Nowości prawne 2020, Spółki

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

Udzielenie pożyczki spółce to częsty sposób na poprawienie jej płynności finansowej przez wspólników lub podmioty trzecie. W związku z udzieleniem pożyczki rodzi się wątpliwość o skutki podatkowe na gruncie podatku od towarów i usług (VAT) oraz podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC).

Powszechnie mówi się, że działalność gospodarcza jest opodatkowana „jednokrotnie", podczas gdy spółki „dwukrotnie". Z punktu widzenia przedsiębiorców „podatkiem" jest wszystko to, co płacą do Państwa lub instytucji Państwa. Nie ma dla nich znaczenia, czy zostało to nazwane „podatkiem", „składką", czy „daniną". Rozumiejąc „podatek" w szerokim tego słowa znaczeniu okazuje się, że działalności gospodarcze, spółki cywilne i jawne płacą 4 „podatki" a spółki kapitałowe i ich wspólnicy (sp. z o.o., p.s.a, S.A.) płacą 2 „podatki". Spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna lokują się gdzieś pomiędzy tymi dwiema grupami.

Ostatnio ZUS wywołał duże kontrowersje, wydając szereg niekorzystnych interpretacji dotyczących wypłacania wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne. Wywołało to wiele pytań dotyczących bezpieczeństwa uzyskiwania przez wspólników spółek z o.o. (i nie tylko) wynagrodzenia za takie świadczenia. Co ciekawe, fiskus nie ma przy tym szczególnych wątpliwości, że ze strukturami wynagradzania wykorzystującymi ten mechanizm nie ma najmniejszych problemów – w zakresie podatkowym pozytywne interpretacje wydawane są bez przeszkód.

Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).

Jakie skutki mają błędy i braki formalne we wnioskach do KRS?

Amortyzacji w spółkach nieruchomościowych. Od 1 stycznia 2023 roku w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być wyższe w roku podatkowym niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki. Wskazane ograniczenie przekłada się na bardzo negatywne konsekwencje finansowe dla przedsiębiorstw, w szczególności traktujących nieruchomości jako inwestycje i niedokonujących do nich odpisów amortyzacyjnych na potrzeby rachunkowe.

Spółki wybierają estoński CIT. W zeszłym roku prawie 7,5 tys. spółek wybrało tzw. estoński CIT. W porównaniu z 2021 r. nastąpił wzrost aż o blisko 1,4 tys. proc. Najwięcej podmiotów przyjęło to rozwiązanie w styczniu – w ub.r. ponad 5 tysięcy, a dokładnie rok wcześniej – poniżej 400. W 2022 roku podejmowały ten krok głównie spółki z o.o. Eksperci uważają, że ww. wzrost to głównie zasługa nowelizacji przepisów.