Tematy - Ustawa o VAT, Przedawnienie zobowiązań podatkowych

Jedna z wielu zmian zawartych w opublikowanym 28 marca 2025 r. projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej dotyczy zasad przedawniania zobowiązań podatkowych. Postanowiliśmy zmienić przepisy o przedawnieniu zobowiązań podatkowych, ale tak, aby nie wywrócić całego systemu – powiedział PAP wiceminister finansów Jarosław Neneman. Wskazał, że przerwanie biegu przedawnienia przez wszczęcie postępowania będzie możliwe tylko w przypadku poważnych przestępstw. Ponadto projekt przewiduje wykreślenie z kodeksu karnego skarbowego zapisu, że karalność przestępstwa skarbowego ustaje wraz z przedawnieniem podatku.

Informujemy, że został opublikowany nowy tekst jednolity ustawy o podatku od towarów i usług (VAT). Dokument dostępny jest do wglądu w Dzienniku Ustaw. Zachęcamy do zapoznania się z aktualnymi przepisami.

Projekt zmian w Ordynacji podatkowej: zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego z powodu wszczęcia kontroli celno-skarbowej. Fiskus zyska nową broń – wszczęcie kontroli pod byle pretekstem i możliwość przeciągania jej w nieskończoność.

Od 1 lipca 2023 r. wchodzi w życie największa część nowych przepisów wprowadzanych przez nowelizację ustawy o VAT z 26 maja 2023 r., zwanej pakietem SLIM VAT 3. Zmiana dot. sankcji w VAT weszła w życie już 6 czerwca br., a przepisy dot. HUB-u paragonowego będą obowiązywać od 15 września 2023 r.

SLIM VAT 3. Zgodnie z uzasadnieniem MF, celem proponowanych rozwiązań jest dalsze uproszczenie rozliczania przez podatników, podatku od towarów i usług.

Uproszczona procedura VAT, czyli możliwość niezapłacenia podatku w momencie importu towaru. Jakie warunki należy spełnić?

Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się (co do zasady) z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. To podstawowa zasada prawa podatkowego, która zapewnia podatnikowi ochronę jego praw nabytych oraz gwarancję tzw. stanów zastanych. Organy podatkowe próbują podważyć tę zasadę odwołując się (perzy określaniu biegu terminów przedawnienia) do ustawy antycovidowej (ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych).

SLIM VAT 3. Pojawił się długo wyczekiwany projekt ustawy wprowadzającej uproszczenia w zakresie podatku VAT. Co nas czeka w VAT w 2023 roku?

Zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową powinny ulegać przedawnieniu, a termin przedawnienia tych zobowiązań liczy się na zasadach ogólnych. Po upływie terminu przedawnienia danego zobowiązania podatkowego, podatnik może podjąć działania w celu wykreślenia hipoteki przymusowej.

Czy można wykreślić podatnika VAT z rejestru czynnych podatników VAT tylko na podstawie podejrzenia, że ów podatnik zamierza dokonać wyłudzeń skarbowych z wykorzystaniem banku? Okazuje się, że tak. Można tak zrobić (i to bez zawiadamiania tego podatnika) na podstawie art. 96 ust. 9 pkt 5 ustawy o VAT. Problem wyjaśnia Jagoda Kondratowska-Muszyńska, doradca podatkowy w Kancelarii Prof. dr hab. Henryka Dzwonkowskiego.

W świetle przepisów o VAT, spółka cywilna jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej jest podatnikiem tego podatku. W praktyce od lat budzi wątpliwości kwestia czy na fakturach w nazwie spółki cywilnej powinny być ujęte imiona i nazwiska wspólników spółki cywilnej, czy wystarczy jej nazwa.

Ustawa o VAT zawiera „treść zasadniczą” oraz szereg załączników grupujących określone towary. Załącznik nr 8 do ustawy o VAT zawiera wykaz towarów, których dostawa jest opodatkowana stawką 0% VAT na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT.

Ustawa o VAT zawiera „treść zasadniczą” oraz szereg załączników grupujących określone towary. Załącznik nr 7 do ustawy o VAT zawiera wykaz towarów zwolnionych z podatku na podstawie art. 74 ust. 1 pkt 17 ustawy.

Księgowanie faktury z Chin. Kiedy należy zaksięgować spóźnioną fakturę z Chin? Kiedy dokonać korekty VAT?

