Tematy - Wyłudzanie podatków, Kodeks karny

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Kary, które mogą być wymierzone przedsiębiorcom za przestępstwa fakturowe są tak wysokie jak za szpiegostwo albo za udział w bójce z użyciem ostrego narzędzia. Jednocześnie są wyższe niż za nieumyślne spowodowanie śmierci.

Kary za przestępstwa gospodarcze managerów w firmach, znane jako przestępstwa białych kołnierzyków (z ang. white collar crimes), od 1 października 2023 r. ulegną zaostrzeniu. Za przyjęcie korzyści majątkowej lub osobistej w związku z piastowaniem kierowniczego stanowiska grozić będzie nawet do 25 lat pozbawienia wolności. Dotychczas za taki czyn można było trafić do więzienia na 8 lat.

Przed Sądem Okręgowym w Olsztynie 16 listopada 2022 r. rozpoczął się proces dwóch osób oskarżonych m.in. o popełnienie tzw. zbrodni VAT-owskiej. Przestępstwa zarzucane oskarżonym zagrożone są karą do 25 lat pozbawienia wolności.

Naczelnicy urzędów celno-skarbowych będą mogli żądać blokady rachunków bankowych – wynika z projektu rozporządzenia, który 14 listopada 2022 r. został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

W zakończonych w 2021 r. prawomocnym wyrokiem sprawach o przestępstwa fakturowe nikt nie został uniewinniony. 45 osób zostało skazanych, 66 poddało się dobrowolnie karze, a tylko wobec dziewięciu sąd warunkowo umorzył postępowanie.

Podatnicy VAT nauczeni doświadczeniem lat 2004-2014 pytają, które to nowe przepisy tego podatku są również nową pułapką na naiwnych zastawioną po to, aby ktoś na nich zarobił. Tym kimś nie jest bynajmniej budżet, lecz „międzynarodowi inwestorzy” dla których być może napisano te przepisy.

Pytanie zadane w tytule niniejszego artykułu zostało wielokrotnie zadawane w czasie debat naukowych także przez praktyków a (prywatnie) również przez niektórych sędziów. Plagą wspólnotowej wersji podatku od towarów i usług są – obrazowo mówiąc - przebierańcy, zwani również (dla ocieplenia wizerunku) „podmiotami optymalizacyjnymi”, które udają podatników tego podatku. Po co? Aby uzyskać (dla siebie lub dla innych) szeroką paletę korzyści podatkowych, w tym zwłaszcza otrzymać nienależne zwroty tego podatku.

Grupy VAT. W projekcie obszernej ustawy nowelizacyjnej, wprowadzającej Polski Ład podatkowy, pojawiły się również zmiany w podatku od towarów i usług, które dotyczą tzw. grupy VAT, czyli podatnika grupowego. Zdaniem prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego konstrukcja grup VAT może posłużyć nieuczciwym podatnikom jako jeden ze sposobów unikania opodatkowania VAT i wyłudzania zwrotów tego podatku.

Od 1 marca 2017 r. obowiązują nowe regulacje na gruncie Kodeksu karnego wprowadzające zaostrzoną odpowiedzialność karną za tzw. przestępstwa fakturowe (art. 270a KK, art. 271a KK oraz art. 277a – 277d KK). W ostatnim czasie obserwujemy zwiększoną liczbę nowo wszczynanych postępowań przygotowawczych oraz następnie kierowanych do sądów aktów oskarżenia na kanwie tych przepisów. Zastanówmy się jednak, czy zawsze takie działanie ma uzasadnienie w obowiązujących przepisach.

Osiem osób usłyszało zarzuty działania w gangu, który obracając złotem za pośrednictwem znanej spółki giełdowej wyłudzał podatek VAT. Wśród podejrzanych jest prezes i wiceprezes spółki. Straty Skarbu Państwa wniosły ponad 34 miliony złotych – przekazała PAP we wtorek Prokuratura Regionalna w Warszawie.

Uznawanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym za dowód rzeczowy to obecnie często stosowana praktyka prokuratury. Czy jest zgodna z prawem?

Porozumienie pomiędzy Szefem Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i Federalnym Ministerstwem Finansów Republiki Federalnej Niemiec, zawarte 24 lipca 2020 r., dotyczy bezpośredniej transgranicznej wymiany informacji w zakresie podatku VAT. Ma ono umożliwić szybszą wymianę informacji pomiędzy administracjami podatkowymi obu krajów i przyczynić się do zwiększenia skuteczności zwalczania oszustw w podatku VAT.

