VAT - obowiązek podatkowy, Miejsce świadczenia usług

Co do zasady usługi szkoleniowe są opodatkowane stawką podstawową 23% podatku VAT. Ustawodawca przewidział jednak szereg zwolnień dla usług szkoleniowych. Ze zwolnienia korzystają usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty oraz usługi w zakresie kształcenia świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze.

Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej ma istotne znaczenie w dobie aktywnej działalności polskich przedsiębiorców na rynkach innych Państw członkowskich. System VAT opiera się na neutralności VAT z zachowaniem konieczności zapewnienia wpływów do budżetów państw członkowskich w miejscu konsumpcji towaru lub usługi podlegającej opodatkowaniu. Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej ma na celu opodatkowanie usług, które świadczone są za pomocą infrastruktury znajdującej się w innym Państwie niż siedziba podatnika. Najnowsze orzecznictwo europejskie tj. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 7 kwietnia 2022 w sprawie C-333/20 Berlin Chemie A. Menarini SRL oraz poprzedzające go wyroki w sprawach C-547/18, Dong Yang Electronics, oraz C 931/19, Titanium Ltd., wskazują drogę w rozumieniu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Rozliczenie podatkowe usług budowlanych bywa problematyczne nawet dla projektów prowadzonych w kraju, a co dopiero, gdy prace realizowane są przez polskie firmy w innych państwach UE, co w ostatnim czasie wcale nie jest rzadkością. Chęć rozwoju, wyższe marże, a może większa przewidywalność - jest wiele czynników powodujących, że polskie firmy podejmują ryzyko związane z prowadzeniem prac budowlanych poza Polską. Z wielu względów najczęstszym kierunkiem są nadal inne państwa UE. O czym trzeba pamiętać i na co zwrócić uwagę jeśli chodzi o podatki i wykonywanie prac budowlanych w innym kraju UE - o tym w artykule.

VAT a dropshipping w modelu pośrednictwa - miejsce opodatkowania. Wraz z rozwojem globalnego handlu, prowadzenie działalności gospodarczej w sektorze e-commerce stanowi coraz bardziej opłacalne rozwiązanie dla przedsiębiorców. Podmioty wchodzące na ten rynek często zawierają relacje handlowe z kontrahentami z spoza Unii Europejskiej, najczęściej Chin. Warto przy tym wiedzieć jak taki transgraniczny handel jest kwalifikowany na gruncie ustawy o VAT.

Zakaz prowadzenia gier losowych wprowadzony przez gminę. Ustawodawstwo krajowe, które ogranicza prawo do prowadzenia gier losowych i pieniężnych do określonych miejsc, może stanowić przeszkodę w swobodnym świadczeniu usług – tak uznał Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE).

Zakup oprogramowania a VAT. Nabywanie przez Internet kluczy (kodów) licencyjnych do oprogramowania od zagranicznego kontrahenta jest częstym zdarzeniem rynkowym. Podatnicy powinni znać skutki takiej transakcji na gruncie podatku od towarów i usług (VAT). Oprogramowanie – towar, czy usługa? Jak określić miejsce świadczenia usługi? Import usług – opodatkowanie VAT.

Co do zasady, dla świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania tych usług. Zasadniczo wykonanie usługi należy rozumieć jako moment zakończenia świadczenia. Od tej zasady, są jednak wyjątki.

Przedmiotem niniejszego artykułu będzie odpowiedź na pytanie jak opodatkować usługę publikacji artykułu w zagranicznym czasopiśmie. Załóżmy, że publikacji artykułu dokonuje polska Spółka, która w ten sposób zamierza promować swoją działalność. Usługodawcą jest wydawnictwo, będące zagranicznym podatnikiem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. Artykuły są wydawane w wersji elektronicznej, a zapłata za publikację artykułów następuje w formie przedpłaty. Wątpliwości w tej sytuacji budzi sposób w jaki należy opodatkować nabycie takich usług od podmiotu, będącego zagranicznym podatnikiem.

Nie można wywieść istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej spółki z siedzibą w państwie trzecim z samego faktu, że spółka ta posiada w tym państwie członkowskim spółkę zależną – to stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z 7 maja 2020 r. Czy i co zmienia on w perspektywie polskiej (zwłaszcza, że dotyczy „sprawy polskiej“)?

Podatnicy dokonujący importu usług powinni pamiętać o prawidłowym określeniu daty powstania obowiązku podatkowego oraz zastosowaniu właściwego kursu do przeliczania wartości wyrażonych w walucie obcej. Należy przy tym mieć na uwadze, że z importem usług mamy do czynienia w przypadku zdecydowanej większości świadczeń nabywanych przez polskiego podatnika od zagranicznego usługodawcy. Miejsce świadczenia (kraj opodatkowani) określa się wtedy, zgodnie z ogólną regułą, w państwie usługobiorcy (art. 28b ustawy o VAT).

