Wynagrodzenia

Czym są nadgodziny, jakie są ich rodzaje i zasady rozliczania? Jakie rekompensaty przysługują za godziny nadliczbowe? Wyjaśnia Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac w Meritoros SA.

Już od wypłaty za lipiec 2024 r. ma nastąpić podniesienie wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego finansowanego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Wyższa będzie także dotacja z budżetu państwa na realizację tego zadania. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w tej sprawie. Ale pracodawcy będą musieli jeszcze trochę poczekać na nowe przepisy i wyższe dofinansowania. Nowe przepisy jeszcze nie trafiły do Sejmu! Wydział Prasowy MRPiPS nie potrafi sprecyzować kiedy się to stanie.

Jedną z najważniejszych kwestii dla pracownika i pracodawcy jest porozumienie się co do stawki wynagrodzenia. Pracownicy często nie rozumieją różnicy między kwotą brutto a netto, interesuje ich to co faktycznie znajdzie się na ich koncie, nie mając do końca świadomości ile czynników wpływa na kształtowanie się kwoty netto. Niejasna staje się sytuacja w której kilka osób mających takie samo brutto może mieć inne netto. Dla pracodawcy sytuacja też nie jest klarowna, trudno bez posiadania dokumentów od przyszłego pracownika informujących o jego sytuacji i preferencjach móc zagwarantować mu konkretną kwotę.

GUS opublikował dane dotyczące przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czerwcu 2024 r. Przeciętna płaca wyniosła 8144,83 zł. Wzrost okazał się niższy od prognozowanego przez ekspertów. Mamy też nowe statystyki dotyczące zatrudnienia.

W transporcie wydaje się, że kończy się rynek pracownika a zaczyna rynek pracodawcy. Coraz częściej słyszy się opinie, że kierowcy dopytują firmy transportowe o wolne etaty i dłużej czekają na pracę - nawet kilka miesięcy. Raport Polskiego Instytutu Transportu Drogowego (PITD) z kwietnia 2024 r. pt. „Zarobki kierowców zawodowych w Polsce 2023. Bezpieczeństwo i stan infrastruktury parkingowej” wskazuje, że ponad połowa firm transportowych uważa, że nie ma problemów ze znalezieniem kierowców na rynku. Ponadto liczba przewoźników, którzy uważali, że nie mogą znaleźć odpowiedniego kandydata w ostatnim roku zmniejszyła się o 19 p.p. (25 proc. w 2023 r. w porównaniu do 44 proc. w 2022 r.). 

Zdaniem przedsiębiorców nowa pensja minimalna zabije sektor MŚP. "Stanowczo sprzeciwiamy się podniesieniu kwoty pensji minimalnej do ponad 4600 zł brutto od początku 2025 roku. Na negatywny wpływ znaczących wzrostów wysokości pensji minimalnej na działanie sektora MŚP zwracaliśmy uwagę już w 10 postulatach handlu dla nowego rządu" - piszą w komunikacie.

Zdarza się, że wynagrodzenie pracownika jest obejmowane zajęciem komorniczym. Co w sytuacji, gdy takiemu pracownikowi należy się świadczenie z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (np. dofinansowanie urlopu. Czy ze świadczenia z zfśs pracodawca może dokonać potrącenia? Okazuje się, że to bardzo kontrowersyjny problem.

Karty podarunkowe to coraz popularniejszy benefit pracowniczy. Najczęściej wręcza się go okazjonalnie jako prezent świąteczny. To też narzędzie doceniania, które można wykorzystywać z innych okazji: jubileuszy, Dnia Dziecka, Dnia Kobiet, świąt branżowych czy jako specjalne nagrody pracownicze. Sprawdź, czy karty podarunkowe wiążą się z obowiązkiem podatkowym i jak je rozliczyć. 

W 2024 roku rośnie dwukrotnie (od 1 stycznia i od 1 lipca) kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (tzw. najniższej krajowej, płacy minimalnej) i minimalnej stawki godzinowej. Pracownicy i pracodawcy mają w takich przypadkach często wątpliwości, czy z uwagi na wzrost płacy minimalnej trzeba zmienić postanowienia wszystkich umów o pracę, które obecnie opiewają na kwoty niższe niż określone w rozporządzeniu minimalne wynagrodzenie? Czy można nie zmieniać umów a np. uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Co może zrobić pracownik, jeżeli pracodawca nie wypłaca mu minimalnego wynagrodzenia? Wyjaśnień w tym zakresie udzieliła Państwowa Inspekcja Pracy.

Jedną z podstawowych wartości, na których opiera się Unia Europejska, jest równość kobiet i mężczyzn. Od lat unijne prawodawstwo i orzecznictwo dążą do wyeliminowania dyskryminacji ze względu na płeć oraz wspierają równouprawnienie kobiet i mężczyzn na wszystkich płaszczyznach, w tym w szczególności na rynku pracy. Art. 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) nakłada na każde państwo członkowskie obowiązek zapewnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i żeńskiej za taką samą pracę lub pracę takiej samej wartości. W ocenie UE kluczowymi przeszkodami w realizacji tej zasady są: brak przejrzystości systemów wynagradzania, niejasne i budzące wątpliwości interpretacyjne pojęcie pracy o takiej samej wartości oraz utrudnienia proceduralne uniemożliwiające ofiarom dyskryminacji dochodzenie ich praw. Negatywne piętno w obszarze równouprawnienia poprzez pogłębienie różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn przez pracodawców odcisnęła także pandemia COVID-19. 

