Emerytury, Kodeks pracy

Co trzeba wiedzieć o urlopie na żądanie? Kiedy przysługuje? Jak skutecznie zgłosić taki urlop? Czy pracodawca może odmówić takiego urlopu? Jakie są wytyczne Państwowej Inspekcji Pracy? A co wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego?

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 20 kwietnia (Wielkanoc), czy 8 czerwca (Zielone Świątki) 2025 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

KRUS informuje, że od początku grudnia 2024 roku obowiązują nowe kwoty przychodu decydujące o zmniejszaniu lub zawieszaniu świadczeń emerytalno-rentowych. Sprawdź nowe limity miesięcznego przychodu powodujące zmniejszenie/zawieszenie emerytury lub renty.

ZUS wypłaci w 2024 roku seniorom tzw. czternastą emeryturę w różnych kwotach w zależności od wysokości zasadniczej emerytury lub renty.  14 emerytura 2024 netto w pełnej wysokości wyniesie 1493,67 zł (1780,96 zł brutto) - tyle obecnie wynosi minimalna emerytura. Całą kwotę "czternastki" dostaną emeryci i renciści, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto. Kiedy świadczenie główne wynosi między 2900 zł a 4630,96 zł brutto, czternastka zostanie pomniejszona. Minimalna wysokość czternastej emerytury to 50 zł. ZUS opublikował tabelę kwot brutto - netto tegorocznej czternastej emerytury.

Co do zasady emeryci i renciści mogą pracować i dorabiać do emerytury (renty), ale niektórych z nich obowiązują limity zarobkowe. Gdy je przekroczą, ZUS może zmniejszyć lub zawiesić wypłacane świadczenie. Od 1 grudnia 2023 r. limity dorabiania do emerytury i renty będą wyższe.

Wyrok Sądu Najwyższego. Nie jest wykluczone zatrudnienie u kilku pracodawców jednocześnie, ale musi się to odbywać na takich warunkach, żeby praca mogła być faktycznie świadczona. Inaczej umowy o pracę mogą zostać uznane za pozorne i niedające podstawy do objęcia ubezpieczeniami społecznymi.

Wprowadzenie do Kodeksu Pracy nowego artykułu 148(1), który reguluje kwestię zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych, stanowi istotną zmianę dla pracowników w Polsce. Ten artykuł daje pracownikom prawo do zwolnienia od pracy w przypadku nagłych zdarzeń rodzinnych, takich jak choroba lub wypadek, wymagających ich natychmiastowej obecności. W tym artykule omówimy, jak pracownicy mogą korzystać z tego nowego przepisu.

30 września weszło w życie nowe rozporządzenie dotyczące wykazu prac wzbronionych młodocianym pracownikom oraz warunków ich zatrudniania. Kiedy i na jakich warunkach może być zatrudniona osoba niepełnoletnia? Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy? 

W bieżącym 2023 roku kwota czternastej emerytury wyniesie 2650 zł brutto (2202,50 zł netto). Wypłatę świadczeń przewidziano na wrzesień – tak wynika z podpisanych przez premiera Mateusza Morawieckiego 22 sierpnia 2023 r. dwóch rozporządzeń w sprawie wysokości i terminu wypłat czternastych emerytur. To dodatkowe świadczenie pieniężne zwane potocznie 14. emeryturą dostaną również renciści. 

Emeryci i renciści skarżą się Rzecznikowi Praw Obywatelskich na zmianę sposobu wypłaty im świadczeń przez listonoszy, którzy żądają m.in. dowodu osobistego, co często sprawia problemy wobec jego braku lub nieaktualności. Prezes Poczty Polskiej odpowiada RPO, że przepisy dają możliwość odstąpienia od okazania dokumentu tożsamości przy przekazach pocztowych, których nadawcą jest jednostka sektora finansów publicznych, w tym nadająca świadczenia emerytalno-rentowe - jeżeli odbiorca jest znany pracownikowi Poczty Polskiej.

W 2023 roku wypłacimy czternastą emeryturę w sierpniu i wrześniu. A w kolejnych latach będziemy określać w rozporządzeniu datę wypłacania świadczenia, pewnie będzie to zwykle jesień - poinformował 22 maja 2023 r. wiceminister finansów Artur Soboń. Ile wyniesie 14. emerytura w 2023 roku?

Obywatele Ukrainy, tak samo jak inni obcokrajowcy, aby otrzymać polską emeryturę, muszą spełnić szereg warunków i odprowadzać składki w naszym kraju – informuje rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

Rada Ministrów przygotowuje rozporządzenie, które ma na celu podwyższenie wynagrodzenia przysługującego młodocianym w okresie nauki zawodu. Założenia tego projektu zostały opublikowane 21 kwietnia 2023 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. O ile wzrosną wynagrodzenia młodocianych?

Wdrażając (od 26 kwietnia 2023 r.) przepisy dyrektywy unijnej ustawodawca pozwolił pracownikom ubiegać się o bardziej stabilne i przewidywalne warunki zatrudnienia. Jednak takie korzyści niosą za sobą utrudnienia dla pracodawców, którzy w trosce o interesy firmy mogą zmienić swoją politykę i dążyć do korzystania z pozapracowniczych form zatrudnienia, np. na kontraktach b2b. Nowe przepisy to także kolejne obciążenie dla działów kadr i płac - pisze dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.

