Tematy - Wierzytelności, Kodeks cywilny - INFOR.PL

Kary umowne mają na celu zapewnienie, iż postanowienia zawarte w umowie zostaną w sposób prawidłowy wykonane. W praktyce podatkowej istnieją wątpliwości co do tego, czy kara za rozwiązanie umowy może być traktowana jako przychód podatnika. W jaki sposób kwestę tę rozstrzygają przepisy?

W przepisach Ordynacji podatkowej organom skarbowym nadano możliwość ustanowienia na składnikach majątku podatnika hipoteki przymusowej. Kiedy organy skarbowe mogą skorzystać z tej możliwości? Jakie skutki rodzi ona dla podatników?

Faktoring, czyli inaczej zbycie wierzytelności polegające na odroczeniu terminu płatności, to coraz bardziej popularna umowa, zawierana przez różnego rodzaju przedsiębiorców. Dzięki niej, możliwe jest m.in. uniknięcie konieczności zaciągania kredytu, pozyskanie środków na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, czy odzyskanie długów od klientów. Według jednej z popularnych definicji „faktoring, określany również mianem accounts receivable financing, to sprzedawanie należności przedsiębiorstwa z dyskontem faktorowi, który przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika oraz któremu spłacana jest wierzytelność (...)". Trzeba jednak wiedzieć, że rozliczanie tego typu umowy na gruncie prawa podatkowego, niejednokrotnie okazuje się być skomplikowane.

Umowa o dzieło należy do form zatrudnienia, która jest bardzo często zawierana przez firmy z handlowcami, dziennikarzami, blogerami, grafikami, jak również z innymi osobami wykonującymi tzw. „wolne zawody”. Jak prawidłowo rozliczyć podatek od takiej umowy?

Brakuje wzorcowej regulacji prawnej dotyczącej obrotu wirtualnymi przedmiotami. Pewne wytyczne już się wykształciły, jednak nastąpiło to w orzecznictwie sądowym, nie zaś w aktach prawnych. Natomiast organy skarbowe niejednokrotnie nie wiedzą, jakie regulacje powinny znaleźć zastosowanie w przypadku opodatkowania transakcji tego rodzaju przedmiotami.

W poprzednich dwóch częściach artykułu zostało wskazane, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika spółki z o.o. w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w tej spółce przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi po upływie terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

W pierwszej części artykułu wskazane zostało, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w spółce z o.o., o którym mowa w art. 565 § 1 k.s.h. przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi na etapie po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki z o.o., ale przed upływem miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

Polski Związek Faktorów ocenia, że w pierwszym półroczu 2017 roku prawie 4 mln faktur wystawionych przez przedsiębiorców zostało zapłaconych przez inne podmioty niż wyszczególnieni na fakturze nabywcy. Powody są dwa: długie terminy na zapłatę faktur powszechnie stosowane w polskiej gospodarce i opóźnienia w płatnościach nabywców. Zapłata dokonywana przez firmy trzecie (nabywców wierzytelności - faktorów) poprawia płynność finansową i sprzyja rozwojowi firm.

Rząd zamierza wprowadzić możliwość nałożenia przez sąd obowiązku przedstawiania dowodów na swoją niekorzyść w sprawach dotyczących nieuczciwej konkurencji. Takie rozwiązanie zakłada rządowy projekt ustawy wprowadzający istotną zmianę w zakresie zasad postępowania dowodowego.

Gdy stopień ryzyka związany z niewykonaniem zobowiązania przez kontrahentów jest wysoki, a panująca obecnie dynamika stosunków gospodarczych związana jest ze wzmożonym wzrostem wymiany towarów i usług, wierzyciel powinien wykorzystywać wszelkie możliwe sposoby prawnego zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązania przez swoich dłużników. Z kolei dłużnik, w przypadku braku możliwości terminowego wykonania świadczenia, w celu uniknięcia powstania długu, którego nie będzie w stanie spłacić przy wykorzystaniu swoich aktywów, powinien podjąć wszelkie działania, które pozwolą mu na poprawę jego sytuacji.

