Tematy - Bilans, Sprawozdanie finansowe - INFOR.PL

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki obowiązek inwentaryzacji składników majątku na ostatni dzień roku obrotowego. Słowo „inwentaryzacja” wychodzi się od łacińskiego określenia „invenire”, które znaczy tyle, co „znaleźć, odkryć”. Mimo iż w języku potocznym kojarzy się ona z dokonaniem spisu z natury określonych składników na wybranym obszarze, w prawie bilansowym może być przeprowadzona trzema metodami: wspomnianym spisem z natury, drogą potwierdzenia sald oraz porównania danych w księgach rachunkowych z danymi zawartymi w odpowiednich dokumentach źródłowych.

Spis z natury umożliwia dokonanie fizycznego pomiaru ilości składników majątkowych za pomocą ich przeliczenia/zważenia/zmierzenia. Jeśli nie istnieje możliwość przeliczenia/zważenia/zmierzenia składników majątku, bo są one trudno mierzalne czy niedostępne, ponieważ występują w dużych partiach – sypkich (zboże), przestrzennych, czy są przechowywane w zwałach, zbiornikach, zasobnikach (paliwo, węgiel koks), to można ustalić ich ilość opierając się na obliczeniach technicznych za pomocą drogi tzw. szacunku.

Inwentaryzację można przeprowadzić w sposób tradycyjny lub elektroniczny. Pod pojęciem „tradycyjny” można rozumieć przeprowadzenie inwentaryzacji poprzez ręczny spis towarów i materiałów oraz środków trwałych na arkuszach spisowych.

Rozróżnienie pojęć „remont” i „ulepszenie środka trwałego” ma szczególne znaczenie pod względem podatkowym oraz ewidencji księgowej. Nieprawidłowe określenie charakteru poniesionych nakładów może doprowadzić do zaniżenia lub zawyżenia wartości początkowej środka trwałego, a w efekcie zawyżenia lub zaniżenia kosztów.

Unia Europejska wprowadza kolejne zmian w ustawie o rachunkowości. Od 2017 r. duże spółki giełdowe będą musiały publikować raporty pozafinasowe.

Zmiany w ustawie o rachunkowości, które obowiązują od 5 września br., wprowadzają do ustawy definicję pojęcia jednostek mikro oraz dają możliwość sporządzania uproszczonych sprawozdań finansowych przez te podmioty.

Obowiązująca od 5 września 2014 r. nowelizacja ustawy o rachunkowości przewiduje możliwość sporządzenia przez jednostki mikro uproszczonego sprawozdania finansowego już za 2014 r. Uproszczenie to dotyczy nie tylko firm kontynuujących działalność ale także tych, które rozpoczęły ją w 2014 r.

Limit przychodów netto zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r. wynosi 5 010 600 zł. Po osiągnięcie tej kwota przychodów w 2014 r. podmioty zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r.

Wartości niematerialne i prawne są to prawa majątkowe, które mają przewidywany okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż rok i są przeznaczone do użytkowania na potrzeby własne jednostki. To mogą być patenty, licencje, znaki towarowe, a przede wszystkim programy komputerowe. Niematerialne, czyli nie można ich w żaden sposób policzyć, ani zmierzyć, a więc nie można w przypadku wartości niematerialnych i prawnych przeprowadzać spisu z natury. Jedyną prawidłową i obowiązującą metodą jest metoda weryfikacji salda.

W dniach 26-28 października 2014 r. w Warszawie odbędzie się VII coroczna Konferencja "Akcja Bilans". Przedmiotem Konferencji będą m.in. zasady przygotowywania rocznych sprawozdań finansowych za 2014 rok, zamknięcie roku obrotowego, zagadnienia dotyczące środków trwałych oraz inne praktyczne aspekty rachunkowe i podatkowe związane ze sprawozdaniem finansowym. Konferencję organizuje Akademia Biznesu MDDP.

Nowe przepisy ustawy o rachunkowości, które weszły w życie 5 września 2014 r., upraszczają sprawozdawczość finansową wielu podmiotów, w tym mikrofirm.