Już 26 kwietnia 2023 r. wejdą w życie przepisy dostosowujące polskie Kodeks pracy do unijnej dyrektywy 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Pracownicy zyskają m.in. możliwość korzystania z nowych dni wolnych od pracy: urlopu opiekuńczego i zwolnienia z powodu siły wyższej. Co tak naprawdę zmieni się dla pracowników i pracodawców?

Nowelizacja Kodeksu pracy, wchodząca w życie 7 kwietnia 2023 r. przynosi kompleksową regulację pracy zdalnej. Co trzeba wiedzieć o nowych przepisach? Co to jest praca hybrydowa? Jakie obowiązki ma pracodawca w związku z pracą zdalną?

Nowelizacja kodeksu pracy z 9 marca 2023 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 4 kwietnia 2023 r. i wejdzie w życie 26 kwietnia 2023 r. (tj. po 21 dniach vacatio legis). Ta nowelizacja zawiera liczne zmiany w przepisach (m.in. zmiany w umowie na okres próbny, umowach na czas określony, nowy urlop opiekuńczy, prawo do zwolnienia z powodu siły wyższej, dłuższe przerwy w pracy, ochrona pracownika przed zwolnieniem z pracy, zmiany w zasiłku macierzyńskim, zmiany w urlopie rodzicielskim, nowe przepisy dotyczące elastycznej organizacji pracy i szereg innych).

W świadectwie pracy trzeba będzie zamieszczać informacje odnośnie wykorzystania przez pracownika dni okazjonalnej pracy zdalnej, zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, urlopu opiekuńczego. Minister Rodziny i Polityki Społecznej przygotował projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy. Projekt ten zawiera także nowy wzór świadectwa pracy. Zmiany wejdą w życie po upływie 7 dni od publikacji rozporządzenia w Dzienniku Ustaw - najprawdopodobniej w pierwszej połowie kwietnia 2023 r.

Tak zwana "czternasta emerytura" będzie wypłacana emerytom i rencistom corocznie. Tak wynika z założeń projektu ustawy o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, opublikowanym 24 marca 2023 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że podróż służbowa nie jest czasem pracy w rozumieniu art. 128 § 1 kodeksu pracy i nie stanowi wykonywania pracy. Przyjęcie zasady wliczania do czasu pracy czasu dojazdu oraz powrotu z miejsca wykonania zadania, wynikającego z podróży służbowej przypadającego poza rozkładowym czasem pracy pracownika i tym samym zapewnienia pracownikowi za ten czas wynagrodzenia w każdym przypadku, wymagałoby wprowadzenia zmian w obowiązujących przepisach prawa. W Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej nie toczą się prace legislacyjne nad zmianami w przepisach dotyczących czasu pracy w kontekście podróży służbowych. Taką informację przekazała 16 lutego 2023 r. Marlena Maląg, Minister Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską. 

Od 7 kwietnia 2023 r. obowiązywać będą nowe przepisy kodeksu pracy, które kompleksowo regulują pracę zdalną. Komu nie będzie można odmówić pracy zdalnej? Kto ma prawo do pracy zdalnej? Kto może pracować zdalnie?

W komunikacie z 15 lutego 2023 r. Prezes ZUS poinformował o wysokości: miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury, miesięcznej kwoty przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy, miesięcznej kwoty przeciętnej renty rodzinnej, wypłacanych przez ZUS z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kwotach dodatków do emerytur i rent i innych świadczeń a ponadto o kwocie świadczenia ratowniczego przysługującego strażakom ratownikom ochotniczych straży pożarnych, kwotach maksymalnych zmniejszeń emerytury lub renty oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń.

Przepisy nowelizacji kodeksu pracy z 1 grudnia 2022 r., które wejdą w życie 7 kwietnia 2023 r. wprowadzają m.in. tzw. okazjonalną pracę zdalną. Na czym polega ten rodzaj pracy zdalnej? Co z limitem dni pracy zdalnej okazjonalnej w przypadku zmiany pracodawcy? Czy informacja o wykorzystanych dniach tego rodzaju pracy zdalnej powinna się znaleźć w świadectwie pracy?

Od 21 lutego 2023 r. obowiązują nowe przepisy kodeksu pracy (art. 22^1c–22^1h) dotyczące kontroli przez pracodawcę trzeźwości pracowników. Kontrola ta może dotyczyć zarówno obecności alkoholu w organizmie pracownika jak i innych substancji działających podobnie do alkoholu. Ile alkoholu może mieć pracownik w wydychanym powietrzu i we krwi? Jakie kary są przewidziane przepisami za picie alkoholu w pracy? Co zrobić gdy pracownik pije w pracy lub jest pod wpływem alkoholu i narkotyków? Jak można stwierdzić nietrzeźwość pracownika? Czy można kontrolować trzeźwość pracownika podczas pracy zdalnej?