Controlling polega na zbudowaniu logicznego systemu, który pomoże kadrze kierowniczej podejmować bardziej wiarygodne i trafne decyzje, poprzez uporządkowane połączenie różnorakich elementów strukturalnych w przedsiębiorstwie. Celem niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie instrumentów usprawniających controlling w podziale na rachunek kosztów, sprawozdawczość finansową, budżetowanie, instrumenty planistyczne, a także zrównoważoną kartę wyników.
Idea controllingu polega na zbudowaniu logicznego systemu, który pomoże kadrze kierowniczej podejmować bardziej wiarygodne i trafne decyzje, poprzez uporządkowane połączenie różnorakich elementów strukturalnych w przedsiębiorstwie, które biorą udział w gospodarczej działalności wyrażonej w przekroju ekonomicznym, finansowym, technicznym oraz organizacyjnym. Celem niniejszego artykułu jest sklasyfikowanie różnych typów i odmian controllingu ze szczególnym uwzględnieniem podziału na controlling operacyjny i strategiczny.
Przedsiębiorstwa stawiają przed sobą ambitne cele, które muszą zrealizować w określonym czasie. Powinny zatem śledzić postęp swojej działalności, opracowywać wyniki sprzedaży, analizować podjęte decyzje, przygotowywać okresowe raporty, eliminować nieprawidłowe rozwiązania. Wszystko to umożliwia diagnostyczne narzędzie procesu planowania, koordynacji oraz kontroli, jakim jest controlling.
Jak podają media cytując urzędników resortu finansów, pod koniec sierpnia 2016 r. wpłynęło ponad 6 tys. elektronicznych informacji na temat ewidencji prowadzonej dla potrzeb VAT. Wszystkie podmioty sektora publicznego oraz szkoły wyższe i jednostki badawcze, które, zgodnie z interpretacją tegoż resortu, też są jakoby dużymi podatnikami (choć są na ten temat inne poglądy prawne), zwolniono z tego obowiązku, bo nie były w stanie mu podołać: nie miały pieniędzy aby dać zarobić firmom informatycznym. Ponoć jest ich około 3 tysięcy, czyli jedna trzecia ogółu. Nikt nie może zrozumieć panującego tu bałaganu, który przy pomocy wątpliwych poglądów narzuca podatnikom obowiązki, a potem z nich zwalnia.
Kaucje rejestracyjne, możliwość łatwiejszego wyrejestrowania firmy, wyższe sankcje karne za zawyżanie zwrotów, zmiany w kodeksie karnym skarbowym, dotyczące "czynnego żalu" - to według wiceministra finansów Wiesława Jasińskiego niektóre elementy nowelizacji ustawy o VAT, nad która prace kończą się w MF.
Od 1 lipca 2016 r. obowiązek przekazywania dokumentów w formacie JPK, zarówno w przypadku kontroli, jak i w zakresie ewidencji VAT, dotyczy dużych firm. Mikro, mali i średni przedsiębiorcy, w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w okresie od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 30 czerwca 2018 r. dane w formacie JPK przy kontroli będą przekazywać fakultatywnie, a od lipca 2018 r. - obowiązkowo.Od 1 stycznia 2017 r. dane z ewidencji VAT w strukturze JPK przesyłać muszą i mali i średni przedsiębiorcy. Mikroprzedsiębiorcy objęci zostaną tym obowiązkiem od początku 2018 roku.
Wiemy, że pierwszy termin przekazania ministrowi finansów elektronicznej informacji zawierającej ewidencję prowadzoną na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, skończył się totalnym blamażem resortu, który w ostatniej chwili musiał faktycznie zwolnić z tego obowiązku cały sektor publiczny. Pozostali „duzi” podatnicy, którzy są objęci tym obowiązkiem, albo nie podołali temu zadaniu, albo wykonali je wadliwie. Część podatników składa „czynny żal” z tego tytułu zastanawiając się tylko, komu ma go złożyć: naczelnikowi urzędu skarbowego czy ministrowi finansów. Dlaczego tak się dzieje?
Do 25 sierpnia 2016 roku przedsiębiorstwa, które zatrudniają przynajmniej 250 osób lub też spełniają kryteria wartościowe dla dużych firm muszą przesłać obligatoryjnie do urzędów skarbowych Jednolity Plik Kontrolny zawierający ewidencję sprzedaży i zakupu VAT. Dodatkowo firmy muszą być przygotowane na przedstawienie struktur obejmujących księgi rachunkowe, magazyny, faktury VAT, podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz ewidencję ryczałtową na żądanie organów podatkowych. Obowiązek sporządzania struktur JPK „Wyciąg bankowy", chociaż teoretycznie wciąż spoczywa na podatniku, w praktyce został już przerzucony na banki.