Obowiązek przeprowadzania inwentaryzacji wynika z art. 26–27 ustawy o rachunkowości. Inwentaryzacja, tj. okresowe ustalanie lub sprawdzanie rzeczywistego stanu aktywów i pasywów, jest elementem rachunkowości jednostki, za którą odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki. Odpowiedzialność za spis z natury ponosi osoba, której ta czynność została powierzona, ale tylko w tym zakresie.

W ostatnich latach instytucje unijne podjęły wysiłki w celu uproszczenia zasad dotyczących prowadzenia rachunkowości. Dnia 18 grudnia 2008 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie wymogów rachunkowości dotyczących małych i średnich przedsiębiorstw, w szczególności mikroprzedsiębiorstw, w której uznał, że dotychczasowe przepisy unijne dotyczące zasad rachunkowości „są często bardzo uciążliwe dla małych i średnich przedsiębiorstw, a w szczególności dla mikroprzedsiębiorstw”. W efekcie kilkuletnich prac w dniu 26 czerwca 2013 r. została przyjęta Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2013/34/UE implementowana w polskim porządku prawnym ustawą z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rachunkowości. Nowe przepisy weszły w życie dnia 5 września 2014 r.

Inwentaryzację musi przeprowadzić każda jednostka na dzień bilansowy. Inwentaryzacja jest podstawą wiarygodnej wyceny bilansowej i poprawnego sprawozdania finansowego. Dlatego czynności inwentaryzacyjne należy przeprowadzić rzetelnie i z należytą starannością.

Nakłady, jakie są ponoszone na ogłoszenie sprawozdania finansowego powinny być ujęte w tym roku, w którym zostały poniesione i zaliczone do kosztów działalności operacyjnej. Co jednak w sytuacji, gdy sprawozdanie zostało złożone do Krajowego Rejestru Sądowego, a wpłaty do spółki trafiły później.

W związku z obowiązkiem przeprowadzenia inwentaryzacji na ostatni dzień roku obrotowego niejednokrotnie powstają różnice inwentaryzacyjne, czyli różnice pomiędzy stanem faktycznym i zapisem w księgach rachunkowych. W jaki sposób należy prawidłowo rozliczyć powstałe podczas inwentaryzacji różnice?

5 września 2014 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o rachunkowości, która wprowadza nową kategorię podmiotów. Są to mikropodmioty, które mogą stosować uproszczoną sprawozdawczość finansową i dzięki temu zmniejszać swoje obciążenia administracyjne, zarówno kosztowe, jak i czasowe.

Każda jednostka sporządzająca sprawozdanie finansowe może je poddać badaniu przez biegłego rewidenta. Niektóre podmioty są do tego zobligowane z mocy ustawy o rachunkowości. Niepoddanie badaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Dokonana w lipcu 2014 r. nowelizacja ustawy o rachunkowości przynosi znaczne uproszczenia w sprawozdawczości jednostek mikro. Uproszczenia obejmują nie tylko możliwość sporządzenia znacznie skróconego sprawozdania finansowego, ale również zakaz stosowania wyceny aktywów i pasywów według wartości godziwej oraz skorygowanej ceny nabycia. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do sprawozdań finansowych już za 2014 r.

Ustawa o rachunkowości w art. 9 wskazuje, że księgi rachunkowe należy prowadzić w języku polskim i w walucie polskiej. Przedsiębiorcy mogą jednak, zgodnie z uregulowaniami obowiązującymi w obrocie gospodarczym, dokonywać rozliczeń w walutach obcych, a także otwierać rachunki w walutach wymienialnych. Waluty obce należy jednak wycenić, a powstałe różnice kursowe ująć odpowiednio dla celów bilansowych.

Inwentaryzacja majątku jest wymogiem polskiego prawa bilansowego. Jednocześnie jest sposobem kontroli wewnętrznej, która weryfikuje stan ilościowy i wartość mienia. Spis w jednostce gospodarczej powinien być przeprowadzany przynajmniej raz na cztery lata w odniesieniu do środków trwałych takich jak nieruchomości, maszyny i urządzenia oraz inne środki trwałe znajdujące się na terenie strzeżonym. W przypadku pozostałych środków trwałych inwentaryzacja powinna być przeprowadzana pod koniec każdego roku obrotowego. Inwentaryzacji dokonuje się za pomocą spisu z natury oraz weryfikacji danych w dokumentacji.

