Tematy - Księgi rachunkowe, Ustawa o rachunkowości - INFOR.PL

Każdy przedsiębiorca zobligowany jest do prowadzenia takiej ewidencji swoich przychodów i kosztów, w której znajdą się prawidłowe informacje o wszystkich zdarzeniach gospodarczych danego okresu. Ewidencja ta może przybrać formę uproszczoną, czyli tzw. Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów, oraz pełną (księgi rachunkowe). Co do zasady, pierwsza z nich dotyczy raczej przedsiębiorców z sektora MSP, druga – większych firm. Czym różnią się te dwie formy prowadzenia rachunkowości i do kogo są adresowane?

Podstawę prawną rachunkowości w Polsce stanowią, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, ustawa z 29 września 1994 roku o rachunkowości, a także Międzynarodowe i Krajowe Standardy Rachunkowości. Krajowe Standardy Rachunkowości są to wszelkie standardy oraz interpretacje, które dotyczą rachunkowości. Stosuje się je w celu prawidłowego ujęcia operacji gospodarczych w tych obszarach, które nie zostały sprecyzowane w ustawie o rachunkowości. Krajowy Standard Rachunkowości Nr 9 dotyczy "Sprawozdania z działalności". W niniejszej publikacji prezentujemy treść tego standardu.

Generalnie zmiana formy prawnej spółki stanowi przesłankę do zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych. Ustawa o rachunkowości przewiduje jednak możliwość skorzystania z uproszczeń w tym zakresie.

Spółka w marcu tego roku otrzymała informację, że za 2014 r. należy się jej dywidenda w bardzo dużej wysokości od spółki, w której posiada udziały. Dywidendę kasowo spółka otrzyma dopiero w maju obecnego roku. Kiedy i jakich księgowań należy dokonać? Czy dywidendę trzeba ująć w przychodach 2014 r. i zmienić sprawozdanie finansowe?

Spółka na okres od października 2014 r. do września 2015 r. wykupiła ubezpieczenie samochodu ciężarowego. Składka ubezpieczeniowa została rozłożona na cztery równe raty. Spółka ujmuje koszty na zespole 4, a wartość polisy dodatkowo zaewidencjonowała na koncie „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. W lutym 2015 r. samochód został sprzedany i spółka wystąpiła do ubezpieczyciela o zwrot niewykorzystanej części składki ubezpieczeniowej. Jak zaksięgować otrzymaną kwotę składki?

Uproszczenia w sprawozdawczości finansowej dla małych firm o przychodach nieprzekraczających 34 mln zł rocznie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości, którym ma zająć się rząd. Zmiany mają prowadzić do obniżenia kosztów prowadzenia rachunkowości.

Fundusz rekultywacyjny przeznaczony jest na poeksploatacyjne utrzymanie obiektu, który dziś przynosi spółce podstawowe przychody operacyjne – przychody ze sprzedaży. Oznacza to, że koszty tworzenia odpisu są związane z działalnością operacyjną jednostki. Jak powinna księgować koszty związane z tworzeniem funduszu rekultywacyjnego spółka, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie eksploatacji składowiska?

Podmioty prowadzące księgi rachunkowe zobowiązane są do tworzenia biernych rozliczeń międzyokresowych na świadczenia pracownicze, które w bilansie wykazywane są jako rezerwy na zobowiązania. Jednostka powinna uwzględnić rezerwy na znane jej ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń, także wtedy, gdy ich ujawnienie nastąpi między końcem roku a zamknięciem ksiąg rachunkowych za dany rok.

Spółka co jakiś czas dokonuje przeceny towarów handlowych w związku z zakończeniem sezonu na ich sprzedaż. W jaki sposób powinna zaksięgować skutki takiej obniżki? Czy powinna dokonywać tej przeceny dopiero wtedy, gdy sprzeda towar, czy już gdy jest podjęta decyzja o obniżeniu ceny? Często nowa, obniżona cena sprzedaży jest niższa od ceny zakupu.

Od 1 stycznia 2015 r. niezłożenie sprawozdania finansowego w urzędzie skarbowym w terminie jest wykroczeniem skarbowym zagrożonym karą grzywny od 175 zł do 35 000 zł. Podatnicy powinni więc dochować staranności w wypełnianiu tego obowiązku, jeżeli chcą uniknąć kary.

Zmienią się przepisy regulujące zasady świadczenia usług księgowych. Parlament Europejski zdecydował, że audytor i doradca nie będą mogli pochodzić z jednej firmy. Ma to poprawić przejrzystość tego typu usług i zwiększyć niezależność kontrolerów. Nowe regulacje wejdą w życie w połowie 2016 r.

