Kontrola podatkowa, Odsetki

W związku z rosnącym zainteresowaniem organów podatkowych cenami transferowymi można zaobserwować zwiększoną liczbę kontroli w tym zakresie. Choć prowadzenie kontroli na podstawie i w granicach przepisów prawa stanowi obowiązek organów podatkowych, kontrolującym zdarzają się w tym zakresie nadużycia.

TSUE wydał wyrok potwierdzający, że polskie przepisy ograniczające prawo podatników do odsetek od nienależnie pobranych podatków są sprzeczne z prawem UE. Podatnik może żądać zwrotu nadpłaty wraz z odsetkami liczonymi od dnia pobrania do dnia zwrotu, a nie za krótszy okres, jak chciał tego fiskus (wyrok z 8 czerwca 2023 r., sprawa C-322/22).

Na uzasadnione żądanie organu, należy przetłumaczyć obcojęzyczny dokument na język polski. Tłumaczenie takie powinno być wiarygodne, zatem - jak uznaje się w doktrynie oraz orzecznictwie – sporządzone przez tłumacza przysięgłego. Zgodnie z wyraźnym uregulowaniem ordynacji podatkowej oraz ustawy o KAS, koszty takich tłumaczeń pokrywa przedsiębiorca. Wielu przedsiębiorców stoi przed wyzwaniem zminimalizowania kosztów tłumaczeń przysięgłych, które niejednokrotnie mogą – w przypadku obszernych dokumentów – wynosić nawet do kilkunastu czy kilkudziesięciu tysięcy złotych. 

Co sprawia, że urząd skarbowy kontroluje danego podatnika? Czym kieruje się fiskus wybierając podatników do kontroli podatkowej? Jak minimalizować ryzyko kontroli? Jak przygotować się do kontroli podatkowej?

Nieujawnienie całości lub części przychodów. Skutkiem takiego działania może być zakwalifikowanie wzbogacenia się jako przychód z nieujawnionych źródeł oraz kara finansowa.

W pierwszej połowie br. liczba wszczętych kontroli podatkowych była o ponad 16% większa w porównaniu z analogicznym okresem ub.r. Ostatnio najwięcej takich działań rozpoczął IAS w Warszawie, a najmniej – IAS w Olsztynie.

Odsetki ustawowe 2022 - zmiany od 8 września. Z uwagi na podwyższenie stopy referencyjnej NBP (z 6,50% do 6,75% w skali roku), podwyższeniu uległa od 8 września 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 8 września 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 7,25% w skali roku), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 16,50%) podstawowej stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 8 lipca br). Natomiast od 8 września nie zmieniła się wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 lipca do dnia 31 grudnia 2022 r.) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 lipca 2022 r.

Czym jest nabycie sprawdzające? Kto kogo sprawdza w trakcie nabycia sprawdzającego? Jakie są prawa i obowiązki sprawdzającego? Jakie prawa i obowiązki ma sprawdzany? Jakie kary mogą być nałożone w związku z nabyciem sprawdzającym?

Krajowa Administracja Skarbowa przeprowadziła w I kwartale 2022 r. ponad 48,5 tys. kontroli wystawiania paragonów i ewidencjonowania sprzedaży na kasach rejestrujących wraz z nabyciem sprawdzającym. Nie ma natomiast danych dotyczących przeprowadzonych czynności w analogicznym okresie 2021 roku, czym są zaskoczeni eksperci. Z kolei o ponad 263% wzrosła rdr. liczba mandatów z tytułu nieprawidłowości w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej i wydawania nabywcy paragonu fiskalnego. Ostatnio wystawiono je na łączną kwotę ponad 2,4 mln zł, co oznacza wzrost o ponad 441%.

Odsetki ustawowe 2022 - zmiany od 9 czerwca. Z uwagi na podwyższenie stopy referencyjnej NBP (z 5,25% do 6,00% w skali roku), podwyższeniu uległa od 9 czerwca 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 9 czerwca 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 6,50% w skali roku), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 15%) podstawowej stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 9 czerwca br). Od 9 czerwca nie zmieniła się natomiast wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 stycznia do dnia 30 czerwca) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 stycznia 2022 r. Ale już teraz wiadomo, że stawka odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" mocno wzrośnie od 1 lipca 2022 r.

Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2022 roku - zmiany od 6 maja. Wskutek podwyższenia stopy lombardowej NBP do 5,75% od 6 maja 2022 r., podwyższeniu uległa od tego samego dnia (do 13,5%) stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS).

Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2022 roku - zmiany od 7 kwietnia. Wskutek podwyższenia stopy lombardowej NBP do 5,00% od 7 kwietnia 2022 r., podwyższeniu uległa od tego samego dnia (do 12%) stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS).

Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2022 roku - zmiany od 9 marca. Wskutek podwyższenia stopy lombardowej NBP do 4,00% od 9 marca 2022 r., podwyższeniu uległa od tego samego dnia (do 10%) stawka odsetek od zaległości podatkowych i stawka odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (odsetki od składek ZUS). Jest to druga podwyżka stawek tych odsetek od 1 stycznia 2016 roku (pierwsza miała miejsce w dniu 9 lutego 2022 r.).

Banki zwiększają oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych po ostatnich podwyżkach stóp procentowych NBP. Jakie oprocentowanie oferują banki w marcu 2022 roku? Ile można zarobić na lokacie i na koncie oszczędnościowym?

