PIT - koszty, Kpir

Odpowiadając wprost na postawione w tytule pytanie, Księga Przychodów i Rozchodów (dalej: „KPiR”) to jeden z przewidzianych w polskim prawie sposobów prowadzenia ewidencji księgowej pozwalającej na określenie zobowiązań podatkowych. Najczęściej KPiR kojarzy się osobom, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, w tym takim, które są zatrudniona w formie b2b. Niemniej, wbrew powszechnemu przeświadczeniu i pomimo tego, że obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów został wprowadzony w art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, taką formę rachunkowości mogą przyjąć nie tylko osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Przedsiębiorcy mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów swojej działalności gospodarczej wydatki na zakup i eksploatację roweru, jeżeli wydatek ten ma związek z tą działalnością. Podatnicy VAT mogą też odliczyć VAT naliczony w cenie zakupu roweru. Potwierdza to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych.

Zasady rozliczania pracowniczych kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczą wszystkich pracowników bez względu na ich wiek. Dlatego również pracujący seniorzy, którzy już osiągnęli wiek emerytalny – mimo zwolnienia podatkowego – mają takie same koszty jak inni pracownicy.

Wokół zastosowania i rozliczania zryczałtowanych pięćdziesięcioprocentowych kosztów uzyskania przychodów od dawna powstają różnego rodzaju rozterki i pytania. I można by się spodziewać, że obecnie wiele wątpliwości zostało rozwianych w stosunku do choćby roku 2019, to nadal w 2023 roku temat ten jest wyzwaniem dla wielu specjalistów ds. płac. 

Pracodawca (podatnik PIT albo CIT), który w 2023 roku na zasadzie memoriału, zaliczył do kosztów uzyskania przychodów nieopłacone w terminie składki na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń pracowniczych (w części finansowanej przez płatnika), powinien dokonać „wstecz” korekty kosztów związanych z tymi składkami, tj. skorygować koszty miesiąca, w którym zaliczył, na zasadzie memoriału, składki do kosztów podatkowych. Składki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostaną zapłacone. Takie jest stanowisko Ministra Finansów, przedstawione przez Artura Sobonia Sekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi z 25 stycznia 2023 r. na interpelację poselską.

Jakie koszty mogą odliczać pracownicy w 2023 roku? Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie pozwala (co do zasady) pracownikom odliczać od przychodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę faktycznie poniesionych kosztów. Pracownicy mają jedynie koszty zryczałtowane w zależności od liczby zawartych umów o pracę i tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, której znajduje się zakład pracy, czy w innej miejscowości. Jednak w rozliczeniu rocznym pracownicy mogą uwzględnić faktyczne wydatki na dojazdy do pracy udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Od 1 stycznia 2023 wejdą w życie przepisy, które zmieniają moment, w którym płatnik będzie ujmował składki ZUS w kosztach uzyskania przychodów. Od 2023 roku składki ZUS w części finansowanej przez płatnika, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. Natomiast w razie uchybienia tym terminom, ww. składki ZUS będą stanowić koszty podatkowe w miesiącu ich opłacenia do ZUS. Nie będzie mieć już znaczenia moment wypłaty wynagrodzenia, jeżeli zostanie to dokonane terminowo.

Aby prowadzić działalność gospodarczą zmuszeni jesteśmy ponosić koszty jej prowadzenia. Jednak część wydatków firmowych traktowana jest przez urzędy skarbowe jako wydatki na cele osobiste przedsiębiorcy. A wydatki na cele osobiste nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.

Czy polski przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na wynajęcie mieszkania w Czechach, gdzie będzie realizował kontrakt? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że tak.

PKPiR 2023 - limit przychodów. Podatkową księgę przychodów i rozchodów (stosuje się skróty: pkpir lub kpir) może prowadzić w 2023 roku ten rozliczający się wg skali podatkowej PIT lub 19% podatkiem liniowym podatnik PIT (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie i przedsiębiorstwa w spadku – wykonujące działalność gospodarczą), który w 2022 r. uzyskał mniej niż 9.654.400,- zł (2.000.000,- euro x 4,8272 zł) przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych. Średni kurs euro w NBP wyniósł 3 października 2022 r. - 4,8272 zł.