Kwoty podatku w fakturach wykazuje się w złotych. Natomiast kwoty podatku wyrażone w walucie obcej wykazuje się w złotych przy zastosowaniu zasad przeliczania na złote przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania w VAT.

Polscy podatnicy niejednokrotnie świadczą usługi na rzecz podmiotów zagranicznych, które co do zasady nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Jednocześnie krajowi przedsiębiorcy nabywają usługi i towary niezbędne do realizowania czynności na zlecenie zagranicznego podmiotu. Czy w tym przypadku przysługuje im prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu powyższych świadczeń?

Jeśli usługi obsługi logistycznej są świadczone na rzecz siedziby klienta, zlokalizowanej w innym kraju członkowskim UE, miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania przedmiotowej usługi, jest miejsce, w którym klient spółki posiada siedzibę działalności gospodarczej. Usługa obsługi logistycznej świadczona przez spółkę na podstawie umowy o świadczenie usług obsługi logistycznej magazynu typu „multi customer” na rzecz klientów posiadających siedziby w krajach członkowskich UE nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

Niezwykle istotny dla branży budowlanej wyrok TSUE w sprawie C 224-18 z dnia 2 maja 2019 roku, wśród wielu podatników rozbudził nadzieję na zrównanie momentu wykonania usługi zarówno na gruncie VAT jak i CIT, tj. z chwilą obustronnego podpisania protokołu odbioru robót.

Podejście do opodatkowania VAT usług i dostaw towarów świadczonych w sposób ciągły ulega znacznej liberalizacji na skutek pozytywnych dla podatników orzeczeń sądów. Jako pozytywną należy ocenić w szczególności wykładnię NSA, z której wynika, że także dostawy realizowane w ramach jednej umowy w okresach rozliczeniowych nie muszą być rozpoznawane na zasadach ogólnych.

Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł 2 maja 2019 r., że jeżeli strony zapisały w umowie, że o wykonaniu prac budowlanych decyduje podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego, to dopiero z momentem podpisania tego protokołu powstaje obowiązek podatkowy w VAT. Polskie organy podatkowe uważają, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie zgłoszenia prac budowlanych do odbioru.

Bonus jakościowy jest traktowany co do zasady jako świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT. Problematyczne jest jednak określenie daty powstania obowiązku podatkowego, tj. momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT z tytułu świadczonej usługi, za którą wypłacany jest bonus jakościowy.

Zgodnie z przepisami o podatku VAT obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów (WDT) powstanie 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dostarczony zostanie towar. Natomiast otrzymanie zaliczki z tytułu WDT, jak i udokumentowanie tej zaliczki fakturą nie wpływa na powstanie obowiązku podatkowego.

Podatnicy mają wątpliwości czy w JPK_VAT powinny być wykazywane faktury dokumentujące sprzedaż usług, dla których miejscem świadczenia jest kraj siedziby nabywcy - czyli terytorium kraju UE albo terytorium kraju trzeciego. Problem wyjaśniło Ministerstwo Finansów.

Podczas transakcji związanych z korzystaniem z usług podwykonawców często dochodzi do konieczności refakturowania usługi na rzecz innego zleceniodawcy. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy związany z refakturowaną usługą?

Spółka powinna określić podstawę opodatkowania w oparciu o kwotę równą sumie wartości nominalnej objętych udziałów, pomniejszonych o kwotę należnego podatku VAT (bez uwzględniania wartości wkładu przekazanej na kapitał zapasowy jako tzw. agio).

Większość podatników do celów prowadzenia działalności gospodarczej wynajmuje lokale od innych przedsiębiorców. W związku z tym wynajmujący wystawiają faktury nie tylko za sam najem, ale również za zużyte przez najemców media. Kiedy w takiej sytuacji podatnik powinien rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT?

Przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów (WNT) obowiązek podatkowy powstaje co do zasady z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej (dostawcy z UE), nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. Jest jednak kilka wyjątków od tej zasady.

Kiedy powstanie obowiązek podatkowy dla refakturowanych przez nas usług hotelowych na rzecz kontrahenta? Czy będzie to data wystawienia faktury pierwotnej czy naszej?

Podpisanie protokołu odbioru prac nie przesądza o wykonaniu usługi budowlanej/budowlano-montażowej i powstaniu obowiązku podatkowego w VAT.