Zobowiązania podatkowe, Interpretacje podatkowe

Odmowa wydania interpretacji indywidualnej. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w zakresie zasadności postanowienia w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Przedłużanie ściągalności zobowiązań podatkowych przez organy podatkowe poprzez wszczynanie w tym celu, i jedynie w tym celu, postępowań karno-skarbowych - taki proceder, zgodnie z najnowszą linią orzeczniczą, jest niedopuszczalny.

Zasady przechowywania dokumentacji podatkowej. Wszelkie dokumenty konieczne do rozliczenia podatku należy przetrzymywać przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jego płatności. Po tym okresie dokumentację można zniszczyć. Pierwszego stycznia 2021 upływa termin konieczności archiwizacji części dokumentów, co pozwala na ich zniszczenie. Istnieje jednak szereg przypadków, w których termin konieczności przechowywania dokumentacji podatkowej wydłuża się. Warto się z nimi zapoznać, zanim dokona się rewizji archiwum swojego przedsiębiorstwa.

Sztuczne utrzymywanie stanu wymagalności zobowiązania podatkowego było przedmiotem rozstrzygnięcia sądu administracyjnego. Sąd uznał, że w przypadku gdy od dnia wszczęcia postępowania karno-skarbowego do dnia wydania zaskarżonej decyzji nie były podejmowane w postępowaniu karno-skarbowym żadne czynności procesowe, należy uznać, że postępowanie to zostało wszczęte w celu sztucznego utrzymania stanu wymagalności zobowiązania podatkowego.

Komisja Europejska zatwierdziła ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych do 800 tys. euro. Chodzi o ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych udzielane w ramach pomocy covidowej przez naczelników urzędów skarbowych, czyli rozłożenia należności na raty i odroczenia płatności.

Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wyjaśnił, że organy podatkowe nie mają uprawnienia do swobodnego, niczym nieograniczonego wszczynania postępowań karnych, jedynie w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych.

15 września 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. Celem tej interpretacji jest wskazanie warunków, których spełnienie umożliwia zastosowanie, w tym przez płatnika podatku dochodowego (np. pracodawcę), 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez twórców tymi prawami. Zdaniem Ministra dla potraktowania wynagrodzenia, jako honorarium i dla zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest: (1) powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, warunkujące korzystanie przez twórcę z praw autorskich i umożliwiające rozporządzanie majątkowym prawem autorskim do utworu, (2) dysponowanie obiektywnymi dowodami potwierdzającymi powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, (3) wyraźne wyodrębnienie honorarium od innych składników wynagrodzenia - warunek ten nie obejmuje wskazanych w interpretacji przypadków, w których 50% koszty uzyskania przychodów można stosować do całości wynagrodzenia twórcy. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Powszechnie panuje błędne przekonanie, że w przypadku założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nie trzeba przejmować się jej ewentualnymi długami czy problemami podatkowymi. Wyrażenie „ograniczonej odpowiedzialności” nawiązuje do ograniczenia odpowiedzialności wspólników takiej spółki, nie oznacza jednak w żadnym wypadku, że nikt za zobowiązania podmiotu odpowiedzialności nie poniesie. Ustawodawca zdecydował, że w przypadku bezskuteczności egzekucji odpowiedzialność taką mogą ponieść członkowie zarządu – jednak pod pewnymi warunkami i z określonymi przez prawo wyjątkami.

W ostatnim czasie zapadły ważne rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, które mogą istotnie wspomóc argumentację przedstawianą przez podatników w sporze z organami podatkowymi. NSA krytycznie ocenił praktykę urzędników skarbowych polegającą na wszczynaniu postępowań karnych skarbowych jedynie w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Z kolei WSA w Łodzi wskazał, że rozstrzygnięcia organów fiskalnych, np. w przedmiocie przedłużenia terminu zwrotu VAT, muszą być należycie uzasadnione i mieć oparcie w realiach sprawy, a swoboda decyzji fiskusa ma swoje granice.

Jeżeli spółka zobowiąże się do utworzenia nowych miejsc pracy, to nie zrealizuje tego zobowiązania, przejmując pracowników od innej firmy. Od tego zatrudnienie nie wzrośnie. To wniosek z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 4 lutego 2020 r. (sygn. akt I SA/Łd 717/19). Orzeczenie to właśnie się uprawomocniło. Dotyczyło spółki, która korzystała ze zwolnienia z podatku od nieruchomości i zamierzała połączyć się z inną firmą. Sąd uznał, że spółka powstała wskutek połączenia nie będzie mogła korzystać z preferencji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 8 kwietnia 2020 r. uznał, że przepisy dotyczące schematów podatkowych mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Zdaniem Sądu organ powinien udzielić interpretacji jeżeli wniosek dotyczy przepisów prawa podatkowego materialnego w zakresie obowiązków nałożonych mocą ustawy podatkowej na podatnika. Nie znajdzie w tym przypadku zastosowania art. 14b § 2a Ordynacji podatkowej, bowiem nie można uznać, że przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną były przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych.