W przypadku zbiórki internetowej na leczenie, stosunek prawny pomiędzy podatnikiem (obdarowanym) a osobami trzecimi, które przekazują środki pieniężne za pośrednictwem portalu internetowego, stanowi umowę darowizny. Darczyńcą w tym przypadku jest każda osoba trzecia, przekazująca za pośrednictwem portalu internetowego jakiekolwiek środki pieniężne na rzecz podatnika.

Wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, od dnia 1 lipca 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r., wynosi 9,5% w stosunku rocznym.

W przypadku gdy właściciel nieruchomości przyjmie ulepszoną nieruchomość bez zapłaty za dokonane przez najemcę lub dzierżawcę ulepszenia – powstanie u niego przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia należy określać na podstawie cen rynkowych.

Przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które miały miejsce w czerwcu 2017 r. Zmiany dotyczą regulacji z zakresu prawa i postępowania cywilnego, administracyjnego, jak również zmiany dotyczące pracy tymczasowej oraz Krajowego Rejestru Sądowego.

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niektóre dochody są zwolnione z podatku. Zwolnieniem objęte są m.in. otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Rzecznik Praw Obywatelskich podniósł problem związany z dochodzeniem należności podatkowych na drodze cywilnej na podstawie przepisów dotyczących nienależnego świadczenia (bezpodstawnego wzbogacenia). Jego zdaniem niezasadnie zwróconego podatku fiskus nie powinien odzyskiwać w postępowaniu cywilnym.

W przypadku dokonania konwersji wierzytelności na kapitał w formie niepieniężnej, wygaśnięcie zobowiązań dłużnika wobec wierzyciela następowałoby wskutek skumulowania w rękach jednego podmiotu praw przysługujących wierzycielowi i obowiązków dłużnika (czyli konfuzji). Do wygaśnięcia zobowiązań dochodziłoby z mocy samego prawa, a nie z mocy umowy między stronami.

W celu rozszerzenia swojej działalności przedsiębiorcy coraz częściej korzystają z usług agentów, upoważniając ich do zawierania umów w ich imieniu lub na ich rzecz w zamian za wynagrodzenie. Dochody pośredników podlegają opodatkowaniu. W jaki sposób dokonać rozliczeń?

W dniu 1 czerwca 2017 r. wejdą w życie nowe zasady solidarnej odpowiedzialności inwestora wobec podwykonawców za zapłatę wynagrodzenia oraz zasady zabezpieczania roszczeń w zakresie ustanowienia zakazu zbywania nieruchomości.

W umowach międzynarodowych dotyczących zasad unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska, zamieszczana jest najczęściej tak zwana „klauzula nieruchomościowa”. Czym jest klauzula nieruchomościowa oraz co oznacza ona dla podatnika?

Rząd planuje skrócić termin przedawnienia roszczeń niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz niebędących roszczeniami o świadczenia okresowe – z 10 do 6 lat. Również z 10 do 6 lat ma być skrócony termin przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego oraz stwierdzonych ugodą.

Umowa leasingu cieszy się coraz większą popularnością zarówno wśród osób fizycznych, jak i przedsiębiorców. Polskie ustawodawstwo przewiduje możliwość zaliczenia towarzyszących jej wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Umorzenie części należności, np. za sprzedane towary i usługi, w niektórych przypadkach może być racjonalną alternatywą dla domagania się całego roszczenia, np. gdy dochodzenie całości zapłaty wiązałoby się ze zbyt wysokimi kosztami. Warto mieć na uwadze skutki takiego działania w podatku od towarów i usług (VAT).

29 marca 2017 roku Senat zgłosił niewielkie poprawki do ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności. Ustawa ta, uchwalona przez Sejm 9 marca br., stanowi część pakietu "100 zmian dla firm – Pakiet ułatwień dla przedsiębiorców", autorstwa Ministerstwa Rozwoju. Celem tego tzw. Pakietu wierzycielskiego jest poprawa płynności finansowej firm i jednocześnie zapobieganie zatorom płatniczym. Większość przepisów tej ustawy wejdzie w życie 1 czerwca 2017 r.