Jeden z klientów biura rachunkowego prowadzi sklep internetowy. Biuro ma wątpliwości, jak w takim przypadku zaewidencjonować koszty przesyłki, za które płaci klient. Jak prawidłowo ująć koszty wysyłki w księgach rachunkowych sprzedającego?

Prowadzimy różne rodzaje działalności gospodarczej. W każdej z nich są odrębne magazyny, gdzie obowiązuje zasada rozchodu towarów (według metody FIFO). Od 1 stycznia 2015 r. jesteśmy zmuszeni w jednym z rodzajów działalności wprowadzić nowy system informatyczny, w którym wycena rozchodu towarów jest tylko według cen średnich ważonych. Czy w firmie mogą obowiązywać różne metody wyceny zapasów, gdy uwzględni się ten fakt w polityce rachunkowości?

Przedsiębiorstwa są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych. W związku z tym przygotowują sprawozdanie finansowe, które składa się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej. Przyjęte przez jednostkę zasady ewidencji kosztów mają wpływ na wybór wariantu rachunku.

Przeprowadzenie inwentaryzacji umożliwia weryfikację rzetelności i aktualności ewidencji, a także pozwala na przyjrzenie się temu, w jaki sposób wygląda ochrona i zarządzanie majątkiem jednostki. Obowiązek rzetelnego i przejrzystego przedstawienia sytuacji majątkowej firmy określa art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Wiarygodność danych zaistnieje tylko wtedy, gdy mogą one zostać porównane ze stanem rzeczywistym. Jedną z zasad, dzięki której można osiągnąć zamierzony cel inwentaryzacji, jest zasada „zamkniętych drzwi”.

Każdy przedsiębiorca do prowadzenia działalności potrzebuje materiałów lub towarów i jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji takich zakupów. Aby w pełni rozliczyć zakup trzeba otrzymać odpowiednie dokumenty służące rozliczeniu i odpowiednim zaksięgowaniu.

Powstałe w wyniku bilansowej wyceny aktywów i pasywów różnice kursowe są zaliczane bezpośrednio do przychodów (dodatnie różnice) lub kosztów (ujemne różnice) finansowych (art. 30 ust. 4 uor). Należy je ująć w księgach rachunkowych na kontach zespołu 7 przychodów finansowych „Dodatnie różnice kursowe” i kosztów finansowych „Ujemne różnice kursowe” w korespondencji z kontem zespołu 1 lub 2.

Podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przypadku prowadzenia działalności opodatkowanej i zwolnionej obowiązkiem podatnika jest odrębne określanie kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami, w stosunku do których przysługuje mu prawo do obniżenia podatku należnego. W niektórych przypadkach dokonuje się tego na podstawie wskaźnika proporcji. Ma to odpowiedni wpływ na ewidencję księgową.

Już za 2014 r. jednostki mikro mogą korzystać z możliwości sporządzania uproszczonego sprawozdania finansowego. Warunkiem jest podjęcie stosownej decyzji przez organ zatwierdzający.

Od 19 stycznia 2015 r. obowiązuje nowe rozporządzenie dotyczące minimalnej sumy gwarancyjnej OC dla przedsiębiorców usługowo prowadzących księgi rachunkowe. Jakie zmiany zaszły w związku z nowymi przepisami?

W sprawozdaniu finansowym należy wiernie przedstawić stan majątkowy, finansowy i wynik finansowy jednostki. Oprócz tego nie może ono wprowadzać czytelnika w błąd. Ustawodawca daje przy tym możliwość stosowania uproszczenia, jednak jedynie wtedy, gdy nie zniekształci to obrazu jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz jej wyniku finansowego.

Wszystkie operacje gospodarcze muszą być udokumentowane w księgach rachunkowych właściwym dowodem źródłowym. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy brak jest obcego dokumentu źródłowego, a trzeba zamknąć okres sprawozdawczy. W takim wypadku można zastosować dowód zastępczy.

W ostatnich latach zaobserwować można na polskim rynku co raz dynamiczniejszy rozwój energetyki odnawialnej. Jednym z charakterystycznych elementów tego rynku są funkcjonujące od 1 października 2005 roku, świadectwa pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach, czyli tak zwane świadectwa pochodzenia energii lub zielone certyfikaty. Są one wydawane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 9e Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku – Prawo energetyczne i stanowią podstawę otrzymania wynikających z nich praw majątkowych.