W pasywach bilansu można znaleźć kategorię Rezerwy. Są to te zobowiązania, co do których termin wymagalności lub kwota zapłaty nie są pewne. Można natomiast określić prawdopodobieństwo zdarzeń, na które tworzy się rezerwy oraz wiarygodnie oszacować kwotę zobowiązania. Rezerwy ustala się w związku z przejściowymi różnicami między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów a ich wartością podatkową oraz stratą podatkową możliwą do odliczenia w przyszłości.

Zgodnie z art. 35 ustawy o rachunkowości nabyte lub powstałe aktywa finansowe oraz inne inwestycje należy ująć w księgach rachunkowych na dzień ich nabycia albo powstania, według ceny nabycia albo ceny zakupu. Ustawodawca nałożył także obowiązek dokonywania odpisów aktualizujących, które wyrażają trwałą utratę wartości inwestycji. Odpisy muszą być dokonywane nie później niż na dzień bilansowy. Wynika to z faktu, że wartość środka ustalona na dzień przyjęcia do ksiąg rachunkowych staje się wartością historyczną, nie zawsze zgodną z wartością realną.

Do obowiązków księgowego należy wiele czynności, m.in.: prowadzenie ksiąg rachunkowych, sporządzanie sprawozdań, czy rozliczenie podatków. W związku z tym, że księgowy odpowiada za dokumentację jednostki, przyjmuje on na siebie odpowiedzialność, w tym często odpowiedzialność karną. Za przestępstwa w zakresie rachunkowości ustawa o rachunkowości przewiduje różne sankcje.

Wprowadzona w lipcu 2014 r. nowelizacja ustawy o rachunkowości pozwala na sporządzanie znacznie uproszczonych sprawozdań finansowych przez jednostki mikro, które polegają na rezygnacji z wyceny aktywów i pasywów według wartości godziwej i skorygowanej ceny nabycia, jak również rezygnacji z obowiązku sporządzania informacji dodatkowej, zestawienia zmian w kapitale, rachunku przepływów pieniężnych i sprawozdania z działalności. Nowe regulacje będą miały zastosowanie po raz pierwszy w przypadku sprawozdań finansowych sporządzanych za rok 2014.

Inwentaryzacja to ogół czynności, które mają na celu ustalenie lub weryfikację obecnego stanu aktywów i pasywów. Uwzględniając różnorodność posiadanego majątku, niezbędne jest zastosowanie wielorakich sposobów inwentaryzacji, co przyczynia się do tego, iż proces jest zazwyczaj złożony i pracochłonny.

Sprawozdanie finansowe zostaje sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych, a także na inny dzień bilansowy przy stosowaniu odpowiednio zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego. Warto pamiętać, jakie sprawozdania finansowe podlegają, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z ustawy o rachunkowości, badaniu przez biegłego rewidenta.

W przypadku grup kapitałowych istnieje możliwość sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej. Obejmuje ono dane jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych wszystkich szczebli, bez względu na ich siedzibę, zestawione w taki sposób, jakby grupa kapitałowa stanowiła jedną jednostkę. Sprawozdaniem tym obejmuje się również dane pozostałych jednostek podporządkowanych, zgodnie z określonymi zasadami.

Inwentaryzacja jest ważnym narzędziem kontroli oraz przeciwdziałania nieprawidłowościom w przedsiębiorstwie, stanowi także niezwykle istotny element rachunkowości jednostki. Celem inwentaryzacji jest ustalenie faktycznych stanów aktywów i pasywów, odpowiednie skorygowanie danych ewidencyjnych o powstałe różnice, tak aby dane te były zgodne ze stanem faktycznym, rozliczenie osób odpowiedzialnych materialnie za powierzony majątek oraz ocena stanu i przydatności posiadanych zasobów.

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. W związku z tym, że księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i na bieżąco, każde zdarzenie jest udokumentowane dowodami księgowymi, które potwierdzają dokonanie operacji gospodarczej, a zarazem są podstawą zapisów w księgach rachunkowych.

Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz na inny dzień bilansowy, stosując odpowiednio zasady wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego.

Niezwykle istotnym elementem wpływającym na prawidłowe sporządzenie sprawozdania finansowego jest odpowiednia wycena aktywów. Jednostki mogą wyceniać: materiały i towary – w cenach zakupu, produkty w toku produkcji – w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle – jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Dodatkowo należy pamiętać, że aktywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy.