Biorąc pod uwagę stanowiska sądów i organów podatkowych należy uznać, że zapłata kary umownej będzie podlegać opodatkowaniu VAT jako odpłatnie świadczona usługa tylko w wtedy, gdy istnieje bezpośredni konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący korzyść, nawet potencjalne, z zapłaty kary umownej.

Od 1 stycznia 2017 r., w wyniku nowelizacji Kodeksu cywilnego, przedsiębiorcy mają możliwość ustanawiania prokury obejmującej umocowanie także albo wyłącznie do dokonywania czynności wspólnie z członkiem organu zarządzającego lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania handlowej spółki osobowej. Prokura taka pozwala zachować u danego przedsiębiorcy zasadę reprezentacji łącznej i realizować ją także przez osoby nie wchodzące w skład organu zarządzającego, tj. przez prokurentów.

W związku ze sprzedażą wierzytelności odsetkowych spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość nominalną wierzytelności z tytułu naliczonych, a niezapłaconych odsetek w kwocie nieprzekraczającej przychodu osiągniętego w związku ze sprzedażą tych wierzytelności odsetkowych.

Stronami umowy powierniczej są powierzający i powiernik. Umowa taka powinna dokładnie określać prawa będące przedmiotem powiernictwa, cele zawarcia umowy oraz prawa i obowiązki stron. Co jeszcze warto wiedzieć o umowie powierniczej?

Od 1 stycznia 2017 r. możliwe jest udzielanie przez spółki handlowe prokury pozwalającej prokurentowi na reprezentowanie spółki łącznie z innymi osobami (członkami zarządu lub wspólnikami). Jest to tzw. prokura łączna niewłaściwa.

Często stosowaną przez przedsiębiorców formą zapłaty jest kompensata wzajemnych należności i zobowiązań. Może ona być dokonana na podstawie przepisów odnoszących się do potrąceń zawartych w Kodeksie cywilnym, o ile kontrahenci nie zawarli umowy kompensaty wzajemnych rozrachunków (tzw. kompensaty umownej, potrącenia umownego).

Od 1 stycznia 2017 r. wprowadzono do Kodeksu cywilnego zmianę, zgodnie z którą jeżeli koniec terminu dokonania czynności przypada na sobotę, termin upływa najbliższego dnia powszedniego po sobocie. Dotychczas sobota nie powodowała przesunięcia terminów. Ta regulacja ma zastosowanie również do niektórych terminów pracowniczych, ponieważ przepisy prawa pracy w większości przypadków nie wskazują sposobu liczenia terminów. Wówczas należy posiłkowo stosować przepisy Kodeksu cywilnego.

Pakiet zmian mający na celu ułatwienie dochodzenia wierzytelności jest obecnie procedowany w Sejmie. Konfederacja Lewiatan ma nadzieję, że w trakcie prac posłowie zwrócą uwagę na konieczność doprecyzowania niektórych przepisów.

W poprzedniej części omawialiśmy wyrok NSA z 16 lutego 2016 r. (sygn. II FSK 421/14). Zgodnie z tezą w nim zawartą, nieściągalne wierzytelności mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów (KUP) w kwocie brutto. Wydawało się, że linia orzecznicza NSA uległa zmianie na korzyść podatników. Dotychczasowe orzeczenia mówiły bowiem o tym, że nieściągalne wierzytelności mogą być zarachowane w KUP jedynie w kwocie netto, a zatem bez podatku VAT.

Z początkiem stycznia 1998 roku, ustawą z dnia 6 grudnia 1996 roku o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów do systemu zabezpieczeń wierzytelności wprowadzono niezwykle istotną instytucję zastawu rejestrowego. Instytucja ta okazała się bardzo przydatna w prawie polskim, które dotychczas znało jedynie zastaw posesoryjny jako formę zabezpieczeń na rzeczach ruchomych (oraz wąską regulację zastawu na prawach). Nie sposób też pominąć roli, jaką odegrał zastaw rejestrowy w zwiększeniu zdolności kredytowej przedsiębiorców.

6 a nie 10 lat ma wynosić tzw. podstawowy termin przedawnienia roszczeń - zakłada projekt nowelizacji Kodeksu Cywilnego, nad którym pracuje resort sprawiedliwości.