Podatkowa księga przychodów i rozchodów (dalej: pkpir) jest ewidencją prowadzoną dla celów podatku dochodowego. Zasadniczo wynika z niej jedynie wysokość przychodów i kosztów podatkowych. Natomiast księgi rachunkowe to „obraz” całego przedsiębiorstwa, z całym jego majątkiem i wszystkimi zobowiązaniami. Dlatego dla podatników, którzy z początkiem nowego roku mają obowiązek zaprowadzenia ksiąg rachunkowych lub chcą zrobić to dobrowolnie, przejście na „pełną księgowość” jest procesem dość skomplikowanym.

Jak prawidłowo wyceniać należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w prawie bilansowym i podatkowym?

Zamknięcie ksiąg rachunkowych następuje na dzień kończący dany rok obrotowy. Przed ich zamknięciem jednostka powinna przeprowadzić określone czynności, aby rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową i finansową oraz prawidłowo ustalić wynik finansowy.

Wydatki by mogły zostać uznane za podatkowe koszty uzyskania przychodów powinny być ewidencjonowane w księgach rachunkowych podmiotu zobowiązanego do prowadzenia pełnej rachunkowości, ale niekoniecznie muszą być ujmowane „jako koszt”. Tak uznają sądy administracyjne w opozycji do stanowiska organów podatkowych.

Zobowiązaniem finansowym nazywamy zobowiązanie do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką na niekorzystnych warunkach. Zobowiązania finansowe powinny być wyceniane w skorygowanej cenie nabycia, często określanej mianem zamortyzowanego kosztu. Jeżeli natomiast jednostka przeznacza je do obrotu lub są to instrumenty pochodne o charakterze zobowiązań, wówczas ich wycena opiera się na wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej.

Małe organizacje pozarządowe nie będą musiały stosować przepisów ustawy o rachunkowości - przewiduje aktualna wersja projektu nowelizacji ustawy o rachunkowości, przygotowanego przez Ministerstwo Finansów. Zakłada on wprowadzenie kolejnych uproszczeń dla tzw. małych jednostek (m.in. możliwość sporządzania skróconego sprawozdania finansowego, zwolnienie - pod pewnymi warunkami - ze sporządzania sprawozdania z działalności, zwolnienie z obowiązku sporządzania zestawienia zmian w kapitale własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych).

Jednostki zainteresowania publicznego, w wyniku zmian w dyrektywie 2013/34/UE, będą zobowiązane do ujawniania w sprawozdaniu z działalności minimum istotnych informacji dotyczących kwestii środowiskowych, pracowniczych i społecznych oraz ujawniania m.in. opisu polityki prowadzonej w danym zakresie, jej rezultatów oraz ryzyk i zarządzania ryzykami w kwestiach niefinansowych. Na dostosowanie ustawy o rachunkowości do nowych przepisów Polska ma czas do 6 grudnia 2016 r.

W przypadku odwrotnego obciążenia obowiązek zapłaty/rozliczenia podatku należnego z tytułu transakcji zostaje przeniesiony na nabywcę. Wywołuje to stosowne skutki ewidencyjne w księgach rachunkowych zarówno u sprzedawcy, jak i u nabywcy.

Podatnicy prowadzący działy specjalne produkcji rolnej w terminie do 1 grudnia br. powinni złożyć w urzędzie skarbowym właściwym według swojego miejsca zamieszkania deklarację PIT-6/PIT-6L. Złożona deklaracja jest podstawą do wymiaru zaliczek w 2015 r.

Trwają uzgodnienia międzyresortowe i konsultacje publiczne projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta ma wprowadzić do polskiego prawa zapisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, innych niż jednostki mikro.

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki obowiązek inwentaryzacji składników majątku na ostatni dzień roku obrotowego. Słowo „inwentaryzacja” wychodzi się od łacińskiego określenia „invenire”, które znaczy tyle, co „znaleźć, odkryć”. Mimo iż w języku potocznym kojarzy się ona z dokonaniem spisu z natury określonych składników na wybranym obszarze, w prawie bilansowym może być przeprowadzona trzema metodami: wspomnianym spisem z natury, drogą potwierdzenia sald oraz porównania danych w księgach rachunkowych z danymi zawartymi w odpowiednich dokumentach źródłowych.