Prezydent Bronisław Komorowski podpisał nowelizację ustawy o rachunkowości, dzięki której możliwe będzie sporządzanie skróconego sprawozdania finansowego przez mikro przedsiębiorstwa. Nowe zasady w tym zakresie będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzanych w 2015 r., czyli za obecny rok obrotowy.

Inwentaryzacja jest istotną czynnością w obszarze odpowiedzialności pracownika za powierzone mienie. Pozwala ustalić rzeczywiste niedobory i daje możliwość egzekwowania ich od pracowników.

Za niezgłoszenie sprawozdania finansowego do rejestru sądowego w ustawowym terminie grozi sankcja w postaci odpowiedzialności karnej, którą jest grzywna lub kara ograniczenia wolności. Oprócz kar przewidzianych w ustawie o rachunkowości sąd rejestrowy może zastosować swoiste środki przymusu.

Posłowie zdecydowali o przyjęciu nowelizacji ustawy o rachunkowości. Proponowane przepisy upraszczają prowadzenie rachunkowości przez mikrofirmy m.in. przez umożliwienie im sporządzania znacznie skróconego sprawozdania finansowego uwzględniającego jedynie podstawowe informacje w bilansie oraz rachunku zysków i strat. Sporządzanie znacznie skróconych sprawozdań finansowych będzie możliwe już w 2015 r., tj. począwszy od sprawozdań finansowych za rok 2014.

30 czerwca minął termin zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Oznacza to ostateczne zamknięcie ksiąg rachunkowych. Zdarzenia po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego należy ująć w księgach rachunkowych 2014 r. Sposób ujęcia zdarzeń po dniu zatwierdzenia sprawozdania finansowego zależy od tego, czy wartość transakcji jest istotna, czy też nie.

Obowiązkowemu badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe – kontynuujących działalność:

Na posiedzeniu w dniach 2 i 3 lipca 2014 r. Senat zajmie się nowelizacją ustawy o rachunkowości. Nowe przepisy upraszczają prowadzenie rachunkowości przez mikropodmioty m.in. przez umożliwienie im sporządzania znacznie skróconego sprawozdania finansowego zawierającego jedynie podstawowe informacje w bilansie oraz rachunku zysków i strat.

Wybór biegłego rewidenta to proces, który może trwać parę tygodni. Dlatego należy wcześniej, najlepiej po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, rozpocząć przeglądanie ofert i rozmowy z biegłymi rewidentami.

Do 15 lipca należy składać sprawozdanie finansowe do Krajowego Rejestru Sądowego. Odpowiedzialność za składanie sprawozdania finansowego do KRS sądowego ponosi kierownik jednostki.

30 czerwca 2014 r. mija termin zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok 2013 dla jednostek, których rok obrotowy skończył się 31 grudnia 2013 r.

Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB) pod koniec maja opublikowała nowe zasady regulujące ujmowanie przychodów w sprawozdaniach finansowych. Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) 15 będzie miał zastosowanie niemal do wszystkich umów podpisywanych z klientami, a to oznacza, że firmy muszą przygotować się na duże zmiany.

Od 2015 r. jednostki typu mikro otrzymają możliwość sporządzania znacznie skróconych sprawozdań finansowych - takie rozwiązanie przewiduje uchwalona przez Sejm nowelizacja ustawy o rachunkowości.

Sąd Najwyższy jednoznacznie stwierdził, że pierwsze sprawozdanie finansowe obejmujące okres krótszy niż pełny rok kalendarzowy również powinno być złożone do Krajowego Rejestru Sądowego.

Do 30 czerwca 2014 r. jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są przekazać do właściwych regionalnych izb obrachunkowych (RIO) skonsolidowane bilanse za rok 2013 r. w formie pisemnej i w formie dokumentu elektronicznego.

W przypadku, jeśli dojdzie do połączenia spółek metodą łączenia udziałów i nie spowoduje to powstania nowej jednostki, to czy przejmowana firma składa sprawozdanie finansowe oraz zeznanie roczne?