18 stycznia 2017 roku to data rozpoczęcia stosowania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 roku ustanawiającego procedurę europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych. W niniejszym artykule omówione zostały najważniejsze postanowienia tego rozporządzenia.

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego została podpisana 10 stycznia 2017 r. przez Prezydenta. Zasadniczą nowością tej nowelizacji jest umożliwienie wierzycielom zabezpieczania wierzytelności na kontach bankowych dłużników na tych samych warunkach we wszystkich państwach Unii Europejskiej. Zmiany wchodzą w życie 18 stycznia 2017 roku.

Przepisem art. 77[2] kodeksu cywilnego ustawodawca wprowadził do polskiego porządku prawnego od 8 września 2016 r. formę dokumentową jako nowy, ustawowy typ formy szczególnej czynności prawnych.

Kompensata wzajemnych wierzytelności nie wyklucza ubiegania się przez podatnika o zwrot podatku w terminie 25 dni. Tym samym, warunek otrzymania przyspieszonego zwrotu nadwyżki podatku, należy uznać za spełniony także wtedy, gdy w miejsce zapłaty należności z faktury, podatnik i wystawca faktury dokonają wzajemnego potrącenia przysługujących im wierzytelności, gdyż kompensata należności jest dopuszczalną prawnie formą rozliczeń.

Zastaw jest najskuteczniejszym i najpowszechniejszym sposobem zabezpieczenia rzeczowego postanowień umowy w obrocie gospodarczym. Skutecznie zapobiega długotrwałemu dochodzeniu majątku od dłużnika. W ustawie o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów uregulowany został tzw. zastaw rejestrowy. Czym różni się zastaw rejestrowy od zastawu zwykłego, a także jak skutecznie przeprowadzić procedurę ustanowienia zastawu rejestrowego?

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności. Zaproponowane rozwiązania usprawnią i ułatwią dochodzenie należności. Poprawi to płynność finansową przedsiębiorstw, a tym samym będzie przeciwdziałać zatorom płatniczym, uznawanym za jedną z podstawowych barier rozwoju gospodarczego.

W przypadku zobowiązań przepisy przewidują możliwość zmiany podmiotowej każdej ze stron, a więc osoby dłużnika oraz wierzyciela. Zmiana dłużnika lub wierzyciela wywołuje jednak różne skutki prawne. Inny reżim prawny występuje bowiem w przypadku zmiany wierzyciela, a inny w odniesieniu do dłużnika.

Przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które miały miejsce we wrześniu 2016 r. Zmiany dotyczą regulacji z zakresu procedury cywilnej, prawa pracy, materialnego prawa cywilnego oraz podatku od sprzedaży detalicznej.

Pracodawcy otrzymujący zawiadomienia o zajęciu wynagrodzenia za pracę oraz inne podmioty zobowiązane do potrącania egzekwowanych należności pieniężnych (m.in. organy rentowe, banki) będą otrzymywać dokumenty o zajęciu według nowych wzorów.

W odniesieniu do prawidłowo zawartej umowy z kontrahentem przepisy prawa cywilnego przewidują kilka możliwości jej skutecznego zakończenia. Prawo odstąpienia od umowy oraz wypowiedzenie umowy są przykładami dwóch instytucji prawa materialnego, które uprawniają do zakończenia umowy. Czym zatem różnią się od siebie wypowiedzenie umowy i odstąpienie od niej oraz jakie są skutki niewłaściwego zakończenia realizacji umowy z kontrahentem?

Jesteśmy spółką akcyjną zajmującą się produkcją profili okiennych. Zamierzamy zawrzeć umowę leasingu zwrotnego na posiadane maszyny. W ewidencji księgowej zawarta umowa będzie zakwalifikowana jako leasing finansowy. W jaki sposób ująć operacje związane ze sprzedażą maszyny i ponownym jej przyjęciem do ewidencji księgowej?

W przypadku zawarcia umowy nowacji, w wyniku której dojdzie do umorzenia zobowiązania z tytułu pożyczki i w miejsce tej pożyczki zostanie zaciągnięte zobowiązanie z tytułu emisji obligacji, nie dojdzie do powstania przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych.

