Czym jest pusta faktura? Jakie są skutki jej wystawienia? Wystawienie faktury, w której wykaże się kwotę podatku, oznacza obowiązek jej zapłaty, nawet gdyby faktura nie dokumentowała faktycznej transakcji. Jest to sankcja, która zabezpiecza interesy fiskalne państwa przed ewentualnym odliczeniem VAT z takiej faktury przez nabywcę. W większości przypadków z pustymi fakturami mamy do czynienia podczas prób wyłudzenia VAT. Puste faktury to problem także uczciwych podatników, gdy np. faktura zostanie wystawiona przed terminem lub w wyniku pomyłki. Skutki mogą dotknąć zarówno sprzedawcę, jak i nabywcę.
Tarcza antyinflacyjna to m.in. obniżka cen paliw silnikowych, cen gazu, zerowa akcyza na prąd dla gospodarstw domowych. Zmiany te zostały zapowiedziane podczas konferencji prasowej premiera Mateusza Morawieckiego i wicepremiera Jacka Sasina w dniu 25 listopada 2021 r. W dniu 30 listopada premier Morawiecki zapowiedział dodatkowo, że rząd obniży do 8 proc. z 23 proc. VAT na ciepło systemowe. Morawiecki zadeklarował też, że jeżeli w II kwartale 2022 r. inflacja nie będzie istotnie spadać, działania rządu w ramach tarczy antyinflacyjnej zostaną rozszerzone na kolejne kwartały. Kto skorzysta z rozwiązań tarczy antyinflacyjnej? Od kiedy?
Sprzedaż zaewidencjonowana przy zastosowaniu kasy rejestrującej musi być uwzględniona w ewidencji VAT na podstawie dobowego lub miesięcznego raportu fiskalnego. Raport taki oznaczany jest w rejestrze sprzedaży jako dokument „RO”. Ujmowanie raportu fiskalnego „RO” jest obligatoryjne bez względu na to, czy podatnik ewidencjonuje sprzedaż przy zastosowaniu kasy rejestrującej, działając w ramach obowiązku wynikającego z przepisów, czy jest to efektem decyzji podatnika. W obu przypadkach rozliczenie sprzedaży ujętej w kasie rejestrującej dokonywane jest na podstawie raportu kasowego. Faktury wystawione na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych dotyczące sprzedaży ujętej na kasie rejestrującej należy ujmować w ewidencji za okres, w którym zostały wystawione. Faktury (z oznaczeniem „FP”), wystawione na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej i rolnika ryczałtowego, są objęte zakresem art. 109 ust. 3d ustawy. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 18 października 2021 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.668.2021.1.JM).
Akcyza na papierosy. Ministerstwo Finansów planuje zmiany w akcyzie na wyroby tytoniowe. Zgodnie z propozycją resortu akcyza na papierosy ma rosnąć o 10 proc., ale od 2023 roku, podczas gdy akcyza kwotowa na tytoń do podgrzewania ma wzrosnąć o 100 proc. już od nowego roku. Resort chce również 5 proc. korekty minimalnej stawki akcyzy na papierosy. Zdaniem lekarzy i ekonomistów taka podwyżka ma symboliczny charakter i nie przełoży się na prozdrowotne zachowania Polaków. Ministerstwo Finansów podało również, że Polska, obok Bułgarii, ma najniższe ceny papierosów w Unii Europejskiej.
Akcyza na papierosy i tytoń do podgrzewania. Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym – określający zmiany poziomu akcyzy m.in. na wyroby tytoniowe na okres 6 kolejnych lat, aż do 2027 roku. Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) uważa za konieczne zmodyfikowanie założeń projektowanej nowelizacji ustawy akcyzowej. Wzrost stawki kwotowej zarówno na zwykłe papierosy, jak i tytoń podgrzewania powinien być równy i wynosić 10%. Podwyżki należy wprowadzić dla wszystkich wyrobów tytoniowych w tym samym czasie, tj. od 1 stycznia 2022 r. Gwarantuje to, że wprowadzone zmiany rzeczywiście zgodnie z zamysłem Ministerstwa Finansów będą miały charakter indeksacji akcyzy, a nie szkodliwej z punktu widzenia polityki zdrowotnej ingerencji w rynek.
– Wyroby nowatorskie zostały opodatkowane akcyzą dopiero od października ubiegłego roku, w dodatku pięciokrotnie niższą w porównaniu do tradycyjnych papierosów – mówi prof. Witold Modzelewski, prezes Instytutu Studiów Podatkowych i były wiceminister finansów. Jak podkreśla, obecnie obowiązująca w Polsce stawka akcyzy na wyroby nowatorskie jest też jedną z najniższych w UE. Urealnienie jej do poziomu ok. 50 proc. akcyzy, którą są objęte tradycyjne papierosy, pozwoliłoby zwiększyć wpływy do budżetu państwa o około 1 mld zł rocznie.
Fikcyjne faktury. Tylko w I połowie 2021 roku doszło do wykrycia ponad 85 tys. fikcyjnych faktur. Opiewały one na łączną kwotę 6,2 mld złotych. Analizy na plikach JPK_VAT, złożonych za pół roku, przyczyniły się do zidentyfikowania ponad 53 tys. fałszywych dokumentów, które zostały wystawione przez podmioty niezarejestrowane do VAT-u. W tym przypadku mówimy o kwocie blisko 794 mln zł. Natomiast na podstawie rozliczeń za okres od stycznia do maja wykryto podmioty niedeklarujące sprzedaży. One wystawiły około 320 tys. faktur na blisko 1,8 mld zł.
Akcyza od wyrobów tytoniowych. W Unii Europejskiej trwają prace nad zmianą dyrektywy tytoniowej, która ma w większym stopniu uwzględniać nowatorskie wyroby tytoniowe i ujednolicić przepisy akcyzowe w państwach członkowskich. Nowe przepisy miałyby wejść w życie najwcześniej w 2024 roku, ale eksperci przekonują, że Polska powinna wcześniej zmienić krajowe regulacje dotyczące akcyzy. Dziś obowiązujące przepisy wprowadzają dysproporcję, preferując podgrzewacze tytoniu w stosunku do zwykłych papierosów, co nie tylko zagraża konkurencji na rynku, ale także powoduje znaczący ubytek dla budżetu. Eksperci postulują zmianę sposobu naliczania akcyzy oraz jej podniesienie.
Faktura bez NIP. Praktyka pokazuje, że wielu podatników VAT nie wie, że ma obowiązek wystawić fakturę VAT na żądanie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów). Taka faktura nie musi zawierać numeru NIP, bo przecież osoby niebędące podatnikami VAT nie muszą mieć NIP. Ale takim osobom faktura za np. usługę hotelową, czy gastronomiczną jest potrzebna np. w celu udokumentowania wydatków dla potrzeb zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Okazuje się, że wielu sprzedawców nie zna tego obowiązku, ich systemy kas fiskalnych nie zawierają opcji wystawienia faktur dla osób fizycznych niemających NIP albo żądają numeru NIP, bo ich zdaniem nie można wystawić faktury bez NIP. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi udzielonej redakcji portalu infor.pl wyjaśnia jak być powinno. Co może zrobić klient (konsument), któremu odmówiono wystawienia faktury?