Rok szkolny 2014/2015 to pierwszy rok, w którym uczniowie pierwszych klas otrzymali od Ministerstwa Edukacji Narodowej bezpłatne podręczniki. Zgodnie z wytycznymi MEN, podręczniki i materiały ćwiczeniowe należy przyjąć na stan biblioteki. Podręczniki, które mają być wykorzystane przez 3 lata, MEN wycenił na kwotę 4,34 zł. W niniejszym tekście odpowiemy na kilka podstawowych pytań, związanych z ewidencją księgową otrzymanych podręczników.

Przedsiębiorcy często są zmuszeni do występowania jako strona w postępowaniach sądowych. Procesy, których przedmiotem jest spór związany z działalnością gospodarczą, oznaczają dla tych przedsiębiorców duże wydatki. W opracowaniu przedstawiamy, czy i kiedy takie wydatki przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów podatkowych oraz jak powinny być one księgowane.

Jakie wymogi musi spełniać osoba ubiegająca się o stanowisko głównego księgowego w jednostce budżetowej? Jakie wykształcenie musi posiadać oraz jaki wymiar praktyki zawodowej jest konieczny?

Zdaniem resortu gospodarki należy dokonać zmian w Ordynacji podatkowej, które umożliwią przeprowadzanie kontroli , za obopólną zgodą kontrolowanego i biura rachunkowego, również w miejscu przechowywania dokumentów lub w miejscu prowadzenia ksiąg przedsiębiorcy, bez konieczności zapewniania dostępu do nich w swojej siedzibie.

Rozróżnienie pojęć „remont” i „ulepszenie środka trwałego” ma szczególne znaczenie pod względem podatkowym oraz ewidencji księgowej. Nieprawidłowe określenie charakteru poniesionych nakładów może doprowadzić do zaniżenia lub zawyżenia wartości początkowej środka trwałego, a w efekcie zawyżenia lub zaniżenia kosztów.

W oparciu o kursy euro na dzień 1 października i na 30 września br. ustala się wiele limitów podatkowych istotnych dla prowadzących działalność gospodarczą, które będą obowiązywać w 2015 roku.

Obowiązująca od 5 września 2014 r. nowelizacja ustawy o rachunkowości przewiduje możliwość sporządzenia przez jednostki mikro uproszczonego sprawozdania finansowego już za 2014 r. Uproszczenie to dotyczy nie tylko firm kontynuujących działalność ale także tych, które rozpoczęły ją w 2014 r.

Limit przychodów netto zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r. wynosi 5 010 600 zł. Po osiągnięcie tej kwota przychodów w 2014 r. podmioty zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r.

Wartości niematerialne i prawne są to prawa majątkowe, które mają przewidywany okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż rok i są przeznaczone do użytkowania na potrzeby własne jednostki. To mogą być patenty, licencje, znaki towarowe, a przede wszystkim programy komputerowe. Niematerialne, czyli nie można ich w żaden sposób policzyć, ani zmierzyć, a więc nie można w przypadku wartości niematerialnych i prawnych przeprowadzać spisu z natury. Jedyną prawidłową i obowiązującą metodą jest metoda weryfikacji salda.

Większość małych podmiotów gospodarczych prowadzi księgę przychodów i rozchodów. Jeżeli jednak ich obroty w danym roku przekroczą limit 1 200 000 euro w przeliczeniu na PLN, wtedy mają obowiązek przejść od następnego roku obrotowego na księgi rachunkowe.

W ostatnich latach instytucje unijne podjęły wysiłki w celu uproszczenia zasad dotyczących prowadzenia rachunkowości. Dnia 18 grudnia 2008 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie wymogów rachunkowości dotyczących małych i średnich przedsiębiorstw, w szczególności mikroprzedsiębiorstw, w której uznał, że dotychczasowe przepisy unijne dotyczące zasad rachunkowości „są często bardzo uciążliwe dla małych i średnich przedsiębiorstw, a w szczególności dla mikroprzedsiębiorstw”. W efekcie kilkuletnich prac w dniu 26 czerwca 2013 r. została przyjęta Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2013/34/UE implementowana w polskim porządku prawnym ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rachunkowości. Nowe przepisy weszły w życie dnia 5 września 2014 r.

Od 4 lipca 2013 r. zmianie uległa stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Wysokość tej stawki wynika z wysokości stopy kredytu lombardowego, która jest ogłaszana przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP). W określonych przypadkach można też stosować stawkę obniżoną do 75%.