Czym jest nota korygująca, jakie informacje zawiera i kto może ją wystawić? Kiedy zamiast noty korygującej jest konieczna faktura korygująca? Kto musi zaakceptować notę korygującą?

Ustawa o VAT w wersji pdf do pobrania. Tekst ustawy na podstawie tekstu jednolitego Dz. U. z 2022 r. poz. 931.

Ustawa o VAT zawiera „treść zasadniczą” oraz szereg załączników grupujących określone towary. Załącznik nr 3 do ustawy o VAT zawiera wykaz towarów opodatkowanych stawką 8% (wcześniej 7%).

W świetle przepisów covidowych obowiązujących od marca 2020 r. zawieszono bieg niektórych terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego, w tym dotyczących między innymi terminów przedawnienia. Na tle art. 15zzr ustawy covidowej powstały liczne wątpliwości co do zakresu obowiązywania tego przepisu. W związku z kształtującą się linią orzeczniczą sądów administracyjnych podatnicy powinni dla pewności doliczyć kilkadziesiąt dni do terminu przedawnienia ich zobowiązań podatkowych, bo organy podatkowe zyskały dodatkowy czas na weryfikację prawidłowości ich rozliczeń.

Slim VAT 3 wprowadza zmiany w systemie proporcji odliczania VAT w sprzedaży mieszanej. Znacząco zwiększona zostanie kwota, która pozwala na odliczenie 100% wysokości podatku naliczonego.

Zaprezentowana przez Ministerstwo Finansów w 2020 roku idea „SLIM VAT” doczekała się kolejnej odsłony. 8 sierpnia 2022 roku został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, tzw. SLIM VAT 3. Pakiet ten, tak jak poprzednie, ma na celu wprowadzenie kolejnych uproszczeń w zakresie rozliczenia VAT. Projekt ustawy zakłada również implementację wyroku TSUE z dnia 15 kwietnia 2021 roku w sprawie C-935/19 dotyczącego możliwości nakładania przez organy podatkowe 20 proc. sankcji VAT. Obecnie projekt trafił do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Konsultacje projektu potrwają do 26 sierpnia 2022 roku. Z kolei planowane wejście w życie nowych przepisów przewidziano na 1 stycznia 2023 roku.

Podatnik można odliczyć VAT z faktur sprzed rejestracji działalności. Jakie warunki należy spełnić, by odzyskać VAT?

W Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano 11 lipca 2022 r. założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten jest aktualnie przygotowywany w Ministerstwie Finansów i w III kwartale 2022 r. ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu. Nie jest więc wykluczone, że zmiany te wejdą w życie jeszcze w 2022 roku ale bardziej prawdopodobne jest, że stanie się to na początku 2023 roku. Jakie zmiany w VAT planuje resort finansów?

Fiskus zakwestionował odliczenie VAT od zakupu towarów i usług związanych z naprawą szkody powstałej z winy firmy podczas prowadzonych robót ziemnych, ponieważ uznał, że wydatki te nie są związane z przedmiotem działalności firmy. Spółka wygrała jednak w sądzie.

Szkoła jogi prowadzi stacjonarne zajęcia dla zapisanych osób stosując 8% stawkę VAT. W okresie letnim (wakacyjnym) planuje zorganizowanie wyjazdu z zajęciami jogi, gdzie zapewni uczestnikom również zakwaterowanie i wyżywienie. Czy taki zorganizowany wyjazd w celu uczestnictwa w zajęciach jogi również może korzystać z 8% stawki VAT?

Sankcje VAT w postaci dodatkowego zobowiązania. Częste zmiany prawa podatkowego powodują problemy w aktualizacji systemów do raportowania. Mimo to fiskus jest bezlitosny, jeżeli chodzi o egzekwowanie przepisów podatkowych i nakładanie dodatkowych sankcji VAT, nawet jeżeli błąd wynikał z niezamierzonych błędów systemowych. Na szczęście sądy stają tutaj po stronie przedsiębiorców.

Niekorzystne dla obywateli zmiany co do przedawniania karalności, przerzucenia ciężaru dowodu na oskarżonego, zaostrzenia kar – takie m.in. propozycje zmian w kodeksie karnym skarbowym (kks) krytycznie ocenia Rzecznik Praw Obywatelskich. Mogą one wzbudzać szczególne obawy podatników wobec skomplikowanych przepisów podatkowych „Polskiego Ładu", których wykładnia nastręcza wątpliwości nawet organom podatkowym. W opinii dla resortu sprawiedliwości RPO wyraża nadzieję na uwzględnienie swych uwag w dalszych pracach legislacyjnych.