Aby przedsiębiorca mógł zaliczyć do koszów uzyskania przychodów straty (np. odszkodowanie wypłacone kontrahentowi) z tytułu skradzionego towaru musi wykazać, że miały miejsce niespodziewane okoliczności, których nie miał możliwości przewidzieć. Niedochowanie należytej staranności przy prowadzeniu działalności gospodarczej wyklucza możliwość uznania poniesionych strat za koszty. Takie stanowisko po raz kolejny potwierdziły organy podatkowe (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2022 roku, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.680.2022.1.AK).

Nie każda pomoc świadczona obywatelom Ukrainy może być kosztem podatkowym firmy. Przekonała się o tym pewna spółka, która wystąpiła o indywidualną interpretację podatkową.

Polskie prawo przewiduje możliwość zastosowania preferencyjnych (50%) kosztów uzyskania przychodów przez specjalistów z branży IT, którzy w ramach realizowanych zadań działają w sposób twórczy. Jest to więc związane m.in. z grami komputerowymi i tworzeniem programów. Aby skorzystać z podwyższonych KUP, trzeba jednak spełnić konkretne przesłanki. Przedstawiamy działania po stronie pracodawcy, które pozwolą uniknąć powstania wątpliwości w razie kontroli ze strony Urzędu Skarbowego.

Jakie metody amortyzacji mają zastosowanie do samochodów osobowych? Jakie limity obowiązują przy amortyzacji samochodów osobowych? Jak rozliczać w kosztach opłaty związane z leasingiem, najmem lub dzierżawą samochodów osobowych? Jakie zasady obowiązują przy zaliczaniu do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodów osobowych? Jakie zasady obowiązują przy zaliczaniu do kosztów wydatków związanych z ubezpieczeniem AC samochodów osobowych? Jak rozliczyć podatkowo sprzedaż samochodu osobowego będącego środkiem trwałym? Wyjaśniamy.

Korekta zmian w PIT jakie weszły w życie od początku 2022 roku w ramach rządowego programu Polski Ład, zakłada obniżkę stawki PIT z 17 do 12 proc., ale zarazem likwidację ulgi dla klasy średniej. Obie te zmiany przełożą się na kwotę wynagrodzenia netto twórców zatrudnionych na etatach, którzy uzyskują część pensji w postaci honorarium autorskiego, do którego stosujemy 50-proc. koszty uzyskania przychodu. W tabelach pokazujemy, jak kwota brutto (przed opodatkowaniem i oskładkowaniem) przedkłada się na kwotę netto (do ręki) w zależności od przyjętych zasad, tj. obowiązujących: do końca 2021 r., od początku 2022 r. (czyli według Polskiego Ładu), a także jak będzie to wyglądać po korekcie Polskiego Ładu (za 2022 r.).

Przekazywana od 24 lutego 2022 r. pomoc humanitarna na rzecz m.in. organizacji pożytku publicznego, samorządów, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w związku z wojną na Ukrainie jest uznana za koszt uzyskania przychodu w podatkach dochodowych PIT i CIT - wynika ze specustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa projektu ustawy. Ponadto zwolnione z podatku dochodowego są pomoc humanitarna i świadczenia dla osób zapewniających zakwaterowanie uchodźcom z Ukrainy.

Kiedy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy aktualizujące i wierzytelności, odpisane jako nieściągalne? Jak na możliwość ujęcia takich kosztów podatkowych wpływa upadłość zagranicznego dłużnika?

Podkreślenie KPiR – skutki. Czy jest możliwe dokonywanie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (KPiR) po podkreśleniu i zamknięciu roku?

PKPiR 2022 - limit przychodów. Podatkową księgę przychodów i rozchodów (pkpir) może prowadzić w 2022 roku ten rozliczający się wg skali podatkowej PIT lub 19% podatkiem liniowym podatnik PIT (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie – wykonujące działalność gospodarczą), który w 2021 r. uzyskał mniej niż 9.188.200,- zł (2.000.000,- euro x 4,5941 zł) przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych.

