Deklaracje podatkowe, Oszustwa podatkowe

W dniu 10 listopada 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał niezwykle ważny wyrok (I FSK 903/22) dotyczący oszustw podatkowych i dobrej wiary podatników w kontekście prawa do odliczenia VAT oraz zastosowania 0% stawki tego podatku do wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów. Oczekiwanie na pisemne uzasadnienie tego orzeczenia trwało ponad cztery miesiące, aczkolwiek było warto. W niniejszym artykule omawiam kluczowe wnioski płynące z wyroku I FSK 903822, które nie tylko wprowadzają istotne zmiany w rozumieniu i stosowaniu prawa podatkowego z puntu widzenia organów chcących zakwestionować rzetelność podatnika, ale także oferują cenne wskazówki, jak bezpiecznie prowadzić działalność gospodarczą, unikając pułapek związanych z oszustwami VAT. Zapraszam do lektury.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł 30 stycznia 2024 r., że pracownik wykorzystujący dane swego pracodawcy do wystawiania fałszywych faktur jest zobowiązany do zapłaty wskazanej w nich kwoty podatku  Ale takie konsekwencje powinny dotknąć pracownika pod warunkiem, że pracodawca (podatnik VAT) dochował należytej staranności, rozsądnie wymaganej w celu kontrolowania działań swojego pracownika.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie. 

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa udostępniły 8 marca 2023 r. nową usługę w e-Urzędzie Skarbowym (e-US): "Historia złożonych deklaracji". Dzięki tej usłudze podatnicy mogą przeglądać złożone deklaracje elektroniczne, pobierać je i drukować. W e-US zostały też udostępnione deklaracje złożone w formie papierowej wprowadzone do systemu.

W e-Urzędzie Skarbowym można już złożyć UPL-1, czyli pełnomocnictwo do podpisywania elektronicznych deklaracji podatkowych. Nowa funkcjonalność to ułatwienie zarówno dla mocodawców, jak i pełnomocników. Razem z wprowadzeniem nowej usługi rozszerzono katalog pełnomocnictw, który użytkownicy serwisu chętnie przeglądają.

Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2021 roku liczba wykrytych fikcyjnych faktur wzrosła o przeszło 31% w porównaniu z 2020 rokiem. Z kolei wynikająca z nich kwota brutto była o ponad 7% mniejsza rdr. Eksperci przekonują, że dane przedstawione przez Ministerstwo Finansów mogą być zawyżone. Ale też zwracają uwagę na zorganizowaną działalność oszukańczą. Jednocześnie mówi się o większym ryzyku wykrycia procederu, m.in. ze względu na zmiany legislacyjne, a także wdrażanie nowych rozwiązań i systemów informatycznych. Resort nie prowadzi szczegółowej sprawozdawczości, aby wskazać branże i towary najczęściej wykrywane przy okazji fikcyjnych faktur. Natomiast wśród komentujących to znawców tematu nie brakuje opinii, że problem będzie nadal narastał.

Podatnicy VAT nauczeni doświadczeniem lat 2004-2014 pytają, które to nowe przepisy tego podatku są również nową pułapką na naiwnych zastawioną po to, aby ktoś na nich zarobił. Tym kimś nie jest bynajmniej budżet, lecz „międzynarodowi inwestorzy” dla których być może napisano te przepisy.

e-Deklaracje. Ministerstwo Finansów przypomniało w komunikacie z 21 października 2021 r., że 31 grudnia 2021 roku przestani udostępniać aplikację e-Deklaracje Desktop. Użytkownicy, którzy chcą zachować deklaracje wysłane przez aplikację, mogą je zapisać jako pliki PDF. Po 1 stycznia nadal będzie można wysyłać przez bramkę e-Deklaracje formularze interaktywne z wykorzystaniem wtyczki (plug-in).

Deklaracja CIT-ST a praca zdalna. Pandemia wirusa COVID-19 wymusiła na pracodawcach zmiany organizacji pracy w zakładach pracy. Gdzie tylko było to możliwe, pracownicy zostali skierowani do wykonywania pracy w formie zdalnej (home office). Było to ogromne wyzwanie logistyczne, w których dotychczas praca była świadczona głównie stacjonarnie w siedzibie pracodawcy. Zmiana sposobu świadczenia pracy przez osoby zatrudnione wpłynęła na wiele kwestii z zakresu prawa pracy, między innymi wymusiła na rządzących zajęcie się tematem uregulowania pracy zdalnej. Przepisy w tym zakresie są obecnie konsultowane w ramach Rady Dialogu Społecznego. Praca zdalna stawia przed nami jednak o wiele więcej pytań. Jednym z problemów, jaki pojawia się w nawiązaniu do tego tematu, jest obowiązek składania deklaracji CIT-ST do urzędu skarbowego w przypadku, gdy pracodawca posiada zakłady (oddziały) na terenie innej jednostki samorządu niż siedziba przedsiębiorstwa. Czy w przypadku świadczenia pracy zdalnej przez pracowników również możemy mówić o obowiązku składania deklaracji CIT-ST przez podmioty, które przed pandemią nie były do tego zobowiązane?

Kwartalne deklaracje akcyzowe. Od rozliczenia za III kwartał 2021 r. podatnicy dokonujący obrotu niektórymi wyrobami zwolnionymi z akcyzy lub opodatkowanymi stawką zerową albo zużywający te wyroby będą składać w formie elektronicznej nowe deklaracje kwartalne AKC-KZ. Natomiast wewnątrzwspólnotowe nabycie wyrobów opodatkowanych stawką zerową trzeba wykazać w deklaracji AKC-UAKZ. Są to nowe obowiązki.