W przypadku gdy firma produkcyjna przekaże część wyprodukowanych przez siebie wyrobów w formie darowizny może pojawić się pytanie, jak ją prawidłowo zaewidencjonować w księgach rachunkowych. Dodatkowo należy prawidłowo udokumentować darowiznę i sprawdzić, czy zasadne jest jej opodatkowanie podatkiem VAT.

Szkolenie BHP w księgach rachunkowych. Firmy przy zatrudnianiu pracowników mają obowiązek przeprowadzić dla nich szkolenie BHP. Pojawia się zatem pytanie, jak prawidłowo zapisać koszty tego szkolenia w księgach rachunkowych. Czy koszty szkolenia BHP można zaliczyć do kosztów podatkowych?

W firmach często pojawia się potrzeba wysłania pracownika w podróż służbową. Pojawia się zatem pytanie, jak powinno wyglądać rozliczenie podróży pracownika, zwłaszcza tych zagranicznych.

Nakłady, jakie są ponoszone na ogłoszenie sprawozdania finansowego powinny być ujęte w tym roku, w którym zostały poniesione i zaliczone do kosztów działalności operacyjnej. Co jednak w sytuacji, gdy sprawozdanie zostało złożone do Krajowego Rejestru Sądowego, a wpłaty do spółki trafiły później.

Księgi rachunkowe, Ustawa o rachunkowości

KPiR czy księgi rachunkowe?

Krajowy Standard Rachunkowości nr 9 „Sprawozdanie z działalności”

Zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych przy przekształceniu spółki

Przychody z tytułu dywidendy w księgach rachunkowych

Sprzedaż samochodu - jak rozliczyć koszty ubezpieczenia

Uproszczenia w rachunkowości małych firm

Odpisy na fundusz rekultywacyjny w księgach rachunkowych

Ewidencja bilansowa rezerw na świadczenia pracownicze

Kiedy obniżki cen sprzedaży nie trzeba ujmować w księgach rachunkowych

IFK poleca: Wysokie kary za niezłożenie sprawozdania finansowego w terminie

Nowe zasady świadczenia usług księgowych w UE w 2016 r.

Jak ująć koszty wysyłki w księgach rachunkowych

Czy można stosować dwie różne metod wyceny zapasów

Rodzaje kosztów w układzie rodzajowym

Zasada "zamkniętych drzwi" przy inwentaryzacji

Rozliczenie zakupu w księgach rachunkowych

Ewidencja księgowa różnic kursowych

Roczna korekta VAT w księgach rachunkowych

Sprawozdania finansowe jednostek mikro

Minimalna suma gwarancyjna OC dla usługowego prowadzenia ksiąg

Ustalenie wysokość progu istotności

Księgowy dowód zastępczy

Księgowe ujęcie transakcji związanych ze świadectwami pochodzenia energii elektrycznej

Jak przejść z podatkowej księgi na księgi rachunkowe

Należności nieściągalne, przedawnione i umorzone w bilansie

Zamknięcie roku 2014 r. – rozwiązanie najczęstszych problemów

Koszty uzyskania przychodów – ujęcie w księgach rachunkowych

Jak wycenić zobowiązania finansowe?

Małe organizacje pozarządowe wyłączone spod ustawy o rachunkowości

Obowiązek raportowania informacji niefinansowych przez duże jednostki

Odwrotne obciążenie w księgach rachunkowych

Obowiązek złożenia deklaracji PIT-6/PIT-6L na 2015 r.

Zmiany w ustawie o rachunkowości - uproszczenia dla małych firm

Zasady dotyczące przeprowadzania inwentaryzacji drogą potwierdzenia sald

Ewidencja księgowa bezpłatnie otrzymanych przez szkołę podręczników

Opłaty sądowe w kosztach podatkowych i rachunkowości

Stanowisko głównego księgowego w jednostce budżetowej - wymagania

Kontrola ksiąg w biurze rachunkowym

Remont czy ulepszenie środka trwałego – różnice podatkowe i ewidencja księgowa

Limity podatkowe na 2015 rok

Jednostki mikro mogą skorzystać z uproszczeń w sprawozdawczości już za 2014 r.

Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r.

Sposób inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych

Przejście z podatkowej księgi przychodów i rozchodów na księgi rachunkowe

Ułatwienia w sporządzaniu sprawozdań finansowych dla jednostek mikro

Jak obliczać odsetki od zaległości podatkowych

Darowizna wyrobów gotowych w księgach rachunkowych

Rozliczenie szkolenia BHP w księgach rachunkowych

Jak rozliczyć koszty delegacji zagranicznych?

Wydatki za złożenie sprawozdania finansowego