Samochód w działalności gospodarczej. W związku z tym, że przepisy nie zabraniają posiadania więcej niż jednego samochodu w ramach prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy decydują się na zakup kolejnego pojazdu do swojej działalności. Część z nich ma jednak pewne wątpliwości i dostrzega potencjalne ryzyko podatkowe związane z zakupem drugiego auta. Dlatego decyduje się wystąpić o potwierdzenie planowanego zakupu oraz jego skutków podatkowych w ramach interpretacji indywidualnej. Stanowisko fiskusa jest korzystne dla podatników, jednak zawiera pewne warunki.

Koszty uzyskania przychodów. 13 stycznia 2021 roku zapadł ważny dla podatników wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie o sygnaturze III SA/Wa 1259/20. Dotyczy on kwestii winy przy rozliczeniu przez podatników kosztów uzyskania przychodów na podstawie nierzetelnych dowodów księgowych. Orzeczenie to powinno zwrócić uwagę podatników, ponieważ z wydawanych decyzji organów podatkowych, a następnie wyroków sądowych wyłania się dość surowa dla podatników linia orzecznicza. Podatnicy powinni teraz jeszcze bardziej niż do tej pory uważać na kwalifikowanie kosztów i weryfikacje dokumentów księgowych, którymi się posługują, ponieważ mogą ponosić negatywne konsekwencje również działań niezawinionych.

Najem prywatny 2022. Od przyszłego roku przychody z najmu i dzierżawy osiągane poza działalnością gospodarczą (tzw. najem prywatny) nie będą mogły być opodatkowane PIT. Jedyną formą opodatkowania tych przychodów będzie ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5% do kwoty 100 000 zł rocznych przychodów oraz 12,5% od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł przychodów. Taka zmiana znalazła się w projekcie z 26 lipca 2021 r. nowelizacji wielu ustaw podatkowych (w tym ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i ustawy o PIT). Opisane w niniejszym artykule zmiany znalazły się także w uchwalonej 29 października 2021 r. ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2021 r., poz. 2105. Zmiana ta będzie niekorzystna dla tych najemców, którzy ponoszą wysokie koszty dotyczące przedmiotu najmu. Na przykład remontują, czy modernizują wynajmowane mieszkania lub spłacają kredyt zaciągnięty na zakup tego mieszkania. Nie będzie można też uwzględniać odpisów amortyzacyjnych.

Telewizor w kosztach firmy. Wydatek na zakup telewizora (używanego jako duży ekran komputerowy do wideokonferencji i sądowych rozpraw on-line) może zaliczyć do kosztów podatkowych przedsiębiorca (prawnik), który częściowo świadczy swoje usługi zdalnie ze swojego mieszkania. Jeżeli cena zakupu nie przekracza 10 tys. zł, to wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów w miesiącu oddania telewizora do używania. Natomiast nie może być kosztem telewizor, jeżeli nie będzie wykorzystywany dla celów prowadzonej działalności gospodarczej i służyć będzie celom osobistym podatnika.

Opłata roczna jako koszt podatkowy. W większości transakcji dotyczących zbycia prawa użytkowania wieczystego, strony regulują kwestię zwrotu opłaty rocznej zapłaconej przez zbywcę w umowie. Zazwyczaj strony ustalają, iż nabywca zobowiązany będzie do przekazania zbywcy kwoty odpowiadającej części uiszczonej przez zbywcę opłaty za użytkowanie wieczyste, wyliczonej proporcjonalnie i obejmującej okres od dnia, w którym dochodzi do zbycia tego prawa do końca roku, w którym transakcja nastąpiła. Niemniej, mogą zaistnieć sytuacje, w których kwestia ta nie zostanie uregulowana w umowie, lub też umowa wprost wykluczać będzie zwrot kosztów opłaty rocznej w części dotyczącej tej części roku, w której zbywca przestanie być właścicielem prawa do użytkowania wieczystego. W takim przypadku rozważyć należy jak zbywca powinien zakwalifikować pod względem podatkowym wydatki poniesione na zapłatę opłaty rocznej.

Amortyzacja a split payment. Czy podatnik może zaliczyć do kosztów działalności poprzez odpisy amortyzacyjne tę część wydatków, która została przeznaczona na budowę pomieszczenia biurowego, a za które faktury zostały opłacone z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności, mimo że przewyższają wartość 15 000 zł brutto i obejmują usługi, które są zawarte w załączniku nr 15 ustawy o VAT?