Zadania dyrektora finansowego obecnie dalece wykraczają poza kwestie związane z księgowością. Dyrektor finansowy coraz częściej obejmuje stanowisko członka zarządu, współodpowiedzialnego za kształtowanie strategii przedsiębiorstwa. Oprócz kompetencji finansowych powinien on mieć także typowe umiejętności menadżerskie.

Zmiany dyrektywy 2013/34/UE, przyjęte przez Parlament Europejski, wprowadzają obowiązek raportowania informacji niefinansowych przez duże jednostki zainteresowania publicznego, zatrudniające powyżej 500 pracowników. Polska ma czas na implementację nowych przepisów w ustawie o rachunkowości do 20 lipca 2015 r.

Komisja Finansów Publicznych bez poprawek przyjęła nowelizację ustawy o rachunkowości w sprawie jednostek mikro. Zmiana zakłada, że od 2015 roku jednostki te będą mogły sporządzać sprawozdania finansowe w formie uproszczonej. Organy UE planują także kolejne zmiany w sprawozdawczości, tym razem wobec dużych przedsiębiorstw.

Bilans, Sprawozdanie finansowe

Zasady dotyczące przeprowadzania inwentaryzacji drogą potwierdzenia sald

Spis z natury składników trudno mierzalnych i niedostępnych

Dokumenty tradycyjne a elektroniczne podczas procesu inwentaryzacji

Remont czy ulepszenie środka trwałego – różnice podatkowe i ewidencja księgowa

Duże spółki opublikują raporty pozafinansowe - zmiany w rachunkowości

Zmiany w ustawie o rachunkowości – uproszczone sprawozdania finansowe

Jednostki mikro mogą skorzystać z uproszczeń w sprawozdawczości już za 2014 r.

Limit prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2015 r.

Sposób inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych

VII coroczna konferencja "Akcja Bilans"

Nowelizacja ustawy o rachunkowości - uproszczone sprawozdania finansowe

Inwentaryzacja za 2014 rok - czynności przygotowawcze

Ułatwienia w sporządzaniu sprawozdań finansowych dla jednostek mikro

Jak się przygotować do inwentaryzacji

Wydatki za złożenie sprawozdania finansowego

Jak ująć w księgach rachunkowych i rozliczyć podatkowo różnice inwentaryzacyjne

Zmiany w ustawie o rachunkowości - uproszczone sprawozdania finansowe mikropodmiotów

Jak prawidłowo dokonać wyboru biegłego rewidenta

Ustawa o rachunkowości – nowelizacja w 2014 r. i jej skutki

Różnice kursowe w ujęciu bilansowym

Jak efektywnie przeprowadzać spis przy wielu zespołach spisowych?

Rezerwy w księgach rachunkowych

Odpisy aktualizujące wartość należności

Odpowiedzialność karna za prowadzenie ksiąg rachunkowych

Uproszczone sprawozdania finansowe jednostek mikro

Dokumentacja przy inwentaryzacji

Badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych

Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej

Zasady przeprowadzania inwentaryzacji

Dokonywanie zapisów w księgach rachunkowych okresu sprawozdawczego

Elementy składowe sprawozdania finansowego

Zasady wyceny aktywów

Uproszczone sprawozdania finansowe jednostek mikro w 2015 r.

Inwentaryzacja a odpowiedzialność materialna pracowników

Nieterminowe złożenie sprawozdania finansowego - skutki prawne

Uproszczone sprawozdania finansowe mikrofirm od 2015 r.

Zdarzenia po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego w księgach rachunkowych

Obowiązek badania sprawozdań finansowych

Skrócone sprawozdania finansowe jednostek mikro

Wybór biegłego rewidenta - jak i kiedy to zrobić

Jak złożyć sprawozdanie finansowe do KRS

Zatwierdzenie sprawozdania finansowego do 30 czerwca

Ujmowanie przychodów w sprawozdaniach finansowych - nowy MSSF 15

Uproszczone sprawozdania finansowe jednostek mikro od 2015 r.

Pierwsze sprawozdanie finansowe nie musi obejmować całego roku

Termin przekazania skonsolidowanego bilansu do RIO

Dochody spółki przejętej w sprawozdaniu finansowym

Dyrektorzy finansowi przestali być księgowymi

Raportowanie informacji niefinansowych - zmiany w rachunkowości 2015

Uproszczone sprawozdania finansowe - zmiany w ustawie o rachunkowości 2015