywę dla kredytów gotówkowych czy popularnych chwilówek, udzielanych przez prywatne instytucje finansowe.

Praca zdalna swój renesans przeszła w dobie pandemii. To w tym czasie większość pracodawców i pracowników przekonała się, że praca zdalna jest możliwa, a co więcej efektywna. Chociaż początkowo większość ludzi, ze względu na ograniczenia pracowała w domu, to po pewnym czasie nasunęło się pytanie czy podczas pracy zdalnej można pracować z innego miejsca niż miejsce zamieszkania?

Minister Rodziny i Polityki Społecznej wydał 25 października 2022 r. rozporządzenie, które podwyższa od 29 listopada 2022 r. wysokość diet i limitów na nocleg w delegacjach zagranicznych do niektórych państw. Rozporządzenie dotyczy wprost pracowników sfery budżetowej ale też określa minimalny poziom diet także dla wszystkich innych pracowników. Także zwolnienie podatkowe związane z dietami pracowniczymi i innymi należnościami za czas podróży służbowej pracownika obejmuje wszystkich pracowników (nie tylko sfery budżetowej). To zwolnienie podatkowe jest ograniczone do wysokości tych diet i należności określonych dla pracowników sfery budżetowej. Ponadto wskutek podwyższenia stawki diety zwiększą się koszty podatkowe przedsiębiorców z tytułu podróży służbowych. Rozporządzenie to przewiduje także podwyższenie (od 2023 roku) diety krajowej (do 45 zł) i innych należności z tytułu podróży służbowych na terenie kraju.

W przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, pracownicy stają się jego wierzycielami. Są zaspokajani w pierwszej kolejności z masy upadłości, szczególnie w zakresie zaległych pensji. Nie muszą zgłaszać swoich roszczeń syndykowi. Należności wynikające ze stosunku pracy są umieszczane na liście wierzytelności z urzędu. Sąd upadłościowy uznaje je m.in. na podstawie listy płac i obecności. Jednak pracownik może nie mieć pewności, czy dokumenty były prowadzone w prawidłowy sposób i czy sąd w ogóle nimi dysponuje. W celu weryfikacji, czy upadły ujął wierzytelności w prawidłowej wysokości, zatrudniony ma prawo sam wystąpić z roszczeniem. Jeśli pracodawca jest niewypłacalny, to należność zostanie uregulowana ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W określonych przypadkach pracownikowi przysługuje też odszkodowanie oraz odprawa.

Od 1 sierpnia 2022 r. wchodzą w życie zmiany w przepisach dotyczących umowy o pracę na okres próbny. Modyfikacjom podlegają najistotniejsze postanowienia stanowiące o czasie trwania umowy, możliwości jej przedłużenia oraz ponownego zawarcia. Zmiany w kodeksie pracy przewidziane przez ustawodawcę podyktowane są obowiązkiem harmonizacji przepisów krajowych z postanowieniami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. Mają one na celu zapewnienie minimalnych praw wszystkim pracownikom w UE, wprowadzenie bardziej przejrzystych norm zatrudnienia oraz poprawę warunków pracy. Zmiany będą obejmować m.in. przepisy dotyczące umowy o pracę na czas określony oraz umowy na okres próbny.

24 maja 2022 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rodziny i polityki społecznej. Rząd chce na stałe wprowadzić do Kodeksu pracy możliwość wykonywania pracy zdalnej. Będzie to bardziej elastyczna forma wykonywania pracy od obecnie funkcjonującej telepracy. Rozwiązanie to powinno poprawić możliwości zatrudnienia osób znajdujących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym rodziców małych dzieci oraz rodziców samotnie wychowujących dzieci. Ponadto, pracodawcy będą mogli wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.

W związku z wojną na terenie Ukrainy, Ministerstwo Finansów zapowiada korzystne zmiany w prawie podatkowym dla darczyńców i obdarowanych. To bardzo dobra inicjatywa. Warto przy tym rozważyć wprowadzenie ulgi w podatku dochodowym dla przekazujących darowizny na wzór tej, która dotyczyła darowizn na rzecz walki z COVID-19.