Minister rozwoju przedłożył do konsultacji publicznych projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności. Konfederacja Lewiatan pozytywnie ocenia ten projekt, ale proponuje też pewne poprawki. M.in. wskazuje na konieczność obniżenia kosztów dochodzenia roszczeń czy rozszerzenia kompetencji komorników.

W jaki sposób odzyskać podatek dochodowy w sytuacji posiadanych niezapłaconych należności w ramach tzw. ulgi za złe długi?

Stratę z tytułu sprzedaży przedawnionych wierzytelności handlowych, przy spełnieniu warunków z art. 23 ust. 1 pkt 34 ustawy o PIT, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, gdyż przepis ten nie wymaga, aby sprzedawana wierzytelność była nieprzedawniona.

Wierzytelności, Kodeks cywilny

Kara za rozwiązanie umowy jako przychód podatnika

Skutki podatkowe ustanowienia hipoteki przymusowej

Usługa factoringu świadczona przez zagraniczną spółkę - rozliczenie VAT

Jak rozliczyć podatek od zawartej umowy o dzieło?

Obrót wirtualnymi przedmiotami – kwestie prawne i podatkowe

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część III

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II

Faktor zapłaci fakturę za opieszałego nabywcę

Obowiązek przedstawiania dowodów w sprawach o nieuczciwą konkurencję

Umowa kumulatywnego przystąpienia do długu - skuteczne zabezpieczenie interesów wierzyciela

Jak opodatkować zbiórkę pieniężną organizowaną przez internet?

Odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych

Nieodpłatne pozostawienie ulepszenia na nieruchomości – skutki dla wynajmującego (wydzierżawiającego)

Podsumowanie zmian w prawie w czerwcu 2017 r.

Czy renta odszkodowawcza jest zwolniona z PIT

Dochodzenie należności podatkowych na drodze cywilnej (instytucji nienależnego świadczenia)

Konwersja wierzytelności na kapitał zakładowy i zapasowy a przychód podatkowy

Jak opodatkować wynagrodzenie agenta?

Ważne zmiany w prawie dla inwestorów od 1 czerwca 2017 r.

Klauzula nieruchomościowa w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania

Skrócenie terminów przedawnienia roszczeń - nowelizacja Kodeksu cywilnego

Umowa leasingu – co można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Umorzenie części należności – skutki w VAT

Przeciwdziałanie zatorom płatniczym - Pakiet wierzycielski w Senacie

Kiedy zapłata kary umownej będzie podlegać opodatkowaniu VAT

Przedsiębiorcy mogą ustanawiać prokurę łączną niewłaściwą

Sprzedaż wierzytelności odsetkowych a koszty uzyskania przychodów

Co powinna zawierać umowa powiernicza?

Nowe możliwości ustanawiania prokurentów

Kompensata wzajemnych należności i zobowiązań

Terminy w sprawach pracowniczych po zmianach od 2017 r.

Będą ułatwienia w ściąganiu długów

Jak ująć nieściągalne wierzytelności w kosztach? Część 2

Zastaw rejestrowy - zabezpieczenie wierzytelności przedsiębiorcy

Krótszy termin przedawnienia roszczeń związanych z działalnością gospodarczą

Europejski nakaz zabezpieczenia na rachunku bankowym od 2017 roku

Łatwiejsze zabezpieczanie wierzytelności na kontach dłużników

Forma dokumentowa czynności prawnej – nowość w kodeksie cywilnym

Zwrot VAT w terminie 25 dni a kompensata wzajemnych wierzytelności

Zastaw rejestrowy jako zabezpieczenie postanowień umowy w obrocie gospodarczym

Usprawnienie dochodzenia należności

Zmiana wierzyciela lub dłużnika w zobowiązaniu

Podsumowanie zmian w prawie we wrześniu 2016 r.

Nowe wzory dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych

Jak skutecznie odstąpić od umowy z kontrahentem

Jak ująć leasing zwrotny w księgach rachunkowych

Skutki podatkowe zawarcia umowy nowacji

Będą ułatwienia w dochodzeniu wierzytelności

Ulga na złe długi – podatek dochodowy

Strata z tytułu przedawnionych wierzytelności kosztem uzyskania przychodów