Odsetki ustawowe 2022- zmiany od 9 lutego. Na skutek podwyższenia stopy referencyjnej NBP (z 2,25% do 2,75%), podwyższeniu uległa od 9 lutego 2022 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Od 9 lutego 2022 r. wzrosła również wysokość stopy lombardowej NBP (do 3,25%), co spowodowało także automatyczne (z mocy prawa) podwyższenie (do 8,5%) stawki odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne (także ze skutkiem od 9 lutego br). Od 9 lutego nie zmieniła się natomiast wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych" - do ustalenia wysokości tych odsetek (za okres od 1 stycznia do dnia 30 czerwca) stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu 1 stycznia 2022 r.

Odsetki od nadpłaconego podatku. W przypadku gdy fiskus popełnił błąd, podatnikowi przysługuje prawo do odsetek od podatku nadpłaconego wskutek błędnej interpretacji organu podatkowego.

Odsetki ustawowe - podwyżka od 4 listopada 2021 r. Wskutek podwyższenia stopy referencyjnej NBP (z 0,5% do 1,25%), podwyższeniu uległa od 4 listopada 2021 r. wysokość odsetek ustawowych (kapitałowych) i odsetek ustawowych za opóźnienie - określonych w kodeksie cywilnym. Mimo podwyższenia od 4 listopada br. także wysokości stopy lombardowej NBP - bez zmian pozostaje wysokość odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od niezapłaconych w terminie składek na ubezpieczenie społeczne. Nie zmieni się także (przynajmniej do 31 grudnia 2021 r.) wysokość odsetek "za opóźnienie w transakcjach handlowych", bowiem do ustalenia wysokości tych odsetek stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia (do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca) oraz w dniu 1 lipca (do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia).

Korekta deklaracji VAT po zakończeniu kontroli. Dokonanie zmian w rozliczeniu VAT wymaga sporządzenia odpowiedniej korekty deklaracji. Uprawnienie do korekty ulega jednak zawieszeniu na czas trwania kontroli podatkowej w zakresie objętym tą kontrolą. Jeżeli kontrola podatkowa wykaże nieprawidłowości, a podatnik zgadza się z jej ustaleniami, ewentualnej korekty może dokonać zatem dopiero po zakończeniu kontroli. Istotne jest, aby odpowiednich zmian dokonać jeszcze przed wszczęciem postępowania podatkowego. Wtedy możemy uniknąć sankcji.

Polski Ład. Podatnik, który dostanie od szefa Krajowej Administracji Skarbowej ostrzeżenie przed podejrzanym kontrahentem, będzie mógł wnioskować o przeprowadzenie kontroli podatkowej w zakresie będącym przedmiotem tego ostrzeżenia.

Hipotetyczne odsetki w CIT. Ustawodawca celem zachęcenia podatników do zatrzymywania zysków zamiast wypłacania dywidend oraz finansowania działalności z dopłat w miejsce finansowania zewnętrznego stworzył instytucję tzw. hipotetycznych odsetek. Jest to preferencja podatkowa obowiązująca od 1 stycznia 2019 r., która obwarowana jest pewnymi warunkami. Przedsiębiorcy powinni zatem rozważyć zalety i wady instytucji hipotetycznych odsetek przed podjęciem decyzji o skorzystaniu z tej preferencji.

Czynności sprawdzające. Ulgi podatkowe są preferencjami dla podatników, dlatego możliwość skorzystania z nich jest ograniczona i wymaga spełnienia określonych warunków. Organy podatkowe w sposób szczególny mogą kontrolować skorzystanie przez podatnika z ulg, ponieważ formalnie nie muszą wszczynać kontroli podatkowej, a wystarczy sformalizowana procedura, jaką są czynności sprawdzające.

Kontrola podatkowa. Organy kontrolne są coraz bardziej skuteczne w wykrywaniu nieprawidłowości, a zmniejszenie wpływów z kontroli w 2020 r. to wynik pandemii - ocenili 20 kwietnia 2021 r. podczas webinarium poświęconego zagadnieniom ryzyka w sprawach podatkowych eksperci firmy Deloitte.

Dnia 18 marca 2021 r. zapadnie bardzo istotny dla wszystkich podatników VAT wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wyrok powinien rozstrzygnąć, czy polskie zasady odliczania podatku naliczonego przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WNT), które zmuszają podatników do zapłaty odsetek, są zgodne z prawem Unii Europejskiej. Pozytywne rozstrzygnięcie otworzy podatnikom drogę do dochodzenia od organów podatkowych zwrotu zapłaconych przez wiele lat odsetek.

Sztuczne utrzymywanie stanu wymagalności zobowiązania podatkowego było przedmiotem rozstrzygnięcia sądu administracyjnego. Sąd uznał, że w przypadku gdy od dnia wszczęcia postępowania karno-skarbowego do dnia wydania zaskarżonej decyzji nie były podejmowane w postępowaniu karno-skarbowym żadne czynności procesowe, należy uznać, że postępowanie to zostało wszczęte w celu sztucznego utrzymania stanu wymagalności zobowiązania podatkowego.

W trakcie kontroli podatkowej przeprowadzanej u podatnika organy skarbowe mogą dokonać weryfikacji rozliczeń jego kontrahentów. W ten sposób poznają dokładny przebieg transakcji i mogą zweryfikować, czy obie jej strony wykazały ją poprawnie na potrzeby podatkowe.