Przesłanką do zastosowania instytucji zabezpieczenia zobowiązania podatkowego, określonej w art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej, nie jest zbliżający się termin przedawnienia takiego zobowiązania. Takie stanowisko przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 26 października 2021 r.

Ministerstwo Finansów szykuje kolejny pakiet zmian w VAT pod nazwą SLIM VAT 3. Będzie to ponad 20 nowych rozwiązań, które (w założeniu) mają ułatwić rozliczanie podatku VAT. Pakiet SLIM VAT 3 ma zrealizować wiele postulatów zgłaszanych Ministerstwu Finansów przez przedsiębiorców. Przynosi im m.in. prostsze fakturowanie, zmniejszenie formalności oraz poprawę płynności finansowej firm. Prekonsultacje SLIM VAT 3 zostały przedłużone do 23 lutego 2022 r.

Bonusy ilościowe - rozliczenie VAT. Jak prawidłowo ujmować w deklaracji VAT bonusy za ilość?

Solidarna odpowiedzialność VAT. Nabywanie towarów od kontrahentów ma swoje konsekwencje podatkowe. W większości przypadków przedsiębiorcy dokonują w takiej sytuacji odliczenia podatku VAT na podstawie otrzymanych faktur. Ustawa o VAT przewiduje jednak tzw. solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe kontrahenta w określonych przypadkach. Dodatkowo coraz bardziej popularny staje się nurt należytej staranności, który – co warto zaznaczyć na wstępie – nie doczekał się jeszcze ustawowej definicji. Te dwie instytucje są kluczowe, jeżeli chodzi o odpowiedzialność podatkową nabywcy towarów na tle ustawy o VAT.

Obowiązek podatkowy w VAT. Zasady powstawania obowiązku podatkowego w VAT determinują okres opodatkowania danego świadczenia. Przepisy ustawy o VAT przewidują zasadę ogólną, ale także szereg wyjątków zmieniających zasadniczo terminy wykazania transakcji w deklaracji VAT. Poniżej przedstawione zostały zasady ogólne oraz wybrane tematy wyjątkowego powstawania obowiązku podatkowego.

E-faktury - zmiany od 2022 roku. 18 listopada w Dzienniku Ustaw została opublikowana ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur (KSeF). W 2022 r. korzystanie z e-faktury będzie fakultatywne. Od 2023 r. użycie e-faktury ma się stać obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT. Będzie to wymagać uprzedniej zgody organów UE. Ustawa zawiera również przepisy dotyczące zmian w fakturowaniu, stanowiące część pakietu SLIM VAT 2.

Jedną ze zmian proponowanych w ramach Polskiego Ładu jest wprowadzenie opcji opodatkowania transakcji finansowych. Zgodnie z planowanymi zmianami, od 1 stycznia 2022 r. podatnicy będą mogli wybrać opodatkowanie usług finansowych świadczonych na rzecz podatników VAT, ale tylko w transakcjach B2B. Świadczenie usług finansowych, do których zastosowanie mają dotychczasowe przepisy o zwolnieniach z VAT (wskazane w art. 43 ust. 1 ustawy VAT) na rzecz konsumentów (B2C), dalej będą objęte „obowiązkowym” zwolnieniem.

Zwolnienie z VAT. Ustawodawca przygotował nowelizację ustawy o VAT, której celem jest wpisanie do przepisów zwolnień dotyczących dostaw na rzecz sił zbrojnych państw członkowskich NATO. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 lipca 2022 r.

Grupa VAT. W ramach Polskiego Ładu, mającego przynieść szereg istotnych zmian w gospodarce, przede wszystkim dla przedsiębiorców, przewidziana jest zmiana w ustawie o VAT dotycząca wprowadzenia grup VAT. Na stronie Rządowego Centrum Legislacji znaleźć można projekt z dnia 26 lipca 2021 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych a postępowanie karne skarbowe. W dniu 12 października 2021 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie instrumentalnego wszczynania postępowań karnych skarbowych w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. RPO zaapelował do ministra o pilne podjęcie prac legislacyjnych, zmierzających do niezwłocznego wyeliminowania z obrotu prawnego przepisów art. 70 § 6 pkt 1 oraz art. 70 c Ordynacji podatkowej.