Organ podatkowy, w drodze decyzji, ma prawo dokonać zabezpieczenia zobowiązania podatkowego na majątku podatnika lub majątku wspólnym przed terminem płatności, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane. Decyzja organu nie jest jednak ostateczna i podatnik może w niektórych sytuacjach się od niej odwołać.

Gospodarcze turbulencje wywołane epidemią COVID-19 skłaniają przedsiębiorców do podjęcia wzmożonych działań służących ratowaniu biznesu w dobie kryzysu. Planowane przez rząd przepisy oferują firmom zagrożonym niewypłacalnością szybsze procedury i finansowe wsparcie. Warto pamiętać, że zainicjowanie postępowania restrukturyzacyjnego może częściowo ochronić członków zarządu przed osobistą odpowiedzialnością za zobowiązania podatkowe spółki i dalszymi prawnymi konsekwencjami.

Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych na majątku przedsiębiorcy może znacząco wpłynąć na możliwość regulowania przez niego bieżących zobowiązań wobec swoich pracowników i kontrahentów. Negatywnie wpływa również na sytuację życiową samego podatnika. Dlatego wydane przez organy decyzje o zabezpieczeniu powinny być należycie uzasadnione.

Spółka kojarzy się z niezależnym bytem prawnym. Samodzielnym i odpowiadającym za swoje zobowiązania. Inaczej jednak kształtuje się sytuacja w przypadku spółki cywilnej. Ta swoistego rodzaju hybryda, łączy elementy spółki i odpowiedzialności osób fizycznych. Jak kształtują się przepisy oraz orzecznictwo w tym zakresie?

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zasada demokratycznego państwa prawnego (określona w art. 2 Konstytucji RP) wymaga, aby zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego miało swoje uzasadnienie w stanie faktycznym. Chodzi o to, aby odmiennie traktować podatników, którzy nie popełnili czynu zabronionego oraz tych, którzy takiego czynu się dopuścili. Niezgodne z Konstytucją (wg opinii RPO) są przepisy Ordynacji podatkowej, służące do wszczynania postępowań karnoskarbowych w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Taki jest wniosek Rzecznika do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie skargi konstytucyjnej obywatela dotkniętego tymi przepisami. Już w 2014 r. RPO zaskarżył te przepisy do TK, wnosząc o stwierdzenie ich niekonstytucyjności - dotąd TK nie wydał orzeczenia w tej sprawie. RPO uważa, że przepisy te skutkują niepewnością obywateli, którzy nie wiedzą, czy ich zobowiązania podatkowe wygasły.

Zmniejsza się nie tylko liczba interpretacji indywidualnych, lecz także ich zakres tematyczny. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmawia wydania interpretacji, gdy pytanie dotyczy schematów podatkowych albo gdy zachodzi podejrzenie unikania opodatkowania.

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe dotyczy nie tylko podatnika i jego sytuacji majątkowej i finansowej, ale może być rozszerzona na członków jego rodziny, także byłych. Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują różne reżimy w zależności od sytuacji rodzinnej. Dlatego warto je wcześniej przeanalizować i być ich świadomym. Tylko w takiej sytuacji podatnik może podjąć działania mające na celu ograniczenie ryzyka dla rodziny i ją zabezpieczyć.

Z przeprowadzonych analiz wynika, że pracownicy urzędów skarbowych nadużywają prawa i instrumentalnie traktują przepisy o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia wskutek wszczęcia postępowania karnego skarbowego.

Organ podatkowy nie może podważać wysokości poniesionej przez podatnika straty, w sytuacji gdy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego już minął.

Niedopuszczalne jest podwyższanie przez organ odwoławczy kwot zobowiązania określonych już wcześniej przez organ pierwszej instancji, bez powołania się na zaistnienie umożliwiających to przesłanek wynikających z Ordynacji podatkowej, a więc: wydania przez organ pierwszej instancji decyzji rażąco naruszającej prawo lub interes publiczny.

W obrocie gospodarczym dochodzi do sytuacji, w których podmioty są likwidowane, a pożyczki nie są zwracane. Jak rozliczyć na potrzeby podatkowe taką niespłaconą pożyczkę? Czy jest to przychód dla likwidowanego podmiotu? Co w sytuacji, gdy likwidowany podmiot nie ma środków na zapłatę podatku?

Coraz częściej podatnicy w przypadku niejasności przepisów prawa podatkowego sięgają po instytucję interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego. Jednak zdarza się, że opinia organu podatkowego jest odmienna od stanowiska podatnika. Czy wówczas podatnik jest zmuszony ją zaakceptować i stosować, czy też może się od niej odwołać?

To na organie podatkowym spoczywa obowiązek dochowania wszelkiej staranności w zawiadomieniu obywatela o toczącym się postępowaniu, zaś brak takiego działania nie może obciążać nikogo poza organem.