Tematy - Organ podatkowy, Sąd administracyjny - INFOR.PL

Wiele osób narzeka na działanie administracji. Podnoszą, że urzędy działają opieszale, przedstawiane przez nich argumenty i dokumenty są pomijane. Sprawy rozpatrywane są pobieżnie lub po prostu nieprawidłowo. W praktycznej walce z organami podatkowymi osoba fizyczna, czy nawet przedsiębiorca, jest jednostką najczęściej słabszą. Nie oznacza to jednak jego skazania na łaskę, czy niełaskę urzędników. Ustawodawca zauważył nierównowagę stron w postępowaniu administracyjnym i postępowaniu podatkowym – i wprowadził odpowiednie instrumenty i narzędzia, które mają pilnować prawidłowego działania całego systemu administracji. Sposób działania tych instrumentów oraz wyjaśnienie jak powinny funkcjonować, widać w praktyce orzeczniczej. Sądy na podstawie konkretnych stanów faktycznych i spraw indywidualnych jednostek, stworzyły pomocne wytyczne w formie tez orzeczniczych, z których może skorzystać każdy zainteresowany.

Zdarza się, że przedsiębiorca nie ewidencjonuje sprzedaży lub czyni to nierzetelnie, tj. dokonane w ewidencji zapisy nie odpowiadają stanowi rzeczywistemu, a na podstawie posiadanej przez podatnika dokumentacji nie jest możliwe określenie wysokości sprzedaży. W takim przypadku organ podatkowy ma prawo oszacować wartość sprzedaży i określić należną z tego tytułu kwotę VAT.

Punktem wyjściowym do ustalenia wartości rynkowej dla celów opodatkowania PCC jest wartość rynkowa wskazana przez podatnika. Jeżeli organ podatkowy nie zgadza się z wartością ujawnioną przez podatnika, powinien wezwać go do zmiany wartości, wskazując uzasadnienie wezwania wraz ze wstępną wyceną oraz stanowiskiem organu.

Mimo obowiązywania ustawy Prawo przedsiębiorców ochrony przed naruszaniem swoich praw przedsiębiorcy nadal muszą szukać przed sądami administracyjnymi. Trudno o realizację w praktyce zasad, wyrażonych w tej ustawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, dzięki interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, uchylił 4 lutego 2020 r. decyzję Urzędu Skarbowego wobec przedsiębiorcy, który nie został skutecznie powiadomiony o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Doniosłe znaczenie orzecznictwa sądowego w interpretacjach podatkowych potwierdza Ordynacja podatkowa, która daje możliwość zmiany wydanej interpretacji w razie stwierdzenia jej nieprawidłowości w szczególności z orzecznictwem sądów. W związku z tym za niedopuszczalne trzeba uznać sytuacje, w których to organy podatkowe dokonują wybiórczej analizy stanowiska podatnika w procesie wydawania rozstrzygnięć, czego jednym z przejawów jest problem pomijania argumentacji wynikającej z orzecznictwa.

Organy podatkowe uprawnione są do oszacowania dochodu podmiotów powiązanych wyłącznie poprzez korektę ceny, z drugiej strony wyposażone są w dwa instrumenty do przeprowadzenia weryfikacji cen transferowych, tj. pominięcie transakcji oraz recharakteryzacja.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) odniósł się do zasad korzystania przez organy skarbowe z dowodów z postępowań toczonych w sprawach innych podatników, tj. powiązanych postępowań administracyjnych.

Na gruncie Ordynacji podatkowej od blisko trzech lat obowiązuje instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Jakie są założenia tej instytucji i jaki jest jej walor ochronny w procesie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedsiębiorstwie?

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia - tak wynika z faktów zgromadzonych w raporcie Najwyższej Izby Kontroli. Wobec czego trudno jest przedsiębiorcom dać wiarę w bezstronność działań organów skarbowych. Nastawienia tego nie jest w stanie zmienić Konstytucja biznesu czy tworzenie instytucji rzeczników.