Mały podatnik VAT. W 2022 roku małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o VAT będzie podatnik u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w 2021 r. kwoty 5 513 000 zł. W przypadku podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów limit wynosi 207 000 zł.

Ulga na złe długi. W ramach pakietu SLIM VAT 2 ustawodawca wprowadza zmiany dotyczące warunków korzystania z ulgi na złe długi. Wydłużeniu ulegnie również termin na skorzystanie z ulgi. Jakie dokładnie zmiany pojawią się w ustawie o VAT od 1 października 2021 r.?

SLIM VAT 2. Przygotowany przez resort finansów pakiet SLIM VAT 2 został 19 sierpnia 2021 r. podpisany przez Prezydenta. To kilkanaście zmian ułatwiających rozliczanie VAT. Nowe przepisy ułatwią m. in. wykonywanie prawa do odliczenia podatku naliczonego, wydłużają termin na stosowanie ulgi na złe długi, czy poprawiają płynność finansową firm stosujących MPP. Większość nowych przepisów zacznie obowiązywać od 1 października 2021 r.

Kiedy wszczęcie postępowania karnego skarbowego jest "instrumentalne"? Naczelny Sąd Administracyjny opublikował już uzasadnienie uchwały z 24 maja 2021 r. sygn. akt I FPS 1/21, zgodnie z którą sądy administracyjne są uprawnione do dokonywania oceny, czy wszczęcie postępowania karnego skarbowego miało charakter instrumentalny i czy mogło skutecznie wywołać efekt w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Uzasadnienie dostarcza cennych wskazówek, jak należy dokonywać oceny kryterium “instrumentalności”.

Nadwyżka VAT naliczonego nad należnym a przedawnienie. Na jakich zasadach i w jakim terminie ulega przedawnieniu nadwyżka podatku (VAT) naliczonego nad należnym przenoszona na następne okresy rozliczeniowe? Na to pytanie odpowiedział Naczelny Sąd Administracyjny.

SLIM VAT 2 zawiera rozwiązanie, które umożliwi podatnikowi rozliczającemu podatek z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej dokonania korekty deklaracji, w sytuacji gdyby w pierwotnej deklaracji nie rozliczył w prawidłowej wysokości podatku.

Wiele osób dokonując sprzedaży działek budowlanych stoi przed pytaniem, czy tak transakcja zobliguję je do naliczenia podatku VAT, a tym samym sprzedawca zostanie uznany jako podatnik w myśl ustawy o podatku od towarów i usług. Żeby odpowiedzieć na to pytania, należy w pierwszej kolejności prześledzić zapisy ustawy, definiujące czynności związane z procesem sprzedaży.

Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych i opłata prolongacyjna. Jak liczyć odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych? Jak obliczać wysokość opłaty prolongacyjnej?

Samofakturowanie to jedna z możliwości dokumentowania sprzedaży towarów i usług. Na czym polega i kto może stosować? Jak wystawiać korektę i duplikat faktury w procesie samofakturowania? Jak numerować faktury? Jak uwzględniać w JPK_VAT?

Stawka VAT - suplement diety. Suplement diety jako towar klasyfikowany do pozycji 2106 Nomenklatury scalonej (CN) i nie objęty wyłączeniem, o którym mowa w treści poz. 5 załącznika nr 3 do ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 8%.

Nadpłata VAT a przedawnienie zobowiązania podatkowego. Jeżeli zobowiązania w podatku VAT wygasły wskutek upływu terminu przedawnienia, nie było możliwe dokonanie zaliczenia nadpłaty, organy nie mogą bowiem dokonywać zaliczenia na poczet zaległości, których już nie ma - tak uznał WSA w Warszawie.

Od kilku lat widoczna jest naganna praktyka organów podatkowych masowego, „profilaktycznego” wszczynania postępowań karnoskarbowych wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko przedawnienia zobowiązania podatkowego. Jak oceniają to sądy administracyjne?

Strata podatnika CIT - termin przechowywania ksiąg podatkowych i faktur. Podatnicy CIT mają wątpliwości jak długo powinni przechowywać księgi podatkowe i związane z ich prowadzeniem dokumenty (np. faktury i inne dowody księgowe) za lata podatkowe, w których wykazali stratę podatkową. Zdaniem organów podatkowych ci podatnicy powinni przechowywać ww. księgi i dokumenty tak jak inni podatnicy, czyli do momentu upływu okresu przedawnienia przewidzianego dla zobowiązania podatkowego w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, tj. przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wykazana strata (tj. roku, w którym złożona została deklaracja podatkowa za rok poprzedzający).

