Ubezpieczenia społeczne, Koszty podatkowe

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Jakie koszty uzyskania przychodów (tzw. koszty podatkowe) mogą odliczać pracownicy od swojego przychodu w 2025 roku? Jakie są koszty zwykłe, a jakie podwyższone? Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie daje prawa (co do zasady) pracownikom odliczać uzyskanych z tytułu umowy o pracę faktycznie poniesionych kosztów. Pracownicy mają jedynie koszty zryczałtowane w zależności od liczby zawartych umów o pracę i tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, której znajduje się zakład pracy, czy w innej miejscowości. Jednak w rozliczeniu rocznym pracownicy mogą uwzględnić faktyczne wydatki na dojazdy do pracy udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w swoim domu lub mieszkaniu mają wątpliwości, czy wydatki na utrzymanie psa stróżującego mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Powstaje też pytanie, czy można odliczyć VAT od wydatków na utrzymanie psa stróżującego, który pilnuje biura, czy innych miejsc, w których jest prowadzona działalność gospodarcza? Sprawdźmy jak na te pytania odpowiada Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnych interpretacjach podatkowych.

Koszt podatkowy mogą stanowić wydatki na posiłki ponoszone nie tylko dla pracowników, lecz również dla współpracowników, z którymi zawierane są umowy cywilnoprawne (umowa zlecenia, umowa o dzieło, kontrakt B2B). Dopiero 11 października 2024 r. opublikowane zostało pismo Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z 21 lipca 2021 r. zmieniające z urzędu niekorzystną dla podatnika indywidualną interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 czerwca 2020 r. w tej sprawie - w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków ponoszonych na zakup artykułów spożywczych. To był początek utrwalonej już dziś linii interpretacyjnej dotyczącej zarówno podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), jak i podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).

Przedsiębiorcy poszkodowani przez powódź mogą opłacić składki za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia br. dopiero we wrześniu 2025 r., bez naliczania odsetek za zwłokę - poinformował we wtorek PAP rzecznik prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Paweł Żebrowski.

Od 1 lipca 2024 r. wzrosły preferencyjne składki ZUS przedsiębiorców (tzw. Mały ZUS), których podstawa nie może być niższa od 30% minimalnego wynagrodzenia. Spowodowane jest to wzrostem minimalnego wynagrodzenia od 1 lipca br. do kwoty 4300 zł brutto.

Jakie koszty uzyskania przychodu (tzw. koszty podatkowe) w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) można uwzględniać (potrącać) na umowie o pracę, umowie zlecenia i umowie o dzieło?

Co odróżnia umowę o dzieło od umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług? Czy decydujące znaczenie ma nazwa umowy? Czy umowę o dzieło trzeba zgłaszać do ZUS i opłacać od niej składki na ubezpieczenie społeczne? Kiedy ZUS może zakwestionować umowę o dzieło?

ZUS w szerokiej kampanii medialnej informuje i przypomina od pewnego czasu, że tylko do 1 stycznia 2024 r. płatnicy składek mogą przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych (ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA) za okres od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. Natomiast korekty tych dokumentów za okres od stycznia 2022 r. są możliwe w ciągu 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy. ZUS przygotował też odpowiedzi na 9 najczęściej pojawiających się pytań na ten temat. Wyjaśnia m.in. kwestię ew. sankcji za brak korekt, zasady odzyskiwania nadpłat, czy zmiany dot. korygowania dokumentów od 1 stycznia 2024 r.

Obniżka składek na ubezpieczenie społeczne od 2024 roku - większa i szybsza niż się spodziewano - jest najważniejszym z pakietu środków ogłoszonych 22 listopada 2023 r. przez ministra finansów Jeremy'ego Hunta w celu pobudzenia brytyjskiej gospodarki i poprawy notowań rządzącej Partii Konserwatywnej.

Likwidację ograniczenia czasowego (36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy), w którym możliwe jest korzystanie z tzw. małego ZUS-u plus, zakłada projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych, przygotowany przez sejmową Komisję Nadzwyczajną do spraw deregulacji, który w lipcu 2023 r. wpłynął do Sejmu.

Od wielu lat trwają spory pomiędzy ZUS, a ubezpieczonymi w zakresie wypłacanych świadczeń, które uzależnione są od tak zwanej podstawy wymiaru składek. ZUS kwestionował deklarowane przez osoby prowadzące działalność gospodarczą kwoty. 2 marca 2023 roku zapadł wyrok Sądu Najwyższego, który może mieć znaczący wpływ dla praktyki przedsiębiorców. Sąd Najwyższy stwierdził przede wszystkim, że w świetle obowiązujących przepisów oraz orzecznictwa ZUS nie może kwestionować kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych. 

W dniu 2 marca 2023 r. opublikowana została interpretacja ogólna Ministra Finansów z 23 lutego br. w sprawie ujmowania w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (pkpir, kpir) kosztów uzyskania przychodów. Jak i kiedy zdaniem Ministra Finansów trzeba ujmować koszty w pkpir? Kiedy trzeba zaksięgować w pkpir dowód księgowy otrzymany w późniejszym miesiącu niż miesiąc jego wystawienia?

Czy skorygowanie błędnie dokonanych rozliczeń w zakresie mechanizmu podzielonej płatności nie będzie pozbawiało podatnika prawa do zaliczenia takich wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów?

Od 1 stycznia 2023 wejdą w życie przepisy, które zmieniają moment, w którym płatnik będzie ujmował składki ZUS w kosztach uzyskania przychodów. Od 2023 roku składki ZUS w części finansowanej przez płatnika, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. Natomiast w razie uchybienia tym terminom, ww. składki ZUS będą stanowić koszty podatkowe w miesiącu ich opłacenia do ZUS. Nie będzie mieć już znaczenia moment wypłaty wynagrodzenia, jeżeli zostanie to dokonane terminowo.