Podatnicy podatku od towarów i usług, którzy po roku 2004 nieświadomie dali się uwikłać w oszustwa w tym podatku, powoli ale skutecznie tracą już wszelką nadzieję. Co prawda istotna część spraw uległa przedawnieniu, ale to kiepska pociecha dla tych, którym terminy zawieszono lub przerwano (toczą się jeszcze sprawy sprzed nawet dziesięciu lat) – pisze profesor Witold Modzelewski.

Przy okazji ostatniej nowelizacji ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wprowadzono nowe przepisy mające na celu ograniczenie nadużyć lichwiarskich, czyli tzw. pożyczek „chwilówek”, w wyniku których pokrzywdzeni tracą czasem dorobek całego życia wskutek niespłacenia w terminie pożyczki na stosunkowo niewielką kwotę.

Za naruszenie przepisów dotyczących zaleceń służb sanitarnych i rządu w zakresie bezpieczeństwa pracy w związku z COVID-19 firmom grożą kary finansowe do 30 tys. zł. W określonych przypadkach, kiedy ich zaniechania mogą doprowadzić do rozprzestrzeniania się epidemii koronawirusa, muszą liczyć się także z odpowiedzialnością karną – do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Każdy podatnik (a nawet osoba niebędąca podatnikiem), który zauważy naruszenie prawa podatkowego, czy prawa celnego, zetknie się z nieuczciwym urzędnikiem skarbowym, czy po prostu został źle potraktowany przez funkcjonariusza Krajowej Administracji Skarbowej - może te fakty zgłosić za pomocą Krajowego Telefonu Interwencyjnego Krajowej Administracji Skarbowej. Co istotne, zgłoszenia są anonimowe.

Rzecznik Prasowy Ministra Finansów Paweł Jurek ostrzega, że pocztą elektroniczną rozsyłane są fałszywe wiadomości, których autor podszywa się pod Krajową Administrację Skarbową (KAS), a podane w takiej korespondencji numery rachunków bankowych nie należą do urzędów skarbowych. Rzecznik informuje, że urzędy skarbowe nie wysyłają e-maili z wezwaniem do zapłaty zaległego podatku.

W ostatnim czasie media informowały o postępowaniach kontrolnych i przygotowawczych prowadzonych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) i inne organy ścigania. Zatrzymania związane są z potencjalnym wyłudzaniem środków unijnych.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wprowadza nowe rozwiązanie służące ochronie interesów uczciwie działających podmiotów - Program Ostrzegania Przedsiębiorców (POP). Celem programu jest zabezpieczenie przedsiębiorców przed nieświadomym uczestnictwem w oszustwie podatkowym tzw. karuzeli podatkowej.

Ministerstwo Finansów będzie ostrzegało (w formie zwykłych listów) firmy zagrożone nieświadomym udziałem w karuzeli VAT - zapowiedział 7 maja 2019 r. wiceminister finansów, zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej Paweł Cybulski. "Przewidujemy, że w ciągu kilku tygodni przedsiębiorcy powinni zacząć otrzymywać takie informacje" - wyjaśnił Cybulski.

Szef sejmowej komisji śledczej ds. VAT Marcin Horała zapowiedział, że raport z prac komisji ukaże się pod koniec lipca 2019 roku. Komisja ds. VAT została powołana na początku lipca ubiegłego roku.

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

W związku ze stale pogłębiającą się wiedzą w zakresie tzw. agresywnej optymalizacji podatku od towarów i usług, warto bliżej omówić sposób na wyłudzenie zwrotu tego podatku poprzez wnoszenie aportu. Pod tym pojęciem rozumiemy wkład niepieniężny wniesiony do spółki handlowej przez udziałowca lub wspólnika. W momencie wniesienia aportu wszelkie prawa własności zostają przeniesione na spółkę.

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa monitorują publikowane w Internecie ogłoszenia dotyczące sprzedaży kosztów firmowych. Wykorzystanie danych z JPK_VAT i STIR pozwala na wykrywane tzw. pustych faktur.

Według raportu Instytutu Studiów Podatkowych w latach 2008-2015 administracja skarbowa ewidentnie przymykała oko na gigantyczny rabunek dochodów podatkowych, który łącznie możemy oszacować co najmniej 400 mld zł - mówił w poniedziałek wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Finansów Publicznych Janusz Szewczak. 400 mld zł straty na podatkach w latach 2008-15 to bardzo ostrożny szacunek (bez uwzględnienia CIT) - powiedział PAP prof. Witold Modzelewski, szef Instytutu Studiów Podatkowych.