Prawie co trzeci (31%) polski przedsiębiorca jest niezadowolony z działalności organów podatkowych, a ponad połowa odwołuje się od decyzji pokontrolnych skarbówki - wynika z badań PwC przeprowadzonych wśród firm w Europie Środkowo-Wschodniej.

Weryfikacja kontrahentów w kontekście dochowania należytej staranności na potrzeby VAT budzi liczne kontrowersje i spory pomiędzy urzędami a podatnikami. Granica pomiędzy dochowaniem należytej staranności a jej brakiem jest bardzo cienka, a analiza stanowiska organów i sądów administracyjnych pokazuje, że wręcz jest ona bardzo subiektywna i zależy od okoliczności.

Czasem podatnicy mają wątpliwości, w którym urzędzie skarbowym mają załatwić swoją sprawę podatkową. Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania (dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG) lub adresu siedziby firmy (dla spółek zarejestrowanych w KRS). To zasada ogólna, od której jest kilka wyjątków.

Organ podatkowy nie może podważać wysokości poniesionej przez podatnika straty, w sytuacji gdy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego już minął.

W przypadku gdy organ podatkowy stwierdził, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia. Tak uznał sąd administracyjny.

Na gruncie prawa podatkowego zasadą jest, że o rodzaju czynności decyduje nie nazwa nadana przez strony, lecz rzeczywisty charakter czynności. W rezultacie o zakwalifikowaniu do konkretnego rodzaju usług decyduje treść czynności.

Wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej to dość często stosowana instytucja na gruncie Ordynacji podatkowej. W dalszym ciągu jednak wielu podatników nie docenia jej mocy. Na czym polega i jak poprawnie ją stosować?

Coraz częściej podatnicy w przypadku niejasności przepisów prawa podatkowego sięgają po instytucję interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego. Jednak zdarza się, że opinia organu podatkowego jest odmienna od stanowiska podatnika. Czy wówczas podatnik jest zmuszony ją zaakceptować i stosować, czy też może się od niej odwołać?

To na organie podatkowym spoczywa obowiązek dochowania wszelkiej staranności w zawiadomieniu obywatela o toczącym się postępowaniu, zaś brak takiego działania nie może obciążać nikogo poza organem.

Przepisy dopuszczają możliwość uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji podatkowej, od której nie przysługuje żaden zwyczajny środek odwoławczy. W niektórych przypadkach zastosowanie takiego rozwiązania może okazać się jedynym skutecznym sposobem zmiany niekorzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.

Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że ustawodawca nałożył na organy obowiązek bardzo starannego wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania. Niedopełnienie tego obowiązku nie pozwoli zrealizować celu szacowania, czyli określenia podstawy opodatkowania w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania.

Okazuje się, że organy podatkowe domagają się od przedsiębiorców działających w branży gastronomicznej dopłaty do 8% VAT za sprzedawane przed dniem wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej, dania i posiłki na wynos z „niesłuszną” 5% stawką VAT.

Zajęcie nieprawidłowych, wzajemnie sprzecznych stanowisk, w sytuacji dokonania korzystnej i niekorzystnej dla przedsiębiorcy oceny prawnej stanu faktycznego, umożliwiło organom podatkowym wybranie tej niekorzystnej oceny. Fiskus musiał doprowadzić do takiego kuriozum. Taki był jego pomysł na uzasadnienie odmowy zwrotu VAT.

Od 31 maja 2019 r. strona postępowania przed sądem administracyjnym (NSA i WSA) może zarówno wysyłać i odbierać pisma procesowe w formie elektronicznej jak i przeglądać online akta sprawy sądowoadministracyjnej. Jak to robić?