Kasy fiskalne online. Do stosowania kas fiskalnych online od 1 lipca 2021 r. zobowiązani są lekarze i lekarze dentyści (osoby fizyczne). Jak fiskus interpretuje działalność leczniczą lekarzy? Jak wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o podmioty lecznicze?

Ustawa o VAT, Przedawnienie zobowiązań podatkowych

Zmiany w przedawnieniu zobowiązań podatkowych od 2026 r. Wiceminister: czasem potrzebujemy więcej niż 5 lat. Co wynika z projektu nowelizacji ordynacji podatkowej

Nowy tekst jednolity ustawy o VAT

Nowość: kontrola bez powodu, aby podatek się nie przedawnił

SLIM VAT 3 - przegląd zmian. Co się zmieni w VAT od 1 lipca i od 15 września 2023 r.?

SLIM VAT 3 od 1 kwietnia 2023. Najważniejsze założenia

Procedura uproszczona VAT w imporcie. Jakie warunki?

Przedawnienie zobowiązań podatkowych a przepisy antycovidowe

SLIM VAT 3 - co się zmieni?

Wykreślenie hipoteki przymusowej z księgi wieczystej a przedawnienie zobowiązania podatkowego

Wykreślenie podatnika z rejestru czynnych podatników VAT na podstawie podejrzenia wyłudzeń skarbowych

Jaka nazwa spółki cywilnej na fakturach VAT? Z nazwiskami wspólników, czy bez?

Załącznik nr 8 do ustawy VAT

Załącznik nr 7 do ustawy VAT

Jak zaksięgować opóźnioną fakturę z Chin

Nota korygująca – czym jest, kto może wystawić, jakie błędy na fakturze może poprawić

Ustawa o VAT [pdf]

Załącznik nr 3 do ustawy VAT

Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych przez przepisy covidowe – wątpliwości, orzecznictwo

Slim VAT 3 a sprzedaż mieszana - co się zmieni?

SLIM VAT 3 i sankcja 20% VAT - zmiany w VAT od 2023 roku

Odliczenie VAT z faktur sprzed rejestracji

Zmiany w VAT na przełomie 2022 i 2023 roku - założenia nowelizacji ustawy o VAT

Odliczanie VAT. Wydatek nie zawsze musi mieć bezpośredni związek z działalnością opodatkowaną

Jaka stawka VAT na wakacyjną szkołę jogi z zakwaterowaniem i wyżywieniem

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe VAT

Projekt zmian w kks - uwagi RPO

Zabezpieczenie zobowiązania podatkowego a termin przedawnienia

SLIM VAT 3 - Ministerstwo Finansów rozpoczęło prekonsultacje

Bonusy ilościowe - jak rozliczać w VAT?

Odpowiedzialność nabywcy na tle ustawy o VAT

Zasady ogólne powstawania obowiązku podatkowego w VAT

E-faktury - zmiany od 2022 roku

Nowy ład a zmiany w usługach finansowych w VAT

Dostawy dla sił zbrojnych NATO zwolnione z VAT

Zmiany w ustawie o VAT - wprowadzenie grup VAT

Przedawnienie zobowiązań podatkowych a postępowanie karne skarbowe - RPO apeluje o zmianę przepisów

Mały podatnik VAT - limity na 2022 rok

Ulga na złe długi - zmiany od 1 października 2021 r.

SLIM VAT 2. Co się zmieni i od kiedy?

Kiedy wszczęcie postępowania karnego skarbowego jest "instrumentalne"?

Nadwyżka podatku VAT naliczonego nad należnym a przedawnienie

SLIM VAT 2. Korekta deklaracji importowej

Uznanie sprzedawcy działek budowlanych jako podatnika VAT

Jak obliczać odsetki za zwłokę i opłatę prolongacyjną?

Samofakturowanie – co warto wiedzieć?

Jaka stawka VAT na suplementy diety?

Nadpłata VAT a przedawnienie zobowiązania podatkowego

Nadużycie prawa przez organy podatkowe a kontrola sądów administracyjnych

Jak długo trzeba przechowywać księgi podatkowe i dowody księgowe?

Kasy fiskalne online dla lekarzy i lekarzy dentystów