Przepisy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (SENT) skutecznie uderzyły w oszustów podatkowych m.in. z rynku paliw, czy oleju rzepakowego - ocenił Edward Komorowski z Ministerstwa Finansów. Od 1 października wchodzi w życie kolejna nowelizacja przepisów o monitoringu przewozów - SENT GEO. Oprócz zgłoszenia przewozu towarów wrażliwych KAS będzie otrzymywał dane z GPS o tym, jak ten transport się odbywa.

Firmy i przedsiębiorcy w trakcie prowadzenia biznesu muszą liczyć się z wieloma różnymi ryzykami. Niesolidni kontrahenci, zatory płatnicze, niedobory towarów, trudne warunki atmosferyczne, brak zrozumienia dla prowadzonej działalności ze strony urzędów. Większość podmiotów prowadzących działalność gospodarczą jest do tego lepiej lub gorzej przygotowana. Zdarzają się jednak sytuacje, których nie uwzględnią nawet ci najbardziej przewidujący. Zamieszanie firmy w sprawę karną związaną z prowadzoną działalnością gospodarczą, jest jedną z nich.

24 lipca 2018 r. odbyło się pierwsze posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. nieprawidłowości w VAT. Podczas tego inauguracyjnego posiedzenia m.in. złożono pierwsze wnioski dowodowe oraz przyjęto roboczą definicję luki podatkowej w VAT. Przewodniczący komisji, Marcin Horała z PiS poinformował, że następne posiedzenie zaplanowano na drugą połowę sierpnia.

Według oficjalnych enuncjacji w latach 2007-2015 luka w podatku od towarów i usług wynosiła 262 mld zł. Jeżeli dobrze rozumiem ten szacunek, to o tyle powinniśmy być bogatsi, bo państwo polskie nie otrzymało tych pieniędzy. Przypomnę, że według oficjalnych danych dochody w budżecie w tym okresie wynosiły łącznie około 1000 mld zł, czyli straty wynosiły ponad jedną piątą potencjalnych dochodów. Jeżeli to prawda, to ktoś ma te pieniądze i ma dużo większą władzę niż wszystkie formalne struktury administracyjne i sądowe razem wzięte.

W marcu bieżącego roku prokuratorzy otrzymali wytyczne: żądać surowych kar za przestępstwa gospodarcze i finansowe. Następnie Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło program reform, który jeszcze bardziej zaostrza sankcje grożące za przestępstwa gospodarcze. Fałszerze faktur narażający budżet państwa na uszczuplenie znacznej wartości mają być karani podobnie jak gwałciciele i zabójcy.

Proponowana przez Komisję Europejską zmiana w VAT dotycząca dostaw transgranicznych jest warta pogłębionej analizy, może być metodą na ograniczenie liczby oszustw, z którymi obecnie zmagają się państwa Unii Europejskiej - uważa Ministerstwo Finansów.

Zaproponowane przez Komisję Europejską zmiany w unijnym systemie VAT pozwolą na zasadnicze ograniczenie oszustw, choć przestępcy zawsze znajdą jakiś sposób na wyłudzenie podatku - mówi Jerzy Martini z kancelarii Martini i Wspólnicy.

Komisja Europejska pod koniec maja br. zaproponowała szczegółowe techniczne zmiany unijnych przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej (VAT), które uzupełniają niedawną reformę systemu mającą na celu uczynienie go bardziej odpornym na oszustwa. Zmiany mają wprowadzić docelowy model tego podatku w Unii Europejskiej.

Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia podatkowe dotyczące zasad stosowania ustawy o STIR, czyli przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 roku o zmianie niektórych przepisów ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Ustawa o STIR ma na celu ograniczenie luki w podatku VAT spowodowanej wyłudzeniami. Prezentujemy drugą część treści tych objaśnień.

Jak wynika z orzeczeń sądów, w przypadku spraw dotyczących wyłudzeń w VAT organ podatkowy ma obowiązek dokładnego ustalenia stanu faktycznego oraz udowodnienia podatnikowi wzięcia udziału w oszustwie podatkowym. Brak obiektywnych przesłanek skutkuje niemożliwością ukarania podatnika.

Podczas Konferencji „Dwa lata uszczelniania podatku od towarów i usług – doświadczenia i refleksje”, która odbyła się 17 maja 2018 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego dr Andrzej Dmowski dokonał analizy dotyczącej rozszerzenia grona podmiotów odpowiedzialnych za zobowiązania podatkowe w przypadku podatku VAT.