GUS zaprezentował dane o zatrudnieniu i wynagrodzeniach w sektorze przedsiębiorstw w styczniu 2024 roku.

Pracownicy powinni się generalnie cieszyć – choć nie wszyscy w takim samym stopniu, Aż 60% przedsiębiorstw w Polsce zamierza w 2024 roku podwyżki wynagrodzeń. Wzrost pensji dotyczy wszystkich sektorów, ale niektóre zawody odczują je szczególnie mocno. Zespół Preply przygotował zestawienie branż, w których podwyżki mogą sięgać nawet 20%. Łączy je jeden wspólny mianownik. 

Wynagrodzenia pracowników sektora przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 10 osób podwoiły się od 2017 roku. Wynagrodzenia te rosły w tym czasie szybciej niż ceny mieszkań – wynika z danych GUS-u. Eksperci szacują, że pensje w Polsce mają być w 2024 roku średnio o 9,3% wyższe niż w 2023 roku. Po uwzględnieniu zakładanej na bieżący rok inflacji powinno zostać nawet 4,5% realnego wzrostu wynagrodzeń.

Zarobki pracowników socjalnych są zazwyczaj niewiele wyższe od płacy minimalnej. W związku z tym brakuje chętnych do pracy. Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej zwróciła się do Donalda Tuska o zapewnienie środków dla jednostek samorządu terytorialnego na co najmniej 30-proc. wzrost wynagrodzeń dla pracowników tego sektora.

Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz. U. z 2023 r. - poz. 1893), kwoty te wzrosną dwukrotnie w ciągu bieżącego roku - od 1 stycznia i od 1 lipca.  Ale rozporządzenie określa tylko kwoty brutto. Ile wynosi minimalne wynagrodzenie netto (do ręki)?

Wzrost wynagrodzeń w 2024 roku a zdolność kredytowa. "Wzrost wynagrodzeń w 2024 r. może podnieść zdolność kredytową Polaków o kilka do kilkunastu proc.- napisał w opublikowanej dzisiaj analizie główny analityk HRE Investment Trust Bartosz Turek.

Widmo wysokich kosztów firmowych skłania pracodawców do szukania rozwiązań, które pozwolą optymalizować wydatki. Jednym z nich jest wdrożenie strategii pozapłacowej bazującej na benefitach żywieniowych, która zapewnia oszczędności zarówno firmie, jak i zatrudnionym. Aby przyciągnąć i zatrzymać talenty, firmy coraz częściej już na etapie rekrutacji informują o wartości finansowej benefitów, ponieważ kandydaci nie mają świadomości, z czego składa się całkowity pakiet wynagrodzeń. 

Wynagrodzenia realne wzrosły w najwyższym tempie od lutego 2019 r. Natomiast dwucyfrowe tempo wzrostu nominalnych płac, które jest czynnikiem napędzającym inflację, utrzymuje się od początku 2022 r. Dynamika konsumpcji znów rośnie.

GUS zaprezentował dane o zatrudnieniu i płacach w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu 2023 roku. Jakie tendy pokazują najnowsze dane?

W jakich przypadkach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową a kiedy nie jest to konieczne? Wyjaśniła to Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej w odpowiedzi z 11 maja 2023 r. na interpelację poselską. Wskazała też, że stawki godzinowe ustalane przez gminy, przy zastosowaniu art. 453 Kodeksu cywilnego, w celu spłat zadłużenia czynszowego w formie świadczenia rzeczowego (odpracowanie) nie są objęte obowiązkiem zapewnienia minimalnej stawki godzinowej.

Czy prezes klubu sportowego zatrudniony na podstawie powołania może otrzymać ekwiwalent za używanie prywatnego samochodu na potrzeby klubu?

Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz w 2022 roku zarobiła ponad 336 tys. zł; o ponad 88 tys. zł więcej niż w roku 2021. Tak wynika z opublikowanego 10 maja 2023 r. oświadczenia majątkowego.

Kiedy pracodawca powinien wypłacić wynagrodzenie za pracę w przypadku rozwiązania umowy o pracę? W terminie wypłaty wynagrodzenia u danego pracodawcy, czy z dniem rozwiązania umowy o pracę? Na to pytanie odpowiedziała 10 marca 2023 r. Państwowa Inspekcja Pracy.

Już 7 kwietnia 2023 r. wejdą w życie znowelizowane przepisy Kodeksu pracy odnośnie pracy zdalnej. Nie da się ukryć, że nowelizacja ta, na pewno potrzebna, w wielu punktach spotyka się z krytyką z uwagi na niedopracowanie lub nieprzemyśleniu przepisów. Jedną z trudniejszych kwestii do implementacji przez pracodawców jest wyliczenie wysokości ekwiwalentu lub ryczałtu należnych pracownikom.

ESOP (Employee Stock Option Plan, czyli Program opcji na akcje dla pracowników) jest coraz bardziej powszechną metodą na premiowanie pracowników startupu, a także pozyskanie i utrzymanie najlepszych kadr przez rozwijające się firmy. Na co należy zwrócić uwagę?