31 maja 2019 r. weszły w życie przepisy wprowadzające informatyzację postępowań przed sądami administracyjnymi (zarówno przed NSA jak i wojewódzkimi sądami administracyjnymi). Nowe przepisy przewidują one m.in. możliwość wnoszenia pism procesowych nie tylko w postaci papierowej, ale również w formie dokumentu elektronicznego. "Podstawowym celem wskazanych regulacji jest umożliwienie stronom postępowania sądowo-administracyjnego komunikacji elektronicznej z sądem" - podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej w związku z nowymi przepisami.

Organ podatkowy nie musi wykazywać istnienia dowodów uzasadniających nienależność zwrotu VAT. Przy czym, wydając postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu, organ musi wykazać, że istnieją okoliczności determinujące potrzebę dalszej jego weryfikacji. Uprawnienie do przedłużania zwrotu VAT nie może bowiem być traktowane jako prewencyjne upoważnienie do opóźniania realizacji praw podatnika.

Jak wynika z ogólnej zasady zawartej w Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zasada ta skutkuje tym, że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może dochodzić zapłaty podatku.

Zgodnie z przepisami pisma w sprawie podatkowej doręcza się stronie postępowania, a jeśli został ustanowiony pełnomocnik, to temu pełnomocnikowi. Jeżeli więc podatnik ustanowi w swej sprawie pełnomocnika, to o wszystkich pismach i czynnościach organu dowie się on od swojego pełnomocnika, bowiem w takiej sytuacji organ podatkowy nie doręcza już pism jemu, ale pełnomocnikowi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał korzystny dla podatników wyrok w zakresie interpretacji podatkowych. Uznał, że organy podatkowe, nie uwzględniając głosu orzecznictwa, łamią zasady prawa i postępowania podatkowego.

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 22 marca 2019 r. podzielił argumentację Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, że w sprawie pewnego podatnika VAT z branży gastronomicznej doszło do naruszenia zasady zaufania do organów podatkowych, bowiem Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej zakwestionował ustalenia Naczelnika Urzędu Skarbowego. Wyrok, jeśli się uprawomocni lub utrzyma się przed NSA, może mieć przełomowe znaczenie dla wielu przedsiębiorców. Orzeczenie to bowiem narzuca organom podatkowym konieczność działania w sposób konsekwentny - komentuje dr Anna Zaręba-Faracik, Dyrektor Wydziału Interwencyjno – Procesowego w Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Program Współdziałania to nowa propozycja rozwiązań w projekcie Ordynacji podatkowej. Umowa tego rodzaju, zawierana pomiędzy firmą a organem, ma być oparta na całkowitej transparentności działań podatnika, który informuje organ o wszelkich istotnych i kontrowersyjnych kwestiach, mających wpływ na wysokość płaconych przez niego podatków.

Na wstępie na pewno trzeba spróbować oddzielić treść normy prawnej od poglądów co do jej treści. Każdy ma nieograniczane czymkolwiek prawo (podmiotowe) do posiadania, formułowania i głoszenia własnych poglądów prawnych, czyli w szczególności poglądów na temat: treści obowiązującego prawa, zakresu jego obowiązywania, faktu jego nieobowiązywania.

W zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych powstały liczne spory interpretacyjne na linii podatnicy – fiskus. W jednym z ostatnich wyroków w tej sprawie sąd wskazał, że wydający indywidualną interpretację podatkową organ związany jest przedstawionym we wniosku o jej wydanie stanem faktycznym i nie może go sam modyfikować, a w przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy zobligowany jest wskazać stanowisko prawidłowe, łącznie z jego prawnym uzasadnieniem.

Rozstrzygnięcie w postępowaniu podatkowym zależy w dużej mierze od zgromadzonego materiału dowodowego. Postępowanie dowodowe nie stanowi jednak obligatoryjnej części postępowania, obowiązek jego przeprowadzenia dotyczy wyłącznie ściśle określonych sytuacji. Kiedy powinno się je przeprowadzić? Jakie są w tym względzie uprawnienia organów?

Szacowanie podstawy opodatkowania przez organy podatkowe jest nadzwyczajną i zastępczą formą wymiaru zobowiązań podatkowych. Obowiązek określenia wymiaru opodatkowania w ten sposób ma zastosowanie w ściśle określonych sytuacjach.