Sejmowa komisja ds. wyłudzeń VAT rozpocznie prace w czerwcu 2018 roku - zapowiedział 8 maja br. poseł Marcin Horała, rekomendowany przez PiS na szefa tej komisji. Na środę (9 maja br.) wieczór zaplanowano w Sejmie pierwsze czytanie dwóch projektów uchwał ws. powołania komisji ds. VAT.

Wprowadzony w tym roku system STIR pozwolił administracji skarbowej namierzyć około 5 tys. podmiotów wysokiego ryzyka - powiedział dyrektor Departamentu Nadzoru nad Kontrolami w Ministerstwie Finansów Przemysław Krawczyk. Niewykluczone, że część z nich powołano do wyłudzenia VAT.

Komisji śledczej do spraw wyłudzeń podatku VAT powinna wyjaśnić, kto odpowiada za przepisy prawne, umożliwiające wyłudzanie, czy można było wcześniej lukę VAT ograniczyć, a jeśli tak, dlaczego tego nie zrobiono - takie m.in. zadania eksperci i politycy, stawiają przed komisją śledczą.

Prokuratura Krajowa poinformowała 19 kwietnia 2018 r. o zatrzymaniu 13 osób podejrzanych o udział międzynarodowej grupie przestępczej osiągającej korzyści z przestępstw związanych z importem folii stretch. Wśród zatrzymanych jest m.in. właściciel biura rachunkowego, biegły sądowy i policjant. Ujawnione przestępstwa polegały na wprowadzaniu do obrotu w Polsce folii stretch bez uiszczenia VAT, co następowało za pośrednictwem zorganizowanej sieci spółek, tzw. „znikających podatników”.

Przed zawarciem umowy z nieznanym podmiotem sprawdza się jego wiarygodność i nie trzeba o tym podatnikom przypominać w sposób urzędowy – pisze profesor Witold Modzelewski. Rzeczywistym niebezpieczeństwem dla tych podmiotów jest działanie prawdziwych oszustów, którzy umieją „przekręcić” każdego. Zdaniem profesora Modzelewskiego przede wszystkim należy przyjąć inną definicję dobrej wiary: jeżeli właściciel lub zarząd zostali oszukani przez działających w złej wierze podwładnych, to podatnik nie może być uznany – tak jak teraz – za „świadomie uczestniczącego w oszustwie”.

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje, że nie ma odpowiedzialności zbiorowej podmiotów uczestniczących w karuzeli podatkowej. Polskie sądy, jak zauważa ekspert Grant Thornton, przychylają się do tego stanowiska. Jeżeli więc transakcje przeprowadzone przez podatnika same w sobie nie stanowią naruszenia przepisów w zakresie podatku VAT, to nie można twierdzić, że noszą znamiona oszustwa podatkowego.

W dniu 6 lutego 2018 r. Unia Europejska i Norwegia podpisały w Sofii umowę o pogłębieniu współpracy vatowskiej. Umowa tworzy ramy prawne współpracy administracyjnej, by państwa UE i Norwegia mogły zwalczać oszustwa w zakresie VAT i pomagać sobie w odzyskiwaniu wierzytelności VAT-owskich.

Wyłudzenia VAT. Podstawowe metody wyłudzania zwrotu podatku od towarów i usług w Polsce w latach 2004-2017 omawia ku przestrodze uczciwym podatnikom prof. Witold Modzelewski.

Organy podatkowe przeprowadzają obecnie liczne kontrole przedsiębiorców będących podatnikami VAT. Natomiast postępowania kontrolne trwają długo i są bardzo wnikliwe. Zdarza się więc, że przedsiębiorca zostaje oskarżony o wyłudzenie podatku VAT.

Według najnowszego pomysłu urzędników resortu finansów zapłata na rachunek VAT (split payment) dostawcy (usługodawcy) ma być dowodem, że nabywca (usługobiorca) dołożył należytej staranności przy sprawdzaniu kontrahenta. Ten pogląd przytoczyły dwie codzienne gazety, w dodatku cytując z imienia i nazwiska autorów tych rewelacji, a więc jest się na czym pochylić się, mimo że sam pogląd brzmi wręcz absurdalnie - pisze profesor Witold Modzelewski.

Już jutro, 13 stycznia 2018 r. zacznie obowiązywać ustawa z 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, czyli tzw. ustawa o STIR. Zmieni ona kilkanaście aktów prawnych. Dla podatników szczególnie ważne powinny być zmiany wprowadzone do Ordynacji podatkowej oraz do ustawy o VAT.

