Rzeczywistość gospodarcza od początku marca 2020 roku związana z epidemią COVID-19 wymusiła wypracowanie szczególnych rozwiązań w wielu obszarach życia, w tym w podatkach. Wobec czego podjęto kroki prawne zapewniające podatnikom uchronienie ich przed negatywnymi konsekwencjami zaistniałej sytuacji. Wprowadzano szczególne rozwiązania, limity, uproszczenia lub złagodzenia konkretnych warunków, w tym preferencje związane z przeciwdziałaniem COVID-19. Szereg przepisów w PIT posługuje się sfomułowaniem „przeciwdziałanie COVID-19, które należy rozumieć jako wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych choroby wywołanej wirusem. Przepisy te nie będą jednak obowiązywać w nieskończoność. Wprawdzie stan epidemii, na razie nie został odwołany, to jednak wydaje się, że jest do tego coraz bliżej. Które przepisy temporalne ustawy o PIT przestaną istnieć wraz z końcem epidemii?
Osoby samotnie wychowujące dzieci skarżyli się RPO, się że „Polski Ład” odebrał im w 2022 roku możliwość preferencyjnego opodatkowania – w zamian wprowadzono ulgę 1500 zł na dziecko. Rzecznik Praw Obywatelskich sprzeciwił się likwidacji możliwości wspólnego rozliczenia się podatkowego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w Sejmie znajduje się projekt nowelizacji, który realizuje postulaty przywrócenia preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci. Kwota wolna od podatku ma być realizowana dwukrotnie (60 tys. zł) - analogicznie jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków - w przypadku rodzica/opiekuna wychowującego samotnie przynajmniej jedno dziecko z niepełnosprawnością, a w pozostałych przypadkach nadal preferencyjnie przy uwzględnieniu 1,5 tej kwoty (45 tys. zł).
Polski Ład przyzwyczaił nas już do tego, że wiele w nim zmian, które trudno nazwać korzystnymi z punktu widzenia podatnika. Przykładem jest zmiana zasad opodatkowania częściowego wycofania wkładu ze spółki osobowej. Choć zmiana ma swoje plusy, ponieważ określając, kiedy powstaje przychód podatkowy kończy spory na linii podatnik-fiskus, niewątpliwie dla wspólników planujących ograniczenie swojego wkładu w spółce jest niekorzystna. Trudno bowiem za korzyść uznać fakt, że obecnie wycofanie części wkładu ze spółki pod kątem podatkowym równoznaczne jest z całkowitym jej opuszczeniem.
ZUS informuje, że w 2022 roku "trzynastka" (trzynasta emerytura) wynosi 1338,44 zł brutto. Od tego świadczenia nie trzeba płacić podatku dochodowego (PIT). Przy wypłacie trzynastej emerytury zostanie pobrana jedynie składka zdrowotna w wysokości 120,46 zł. W takiej sytuacji trzynastka netto wyniesie 1217,98 zł. Zaniechanie poboru podatku dochodowego jest jednorazowe i ostateczne, to znaczy podatek nie zostanie zapłacony ani teraz, ani w rozliczeniu rocznym PIT. ZUS informuje też, że zaniechanie poboru podatku nie dotyczy trzynastek należnych za poprzednie lata.
Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, projekt zmian podatkowych trafi na posiedzenie Sejmu w ostatnim tygodniu kwietnia - zapowiedział 6 kwietnia 2022 r. wiceminister finansów Artur Soboń. Według Sobonia, gdy przepisy wejdą w życie, tak jak planowano, dolna stawka PIT będzie obniżona do 12 proc. od 1 stycznia 2022 r., a w zaliczkach, czyli - jak powiedział - w "naszych wynagrodzeniach" - od 1 lipca 2022 r.
Korekta zmian w PIT jakie weszły w życie od początku 2022 roku w ramach rządowego programu Polski Ład, zakłada obniżkę stawki PIT z 17 do 12 proc., ale zarazem likwidację ulgi dla klasy średniej. Obie te zmiany przełożą się na kwotę wynagrodzenia netto twórców zatrudnionych na etatach, którzy uzyskują część pensji w postaci honorarium autorskiego, do którego stosujemy 50-proc. koszty uzyskania przychodu. W tabelach pokazujemy, jak kwota brutto (przed opodatkowaniem i oskładkowaniem) przedkłada się na kwotę netto (do ręki) w zależności od przyjętych zasad, tj. obowiązujących: do końca 2021 r., od początku 2022 r. (czyli według Polskiego Ładu), a także jak będzie to wyglądać po korekcie Polskiego Ładu (za 2022 r.).
Ministerstwo Finansów informuje, że przedstawiony 24 marca 2022 r. projekt zmian w PIT (w tym m.in. obniżenie stawki PIT do 12% i likwidacja ulgi dla klasy średniej) został poddany szerokim konsultacjom społecznym. Rozmowy na temat zaproponowanych rozwiązań trwały do 2 kwietnia 2022 r. Udział w konsultacjach wzięli m.in. przedstawiciele księgowych, doradców podatkowych, przedsiębiorców, związków zawodowych, a także organizacji pozarządowych i samotnych rodziców. Ich uwagi, opinie i oczekiwania wpłyną na ostateczny kształt projektu ustawy. Jednak MF zapowiada kolejne dyskusje i spotkania robocze na ten temat m.in. z księgowymi i branżą IT.
Pan Jacek nabył nowy samochód osobowy, a kilka dni później, jeszcze przed dokonaniem rejestracji pojazdu, otrzymał ofertę pracy w Norwegii, którą przyjął. W związku ze zmianą ośrodka życiowego pan Jacek zamierza przenieść cały swój majątek, łącznie z zakupionym samochodem, za granicę. Powstaje pytanie czy przemieszczenie pojazdu na terytorium Norwegii będzie wiązało się z obowiązkiem zapłaty podatku akcyzowego.
Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że każdy podatnik, któremu „zabraknie” podatku do odliczenia przysługującej mu kwoty ulgi na dzieci, może uzyskać w rozliczeniu rocznym tzw. „dodatkowy zwrot ulgi na dzieci”. Podatnik, któremu przysługuje ulga na dzieci, a który nie płaci podatku z uwagi na kwotę wolną od podatku wynoszącą od 2022 r. 30 000 zł, czy też ze względu na zwolnienie dla podatników wychowujących co najmniej czworo dzieci (tzw. PIT-0 dla rodzin 4+) skorzysta (w rozliczeniu za 2022 rok) z ulgi na dzieci w ramach zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Co więcej od 2022 r. skorzysta z pełnej kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej 9% podstawy wymiaru, a nie tej, która do końca 2021 r. podlegała odliczeniu od podatku dochodowego (czyli 7,75% podstawy jej wymiaru).