Zmiany w deklaracjach akcyzowych. Ministerstwo Finansów udzieliło informacji i wyjaśnień odnośnie obowiązujących od 1 lipca 2021 r. zmian w zakresie deklaracji podatkowych w podatku akcyzowym. Zmiany te są wprowadzane do ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym przez ustawę z 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 694).

Nowe wzory deklaracji akcyzowych. Ministerstwo Finansów przygotowało nowe wzory uproszczonych deklaracji akcyzowych związanych z nabyciem wewnątrzwspólnotowym wyrobów akcyzowych (AKC-UA i AKC-UAKZ). Stanowią one załącznik do projektu rozporządzenia opublikowanego 7 kwietnia 2021 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Projekt rozporządzenia jest aktualnie poddawany uzgodnieniom międzyresortowym, opiniowaniu i konsultacjom publicznym. Nowe wzory mają wejść w życie od 1 lipca 2021 r.

Ograniczenie oszustw podatkowych przy sprzedaży oleju roślinnego to cel projektu rozporządzenia, który trafił do konsultacji publicznych - wynika z informacji zamieszczonych na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

E-deklaracje podatkowe mogą być podpisywane także przez pełnomocnika podatnika, płatnika lub inkasenta. W tym celu konieczne jest złożenie formularza UPL-1. Jak ustanowić pełnomocnictwo do podpisywania e-deklaracji? Jak odwołać takie pełnomocnictwo (OPL-1)?

PIT-16A za 2020 rok trzeba złożyć najpóźniej 1 lutego 2021 roku. Wyjaśniamy czym jest PIT-16A, kto i do kiedy składa tą deklarację. Co to jest karta podatkowa i kto może się w tej formie rozliczać? W jakiej formie składana jest deklaracja PIT-16A? Jak wypełnić PIT-16A?

E-faktury i KSeF to dwa nowe, planowane przez resort finansów rozwiązania w podatku VAT. Ministerstwo Finansów poinformowało 17 grudnia 2020 r., że projekt ustawy dotyczący e-faktur i centralnej bazy e-faktur - tj. Krajowego Systemu e-faktur (KSeF) już niebawem trafi do konsultacji publicznych. E-faktury będą stanowić rodzaj faktur elektronicznych, wystawianych i otrzymywanych za pośrednictwem KSeF. Pod koniec 2021 r. e-faktury mają zostać wdrożone w formule dobrowolnej, a następnie od 2023 r. obowiązkowej - poinformował wiceminister finansów Jan Sarnowski.

Polska popiera przyjęcie zmian w dyrektywie w sprawie współpracy administracyjnej mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego - poinformował 1 grudnia 2020 r. na spotkaniu ECOFIN minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński.

Dzięki nowym wzorom formularzy PIT w 2021 r. będzie można odliczyć darowizny na przeciwdziałanie COVID-19, które zostały przekazane np. szpitalom jednoimiennym, bądź uwzględnić tzw. ulgę za złe długi - wynika z projektu rozporządzenia resortu finansów.

29 października 2020 r. wiceminister finansów Jan Sarnowski oraz ambasador Królestwa Niderlandów Daphne Bergsma podpisali Protokół zmieniający Konwencję w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Uwzględnia on politykę podatkową Polski oraz dorobek projektu OECD BEPS (Base Erosion and Profit Shifting), w tym propozycje dotyczące uszczelnienia systemu podatkowego i zwalczania oszustw podatkowych.

Osiem osób usłyszało zarzuty działania w gangu, który obracając złotem za pośrednictwem znanej spółki giełdowej wyłudzał podatek VAT. Wśród podejrzanych jest prezes i wiceprezes spółki. Straty Skarbu Państwa wniosły ponad 34 miliony złotych – przekazała PAP we wtorek Prokuratura Regionalna w Warszawie.

Polska i Słowacja będą współpracować w walce z przestępstwami podatkowymi, w tym VAT – przewiduje podpisane 15 czerwca 2020 r. w Bratysławie dwustronne porozumienie dotyczące zacieśnienia współpracy Polski i Słowacji w wymianie wiedzy i informacji podatkowej.

Podatek VAT ze względu na swoja konstrukcję jest szczególnie często wykorzystywany do oszustw oraz wyłudzeń. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych pod pojęciem karuzeli VAT, należy rozumieć „konstrukcję używaną przez jej organizatorów celem utrudnienia wykrycia, tzw. zorganizowanego oszustwa VAT".

Przedsiębiorca nie może zostać pozbawiony dostępu do dowodów, na których organ zamierza oprzeć decyzję wskazującą na istnienie oszustw podatkowych. Musi mieć szansę na obronę przed negatywnymi dla niego ustaleniami.

Ustawodawca podwyższył limit przychodów decydujący o statusie małego podatnika w podatkach dochodowych PIT i CIT - w roku 2020 będzie on wynosił 2 mln euro. Natomiast w podatku VAT limit pozostaje na dotychczasowym poziomie, czyli 1,2 mln euro. Warto też zwrócić uwagę, że od 1 listopada 2019 r. zmianie uległy przepisy ustawy o VAT dotyczące prawa do składania kwartalnych deklaracji VAT przez małych podatników. W efekcie część podatników już od początku 2020 r. będzie musiała przejść na deklaracje miesięczne. Zapraszamy do odsłuchania podcastu.

Każdy podatnik (a nawet osoba niebędąca podatnikiem), który zauważy naruszenie prawa podatkowego, czy prawa celnego, zetknie się z nieuczciwym urzędnikiem skarbowym, czy po prostu został źle potraktowany przez funkcjonariusza Krajowej Administracji Skarbowej - może te fakty zgłosić za pomocą Krajowego Telefonu Interwencyjnego Krajowej Administracji Skarbowej. Co istotne, zgłoszenia są anonimowe.