Wydłużenie okresów przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych, wzrost najniższej liczby stawek dziennych w przypadku kary grzywny – to część zmian, które przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego skarbowego. Zmiany mają wejść w życie jeszcze w pierwszej połowie 2019 r.

Projekt nowej Ordynacji podatkowej, znajdujący się obecnie na etapie opiniowania, określany jest jako innowacyjny. Nie wszystkie jednak propozycje są rewolucyjne. Część z nich jest jedynie drobną korektą obowiązujących przepisów, dotyczy to m.in. czynności sprawdzających.

Ostatnio organy podatkowe wykorzystują często możliwość wyłączenia jawności części dowodów w postępowaniu podatkowym. A jak to wygląda w wypadku podsłuchów? Kiedy organy podatkowe mogą wykorzystać dowody w postaci stenogramów z nagrań (lub samych nagrań) podsłuchanych rozmów?

Autorzy projektu nowej Ordynacji podatkowej chcą wyeliminować władczą postawę fiskusa wobec przedsiębiorców i zastąpić ją różnorodnymi formami współpracy między tymi podmiotami. Jednym z nowych rozwiązań zawartych w projekcie jest umowa o współdziałanie (ang. cooperative compliance).

Przepisy Ordynacji podatkowej umożliwiają podatnikowi ustanowienie pełnomocnika do spraw podatkowych. Jakie są rodzaje pełnomocnictw i w jaki sposób można je ustanowić?

Sąd uchylił postanowienie organu podatkowego, mimo uchybienia przez spółkę terminu do złożenia odwołania od decyzji dotyczącej nadpłaty podatku. Okazało się bowiem, że organ dokonał doręczenia decyzji, ale do niewłaściwego oddziału spółki.

Podatek akcyzowy jest bezspornie jednym z najtrudniejszych i najbardziej skomplikowanych danin publicznych. Podatnicy nie bardzo wiedzą, czego się trzymać (kilkanaście tysięcy przepisów, interpretacji, wyroków krajowych i europejskich). Czym jest w tym przypadku prawo podatkowe, którego należy przestrzegać?

Nowa Ordynacja podatkowa, której projekt został zaprezentowany w lipcu ubiegłego roku, zakłada wprowadzenie instytucji „zobowiązanego”, przez którą należy rozumieć podatnika, płatnika, inkasenta, osobę trzecią oraz następcę prawnego. Do obowiązków zobowiązanego będzie należało m.in. rzetelne i niewadliwe prowadzenie ksiąg podatkowych oraz ich przechowywanie w sposób gwarantujący dostęp do nich uprawnionym organom.

Termin zwrotu podatku VAT może skutecznie przedłużyć jedynie postanowienie o przedłużeniu, które zostało doręczone podatnikowi przed upływem terminu zwrotu. Tym samym, jeżeli podatnikowi nie doręczono postanowienia o przedłużeniu przed upływem terminu zwrotu, ma on uprawnione przekonanie, że zwrot nastąpi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia.

Sądy administracyjne stoją obecnie na stanowisku, że błędne lub nieprecyzyjne określenie terminu zwrotu podatku VAT w postanowieniu o przedłużeniu terminu zwrotu, bądź niedoręczenie podatnikowi takiego postanowienia, choćby z wyznaczoną datą zwrotu, jednakże przed upływem terminu dokonania zwrotu powoduje wadliwość konstrukcji tego przedłużenia.

Organy skarbowe coraz częściej wskazują na konieczność należytej weryfikacji kontrahenta pod kątem VAT. Zaniechanie lub niedokonanie odpowiednich czynności sprawdzających może skutkować sporem z fiskusem i poważnymi stratami finansowymi.

Nowelizacja ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, której rozwiązania wejdą w życie w 2019 i 2020 roku, przewiduje między innymi poszerzenia uprawnień do pozyskiwania danych i informacji przez KAS. Zmiany dotyczą także zasad korzystania przez organy KAS z danych i sposobu finansowania tej instytucji.

Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego systemów grupowego rozliczania VAT, celem m.in. uproszczenia obowiązków dokumentacyjnych członków grup, proponuje Krajowa Rada Doradców Podatkowych. Państwo członkowskie może uznać za jednego płatnika VAT grupę składającą się z dwóch lub więcej osób mających siedzibę na terytorium tego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym – zauważa Krajowa Rada Doradców Podatkowych.

Organ podatkowy, Sąd administracyjny

Ponaglenie i skarga na działanie organów podatkowych do sądu w praktyce

Kiedy organ podatkowy oszacuje sprzedaż dla celów VAT

Wartość rynkowa przedmiotu jako podstawa opodatkowania w PCC

Prawa przedsiębiorców a praktyka organów podatkowych

Przedawnienie zobowiązań podatkowych - interwencja Rzecznika MŚP

Znaczenie orzecznictwa w procesie interpretacji przepisów prawa podatkowego

Weryfikacja cen transferowych - pominięcie transakcji i recharakteryzacja

Wykorzystywanie dowódów z powiązanych postępowań administracyjnych

Instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów KAS

Zawieszenie a przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia

69% polskich firm jest zadowolonych z pracy organów podatkowych

Granice dochowania należytej staranności w VAT

Właściwość miejscowa urzędów skarbowych i innych organów podatkowych

Kiedy organ podatkowy może podważać wysokość straty

Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna

Co decyduje o tym, czy dana usługa jest kosztem

Jak korzystać z instytucji wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej

Indywidualna interpretacja podatkowa nie jest wyrocznią – jak i kiedy można ją skarżyć (wzór skargi do WSA)

Organ podatkowy musi informować o toczącym się postępowaniu

Kiedy można uchylić lub zmienić ostateczną decyzję podatkową

Zasady wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania

Gotowe posiłki i dania – problem ze stawką VAT

Odmowa zwrotu VAT – sprzeczne stanowiska organów podatkowych

Komunikacja elektroniczna z sądem administracyjnym – wnoszenie i odbieranie pism, przeglądanie akt online

Informatyzacja postępowań przed sądami administracyjnymi od 31 maja 2019 r.

Przedłużanie zwrotu VAT nie może być stosowane prewencyjnie

Po upływie terminu przedawnienia nie można dochodzić zapłaty podatku

Ustanowienie pełnomocnika w sprawie podatkowej – zasady doręczania pism

Organy podatkowe nie uwzględniają wyroków sądów

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

Obowiązek konsekwentnego działania organów podatkowych

Nowa Ordynacja podatkowa - Program Współdziałania

„Obowiązywanie” poglądów prawnych „wyższego rzędu” zastąpiło rzetelną interpretację przepisów podatkowych

Podatek od nieruchomości od elektrowni wiatrowych - niedozwolona wykładnia organów podatkowych

Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego

Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania

Przepisy prawa karnego skarbowego bardziej restrykcyjne

Nowa Ordynacja podatkowa - czynności sprawdzające

Czy można wykorzystywać podsłuchy w postępowaniu podatkowym?

Nowa Ordynacja podatkowa - umowa o współdziałanie

Jak ustanowić pełnomocnika do spraw podatkowych

Decyzję podatkową należy doręczyć do właściwego adresata

Subiektywna teoria prawa podatkowego, czyli krótka refleksja na temat rozliczania podatku akcyzowego

Nowa Ordynacja podatkowa - prawa i obowiązki zobowiązanego

Warunki skutecznego przedłużenia terminu zwrotu VAT

Przedłużanie terminu zwrotu VAT – korzystne wyroki

Należyta staranność w VAT przy weryfikacji kontrahenta

Usprawnienie działania Krajowej Administracji Skarbowej 2019/2020

Grupowe rozliczanie VAT – propozycja Krajowej Rady Doradców Podatkowych