Samozatrudnieni, czyli prowadzący indywidualną działalność gospodarczą podejmują współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi (B2B) na podstawie umów cywilnoprawnych (dot. świadczenia usług), które mogą być podobne do umowy o pracę. Zdaniem Sądu Najwyższego świadczenie usług tylko dla jednego pomiotu nie wyklucza prowadzenia działalności gospodarczej. Jak napisać umowę między jednoosobowym przedsiębiorcą a inną firmą, by taki kontrakt B2B nie mógł być uznany przez urząd skarbowy lub ZUS za umowę o pracę? Wyjaśnia Bartłomiej Niezabitowski, radca prawny.

W polskim systemie prawnym wciąż brakuje jednoznacznej podstawy prawnej umożliwiającej pracodawcy swobodne tzn. bez narażenia się na ryzyko jakiejkolwiek odpowiedzialności) pytanie pracowników czy kandydatów do pracy o to, czy są zaszczepieni (w zasadzie nie tylko w kierunku COVID-19, ale w ogóle). Oznacza to, że zadawanie pytania o szczepienie jest na ten moment obarczone ryzykiem, którego nie da się wyeliminować. Obszary ryzyka są przy tym dwa: kwestia ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa pracy – tłumaczy Anna Wiluś-Antoniuk, radca prawny w agencji zatrudnienia LeasingTeam Group – w obu przypadkach sytuacja prawna jest niejasna. Na szczęście zmiany przepisów wydają się możliwe w niedługiej przyszłości – nie brakuje bowiem zwolenników takich zmian.

Tzw. samozatrudnienie jest bardzo popularną formą współpracy w wielu branżach. Co prawda, przepisy Polskiego Ładu dość istotnie ograniczyły korzyści płynące z rezygnacji z umowy o pracę na rzecz własnej działalności gospodarczej, jednak niezmiennie rozwiązanie to jest (i prawdopodobnie będzie) wybierane przez znaczną liczbę pracowników. W niniejszym artykule przedstawiono skutki przejścia na samozatrudnienie, jakie może wywoływać ta czynność w kontekście przepisów o schematach podatkowych (MDR).

Rozwiązanie umowy o pracę a termin wypłaty wynagrodzenia. Pracodawcy mają wątpliwości kiedy powinni wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za pracę w przypadku rozwiązania umowy o pracę. Czy w zwykłym terminie wypłaty wynagrodzenia u danego pracodawcy? A może z dniem rozwiązania umowy o pracę? Wyjaśnia Państwowa Inspekcja Pracy.

Szczepienie na COVID-19 a zatrudnienie pracowników. Czy pracodawcy mają prawo przyjmowania do pracy wyłącznie osoby zaszczepione na COVID-19? Czy można pytać o szczepienie na rozmowie kwalifikacyjnej?

Opieka nad chorym dzieckiem. Rozpoczynający się okres jesienny sprzyja infekcjom, zwłaszcza u najmłodszych. Pracownicy, którzy muszą zaopiekować się chorym dzieckiem, mają dwie możliwości uzyskania w tym celu dni wolnych.

Polski Ład a „szara strefa” w zatrudnieniu. Według raportu Głównego Urzędu Statystycznego skala „szarej strefy” w zatrudnieniu w Polsce szacowana jest na 880 tysięcy osób (ok. 5,4% ogólnej liczby pracujących) [1]. Trzeba jednak zaznaczyć, że badania statystyczne nie odkrywają rzeczywistej skali zjawiska. Realnie praca nierejestrowana może obejmować nawet 16% osób w wieku produkcyjnym [2].

Jak sprawdzić pracodawcę? W zeszłym roku w obawie przed niepewnym rynkiem zatrudnieni na etatach niechętnie zmieniali pracę. Obecnie w 2021 roku, po tymczasowej stagnacji, powrócił rynek pracownika i coraz więcej osób wznawia aktywne poszukiwania wymarzonej pracy. Kandydaci zastanawiają się, którego pracodawcę wybrać, by ten spełnił ich oczekiwania, standardy i aspiracje. Na rynku nie brakuje atrakcyjnych propozycji, a do wyboru jest ponad 110 tysięcy ofert. Podpowiadamy, gdzie szukać rzetelnych informacji i na co zwrócić uwagę, aby wybrać tą najlepszą.

Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego. Przepisy Kodeksu Pracy w niektórych okolicznościach umożliwiają odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego. Eksperci wyjaśniają, kiedy pracodawca może to zrobić i jakie konsekwencje niesie to dla obu stron.