REKLAMA
Zarejestruj się
REKLAMA
Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.
Osoba prowadząca spółkę A z siedzibą w Holandii, będąca czynnym podatnikiem VAT UE w Holandii, ale zarejestrowana też do VAT UE w Polsce, zleca polskiej firmie B (produkcyjnej) wykonanie mebli. Polski kontrahent B, aby ograniczyć koszty transportu, dokonuje dostawy za pośrednictwem firm transportowych bezpośrednio do C (trzeciego podmiotu) w Unii, ale też do C1 – poza Unię. Firma B wystawi fakturę dla firmy A z 23% VAT za dostawę mebli (i doliczy też koszt usługi transportu), z jej polskim numerem VAT. Firma A rozliczy transakcję netto w Holandii z uwzględnieniem odpowiedniej stawki VAT, a VAT naliczony odlicza w Polsce. Czy tak powinna wyglądać taka transakcja?
Jak podaje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, udział eksportu rolno-spożywczego w wartości całego polskiego eksportu nieco się zwiększył – z 14,4 proc. w pierwszym kwartale 2023 r. do 14,6 proc. w analogicznym okresie 2024 r. – Nadal nie wszystkie firmy z branży spożywczej radzą sobie z procedurami. Najczęściej spotykamy się z niewłaściwie wypełnionymi dokumentami przez nadawcę, co opóźnia odprawę celną – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.
Najnowsze wyniki GUS dla obrotów towarowych handlu zagranicznego pokazały, że w pierwszej połowie 2024 r. wartość polskiego eksportu wyniosła 752 mld PLN i była niższa o 10,2% w ujęciu rocznym. Import z obrotami rzędu 732 mld PLN spadł o 9,1% r/r. Choć mamy dodatnie saldo wymiany handlowej (20 mld PLN), to jednak jest niższe rok temu (10,8 mld PLN). Analitycy międzynarodowej instytucji płatniczej AKCENTA wskazują na możliwą poprawę wyników handlowych Polski w całym 2024 roku, wspieraną przez konsumpcję. Jednak ryzyka związane z napięciami politycznymi oraz zmiennością kursów walut pozostają istotnym zagrożeniem dla stabilności handlu.
REKLAMA
Eksperci Krajowej Izby Gospodarczej szacują, że polski eksport w 2024 r. może zwiększyć się do 346,3 mld EUR tj. o 3,6 proc., a w roku 2025 - 383,8 mld EUR i może być wyższy niż rok wcześniej o 10,8 proc. Dla firm działających na rynkach międzynarodowych jednym z priorytetów powinno być zarządzanie ryzykiem celnym.
Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.
Najważniejsze jest upowszechnienie wśród przedsiębiorców wiedzy, że istnieją instrumenty, ułatwiające rozpoczęcie działalności gospodarczej poza granicami Polski i Unii Europejskiej jak portale: Access2Markets, ePing, trade.gov.pl czy Enterprise Europe Network – przekonywali eksperci podczas dyskusji „Ekspansja zagraniczna pod lupą – współpraca z partnerami z krajów trzecich (spoza UE)”, która odbyła się w ramach cyklu #idearozwojubiznesu.
W bilansie płatniczym września zwraca uwagę nadwyżka w obrotach bieżących, wynosząca 394 mln EUR, kontrastująca z deficytem z sierpnia (-299 mln EUR) i ubiegłego roku (-2 377 mln EUR). Wzrost ten wynikał głównie z nadwyżek w usługach i handlu towarami, choć był ograniczany przez deficyty w dochodach pierwotnych i wtórnych. Handel towarami prezentował się słabo, z umiarkowanymi wzrostami eksportu i importu, nie spełniając oczekiwań rynkowych.
REKLAMA
Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że Polska podjęła decyzję o przesunięciu wdrożenia nowej wersji unijnego systemu obsługi eksportu (AES) na maj 2024 roku (także kilka innych krajów członkowskich UE zgłasza opóźnienie jego wdrożenia).
W eksporcie towarów przedsiębiorcy mogą stosować 0% stawkę VAT. Warunkiem jest posiadanie dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE. Jedna z polskich firm, prócz faktury, chciała przedłożyć CMR, konosament, dokumenty potwierdzające wywóz od spedytora, oświadczenie przewoźnika i nabywcy, a nawet dokument wydany przez organ celny państwa importu. Jednak organ podatkowy stwierdził, że spółka nie może skorzystać z zerowej stawki VAT, bo żaden z tych dokumentów nie jest dokumentem urzędowym, a najwyżej informacyjnym.
Departament Ceł Ministerstwa Finansów informuje, że wdrożenie systemów obsługi obrotu towarowego w eksporcie, imporcie i tranzycie towarów (AES/ECS2 PLUS, NCTS2 PLUS) nastąpi najwcześniej we wrześniu 2023 roku.
Transakcje łańcuchowe charakteryzują się bezpośrednią dostawą towaru od pierwszego podmiotu w łańcuchu do ostatniego, podczas gdy faktura dotycząca dostawy „przechodzi” przez każdy podmiot w łańcuchu. Szczególną formą transakcji łańcuchowych są transakcje trójstronne, które są związane ze szczególnymi wymogami w zakresie dokumentacji oraz rozliczenia VAT. O tym jakie to wymogi i jakie są konsekwencje braku przestrzegania formalności związanych z transakcjami trójstronnymi przekonał się podatnik w sprawie, która została rozstrzygnięta przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sprawa C‑247/21).
REKLAMA