Skorzystanie z preferencyjnej stawki VAT w wysokości 0% jest instrumentem wyjątkowym i stosowanym przez ustawodawcę w sytuacjach nadzwyczajnych. Jest ona wykorzystywana zazwyczaj przy czynnościach, których świadczenie odbywa się na rzecz sektora o szczególnej użyteczności publicznej. Wraz z wdrożeniem rozwiązań mających na celu niwelowanie negatywnych skutków ekonomicznych wirusa COVID-19, do obrotu prawnego wprowadzona została preferencja na nieodpłatną dostawę laptopów i tabletów przekazanych między innym na rzecz placówek oświatowych. Rozwiązanie to okazało się jednak bardzo mylące, bowiem w Ustawie o VAT, od kilku lat funkcjonuje możliwość zastosowania preferencyjnej stawki w zakresie dostawy sprzętu komputerowego między innymi na rzecz placówek oświatowych. Jednakże, również i w tym przypadku różnica jest na tyle subtelna, iż może prowadzić do wielu niejasności oraz niedopowiedzeń, które w konsekwencji mogą skutkować odmową prawa do skorzystania z preferencyjnej stawki 0%.
Zobowiązania podatkowe, w tym również w zakresie VAT, przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Jednak specyfika podatku VAT powoduje problemy z ustaleniem terminu przedawnienia, szczególnie gdy rozliczenie kończyło się kwotą zwrotu lub nadwyżką do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, gdyż one też ulegają przedawnieniu. Ponadto nie można automatycznie przyjmować zawsze 5-letniego terminu, gdyż w praktyce ze względu na zawieszenie lub przerwanie często ulega on znacznemu wydłużeniu. Przedawnienie rozliczenia powoduje, że podatnik nie musi przechowywać już dokumentacji za ten okres, a organ nie może żądać zapłaty podatku i dokonywać kontroli rozliczenia. Podatnik nie może natomiast skorygować przedawnionego rozliczenia, wystąpić o zwrot czy nadpłatę za ten okres. Warto zatem wiedzieć, jak ustalać termin przedawnienia w VAT.
Ministerstwo Finansów zaproponowało opóźnienie wprowadzenia obowiązku stosowania kas fiskalnych online, tj. przedłużenie terminu na prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Dla pierwszej grupy podatników (świadczących m.in. usługi związane z wyżywieniem, krótkotrwałym zakwaterowaniem) w terminie do 31 grudnia 2020 r., natomiast dla drugiej grupy podatników (świadczących m.in. usługi fryzjerskie, kosmetyczne, budowlane) do 30 czerwca 2021 r.
Jednym z pierwszych skutków wystąpienia pandemii SARS-COV-2 widocznych u przedsiębiorców była rezygnacja z tradycyjnej formy pracy – przedstawiciele wielu branży z dnia na dzień opuścili biura i przenieśli się na kanapę w salonie, stawiając czoła wyzwaniom w systemie home office. Praca z domu wymusiła na pracodawcach przyspieszoną cyfryzację i informatyzację biznesu, w tym zastąpienie formy papierowej dokumentów, formą elektroniczną. Jednym z dokumentów, obecnym w życiu każdego przedsiębiorcy, jest faktura.
W Sejmie trwają prace nad projektem noweli kilku ustaw podatkowych, które mają m.in. ułatwić podatnikom wywiązywanie się ze swoich obowiązków. Projekt noweli wprowadzi zmiany w ustawach o PIT, CIT, VAT i Ordynacji podatkowej. Zakłada się m.in. przesunięcie niektórych terminów związanych z obowiązkami podatników, m.in. split payment (przesunięcia terminu z 1 kwietnia na 1 lipca 2020 roku), czy korzystania z rachunku tzw. białej listy podatników VAT.
Od 25 kwietnia 2020 r. podatnicy, prowadząc ewidencję przy użyciu kasy fiskalnej online, mogą wystawiać i wydawać nabywcy, za jego zgodą i w sposób z nim uzgodniony, paragon fiskalny lub fakturę w postaci elektronicznej. A w przypadku gdy rozpoczęta sprzedaż nie zostanie dokonana, podatnik może wystawić e-paragon fiskalny anulowany lub fakturę anulowaną w postaci elektronicznej.
W świetle art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury powstaje zasadniczo w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (z reguły: dzień wykonania usługi lub dokonania dostawy). Przy czym, jak wynika z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT, uprawnienie to nie zaistnieje wcześniej niż, gdy podatnik otrzymał fakturę.
Mimo zamrożenia gospodarki w ramach walki z pandemią koronawirusa, krajowy i międzynarodowy obrót towarami, z wyłączeniem sprzedaży w galeriach handlowych, odbywa się w miarę normalnie. Niektóre nowe obowiązki przewidziane na nadchodzące miesiące zostały przesunięte w czasie, teraz podatnicy liczą też na bardziej elastyczne podejście organów skarbowych. Walcząc z kryzysem gospodarczym nie należy zapominać o przygotowaniu przedsiębiorstwa do zmieniających się przepisów, trzeba także zadbać o dobrą współpracę z urzędnikami i zarządzanie płatnościami z tytułu danin publicznoprawnych w celu zachowania płynności finansowej.
Podatek od towarów i usług jest utożsamiany z przedsiębiorcami. Jednakże, w niektórych sytuacjach osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej mogą zostać uznane za podatnika VAT i zobowiązane do zapłaty tego podatku. Dużo wątpliwości w tym kontekście występuje przy sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne. Jeżeli osoba fizyczna sprzedaje kilka, kilkanaście nieruchomości, wówczas pojawia się pytanie, czy taka sprzedaż podlega podatkowi VAT.