Ustawa o STIR, która wchodzi w życie 13 stycznia 2018 roku, wprowadza możliwość blokowania rachunku bankowego w przypadku podejrzenia o wyłudzenie w podatku VAT. Jak wygląda procedura w tym zakresie? Na jak długo może zostać zablokowany rachunek? Czy możliwe jest ograniczenie lub uchylenie blokady rachunku?

Krajowa Administracja Skarbowa będzie miała prawo zablokowania podejrzewanego rachunku bankowego, jeśli wystąpi podejrzenie, iż służy on wyłudzeniu VAT. Takie rozwiązanie przewiduje tzw. ustawa o STIR, która wejdzie w życie 13 stycznia 2018 r.

Wyłudzanie podatków, Kodeks karny

Urojona podmiotowość podatników - skutki prawne. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Za przestępstwa fakturowe grożą kary jak za szpiegostwo. Zmiany od 1 października 2023 r.

Kary za przestępstwa gospodarcze od 1 października. Nawet 25 lat za łapownictwo

Zbrodnia VAT. Proces w Olsztynie

Blokada rachunków bankowych - uprawnienia naczelników urzędów celno-skarbowych

Przestępstwa fakturowe. Działania KAS. Jakie wyroki orzekają sądy?

VAT – kolejne pułapki na podatników

Czy podmiot, który udaje podatnika, lecz nie będący firmantem, powinien zapłacić nieistniejący przecież podatek?

Grupy VAT będą służyć ucieczce od opodatkowania

Przestępstwa fakturowe – coraz więcej postępowań

Jak spółka giełdowa wyłudzała VAT przy pomocy sztabek złota

Środki na rachunku bankowym jako dowód rzeczowy

Zwalczanie oszustw w VAT - porozumienie o współpracy Polska-Niemcy

Podatnicy VAT płacą kilkakrotnie za udział w „optymalizacji” podatkowej

Jakie rozwiązania antylichwiarskie znalazły się w przepisach dotyczących COVID-19

Jakie kary grożą firmie za nieprzestrzeganie przepisów o COVID-19

Anonimowy donos do urzędu skarbowego - Krajowy Telefon Interwencyjny KAS

Krążą fałszywe e-maile z wezwaniem do zapłaty zaległego VAT

Oszustwa dotacyjne - nowa moda czy nadgorliwość urzędników

Program Ostrzegania Przedsiębiorców (POP) przed oszustwami w VAT

Ministerstwo Finansów ostrzeże podatnika przed nieświadomym udziałem w karuzeli VAT

Raport komisji śledczej ds. VAT ukaże się pod koniec lipca

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

„Bezpieczny” sposób na wyłudzenie VAT: tym razem przy pomocy aportu nieruchomości

„Sprzedam koszty VAT - sprzedam faktury” - MF ostrzega

Straty podatkowe w latach 2008-2015 w Polsce - co najmniej 400 mld zł

Przepisy o SENT skutecznie uderzyły w oszustów podatkowych

Kontrola fiskusa bywa wstępem do postępowania karnego

Sejmowa komisja śledcza ds. VAT rozpoczęła prace

Ile kosztował lobbing dotyczący przepisów podatku od towarów i usług od roku 2007?

Jakie sankcje grożą za fałszowanie faktur

MF analizuje propozycje KE dotyczące zmian w VAT w UE

Unijny system VAT ma być odporny na oszustwa

Docelowy system opodatkowania VAT w Unii Europejskiej

Objaśnienie podatkowe dotyczące stosowania ustawy o STIR (część II)

Organ podatkowy musi udowodnić wyłudzenie VAT

Odpowiedzialność za zobowiązania w VAT

Komisja sejmowa ds. wyłudzeń VAT od czerwca 2018

Dzięki STIR fiskus namierzył podmioty wyłudzające VAT

Komisja śledcza wyjaśni dlaczego nie ograniczano luki VAT

Karuzela podatkowa z udziałem "znikających podatników"

Ważniejsza jest definicja „dobrej wiary” niż kryteria „dochowania należytej staranności”

Odpowiedzialność podmiotów uczestniczących w karuzeli podatkowej

Współpraca UE z Norwegią w celu zwalczania oszustw w VAT

Wyłudzenia VAT - jak to działa?

Jak może się bronić przedsiębiorca oskarżony o wyłudzenie VAT?

Czy podatnik, który podejrzewa, że uczestniczy w oszustwie podatkowym, będzie mógł odliczyć VAT z fałszywej faktury?

Przeciwdziałanie wyłudzeniom. Czy podatnicy VAT powinni zacząć się bać?

Blokada rachunku bankowego w przypadku podejrzenia o wyłudzenie VAT

Ustawa o STIR, ograniczająca wyłudzenia VAT